11
Pamanduꞌ si Isa Pasal Sambahayang
1 Aniyaꞌ dakayuꞌ llaw anambahayang si Isa. Aubus paꞌin, ahꞌlling ni iya dakayuꞌ mulidna, yukna, “Tuwan, panduꞌin konoꞌ kami magsambahayang buwat bay pamanduꞌ si Yahiya ma mulidna.”
2 Anambung si Isa, yukna, “Bang kam anambahayang subay buwattitu kalꞌngngananna. Yukbi,
‘O Mmaꞌ kami Tuhan, bang paꞌin pinagaddatan ōnnu eꞌ kamemon.
Bang paꞌin mbal atꞌggol boꞌ ka magparinta ma manusiyaꞌ kamemon ma dunya itu.
3 Jukupin kami balanjaꞌ llaw-llaw.
4 Ampunun saga dusa kami,
sabab ampun kami isab sai-sai makarusa ni kami.
Daꞌa kami tugutin binowa ni deyom sasat.’ ”
5 Ahꞌlling giꞌ si Isa ni sigām, yukna, “Saupama aniyaꞌ min kaꞌam taga-bagay. Jari pehēꞌ kam tongaꞌ bahangi ni lumaꞌna boꞌ yukbi, ‘O bagay, pasambiꞌun konoꞌ aku tinapay tꞌllu solagna, 6 sabab aniyaꞌ bagayku dakayuꞌ atꞌkka bahaꞌu min lꞌngngananna. Inaꞌan iya ma lumaꞌ kami, boꞌ halam ai-ai tapamakanku iya.’ 7 Sakali anambung bagaybi min deyom lumaꞌ, yukna, ‘Oy! Daꞌa aku sasawun. Ahogot na tambol lawang maka itiyaꞌ na kami magtaiꞌanak maglegehan. Mbal aku makabungkal amuwanan kaꞌa ai-ai.’ 8 Hakaꞌanta kam,” yuk si Isa, “minsan buwattēꞌ panambung bagaybi heꞌ, tantu iya pabungkal boꞌ kam buwananna ai-ai kagunahanbi. Nggaꞌi ka ma sabab kapagbagaybi, sagōꞌ ma sabab katuyuꞌbi angamuꞌ.
9 “Angkan hakaꞌanta kam, angamuꞌ-ngamuꞌ kam ati binuwanan du kam. Amiha kam ati makabāk du kam. Mikiukab kam ati niukaban du kam. 10 Sabab sai-sai angamuꞌ kabuwanan du, sai-sai amiha makabāk du, sai-sai mikiukab niukaban du. 11 Kaꞌam taga-anak ilu, abila kam pangamuꞌan daing eꞌ anakbi, buwananbi bahāꞌ sowa? 12 Atawa bang amuꞌna ntꞌllo, buwananbi bahāꞌ jalalangking? 13 Kaꞌam ilu, minsan taga-dusa, ataꞌu du amuwanan anakbi ai-ai makahāp. Lubaꞌ-lagiꞌna na Mmaꞌbi ma deyom sulgaꞌ ataꞌu du amuwanan kaꞌam Rū Sussi ni sasuku angamuꞌ ni iya.”
Si Isa maka Beꞌelsebul
14 Aniyaꞌ saitan makaumaw pinalaꞌan eꞌ si Isa. Makalaꞌan paꞌin saitan-i, makabissala na aꞌa bay umaw. Ainu-inu baꞌanan aꞌa bay mainaꞌan, 15 sagōꞌ aniyaꞌ ahꞌlling, yuk-i, “Kabuwanan iya kawasa eꞌ Beꞌelsebul ya pagnakuraꞌan saga saitan, angkan iya makapalaꞌan saga saitan.”
