KÛRIRIKANANIA MAATHANA
Mantû ma îbuku rîrî
Kûringana na wîthîre, îbuku rîrî rîandîkirwe i Musa, kîroria kîrî nkuma kîra kîarutire Aisiraeri kuuma ûkombooni nthîgûrû ya Miisiri kîabaira nthîgûrû ya Kanaani. Nwa wîgue Musa aandîkire mabuku mama gatîgatîîni ka 1446 na 1406 MKA (kana 1209 na 1250 MKA) barî njîraani wabathiîte Kanaani.
Îbuku rîrî rîûyûri ndwaria mwanya mwanya ira Musa aaragîria aana ba Isiraeri mbere bauma rwanda rwa Moabu akîbathuuranîra bûra bagaatûûranga baaringa muuro wa Njorondani baathûûngîra nthîgûrû ya Kanaani. Ndwaria ino ira ciarîîtue na njîra înthongi mûno, ikari ta mûririkana wa mîthiûrûûko îra baathiûrûûkaga rwanda, na kinya wa kîrîîkanîro kîa Ngai na antû baake. Gûkinyîîria bwega gîtûmi gîa kîrîîkanîro. Îbuku rîrî rîrîrutana, “Ûkeegua antû bakaathîkîra watho bwa Mwathani bakaathaarimwa nthîgûrû înu yaimbia, îndî wegua batiathîka bakaagambithua na beengatue baume nthîgûrû înu.” (4:1-40, 8:27-30).
Ntûmîîri îra nene îbukuuni rîrî i gwîtîgîka kwa Ngai na inya yake ya kwonokia na kûmenyeera antû baake. Ûkaraitha bwega rûgono rwa antû baba nwa wone atî Ngai neegagua arî amwe nabo kinya kagiita kara keegagua karî kathûûku mûno na akîbeeyaga wîrîgîîro bwa kagiita kara kaayîîte. Gacuncî kara kaiyîkeene mûno îbukuuni rîrî i kara Yiesû eetire, “Yaathana rîra rînene kîrî maathana monthe.” Kara koonekaga gîcuncîîni kîa 6:5 “Enda Mwathani Ngai waku na nkoro yaku yonthe, na mwoyo waku unthe na inya yaku yonthe.”
Gwookubî îbuku rîrî rîkari ûûgû:
Rwaria rwa Musa rwa mbere (1:1-4:49)
Rwaria rwa Musa rwa maîrî (5:1-26:19)
a. Maathana Îkûmi (5:1-10:22)
b. Mawatho mwanya mwanya na nkaanua (11:1-26:19)
Mawatho meegiî kûthûngîra nthîgûrû ya Kanaani (27:1-28:68)
Kwerûua gwa kîrîîkanîro (29:1-30:20)
Biugo bia Musa bia Mûthia (31:1-33:29)
Gûkua kwa Musa (34:1-12)