Gaꞌneꞌ nej sôꞌ gaꞌnaꞌ ga̱huin chru̱n riñan Ma̱ꞌan Jesús kaa ya nej sôꞌ gui ganarânj ruhuâ
12
ꞌNgo̱ gui ganarânj rûhua huin nga aché Ma̱ꞌan Jesús hua ñan gunun nej sij trigu, ni̱ ganachinj yiꞌnaa riki nej sí ꞌna̱ꞌ ga̱huin chru̱n riñanj ni̱ gayiꞌì nej sôꞌ ni̱ girihiâj nej sôꞌ kaa yâ nej sôꞌ.
2 Ni̱ giniꞌin nej sí chru̱n ley, ni̱ gataj nej sôꞌ:
—Gi̱ni̱ꞌhiaj sòꞌ dadinꞌ nej sí ꞌna̱ꞌ ga̱huin chru̱n riñanꞌ ni̱ giꞌhiaj nej sij sa nun daꞌhui nej sij gi̱ꞌhiaj nej sij, dadinꞌ gui ganarânj ruhuâ huin gui nânj.
3 Sani̱ gataj Ma̱ꞌan Jesús:
—Nun ga̱hia̱ nej suj riñan ñanj si-nùguànꞌ Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an dàj giꞌhiaj David, nga ganachinj yiꞌnaa riki sij ni̱ huê danj na̱nj ganachinj yiꞌnaa riki nej sí hua̱j ngà sij ràꞌ saj ûnꞌ;
4 dàj giꞌhiaj sij nga gatûj sij ruhuâ hueꞌ huin dukuâ Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an, dadinꞌ gidaꞌa sij rachrún gè huin si-ràchrùnj Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an ni̱ yâ sij ngà nej sí huaj ngà sij, ni̱ nitaj si giyiꞌnïnꞌ suun si ya̱ nej sij nej rachrún dânj dadinꞌ man ꞌngo̱ rïn nej rej huin sa ga̱ꞌhue ya̱ nej rachrún dânj.
5 Nun ga̱hia̱ nej suj dàj taj ley gachrûn Moisés, si gui ganarânj ruhuâ ni̱ nej rej ꞌnï̱nj hueꞌ huin nûhui ni̱ nitaj si ganarânj ruhuâ nej sij gui ganarânj rûhua, sani̱ nitaj si giꞌhiaj nej sij ga̱kï̱nꞌïn mínj.
6 Sani̱ ñùnj gataj si hiuj nânj nikïnꞌ Ma̱ꞌan sa ni̱ka̱j sun nìko doj ga̱ daꞌ hueꞌ huin nûhui.
7 Ni̱ si ga̱ꞌhue ga̱ra̱n daꞌngaꞌ ruhuâ nej suj nùnj huin si ga̱ta̱j nuguanꞌ nnùn riñan nânj: “Dadinꞌ sa garanꞌ ruhuâ Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an huin si ga̱na̱nï̱n àko ruhuâ nej suj niꞌin nej suj nej guiì ni̱ nun ga̱ra̱nꞌ ruhuaj si da̱gahuiꞌ nej suj yuku ganaminj in riñanj mánj.” Hiôꞌ ni̱ si̱ gutaꞌ chre nej suj gakï̱nꞌïn yichrá nej guiì nitaj si a̱ta gakï̱nꞌïn sa mánj.
8 Dadinꞌ ñùnj ni̱ ni̱ka̱j sùnj riñan gui ganarânj rûhua.
Sí ganakò raꞌa
9 Huê danj ni̱ gachîn Ma̱ꞌan Jesús gaꞌanj hiuj dânj, ni̱ gaꞌnaj ruhuâ hueꞌ huin si-nùhuì nej sij.
10 Ni̱ ni̱kï̱nꞌ ꞌngo̱ sí ganakò raꞌa hiuj dânj; ni̱ gachín naꞌanj nej sí fariseo Ma̱ꞌan Jesús, guendâ ruhuâ nej sôꞌ gìrìꞌ nej sôꞌ sa gu̱ru̱ꞌman yiꞌî nej sôꞌ Ma̱ꞌan ni̱ gachín naꞌanj nej sôꞌ ni̱ gataj nej sôꞌ:
—Dùgùnàj huaj si gi̱ꞌhiôꞌ ga̱na̱huin nej guiì aꞌnanꞌan gui ganarânj nîꞌ.
