Yesuẁ tĩɛ̃ wù duunãtaa nũɔ̃sɔ̃ nǝ̃ bà hǝ̃ǝ̃lba
9
Yesuẃ be ǹ-tɩgii nũɔ̃sɔ̃ nǝ̃ bà hǝ̃ǝ̃lba, ǹ-hã-ba nǝ̃ fãngããgu tãntɔ̃nããba drɔ, nã̀ã ba bà gbǝ̃ǝ̃ bà buɔ hlɔnããba.
2 Nã̀ã fǝ̃ǝ̃ ǹ-tĩɛ̃-ba, bá kãã ba bà waa Dũnnũ yuuntasǝ'n cɔ̃mmã, nã̀ã ba bà ce hlɔnããbá ba bà buɔ.
3 Wú waa nǝ̃-ba wà: «Ɲi-ń ba ɲì maar, bláá blǝ kuu ɲì nãkruɔgɩ nã.
Curo'n báa tuu guruu, curo'n báa tuu bɩgatĩɛ̃, curo'n báa tuu wuur'n kuu, curo'n báa tuu jin, curo'n báa tuu kuulaadiibabà hǝ̃ǝ̃l.
4 Ɲi-ń kãã hyar gùú tii'n suɔgu, ɲí ba gùú sùɔ́gu, fuwɔ ɲì tallɩ̀ ji hi.
5 Ba-ń ba bà sáa hũɔ̃ ɲí hyar gùú lǝrii mãã, hlǝ́rà dɩ̀ nã, nǝ̃ ɲí pugurǝǝ ɲì viɛtra'n hlɔ̃mmã nã, ǹ-pɩgaa-ba wà ba sáa fǝ̃ǝ̃ ǹ-ce.
Ɲi túú bà nã wɩ̀-i nĩĩgu.»
6 Duunãtaabá maar, ǹ-kãã ba bà waaraa liɛga nã, bà waa Dũnnũ cɔ̃ndudwalɩmmã, nã̀ã ba bà buɔ hlɔnããba sɔnɲã min.
Yesu yir'n hlǝmmã̀ cu Erodɩ kusuugu
7 Gɩ̀-lǝ gɩ̀ nã, Galile yiɛ'n jãmãtigi mãã bà yáá bà be-yǝ wà Erodɩ, wú nɔ̃ Yesuẁ yáá wù ce dìí mãã, wù kusuugɩ́ fǝ̃ǝ̃ ǹ-cu.
Sulammã nã, cwaabà yáá bà waa wà Yuhanãw mãã wù yáá wù ɲĩɛ̃ cwaaba, wà wùú gáa nĩĩ ǹ-hlǝ cugutaaba.
8 Badaabá ba bà waa wà Dũnnũ tanhiil Eli gáa caalaa bà nã.
Badaabá waa, wà gɩ̀ bǝ̃ǝ̃'n Dũnnũ tanhiildiɛ-i wùu ga nĩĩ.
9 Erodɩẃ waa wà: «Yuhanã sǝ, mǝ̃̀ cíé bá bǝr wù-lǝ wù yuugu!
Nǝ̃ halǝmblǝ-i nǝ̃ wáà-lǝ, nã̀ã ba wù ce gaacie gáàgà tuugu?»
Nã̀ã ba wù caa wu nã́ã̀ da Yesuw.
Yesuẁ hã cohuɔgu nǝ̃ wuuri bá ba bà wuu bà ye
10 Yesu tĩɛ̃taabà gáa ver ǹ-jo Yesuw nãã, bà cíé gàá mãã, bá juo taa gà min min ǹ-ja-yǝ.
Wú ce bá halaa cwaaba tuɔra, ǹ-maar nǝ̃ bàá dɩn, bà kã bà ga fiisa Besayida lǝntaa'n jierɩ nã.
11 Cohuɔgɩ ga hla nã̀ã fǝ̃ǝ̃, bá caa ǹ-duu wù nã.
Yesuẁ sáa hla-ba, wú hyar-ba, nã̀ã ba wù waa Dũnnũ yuuntasǝ'n cɔ̃mmã nǝ̃-ba.
Bàá mãã bà yáá bà jannãã, wú ce bá buɔ.
12 Bǝ̃ǝ̃gɩ̀ gáa ba gɩ̀ blariɛ, Nũɔ̃sɔ̃nǝ̃bahǝ̃ǝ̃lbá waa nǝ̃ Yesuw wà: «Hã cohuɔgu nǝ̃ hlũũgu, bá kũũ liɛga nã nǝ̃ kuɔyaga nã, ǹ-ga caa wancɔmmã, nã̀ã caa wuuri ǹ-wuu.