16 Aniyaꞌ isab saga aꞌa kaseheꞌ bay mikipaꞌndaꞌ ma si Isa hinang makainu-inu, panulayan sigām bang bꞌnnal min Tuhan kawasana. 17 Sagōꞌ kasakupan asal eꞌ si Isa bang ai pinikil eꞌ sigām, angkan yukna ma sigām, “Bang saupama aniyaꞌ pagsultanan abahagiꞌ duwa saga aꞌana ati magbonoꞌ saliꞌ-saliꞌ, mbal atꞌggol magkaꞌat pagsultanan eꞌ. Damikiyanna bang aniyaꞌ aꞌa magdaokom abahagiꞌ duwa boꞌ magsaggaꞌan di-sigām, alꞌkkas sigām magkaukanat. 18 Damikiyanna isab bang nakuraꞌ saitan amaluwas saitan, hatina magsaggaꞌ iya maka panendogna, mbal atꞌggol, kamulahan sigām. Na, yukbi in aku itu kabuwanan kawasa eꞌ nakuraꞌ saitan ya angkan aku makapaluwas saitan. 19 Bang heꞌ-i bꞌnnal, minningga bahāꞌ pangāꞌan mulidbi kawasa ya angkan sigām isab makapaluwas saitan? Mulidbi luggiyaꞌ ya amatampal kasāꞌanbi. 20 Sagōꞌ ya bꞌnnalna, ya angkan aku makapalaꞌan saitan sabab kawasaku deyoꞌ bay min Tuhan. Ya na koꞌ ilu paltandaꞌan in Tuhan itiyaꞌ na magparinta ma deyomanbi.
21 “Saupama aꞌa agaꞌos sakap asal maka pakokosna, bang iya gantaꞌ anganjagahan lumaꞌna mbal ainay pangaltaꞌna. 22 Sagōꞌ bang aniyaꞌ aꞌa akalap giꞌ kosogna parugpak pinaꞌan boꞌ angandaꞌug, kalangpasan du saga pakokos bay pangandolan eꞌ aꞌa tag-lumaꞌ heꞌ. Pinagbahagiꞌ-bahagiꞌan isab pangaltaꞌna ati pamuwan ma saga kaseheꞌan.”
23 Ahꞌlling isab si Isa, yukna, “Sai-sai mbal amogbogan aku anaggaꞌ aku du. Maka sai-sai mbal anabangan aku magpatipun saga sukuꞌku, amakaukanat du iya.”
Kabalik Saitan ni Baina
24 “Na, bang takdil ni saitan,” yuk si Isa, “bang aniyaꞌ saitan paluwas min baran aꞌa, nilunsul eꞌna lahat halam bay kaulanan pamihaꞌanna pahalian. Sagōꞌ halam aniyaꞌ tabākna. Jari ahꞌlling saitan inān ni baranna, yukna, ‘Gom aku pabīng ni baran aꞌa bay patꞌnnaꞌanku heꞌ.’ 25 Pagbīng paꞌin, taꞌndaꞌna waꞌi bay sinapuhan maka minomos. 26 Puwas eꞌ pehēꞌ iya angāꞌ pituꞌ saitan saddī, akalap giꞌ laꞌat sigām min iya, ati pasōd sigām kamemon ni deyom baran aꞌa heꞌ, boꞌ patꞌnnaꞌ mainaꞌan. Jari in kahālan aꞌa heꞌ alaꞌat giꞌ min bay dahū.”
Pasal Kakōgan Bꞌnnal
27 Manjari aubus paꞌin pamissala si Isa, aniyaꞌ dꞌnda min katimukan aꞌa inān ahꞌlling patanog. Yukna ma si Isa, “Kinōgan sidda dꞌnda bay anganakan kaꞌa maka bay amaruruꞌ!”