11 Ni̱ nanikàj Ma̱ꞌan Jesús ni̱ gata:
—Ahuin goꞌngo̱ nej suj ni̱ si hua̱ ꞌngo̱ dân nej suj matsïj ï, ni̱ si gui ganarânj ruhuâ ni̱ gininj yôꞌ ruhuâ ꞌngo̱ hiuꞌuj u, ni̱ si̱ ganari nej suj yôꞌ ruhuâ hiuꞌuj u dan ràꞌ saj ûnꞌ.
12 Sê dànanj du̱ꞌhue̱ ꞌngo̱ síi doj gàꞌ daꞌ ꞌngo̱ matsïj ï ràꞌ saj ûnꞌ. Huê danj ni̱ dùgùnàj huaj, si gi̱ꞌhiôꞌ sa sàꞌa gui ganarânj rûhua na̱nj ánj.
13 Hiôꞌ ni̱ gataj Ma̱ꞌan Jesús gu̱nïn sí ganakò raꞌa dânj:
—Du̱nukuâ sòꞌ raꞌât râj.
Ni̱ dunukuâ sí dânj raꞌa sôꞌ, ni̱ orâ chre ni̱ ganahuin nìꞌnàꞌ raꞌa sôꞌ ni̱ huaj dàj rûnꞌ hua aꞌngô raꞌa sôꞌ sa hua̱ sàꞌaj.
14 Ni̱ nga gahui nej sí chru̱n ley neꞌ ye̱ꞌ hueꞌ huin nûhui, ni̱ gayiꞌì nej sôꞌ ni̱ nadigiꞌñûn nej sôꞌ dàj gi̱ꞌhiaj nej sôꞌ guendâ da̱gahuiꞌ nej sôꞌ Ma̱ꞌan Jesús.
Jesús huin musû ganagui Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an
15 Ni̱ niꞌin Ma̱ꞌan Jesús si dànanj ganï̂n ruhuâ nej sij niꞌin nej sij Ma̱ꞌan, ni̱ guxunj Ma̱ꞌan hiuj dânj; ni̱ ginikòꞌ ûta gàꞌì nej guiì rukuj, ni̱ giꞌhia si ga̱na̱huin daranꞌ nej guiì.
16 Ni̱ ûta gaꞌnïnꞌ su̱n Ma̱ꞌan Jesús riñan nej sí ni̱ka̱j duguiꞌ nngaj sisi̱ si̱ gananï̂n nej sôꞌ riñan aꞌngô nej guiì ahuin sa huin Ma̱ꞌan.
17 Huê dànanj ga̱huin daꞌnga ni̱ gisîj nuguanꞌ gaꞌmin Isaias sôꞌ gataj dàj ga̱huin, nga gataj sôꞌ:
18 Huê Ma̱ꞌan sí nânj huin sa gu̱nânj gi̱tsi riñânj, ni̱ Ma̱ꞌan sôꞌ huin sa ganaguîj;
ni̱ ꞌì ruhuâj niꞌín Ma̱ꞌan sôꞌ, ni̱ ûta garanꞌ ruhuâ ma̱ꞌan nimânj sa giꞌhiaj sôꞌ.
Ni̱ gàꞌhuìj si-Espíritu riñan sôꞌ,
ni̱ ga̱ta̱j sôꞌ riñan nej guiì nàsìnùnj un si gi̱ꞌhiaj ninj sa ni̱ka̱ garanꞌ ruhuâ Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an.
19 Ni̱ si̱ gunïnꞌ Ma̱ꞌan sôꞌ ngà nej guiì, ni̱ si̱ gaguâj nùkuaj sôꞌ,
ni̱ gàꞌ si gunïn nej guiì nga ga̱ꞌmi̱n sôꞌ nga huaj sôꞌ ruhuâ chrej gàchràꞌ huaj riki yumanꞌan.
20 Hio gàꞌ gataꞌ gaché ni̱ si̱ duguachranꞌ sôꞌ,
ni̱ nùnj huin si man gatse̱ꞌe ahui raa̱ ꞌhuej tàj raa̱ kantil sani̱ si̱ dunâꞌaj sôꞌ ñaꞌan aka raa̱ ꞌhuej dânj mánj,
nda gùnùkuaj sôꞌ na̱gi̱ꞌhiaj ni̱ka̱ sôꞌ daranꞌanj.
21 Ni̱ gi̱nun ña̱n nej sí nàsìnùnj un ni̱ gànàꞌhuìj nej sôꞌ Ma̱ꞌan sij.
Sí gaꞌmin kï̱j yiꞌî Ma̱ꞌan Espíritu Santo
22 Hiôꞌ ni̱ ginikaj nej sij gaꞌnaꞌ nej sij riñan Ma̱ꞌan Jesús ꞌngo̱ sí nu̱n sa kï̱j ï ruhuâ nimân, ni̱ huin sôꞌ ꞌngo̱ sí du̱chri ni̱ sí ꞌmìnj in; ni̱ ganahuin sôꞌ giꞌhiaj Ma̱ꞌan Jesús, ni̱ ganayigï̀n rune ñan sôꞌ ni̱ gaꞌmin sôꞌ.