Yí nǝ̃ sɔkwaa nã-i nhlíɛ̀.»
13 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa nǝ̃-ba wà: «Ɲimãã, hlã́ã̀ bá wuu nǝ̃ ɲì hla!»
Bá fǝ̃ǝ̃ ǹ-siɛ-yǝ wà: «Burbiiga ndii nǝ̃ tɩtraaba hǝ̃ǝ̃l dɩn-i, dàa ǹ wa yí kãã sǝ̃ǝ̃ cocin díɛ̀dɩ min wuuri sɩga hagu nã-ì?»
14 Sulammã nã, cwaaba min sǝ̃ǝ̃nã, bibyanããba dɩn nǝ̃n yáá dàa, bà yáá nã́ã́ cwa tonnũɔ̃sɔ̃ trãngwaahǝ̃ǝ̃l bà ndii (5 000)a.
Yesuẃ waa nǝ̃ wù duunãtaaba wà: «Cíyà bá jiraa cwa gwaahǝ̃ǝ̃l nǝ̃ nũɔ̃sɔ̃ nũɔ̃sɔ̃.»
15 Duunãtaabá nɔ̃ ǹ-hã-yǝ, nã̀ã ce cwaaba min bá jarnãã nĩĩgu.
16 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-tuu burbiiga ndii gáà, nǝ̃ tɩtraaba hǝ̃ǝ̃l báà, ǹ-haar wù yuugu drɔgu, nã̀ã dũũ kwaya Dũnnũw nã, wuur díɛ̀dɩ cɔ̃mmã nã.
Nã̀ã fǝ̃ǝ̃ ǹ-bǝraa burbiiga nã nǝ̃ tɩtraaba nã, ǹ-hã duunãtaabá yuɔ-ɲã, ǹ-hã cohuɔgu.
17 Bà min, bá wuu ǹ-ye, nǝ̃ Yesu duunãtaabá fǝ̃ǝ̃ ǹ-tɩgɩnǝ̃ǝ̃ bur dɩgaliɛw nã, ǹ-dii-yǝ nugoyiin nũɔ̃sɔ̃ nǝ̃ ɲã̀ hǝ̃ǝ̃lɲã nã.
Yesuẁ waa wù ywaruu'n cɔ̃mmã wù ja wù duunãtaaba
18 Yuudagǝ, Yesubà gáa ba bá nǝ̃ wù duunãtaaba dɩn, nǝ̃ wú ba wù cirǝ̃ǝ̃ Dũnnũw nã, wú yugu-ba wà: «Cohuɔgɩ̀ wa halǝmblǝ-i nǝ̃-m?»
19 Bá siɛ-yǝ wà: «Badaabà wa Yuhanãw mãã wù yáá wù ɲĩɛ̃ cwaa-i, badaabà wa, Dũnnũ tanhiil Eli-i, badaaba-lǝ wa, gɩ̀ bǝ̃ǝ̃'n Dũnnũ tanhiildiɛ-i, wùu ga nĩĩ.»
20 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-yugu-ba wà: «Ɲimãã-lǝ, ɲi wa mã́ã-i halii?»
Piɛrẃ siɛ-yǝ wà: «Yíi-i Kortiiw mãã Dũnnũẁ plã wù nũɔ̃gu wà wu ga tĩɛ̃ wú jo, ǹ hlǝ́rá Dũnnũ nã-i ǹ jo.»
21 Yesuẃ waa dɩ́ gbǝ̃ǝ̃ nǝ̃-ba, wà ba báa waa gɩ̀ cãwandi nǝ̃ curo.
22 Nã̀ã waa hlo wà: «Gɩ̀ saa vũnvãnããba, nǝ̃ Yahudyaba puruɔntaa'n yuntaaba, nǝ̃ Musa hlũũ'n yuntaabá ywar Curonbiɛẁ piyɛ̃, nã̀ã hla-yǝ, nã̀ã ko-yǝ wú ku.
Nǝ̃ gɩ̀ bãnɲã siɛlnã yuugu, wú nĩĩ.»
23 Nã̀ã fǝ̃ǝ̃ ǹ-ba wù waa nǝ̃ bà min min wà: «Gùú tii nǝ̃n ba wù caa wú duu mǝ̃n nã, wú ya wù hla'n cɔ̃mmã́ ba, nã̀ã hũɔ̃ ywaruugu, nã́ã́ gùú tiiw mãã wù tuu wù gbǝl'n daagu yuu wo yuu, nã̀ã ba wù duu mǝ̃̀ nã.
