8
Kye Xuj Aj Nkyeꞌonen Tuq Tukyꞌi Jesus
1 Ya ma kyꞌik kyaqil ntzani, te Jesus jaꞌchq tuq nkyꞌik tuj kyꞌilaꞌj amaqꞌ tuj kyꞌilaꞌj aldey npakbꞌan tuq te tpakbꞌalil galan tiꞌj te tumeꞌl titzaꞌ tzan kykaj kye xjal tuj tqꞌabꞌ Qtata Dios. Bꞌix kye kykabꞌlajujil txnaqꞌatz ajuneꞌ tuq tukyꞌiꞌl jaꞌ oj txik. 2 Bꞌix ax ajuneꞌ tuq tukyꞌiꞌl txqꞌan xuj aj ojetq tuq kyejatz teqꞌiꞌ malspirit tuj kyanim bꞌix ojetq tuq kyeqet tqꞌanaꞌ [tukyꞌi tidiꞌchq kyyabꞌil]. Kxol kyetz ajun tuq te Liy aj Magdála aj ojetq tuq kyejatz wuq malspirit tuj tanim; 3 bꞌix ajun tuq te Xhwan aj txuꞌjel Kuxh, aj eꞌel aqꞌunj tuq tuj tjay Eródes; bꞌix ajun tuq te Susana bꞌix kyꞌilaꞌj txqꞌanky aj nkyeꞌonen tuq kyukyꞌiꞌl tukyꞌi aj at tuq te kyetz.*
Te Yekꞌbꞌil Tiꞌj Te Awalj
4 Ntons, kyꞌilaꞌj xjal ebꞌajtzaj jaꞌchq tuj junjun amaqꞌ tzan kypon tuq eꞌel Jesus, ntons owok kchimoꞌ kyibꞌ kyꞌilaꞌj xjal. Ntons tetz oxik tqꞌumaꞌ kyetz ja yekꞌbꞌil ntzani: 5 “Jun xjal owex awal, bꞌix man tuq nkyiton, txqꞌan tijaj oqet tuj bꞌey, ntons te ijaj oqet xajbꞌeꞌ bꞌix kye pichꞌ ebꞌajxik loꞌon tetz. 6 Txqꞌanky ijaj oqet txol abꞌj, bꞌix ya ma jakul te ijaj ojaw kyꞌixwik tzan tpaj kꞌontiꞌl tuq chbꞌuꞌinal. 7 Bꞌix txqꞌanky ijaj oqet txol kyꞌiꞌx bꞌix ya ma jakul te ijaj, ojakul junx tukyꞌi te kyꞌiꞌx, bꞌix yatzun te awalj owok skyꞌilan toq. 8 Yatzun kye txqꞌanky ijaj oqet tuj tbꞌanil txꞌoꞌtxꞌ, ojakul bꞌix okyꞌibꞌ bꞌix okaj bꞌan tbꞌanil twitz, bꞌix junjun ijaj otswaj oqal (100) twitz.” Ntons, ya ma mankun tyolin, oxik tqꞌumaꞌ ikxjani: “Abꞌl te aj at txkyin, intok xhchaꞌoꞌ.”