28 Sagōꞌ anambung si Isa, yukna, “Aheya giꞌ kakōgan sasuku akale ma palman Tuhan sampay ameyaꞌ ma panohoꞌanna.”
Paltandaꞌan min Nabi Yunus
29 Paheka na paꞌin saga aꞌa maghuru-huru pinaꞌan ni si Isa ati yukna ma sigām, “Alaꞌat kahinangan saga aꞌa patahunan itu. Mikipaꞌndaꞌ kam paltandaꞌan panulayanbi aku bang sabꞌnnal-bꞌnnal aku min Tuhan. Sagōꞌ halam aniyaꞌ paltandaꞌan pinaꞌndaꞌan ni kaꞌam, luwal paltandaꞌan nabi Yunus bay ma masa awal eꞌ. 30 Si Yunus bay tahinang paltandaꞌan eꞌ Tuhan pagbandaꞌ ma saga aꞌa ma daꞌira Niniba. Damikiyanna isab aku, Anak Manusiyaꞌ, tahinang paltandaꞌan ma kaꞌam saga aꞌa patahunan itu. 31 Bang taꞌabut na llaw pangahukum Tuhan ma manusiyaꞌ, aniyaꞌ du anꞌngge mainaꞌan dakayuꞌ sultan dꞌnda bay min lahat Seba ma masa awal eꞌ. Anaksiꞌ du iya in kaꞌam taga-dusa. Ya angkan iya taga-kapatut anaksiꞌ sabab in iya bay piꞌitu min lahatna ma bihing dunya supaya takalena bissala sultan Sulayman, ya bay alalom toꞌongan pangitaꞌuna heꞌ. Sagōꞌ hakaꞌanta kam, ma buwattinaꞌan aniyaꞌ maitu ma kaꞌam pasōng lagiꞌ pangitaꞌuna min sultan Sulayman, sagōꞌ mbal ikutbi. 32 Bang taꞌabut na llaw pangahukum Tuhan ma manusiyaꞌ, magtꞌnggehan saga aꞌa bay ma daꞌira Niniba ma masa awal eꞌ, boꞌ anaksiꞌan kaꞌam in kaꞌam taga-dusa. Angkan buwattēꞌ sabab sigām ya bay apinda min dusa sigām pagkale sigām ma panduꞌ si Yunus. Hakaꞌanta kam, aniyaꞌ maitu ma kaꞌam alanga lagiꞌ min nabi Yunus, sagōꞌ mbal iya ikutbi.”
Pasal Kasawahan
33 Amanduꞌ giꞌ si Isa, yukna, “Halam aniyaꞌ anūꞌan palitaꞌan boꞌ yampa tapukanna atawa turunganna maka undam, sagōꞌ patꞌnnaꞌna du ma diyataꞌ papagan supaya taꞌndaꞌ sawana eꞌ sasuku pasōd ni deyom lumaꞌ heꞌ. 34 Matata itu saliꞌ dalil palitaꞌan amuwan sawa ma deyom ginhawata. Bang ahāp pangꞌndaꞌta, asawa sampay deyom ginhawata. Sagōꞌ bang matata mbal ahāp, saliꞌ angalendom sampay deyom ginhawata itu. 35 Tantuhunbi in kasawahan ma deyom ginhawabi bꞌnnal sadja, nggaꞌi ka kalendoman. 36 Sagōꞌ bang asawa lullun deyom ginhawabi, maka bang halam aniyaꞌ lendomna minsan dangkuriꞌ, asawa toꞌongan kamemonna. Ya dalilna aniyaꞌ palitaꞌan amasawahan iya.”
Saga Katiksaꞌan Nnom Hekana
37 Aubus paꞌin eꞌ si Isa amissala, aniyaꞌ dakayuꞌ aꞌa Parisi amowa iya ni lumaꞌna amangan. Jari pasōd iya pinaꞌan amangan. 38 Ainu-inu Parisi heꞌ ma si Isa sabab halam iya bay angoseꞌan tanganna dahū boꞌ yampa amangan. 39 Yuk si Isa ma iya, “Kaꞌam saga Parisi, koseꞌanbi sawanbi maka laibi sampay luwasanna, sagōꞌ apꞌnnoꞌ deyom ataybi eꞌ pangalangpasbi maka kalaꞌatanbi. 40 Dupang pahāp kam! Kabāꞌbi bahāꞌ hal luwasan baranbi ya pinapanjari eꞌ Tuhan, boꞌ deyomna halam? 41 Sagōꞌ isi sawanbi maka laibi subay panarakkabi ma saga miskin, jari halal du kamemonbi.
42 “Makaꞌaseꞌ-aseꞌ sidda ya pamakadal kaꞌam, saga Parisi! Atukid sidda kam anukbal ni Tuhan bahagiꞌ sangpūꞌ min ai-aibi kamemon, minsan laꞌa hal ginisan sayul-sayul ya pamapābi kinakan. Sagōꞌ halam kabogboganbi saga hinang ahalgaꞌ, hatina hinang abontol ma pagkahibi maka lasa tudju ni Tuhan. Ahāp isab hinangbi anukbal bahagiꞌ min ai-aibi, sagōꞌ daꞌa taikutinbi saga hinang labi ahalgaꞌ heꞌ.