24 Sulammã nã, gùú tiiw nǝ̃n ba wù kaal wù hla'n yuugɩ nã, wùú kuuguu ji guu nã.
Nǝ̃ gùú tiiw mãã wu-ń hũɔ̃ kuugu mã́ã cɔ̃mmã nã, wùú ga da fɩraa nũmǝ̃nãsǝri.
25 Curow-ń da cuu ɲinɲã min, nǝ̃ wù yuugɩ guu nã, yindagǝ nã wú bǝ̃ǝ̃lǝ̃ǝ̃ wù hla nã, gɩ̀-lǝ gɩ̀ ji pyar bii dugɔ-i wù saa.
26 Gùú tii mãã wu-ń blǝ mǝ̃n cɔ̃mmã, nǝ̃ mǝ̃̀ cãwanĩɛ̃ga, ɲã ce circɔ̃m wù saa, Curonbiɛ mã́ã̀, mǝ̃-ń ga jo mǝ̃̀ yuuntasǝ'n gbɩgbaamã nã, nǝ̃ mǝ̃̀ Tǝ yuuntasǝ'n gbɩgbaamã nã, nǝ̃ Dũnnũ mɛlɛgɛba yuuntasǝ'n gbɩgbaamã nã gùú bǝ̃ǝ̃gu, mã́ã yo, mǝ̃̀ ji blǝ gɩ̀ tii'n cɔ̃mmã ce circɔ̃m-i.
27 Mǝ̃̀ waa sulam-i nǝ̃-ɲã́ã̀, ɲimãã mãã dìɛ kuɔkuɔgu, badaabà síì hi ǹ-kurǝǝ nã̀ã da Dũnnũ yuuntasǝri.»
Yesu yiga'n cinɩmmã
28 Wù wáalá gɩ̀-lǝ gɩ̀ cãwanĩɛ̃ga, gɩ́ ce nã́ã́ bãn nɩrsiɛl-i, nǝ̃ wú fǝ̃ǝ̃ ǹ-be Piɛrw, nǝ̃ Yuhanãw nǝ̃ Yakubaw, bá yugo tãnũũdagǝ yuugɩ nã, bà ga cirǝ̃ǝ̃ Dũnnũw nã.
29 Wù gáa ba Dũnnũ cirǝ̃mmã nã, wù yigagɩ́ cin, wù kuulanãmbá juo pesǝ fuwɔ bà caalaa yinɲã nã.
30 Gùú nã-i, bá paa ǹ-ne ǹ-da, cwaaba hǝ̃ǝ̃ldaba, bà waa cɔ̃mmã nǝ̃ Yesuw: Musabaa yáá nǝ̃ Eliw,
31 bàa juo pa Dũnnũ yuuntasǝ'n gbɩgbaamã nã, ǹ-juo ba bà waa nǝ̃ Yesuw, wù mãã wù ji faal wù mããcemmã gùú tuuguu mãã, kúúgɩ nã Serusalɛmgu.
32 Duɔsǝmmã́ kãã tuu Piɛrba nǝ̃ wù nãbɩgaaba.
Bà gáa nĩĩ gùú nã, bá da Yesuw nǝ̃ cwaaba hǝ̃ǝ̃lbaa mãã, bà yáá bàa hiraa wù tuɔra, Yesu yuuntasǝ'n gbɩgbaamã́ suu bà nã.
33 Cwaaba hǝ̃ǝ̃l báàbà gáa wa bá hal Yesu nã gùú nã mãã, Piɛrẃ waa nǝ̃-yǝ wà: «Yigantii, yi saa yí ba dìɛ níɛ̀-i.
Yi ji sa kuɔyaga siɛlga, dɩ̀ dɩndɩ́ ba yíi dǝlli, dɩdaarɩ́ ba Musa dǝlli, nǝ̃ dɩ diindaarɩ́ ba Eli dǝlli.»
Yàá, wù mãã wù waa dìí mãã, wù sáa fǝ̃ǝ̃-dǝ.
34 Wù bla wù waa gɩ̀ tammã, yiiluudaagɩ́ juo suu bà nã, nǝ̃ gɩ̀ husumũũgu.
Wù duunãtaabà gáa da yiiluugɩ̀ suu bà nã, gbǝrsǝrɩ́ blǝ-ba.
35 Cãwandaarɩ́ hlǝ yiiluugɩ nã ǹ-waa wà: «Wùú mãã nnĩĩ, mã́ã bíɛ́-i.
Mǝ̃̀ níé ǹ-hiil wɩ̀-i, bláà ɲì nɔ̃ ɲì hã-yǝ!»