Tistil Te Jesus Nxnaqꞌtzan Tuq Tukyꞌi Yekꞌbꞌil
9 Ntons, tzaj kye txnaqꞌatz Jesus, oxik kyqaniꞌ tetz tidiꞌ tuq telponx te aj yekꞌbꞌil niꞌn. 10 Ntons te Jesus oxik tqꞌumaꞌ kyetz ikxjani: “Ajnaꞌl maꞌtx xik yekꞌuꞌ etetz tzan tel enikyꞌ te aj kꞌontiꞌl nꞌel kynikyꞌ txqꞌanky tiꞌj te tumeꞌl titzaꞌ tzan kykaj kye xjal tuj tqꞌabꞌ Qtata Dios. Per kye txqꞌanky xjal, wetz nkyinyolin kyukyꞌiꞌl aꞌox tukyꞌi yekꞌbꞌil, ikxji anke tzꞌok kyen, kꞌontiꞌl nxik kyen, bꞌix anke tzꞌok kchaꞌoꞌ, kꞌontiꞌl nꞌox tuj kywiꞌ.”*
Te Jesus Nyolin Tiꞌj Tumelil Te Yekꞌbꞌil Tiꞌj Te Ijaj
11 “Ntons te yekꞌbꞌil telponx ikxjani: Te ijaj telponx te tyol Qtata Dios. 12 Bꞌix te ijaj aj oqet tuj bꞌey telponx kye xjal aj nꞌok kchaꞌoꞌ te Tyol Qtata Dios, per nꞌul te Tajaw Choj, nꞌel tin te Tyol Qtata Dios tuj kyanim tzan kꞌon txik kyokslaꞌ bꞌix tzan kꞌon kykolet. 13 Te ijaj aj oqet txol abꞌj telponx kye aj nꞌok kchaꞌoꞌ te Tyol Qtata Dios bꞌix nkyechalaj tzan kykꞌamon, per [iktzaꞌ te awalj] nyaꞌtx nim tlokꞌil [cha jun tyemp nten], ax ikxji kye xjal aj cha jun tyemp nxik kyokslaꞌ; chaꞌoj tok kyen jun tidiꞌ aj bꞌaꞌn tzan kyqet tzꞌaqaqik titzaꞌ, yaji nkaj kykolaꞌ tzan kyokslan. 14 Te ijaj aj oqet txol kyꞌiꞌx telponx kye aj nꞌok kchaꞌoꞌ te Tyol Qtata Dios, per yaji kyebꞌayleꞌ nkaj kykolaꞌ tzan tpaj nkyebꞌisun tiꞌj tidiꞌchq, bꞌix tzan tpaj kyqꞌinomal bꞌix tzan tpaj jun kchalajbꞌil cha kyganx, bꞌix ikxji te aj kykꞌulbꞌen kꞌontiꞌl npon iktzaꞌ te Dios tgan. 15 Per te ijaj aj oqet tuj tbꞌanil txꞌoꞌtxꞌ, tetz nini iktzaꞌ kye xjal aj tukyꞌi jun tkꞌuꞌjlal nkyokslaꞌ te Tyol Qtata Dios aj nꞌok kchaꞌoꞌ, bꞌix kꞌontiꞌl nkaj kykolaꞌ tzan kyokslan bꞌix kꞌontiꞌl nkaj ksiꞌ tzan kykꞌulun bꞌan galan.”
Te Yekꞌbꞌil Tiꞌj Jun Kandil
16 “Nijunwt abꞌl aj nꞌok xtxaqoꞌ jun tqꞌanal bꞌix yaji oqtel xtxayiꞌ tukyꞌi jun tidiꞌ qatzun owokex tsiꞌ tjaqꞌ twatubꞌji, sinoke ojawel tsiꞌ jawnaq, ikxji kye aj nkyeꞌox oxeꞌl kyen chkꞌatunal.* 17 Komo kꞌontiꞌl jun tidiꞌ aj ewaꞌ nlay-wit bꞌantik tzan tok chaꞌoꞌ, bꞌix kꞌontiꞌl jun tidiꞌ aj ewj nlay-wit tzꞌok eꞌeꞌ bꞌix nlay-wit tzꞌel nikyꞌj tiꞌj.* 18 Ntons instzaj echaꞌoꞌ byenech. Komo abꞌl te aj nꞌox tuj twiꞌ oxeꞌl siꞌ mas tnabꞌl, per te aj kꞌontiꞌl nꞌox tuj twiꞌ owelal in te aj chꞌin aj oje tzꞌel tnikyꞌ.”a
Aj Txik Tqꞌumaꞌ Jesus Abꞌleꞌ Kye Aj Iktzaꞌ Tnan Bꞌix Terman
19 Ntons, te tnan Jesus bꞌix kye titzꞌin ebꞌajpon aj jaꞌ tuq atqet te Jesus, per kꞌontiꞌl obꞌantik tzan kypon qaynin tiꞌj tzan tpaj ajun xjal tuq kꞌontiꞌl tuq nbꞌantik tzan kkyꞌik. 20 Ntons tzaj jun xjal, oxik tqꞌumaꞌ te Jesus ikxjani: “Te anan bꞌix kye aꞌeꞌ awitzꞌin akyeꞌex jwer bꞌix kygan tzan kyyolin awukyꞌiꞌl.” 21 Yaji tetz owaj stzaqꞌbꞌeꞌ ikxjani: “Kye aj nkyechaꞌon te tyol Qtata Dios bꞌix nqet kyokslaꞌ, aꞌeꞌ kyetz [iktzaꞌ] kye nnan bꞌix kye werman.”