23 Ni̱ ûta gahuin ña̱ꞌanj ruhuâ daranꞌ nej guiì, ni̱ gataj ninj:
—Daꞌní David huin sí nan na̱nj nîꞌ.
24 Sani̱ nga gunïn nej sí fariseo, ni̱ gataj nej sôꞌ:
—Beelzebú sichre aꞌnïnꞌ riñan nej sa kï̱j ï, guruguñuꞌunj rukû sí nânj ni̱ rayiꞌî dan ni̱ gaꞌhue giri sij nej sa kï̱j ï ruhuâ nimân nej guiì na̱nj ánj.
25 Ni̱ giniꞌin Ma̱ꞌan Jesús dàj ganï̂n ruhuâ nej sí dânj, ni̱ gata gu̱nïn nej sij:
—Daranꞌ nej rey ni̱ka̱j su̱n ni̱ si gu̱nï̱nꞌ nej ma̱ꞌan nej guiì dugumîn sôꞌ ni̱ gìyìchràꞌ da̱ꞌa̱j nej guiì ri̱ña̱n ni̱ka̱j ñuꞌunj sôꞌ ni̱ ga̱na̱huij daranꞌ nej yumanꞌ snàꞌànj an ngà daranꞌ nej hueꞌ ñan gunïnꞌ nej ma̱ꞌan nej guiì màn ruhuaj, ni̱ si̱ gaꞌhue ga̱ne naj doj gàꞌ mánj.
26 Ni̱ si sichre ni̱ girij ma̱ꞌan neꞌ ye̱ꞌe, ni̱ gunïnj ngà ma̱ꞌan ni̱ giyichraꞌ da̱ꞌa; ni̱ dàj gi̱ꞌhia, ga̱ꞌhue gi̱nikaj sunj ràꞌaj.
27 Ni̱ si ñùnj ni̱ girîj neꞌ ye̱ꞌe nej sa kï̱j ngà siyu̱gui Beelzebú, ni̱ ahuin si ngà siyu̱gui gi̱ri̱ nej guiì nìkòꞌ rukû nej suj ràꞌaj. Hia̱j rûꞌhuaj, ni̱ nej sôꞌ ga̱huin nej guiì ga̱ya̱ka̱j guendâ dàj gi̱ꞌhiaj nej suj.
28 Ni̱ si girîj neꞌ ye̱ꞌe nej sa kï̱j ï ngà si-Espíritu Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an, hiôꞌ ni̱ ruhuaj gàtà si yàngàꞌ ni̱ gàꞌ guyumân diû gi̱nikaj su̱n Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an na̱nj ánj.
29 ’Dàj gi̱ꞌhiaj ꞌngo̱ síi ga̱ꞌhue ga̱tu̱ sôꞌ ruhuâ dukuâ ꞌngo̱ sí nùkuaj, ni̱ ga̱ꞌhue gi̱ꞌhia̱j tu̱ sôꞌ siꞌhiaj sí dânj, ni̱ sê gàꞌ si̱nï̱n daꞌhui sij gu̱mi̱n sij sí dânj. Daꞌnga ni̱ gaꞌhue gi̱ri̱ sij nej sa màn ruhuâ dukuâ sôꞌ ràꞌ saj ûnꞌ. Ñùnj huin sa gumînj sí nùkuaj dânj na̱nj ánj.
30 ’Sí nitaj si huin ngàj, ni̱ huin sôꞌ sí gunïnꞌ ngàj; ni̱ sí nitaj si nagiꞌhiaj chre̱ꞌ ngàj, ni̱ dànanj duyaꞌnï̀n sôꞌ.
31 ’Huê danj ni̱ gatâ: Ga̱ꞌhue gi̱nikaj Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an nimân nìko rayiꞌî daranꞌ nej gakï̱nꞌïn ngà rayiꞌî nej nuguanꞌ gaꞌmin kï̱j nej guiì riñanj, sani̱ nej guiì gaꞌmin kï̱j rayiꞌî Ma̱ꞌan Espíritu Santo ni̱ si̱ gaꞌhue gi̱nika nimân nìko rayiꞌî ninj mánj.