36 Cãwan díɛ̀dɩ̀ gáa yaala, bá ne ǹ-da Yesu nǝ̃ wù dɩn.
Duunãtaabaa nǝ̃n díɛ́ gɩ̀ cɔ̃mmã, bà sáa taa-mã ǹ-ja curo gɩ̀-lǝ gɩ̀ bǝ̃ǝ̃gu.
Tãnkuurw mãã tãntũɔ̃ẁ ywar-yǝ, wù buɔmã
37 Gɩ̀ taakaalgu, bá hɩr tãnũũgu, cohuɔdaagɩ́ juo jǝ̃ǝ̃lǝ̃ǝ̃ Yesuw nã.
38 Cohuɔgu sǝ̃ǝ̃nã, biɛdiɛẃ ba wù kaasǝ wù waa wà: «Kaltii, mǝ̃̀ jiɛriɛ jiɛriɛ nǝ̃-n-i, jo n ji ne mǝ̃̀ bíɛ́w, mǝ̃̀ kadiin-i!
39 Tãntũɔ̃diɛẁ yáá wu-ń ce wú tuu-yǝ, ǹ-ce wú dii ǹ-kaasǝ, nã̀ã ce wú duruu ǹ-ba wù tãrãã, tɔlpugulunɲã́ ba ɲã̀ hlǝ wù nũɔ̃gɩ nã, nã̀ã ba wù kãnnã-yǝ, wù sǝ̃n hlǝ wù nã kaliɛ.
40 Mǝ̃̀ círǝ̃́ǝ̃ ǹ duunãtaaba nã, wà bá ɲǝ̃ǝ̃-yǝ, bà sáa gbǝ̃ǝ̃ ǹ-ɲǝ̃ǝ̃-yǝ.»
41 Yesuẃ dii ǹ-hiil wù yalli wà: «Kuɔkuɔ cobaliɛ ɲimãã, ɲi sǝ̃n gǝǝ ɲì hũɔ̃ mǝ̃̀ cɔ̃mmã.
Ɲi ne wà mǝ̃ ji hǝ̃ǝ̃sǝ ɲì sǝ̃ǝ̃nã ǹ-tuu ɲì yuunã cɔ̃mmã-ì?
Yíi jo nǝ̃ ǹ bíɛ́w nhlíɛ̀.»
42 Tãnkuurẁ gáa ba wù kuganãã, tãntũɔ̃ẃ tuu ǹ-nǝ̃ǝ̃-yǝ ɲũũrũũgu, ǹ-ce wú ba wù tãrãã.
Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-dii ǹ-nãlĩɛ̃ tãntũɔ̃w nã, wú hlǝ tãnkuurw nã.
Tãnkuurẃ buɔ, Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-hã wù tǝ nǝ̃-yǝ.
43 Dũnnũ fãngãã gúɔ̀gɩ́ cu cwaa'n kusunɲã.
Yesuẁ waa wù kúúcɔ̃mmã wù tu
Yesu gaaciegà mãã gà yáá gàa tugulǝǝ bà min nã, wú ver ǹ-waa nǝ̃ wù duunãtaaba wà:
44 «Mǝ̃́garà ɲí blǝ mǝ̃̀ mãã mǝ̃̀ waa dìí nǝ̃-ɲã́ã̀ kuɔkuɔgu: bà ji dii Curonbiɛw, cwaa'n nãkrɔnɲã nã.»
45 Nǝ̃ bà sáá bà fǝ̃ǝ̃ cãwan díɛ̀ dɩ̀ tam.
Dɩ̀ yáá dìi ŋmǝ̃ǝ̃rǝ̃ǝ̃ bà nã, ba báa ji fǝ̃ǝ̃ dɩ̀ tam, nǝ̃ bá ba bà sɔ̃, bà síì ciɛ ǹ-yugu Yesuw nǝ̃-dǝ.
Duunãtaaba sǝ̃ǝ̃nã, hawu búɔlà nã?
46 Duunãtaabá ba bà yugu bà ɲĩɛ̃, wà bà-lǝ bà sǝ̃ǝ̃nã, halii búɔlà nã?
47 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ bà kãnɩmmã.
Gùú nã-i, wú fǝ̃ǝ̃ ǹ-tuu tãnkuurdiɛ, ǹ-kra-yǝ wù hla'n tuɔra,
48 nã̀ã waa nǝ̃-ba wà: «Yíi nǝ̃n fǝ̃ǝ̃ ǹ-blǝ tãnkuur wáà mã́ã cɔ̃mmã nã, ǹ fǝ̃́ǝ̃lã́ ǹ-blǝ mã́ã-i.