Aj Tlumet Te Kyaqꞌiqꞌ Tzan Jesus
22 Ntons, jun qꞌij te Jesus owox tuj jun bark kyukyꞌi aꞌeꞌ txnaqꞌatz, bꞌix oxik tqꞌumaꞌ kyetz ikxjani: “Qwaꞌq, qobꞌajjunxlaꞌin ja aꞌni.” Ntons ebꞌajxik, 23 bꞌix aj man tuq nkyebꞌet tuj te aꞌ, te Jesus owitan. Aj orji ojaw jun nim kyaqꞌiqꞌ tuj te aꞌ bꞌix te aꞌ nꞌox tuq pulan tuj te bark bꞌix chꞌinky tuq kxik mulan. 24 Ntons ebꞌajxik kꞌasul te Jesus bꞌix oxik kyqꞌumaꞌ tetz ikxjani: “¡Xnaqꞌtzon! ¡Xnaqꞌtzon! ¡Chꞌinky qxik mulan!” Yaji te Jesus ojaw waꞌlet bꞌix oxik tmiyoꞌ te kyaqꞌiqꞌ tukyꞌi te aꞌ bꞌix olumet kyaqil. 25 Yaji tetz oxik tqꞌumaꞌ kye txnaqꞌatz ikxjani: “¿Tistil kꞌontiꞌl ma tzꞌok witꞌlet ekꞌuꞌj wiꞌj?” Per kyetz bꞌan ojetq tuq kyetzajbꞌaj bꞌix bꞌan nkyelabꞌan tuq, nkyechaꞌon tuq kyibꞌkyibꞌx ikxjani: “¿Abꞌl te ja xjalni aj nxik tkꞌuluꞌ mandad te kyaqꞌiqꞌ bꞌix te aꞌ bꞌix nqet okslaꞌ?”
Aj Tjatz Tin Jesus Kyꞌilaꞌj Malspirit Tuj Tanim Jun Xjal Aj Jeras
26 Ntons, yaji ebꞌajpon tuj tkwentil Jerasb junxlaꞌ te Galiley Aꞌ. 27 Ya ma qetz te Jesus tuj te bark, dech opon tukyꞌiꞌl jun xjal aj tuj amaqꞌ tuq [tbꞌay] bꞌix akyeqex tuq malspirit tuj tanim. Kyꞌilaꞌj aqꞌbꞌixiꞌ tuq kꞌontiꞌl nꞌok tsiꞌ tqꞌanaq bꞌix kꞌontiꞌl tuq nnajan tuj jun jay, sinoke cha tuq nnajan kxol kye muqbꞌil anim. 28 Ya ma xik teꞌeꞌ ikjaꞌn stzaj tuq te Jesus, tetz ojaw sikyꞌin kongan, bꞌix oqet mejlet twitz bꞌix oxik tqꞌumaꞌ kongan ikxjani: “¿Tiꞌ nꞌajoyoꞌ wukyꞌiꞌl, yatz Jesus aj Tkꞌwaꞌal Dios aꞌich, te Dios aj mas nim tajwalil twitz kyaqil? Wetz nqet nwitz awitz tzan kꞌon tok aswaꞌ jun xhchoꞌnal wiꞌj.” 29 [Te malspirit oxik tqꞌumaꞌ] ikxjani tzan tpaj te Jesus ojetq tuq xik tkꞌuluꞌ mandad tzan tjatz tuj tanim te xjal. Komo te xjal kyꞌilaꞌj-el ntzyet tuq tzan te malspirit, bꞌix anke nqet tuq kꞌaloꞌ tqꞌabꞌ bꞌix toq tukyꞌi kaden, per tetz nkyeꞌel tuq tlaquꞌ kye kaden bꞌix te malspirit nxik tuq teqꞌiꞌ tuj te kyꞌixkꞌoj txꞌoꞌtxꞌ aj jaꞌ kꞌontiꞌl najayon. 30 Te Jesus oxik xhchaꞌoꞌ tetz ikxjani: “¿Tidiꞌ abꞌi?” Yaji tetz owajtz stzaqꞌbꞌeꞌ: “Wetz nbꞌi Bꞌuchꞌuj.”c Tetz otzaj tqꞌumaꞌ tbꞌi ikxji tzan tpaj kyꞌilaꞌj tuq kye malspirit ojetq kyeqex tuj tanim. 31 Bꞌix oqet kywitz twitz Jesus tzan kꞌon tuq kxik tlajoꞌ tuj te jul aj kꞌontiꞌl txeꞌ.