43 “Makaꞌaseꞌ-aseꞌ sidda ya pamakadal kaꞌam, saga Parisi! Bang kam ma deyom langgal, ya kabayaꞌanbi subay aningkōꞌ ma paningkōꞌan bangsahan. Bang kam ma mairan, ya kabayaꞌanbi subay nihulmat eꞌ saga aꞌa.
44 “Makaꞌaseꞌ-aseꞌ sidda ya pamakadal kaꞌam. Saliꞌ kam sapantun kakubulan hal pinasagaran, manjari tagiꞌik eꞌ aꞌa boꞌ halam kinataꞌuwan eꞌ sigām in inaꞌan makabatal.”
45 Na, aniyaꞌ mainaꞌan dakayuꞌ guru saraꞌ agama ahꞌlling ni si Isa, yuk-i, “Tuwan Guru, pagka buwattēꞌ pahꞌllingnu ma saga Parisi, sampay kami isab talapaynu pinakaiyaꞌ.”
46 “Ahoꞌ,” yuk si Isa, “makaꞌaseꞌ-aseꞌ isab ya pamakadal kaꞌam, saga guru saraꞌ agama! Sabab pabuhatanbi saga aꞌa maka saraꞌ-panaraꞌ ya mbal takoleꞌ binogbogan eꞌ sigām. Sagōꞌ mbal kam anabang amowa, minsan laꞌa hal tabang arikiꞌ.
47 “Makaꞌaseꞌ-aseꞌ ya pamakadal kaꞌam! Sabab paꞌaltibi tampat ma saga nabi, boꞌ nabi inān bay tabonoꞌ eꞌ kaꞌmboꞌ-mboꞌanbi ma masa awal eꞌ. 48 Jari kaꞌam ilu anaksiꞌan di-bi in kaꞌam pauyun du ma kahinangan kaꞌmboꞌ-mboꞌanbi heꞌ. Sigām bay amapatay saga nabi heꞌ, ati kaꞌam ya amaꞌalti kubul sigām. 49 Angkanna Tuhan, ya alalom asal taꞌuna, bay angallam, yuk-i, ‘Pabeyaꞌku pehēꞌ ni bangsa Israꞌil saga nabi maka saga aꞌa kawakilanku. Saguwāꞌ kaseheꞌan aꞌa pabeyaꞌku pinapatay du eꞌ sigām, kaseheꞌan nilaꞌat.’ 50 Angkanna,” yuk si Isa, “kaꞌam saga aꞌa patahunan itu tinꞌkkahan du kabinasahan ma sabab bay dusa kaꞌmboꞌ-mboꞌanbi amonoꞌ kanabi-nabihan sangay min waktu pamapanjari dunya. 51 Bininasa du kam ma sabab kamatay saga nabi kamemon, tinagnaꞌan min si Habil anak si Adam, sampay ni si Jakariya ya pinapatay eꞌ sigām ma llotan tongod pagkulbanan maka baran langgal eꞌ. Ahoꞌ, hakaꞌanta kam saga aꞌa ma ahil jaman itu, tantu kam pamatanggungan karusahan sigām kamemon.
52 “Makaꞌaseꞌ-aseꞌ sidda ya pamakadal kaꞌam, saga guru saraꞌ agama, sabab tambolanbi saga aꞌa boꞌ mbal kaniyaꞌan pangitaꞌu. Ya sapantunna pangaltaꞌ tinauꞌ sakuli-kuli, in kaꞌam mbal bilahi angukay iya, maka lāngbi isab sasuku bilahi.”
53 Paglaꞌan si Isa minnaꞌan, magtūy saga Parisi maka saga guru saraꞌ anagnaꞌ anoway iya. Alaꞌat sidda panoway sigām, maka aheka isab panilaw sigām ma iya, 54 bang kalu tasaggaw amahꞌlling kasāꞌan, manjari katuntutan iya ni saraꞌ.