Kîambîrîria i

KÎAMBÎRÎRIA

Mantû ma îbuku rîrî

Kûringana na wîthîre mabuku ma mbere mataano ma Bibiria maandîkirwe i Musa, kîroria kîrî nkuma kîra kîarutire Aisiraeri kuuma ûkombooni nthîgûrû ya Miisiri kîabaira nthîgûrû ya Kanaani. Nwa wîgue Musa aandîkire mabuku mama gatîgatîîni ka 1446 na 1406 MKA, kana 1209 na 1250 MKA, barî njîraani wabathiîte Kanaani. Nwa wîgue mabuku mama maaringithangiirue kaîrî nyuma ya gîkuû kîa Musa na mantû mangî matarî maingî mûno mongeerwa ku (Kwa ngerekano Gûtara 12:3).

Kîambîrîria n'îbuku rîa mwanjîîrio wa mantû maingî. Rîanjagîîria na kûûmbwa kwa îgûrû na nthîgûrû, mwanjîîrio wa meeyia, kînyamaara na gîkuû, na kinya mwanjîîrio wa ndwaria mwanya mwanya. Kuuma gîcuncî gîa îkûmi na biîrî, îbuku rîrî rîaragia mantû ma Aburamu, Isaka na Njakubu na nciarwa ciao; na mûthiani rîkoonania bûra nciarwa inu ciao ciatuîkangire nkombo nthîgûrû ya Miisiri.

Ndwaria mbingî ciaragia ngono na njîra ya kûthingatania mantû bwega. Îndî rwaria rwa Kîibirania rwaragia mantû na njîra ya kûthiûrûûka ûntûûni bûmwe maita maîrî kana mathatû. Kwoogu muntû akarega kûraitha kana kûthikîîria bwega nwa oone ûntû bûra bûkwarîîrua ta mantû maîrî kana mathatû mwanya mwanya kana akoona ta ûntû bûmwe bwarîîtue n'antû mwanya mwanya kagiita mwanya mwanya.

Kinya ûkeegua îbuku rîrî i rîarîîtie mantû ma antû mûno, i rîarîîtie mantû ma Ngai mûûmbi ûra kinya nyuma ya antû kûrega kwathîka na beeyia akageria kûbacookanîîria kaîrî wegua bageetîgîîria kîewa kîa wonokio.

Gwookubî îbuku rîrî rîkari ûûgû:

Kûûmbwa kwa îgûrû na nthîgûrû na antû (1:1-25)

Mwanjîîrio wa meeyia na kûnyamaara (3:1-24)

Kuuma Andamu mwanka Nuu (4:1-5:32)

Kuuma Nuu mwanka îkondoria (6:1-10:32)

Mûnaara wa Baberi (11:1-9)

Kuuma Semu mwanka Aburamu (11:10-32)

Aburamu, Isaka na Njakubu (12:1-35:29)

Nciarwa cia Esaû (36:1-43)

Njosebu na aruagina (37:1-45:28)

Antû ba Isiraeri barî nthîgûrû ya Miisiri (46:1-50:26)