32 Ntons komo ateꞌ tuq kyꞌilaꞌj kuch nkyewaꞌan tuq tiꞌj te witz tzi, kye malspirit oqet kywitz twitz Jesus tzan stzoqpin tuq tzan kyqex tuj kykꞌuꞌj kye kuch. Ntons te Jesus ostzoqpij. 33 Ntons kye malspirit ebꞌajjatz tuj tanim te xjal bꞌix ebꞌajqex tuj kykꞌuꞌj kye kuch. Bꞌeyxnajji kye kuch kkyaqil ebꞌajjaw qitun, ebꞌajxik qetl bꞌix okyaqon kytiluꞌ kyibꞌ tuj aꞌ, kkyaqil ebꞌajjaw jeqꞌbꞌik. 34 Ntons kye aj nkyepastorin tuq kye kuch, ya ma tzꞌok kyen kyaqil aj ojetq tuq kyꞌik, kyetz ebꞌajꞌoqik, bꞌix ebꞌajxik qꞌumal tuj amaqꞌ bꞌix jaꞌchq, tiꞌj kyaqil aj ojetq tuq kyꞌik.
35 Ntons kyꞌilaꞌj xjal ebꞌajpon eꞌel kyaqil aj ojetq tuq kyꞌik. Ebꞌajpon tukyꞌi Jesus bꞌix otzaj kykambꞌaꞌ te xjal aj ojetq tuq kyejatz kye malspirit tuj tanim, tetz witꞌlik tuq qaynin twitz Jesus bꞌix atok tuq tqꞌanaq bꞌix ya kꞌontiꞌl tuq nlokin. Bꞌix yatzun kye xjal ebꞌajxobꞌ. 36 Kye aj ojetq tuq tzꞌok eꞌen te aj okyꞌik, kyetz oxik kyqꞌumaꞌ titzaꞌ ojetq tuq bꞌantik te xjal aj akyeqex tuq kye malspirit tuj tanim. 37 Ntons kyaqil kye aj tuj tkwentil Jeras, kyetz oqet kywitz twitz Jesus tzan tuq tex tzi tzan tpaj bꞌan nkyexobꞌ tuq. 38 Ntons te Jesus ojax tuj te bark bꞌix owex. Yatzun te xjal aj ojetq tuq kyejatz kye malspirit tuj tanim, tetz nqet tuq twitz twitz Jesus tzan txik tuq tukyꞌiꞌl. Per te Jesus oxik tqꞌumaꞌ tetz ikxjani: 39 “Pax ajay bꞌix intxik aqꞌumaꞌ kyukyꞌi axjalil tiꞌj te nim bꞌan galan aj maꞌtx tkꞌuluj te Qtata Dios awiꞌjni.” Ntons, te xjal oxik tpakbꞌaꞌ tuj kyaqil te amaqꞌ te aj bꞌan tbꞌanil aj ojetq tuq tkꞌuluj te Qtata Dios tukyꞌiꞌl.
Aj Tjaw Tanqꞌinsaꞌ Jesus Tmeꞌal Jayr Bꞌix Aj Tqet Tqꞌanaꞌ Jun Xuj Yabꞌ Tuq Kyꞌilaꞌj Aqꞌbꞌi
40 Ntons, ya ma meltzꞌjik Jesus [tuj tkwentil Galiley], kyaqil kye xjal nkyechalaj tuq tulen tzan tpaj kyaqil tuq nkyeꞌiyon tiꞌj. 41 Bꞌix ntons, at tuq jun xjal tbꞌi Jayr, a tuq tetz jun kꞌulul mandad tuj te jay nabꞌil Dios. Ntons oqet mejlet twitz Jesus bꞌix oqet twitz tzan tuq txik te Jesus tjay tetz, 42 tzan tpaj at tuq jun tmeꞌal bꞌix cha jun tuq, qanq kabꞌlajuj aqꞌbꞌi tetz, bꞌix te tmeꞌal chꞌinky tuq tkamik. Aj man tuq ikjaꞌn kxik, kye xjal bꞌan nkylimlaꞌ tuq kyibꞌ tiꞌj Jesus.