32 Ga̱ꞌhue gi̱nikaj Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an nimân nìko rayiꞌî nej guiì gaꞌmin kï̱j riñan Ma̱ꞌan Jesús; sani̱ nej guiì gaꞌmin kï̱j rayiꞌî Ma̱ꞌan Espíritu Santo, ni̱ si̱ gaꞌhue gi̱nikaj Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an nimân nìko rayiꞌî si-ga̱kïnꞌ ninj, ni̱ gàꞌ diû hia̱j ni̱ gàꞌ diû ga̱ꞌna̱ꞌa mánj.
ꞌNgo̱ chrun ni̱ gi̱ni̱ꞌînꞌ ahuin chrun huin nga gahui chruj màn raj
33 ’Dàj rûnꞌ huin ꞌngo̱ chrun sàꞌa huin nej guiì sàꞌaj, ni̱ huê danj guruguiꞌ sa sàꞌa giꞌhiaj ninj; ni̱ dàj rûnꞌ huin ꞌngo̱ chrun aꞌnanꞌan huin nej guiì giꞌhiaj sa aꞌnanꞌan ni̱ huê danj na̱nj guruguiꞌ sa aꞌnanꞌan giꞌhiaj ninj; dadinꞌ nda ga̱hiu chruj raa̱ ꞌngo̱ chrun ni̱ gi̱ni̱ꞌînꞌ si huin ꞌngo̱ chrun sàꞌaj nej si huin ꞌngo̱ chrun aꞌnanꞌ na̱nj ánj.
34 Dàj rûnꞌ huin nej yìꞌnï̀nꞌ yukuáa huin nej suj. Ni̱ ga̱ꞌhue ga̱ꞌmi̱n nej suj nuguanꞌ sàꞌa, nga huin nej suj guiì kï̱j huaa na̱nj nîꞌ. Dadinꞌ nej nuguanꞌ màn nìko doj ruhuâ nimân nej suj ni̱ huê nej nuguanꞌ dânj huin sa gaꞌmin nej suj.
35 Sí sàꞌa, ni̱ nej nuguanꞌ sàꞌ màn ruhuâ nimân sôꞌ huê nej nuguanꞌ dânj huin sa giri sôꞌ nga gaꞌmin sôꞌ; ni̱ sí kï̱j huaa, ni̱ nej nuguanꞌ kï̱j hua màn ruhuâ nimân sôꞌ huê nej nuguanꞌ dânj huin sa giri sôꞌ nga gaꞌmin sôꞌ.
36 Sani̱ ñùnj taj si nàgàꞌhuìꞌ nej síi guenda rayiꞌî daranꞌ nej nuguanꞌ du̱guna hua gaꞌmin nej sôꞌ, nga gùyùmàn gui gànàchìnꞌ Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an guenda riñan nej sôꞌ.
37 Dadinꞌ ngà rayiꞌî nuguanꞌ gaꞌminꞌ ni̱ ga̱na̱ka̱j guendâ Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an si nitaj gakï̱nꞌïn hua riñanꞌ, nej si hua̱ gakï̱nꞌïn riñanꞌ ni̱ ga̱na̱huin ra̱ꞌâꞌ kastîgu na̱nj ánj.
Nej guiì ganinï̀nꞌ huaa gachín ꞌngo̱ daꞌngaꞌa gi̱ni̱ꞌin ninj
38 Hiôꞌ ni̱ nanikàj da̱ꞌa̱j nej sí chru̱n ley ngà nej sí fariseo, ni̱ gataj nej sôꞌ:
—Maestrûj, ruhuâ nej ñûnj gi̱ni̱ꞌin nej ñûnj si gi̱ꞌhiá rèꞌ ꞌngo̱ daꞌngaꞌa.
39 Ni̱ nanikàj Ma̱ꞌan Jesús ni̱ gata:
—Yiꞌnïnꞌ aꞌnanꞌan ni̱ yiꞌnïnꞌ giꞌhiaj gakï̱nꞌïn gachín ꞌngo̱ daꞌngaꞌa; sani̱ si̱ gaꞌhue gi̱digán daꞌngaꞌa riñan ninj mánj, sani̱ sa giranꞌ Jonás sôꞌ ganataꞌ dàj ga̱huin dânj huin ꞌngo̱ daꞌngaꞌa riñan ninj na̱nj ánj.
40 Dàj rûnꞌ ginun nùgui ni̱ga̱nꞌ Jonás huàꞌnï̀nj gui ni̱ huàꞌnï̀nj ñanꞌan ruhuâ riki yukuaj yàchìj xi, ni̱ huê danj ginûnj ruhuâ nimân hioꞌóo huàꞌnï̀nj gui ni̱ huàꞌnï̀nj ñanꞌan na̱nj ánj.