Nǝ̃ yíi nǝ̃n fǝ̃ǝ̃ ǹ-blǝ-m, ǹ fǝ̃́ǝ̃lã́ ǹ-blǝ wùú nǝ̃n tĩ́ɛ̃lã́ m-i.
Nã̀ã wa, wùú nǝ̃n ce wù hla fiyãã ɲì sǝ̃ǝ̃nã, wùú búɔlá nã mǝ̃n saa.»
Gùú tii nǝ̃n ba wù sǝ ɲì kuurii sǝ, wú nǝ̃ ɲimãã-i
49 Yuhanãẃ tuu cãwandi ǹ-waa nǝ̃-yǝ wà: «Yigantii, yi díɛ́ biɛdiɛẁ ɲǝ̃ǝ̃ tãntɔ̃nããba nǝ̃ ǹ yiiri, wù mãã wù sǝ̃n kã yi duu ǹ nã, hãmĩĩ yáá wa yí ɲǝ̃ǝ̃-yǝ.»
50 Yesuẃ siɛ-yǝ wà: «Bláá ɲǝ̃ǝ̃-yǝ.
Gùú tii nǝ̃n ba wù sǝ ɲì kuurii sǝ, wú nǝ̃ ɲimãã-i.»
Samari lǝdaarɩ̀ hla Yesu hyarɩmmã
51 Gùú bǝ̃ǝ̃guu mãã Dũnnũẁ yáá wù ji tuu Yesuw ǹ-yuguraa nǝ̃-yǝ drɔkuɔlɩ nã, gɩ̀ bǝ̃ǝ̃gɩ̀ gáa piɛ nã, Yesuẃ gbǝ̃ǝ̃ wù hiɛga nã̀ã suro ǹ-tuu hlũũgu, ǹ-ba wù maar Serusalɛmgu.
52 Wú tĩɛ̃ cwaabá ta wù yigagɩ nã, ǹ-kãã jãn Samari lǝdarǝ, wà ba kãã tɩgɩnǝ̃ǝ̃ ǹ-cii wù hilli.
53 Wù mãã wù yáá wù kã Serusalɛm yiɛgu, gɩ̀ lǝntaabá hla wà ba síì hyar-yǝ.
54 Wù duunãtaabà gáa nɔ̃ dɩ̀-lǝ, Yakubaw, bá nǝ̃ Yuhanãw, bá yugu Yesuw wà: «Yitii, nǝ̃-ń ba ǹ ji hũɔ̃, yí ce dǝ̃ǝ̃mã́ hlǝ drɔkuɔlɩ nã ǹ-ji ye ǹ-ko-ba.»
55 Yesuẃ yiil ǹ-ba wù gãnãã nǝ̃-ba.
56 Bá fǝ̃ǝ̃ ǹ-ta ǹ-maar lǝdarǝ nã.
57 Bà gáa ba bà maar, biɛdiɛẃ waa nǝ̃ Yesuw wà: «Nǝ̃-ń ba ǹ kã sùɔ́ wo sùɔ́, mǝ̃̀ ji ba mǝ̃̀ duu ǹ nã.»
58 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-siɛ-yǝ wà: «Bũɔ̃rɔ̃vambá nǝ̃ wancɔmmã, tafyãm yo, bá nǝ̃-mã, nǝ̃ Curonbiɛ-lǝ, wù sǝ nǝ̃ fiisaa'n sùɔ́.»
59 Nã̀ã waa nǝ̃ wudiɛw wà: «Ba ǹ duu mǝ̃̀ nã!»
Wù-lǝ wú siɛ-yǝ wà: «Mǝ̃̀ tii, yaala mǝ̃́ kãã dii mǝ̃̀ tǝ pĩɛ̃ndi haasǝ.»
60 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa nǝ̃-yǝ wà: «Ya cugutaabá ba bà dii bà cugutaaba.
Nǝ̃ yíǹ-lǝ, kã n ga waa Dũnnũ yuuntasǝ'n cɔ̃mmã ń ja cwaaba.»
61 Wudiɛẃ waa nǝ̃ Yesuw wà: «Mǝ̃̀ tii, mǝ̃n ji duu ǹ nã, nǝ̃ yaala mǝ̃́ kã yi ga buruɔ nǝ̃ mǝ̃̀ cwaaba haasǝ.»
62 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa nǝ̃-yǝ wà: «Curo wo curo, wu-ń blǝ nǝ̃ǝ̃'n kaagu, nã̀ã wa wú ne wù furũnyiɛgu, wù síì pyar dugɔ Dũnnũ yuuntasǝrɩ nã.»