43 Ntons kxol kye xjal at tuq jun xuj aj nꞌok ten tuq twitz jun tyabꞌil aj cha pur tuq kyikꞌ nꞌel tiꞌj, kabꞌlajuj aqꞌbꞌixiꞌ tuq tjawlen tzyet, anke tetz ojetq tuq qetbꞌaj tnajsaꞌ kyaqil tidiꞌ tetz chojbꞌil kye qꞌanon, per kꞌontiꞌl obꞌantik tzan nijunwt. 44 Ntons owok laqꞌchet tiꞌj Jesus tiꞌajx, bꞌix owok tmakoꞌ xtxaꞌm tqꞌanaq. Bꞌeyxnajji te kyikꞌ owaꞌlet tiꞌj. 45 Ntons te Jesus oxik tqꞌumaꞌ ikxjani: “¿Abꞌl te aj maꞌtx tzꞌok makon wetzni?” Komo nijunwt tuq ntzaj qꞌuman abꞌl, ntons te Xhpeꞌy oxik tqꞌumaꞌ ikxjani: “Xnaqꞌtzon, kye xjal nꞌokbꞌaj kybꞌitzꞌuꞌ kyibꞌ awiꞌj.” 46 Te Jesus oxik tqꞌumaꞌ ikxjani: “At abꞌl maꞌtx tzꞌok makon te wetz, komo wetz ma nnaꞌoj at abꞌl maꞌtx bꞌantik witzaꞌ.” 47 Ntons te xuj ya ma tzꞌok ten kꞌontiꞌl nbꞌantik tzan tkaj ewj, ntons opon twitz Jesus bꞌix bꞌan nluꞌlun tuq, oqet mejlet twitz, ojatz tqꞌumaꞌ kywitz kyaqil kye xjal tistil tuq ojetq tzꞌok tmakoꞌ xtxaꞌm tqꞌanaq te Jesus bꞌix titzaꞌ tuq bꞌeyxnajji obꞌantik. 48 Yaji te Jesus oxik tqꞌumaꞌ ikxjani: “Noy, tzan tpaj ma tzꞌok witꞌlet akꞌuꞌj wiꞌj, ajnaꞌl maꞌtx chbꞌantik. Bꞌaꞌn tzan awaj bꞌix kꞌon chbꞌisun.”
49 Ntons tetz man tuq nyolin, tpon jun xjal tzajnaq tuq tjay Jayr bꞌix oxik tqꞌumaꞌ ikxjani: “Te ameꞌal maꞌtx kamik. Ya kꞌonky xik awukꞌleꞌ te xnaqꞌtzon.” 50 Ya ma tzꞌok xhchaꞌoꞌ, te Jesus oxik tqꞌumaꞌ tetz ikxjani: “Kꞌon txobꞌ, cha intok awitꞌbꞌaꞌ yatz akꞌuꞌj wiꞌj bꞌix te ameꞌal obꞌantel.”
51 Ntons ya ma pon tjay te xjal, te Jesus kꞌontiꞌl ostzoqpij tzan tox nijunwt txqꞌanky xjal tukyꞌiꞌl, aꞌox tzan kyox te Xhpeꞌy tukyꞌi Waꞌnch tukyꞌi Jacobod bꞌix kye kꞌwaꞌlon tiꞌj te kꞌwaꞌl. 52 Kyaqil tuq bꞌan nkyebꞌajꞌoqꞌ bꞌix bꞌan nkyeꞌuxin tuq tiꞌj te kꞌwaꞌl. Per tetz oxik tqꞌumaꞌ kyetz ikxjani: “Kꞌon kxꞌoqꞌ, tetz nyaꞌtx kamnaq, sinoke cha nwitan.” 53 Per kye xjal cha tuq nꞌok kxmayiꞌ, kyetz kyebꞌen tuq te kꞌwaꞌl ojetq tuq kamik. 54 Per tetz ojaw stzyuꞌ tqꞌabꞌ te kꞌwaꞌl bꞌix oxik tqꞌumaꞌ kongan ikxjani: “Noy, sekꞌ ajaw.” 55 Ntons te kꞌwaꞌl owul tnabꞌl, bꞌeyxnajji ojaw waꞌlet, bꞌix te Jesus oxik tqꞌumaꞌ kyetz tzan txik kykꞌaꞌchaꞌ. 56 Kye stat te kꞌwaꞌl bꞌan nkyelabꞌan tuq, per te Jesus oxik tqꞌumaꞌ kyetz tzan kꞌon tuq txik kyqꞌumaꞌ te nijunwt kyaqil aj ojetq tuq kyꞌik.