41 Nga gùyùmàn gui gànàchìnꞌ Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an guenda riñan nej guiì ni̱ gànàyùmàn nej guiì gimân yumanꞌ Ninive, ni̱ ga̱ra̱n ruhuâ ninj rayiꞌî nej guiì nânj guendâ ga̱huin kastîgu ninj, dadinꞌ gananikàj ruhuâ nej guiì nânj ga gunïn ninj nej nuguanꞌ gaꞌmin Jonás sôꞌ gataj dàj gahuin, sani̱ dànanj nìko huin sa ni̱kï̱nꞌ hiuj nânj gàꞌ daꞌ Jonás.
42 Nga gùyùmàn gui gànàchìnꞌ Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an guenda riñan nej guiì ni̱ gànàyùmàn reina ꞌna̱ꞌ neꞌ ri̱ki ni̱ ga̱ra̱n ruhuâ ñûnꞌ rayiꞌî nej guiì nânj, guendâ ga̱huin kastîgu ninj dadinꞌ nun gànànìkàj ruhuâ ninj; dadinꞌ ûta gànꞌ gaꞌnaꞌ ñûnꞌ guendâ gunïn ñûnꞌ dàj nìko niꞌin Salomón, sani̱ dànanj nìko huin sa ni̱kï̱nꞌ hiuj nânj gàꞌ daꞌ Salomón.
Nga nanikàj ñûn nanè kï̱j huaa gatu ruhuâ nimân ꞌngo̱ síi
43 ’Nga gahui nanè kï̱j huaa ruhuâ nimân ꞌngo̱ guiì, ni̱ aché nunj riñan hioꞌó nàkòo, ni̱ naꞌhuij ñan ga̱na̱ra̱n ruhuaj, sani̱ naꞌhue gìrìꞌij ñan ga̱na̱ra̱n ruhuaj.
44 Ni̱ gata: “Nànìkà ni̱ na̱ꞌa̱nj dukuá ñan gahui gaꞌná.” Ni̱ nga gunukuij, ni̱ hua̱ nîꞌnï̱nj ruhuâ hueꞌ dânj gànàrìꞌij, ni̱ gàꞌ ganakaꞌ nej sôꞌ ni̱ nda nìhiàꞌ chre hua ruhuâ hueꞌ dânj.
45 Hiôꞌ ni̱ gaꞌanj nanè kï̱j hua dânj, ni̱ nagiꞌhiaj chrej aꞌngô chi̱j nej nanè kï̱j hua doj gàꞌ daꞌaj, ni̱ gatûj daranꞌ ninj gane ninj ruhuâ nimân sí dânj; ni̱ dànanj kï̱j doj ga̱na̱huin sôꞌ gàꞌ daꞌ sa ga si̱nï̱n sôꞌ. Ni̱ huê dànanj gi̱ranꞌ yiꞌnïnꞌ kï̱j hua nânj.
Nni Ma̱ꞌan Jesús ngà nej dinïn
46 Nga nï̀nꞌ aꞌmin Ma̱ꞌan Jesús ngà nej guiì màn hiuj dânj, ni̱ guchiꞌ nni ngà nej dinïn ni̱ ni̱kï̱nꞌ nej sôꞌ neꞌ ye̱ꞌe, ni̱ ruhuâ nej sôꞌ ga̱ꞌmi̱n nej sôꞌ ngà Ma̱ꞌan.
47 Ni̱ gataj ꞌngo̱ sí dânj gu̱nïn Ma̱ꞌan:
—Nni Ma̱ꞌân rèꞌ ngà nej dinḯn Ma̱ꞌân rèꞌ nikïnꞌ neꞌ ye̱ꞌe, ni̱ ruhuâ nej sij ga̱ꞌmi̱n nej sij ngà Ma̱ꞌân rèꞌ.
48 Nanikàj Ma̱ꞌan Jesús ni̱ gata gu̱nïn sí gataj dànanj, ni̱ gata:
—Ahuin si huin nni ni̱ ahuin si huin nej di̱nï̂n ràꞌaj.
49 Ni̱ gidigân raꞌa riñan nej sí ꞌna̱ꞌ ga̱huin chru̱n riñanj ni̱ gata gu̱nïn nej sôꞌ:
—Nej suj màn hiuj nânj huin nni ngà nej dinï̂n.
50 Dadinꞌ daranꞌ nej guiì giꞌhiaj sa garanꞌ ruhuâ Ma̱ꞌan Rê nne yàtàꞌa, ni̱ huê ninj huin nej dinï̂n, ni̱ nej yugue, ni̱ huin ninj nni na̱nj ánj.