8
Saga Dꞌnda ya Parongan ma si Isa
1 Mbal atꞌggol minnēꞌ, nilatag eꞌ si Isa saga daꞌira maka kalumaꞌan anganasihat lapal ahāp pasal pagparinta Tuhan. Ameyaꞌ ma iya mulidna kasangpūꞌ maka duwa, 2 maka aniyaꞌ isab saga dꞌnda parongan. Kaseheꞌan saga dꞌnda itu bay kapaluwasan saitan eꞌ si Isa, kaseheꞌan bay kauliꞌan saki sigām. Inaꞌan si Mariyam, dꞌnda min Magdala ya bay kapaluwasan saitan pituꞌ hekana. 3 Inaꞌan isab si Joanna hꞌnda si Kusa, ya alanga kapatutna ma deyom astanaꞌ sultan Herod, maka inaꞌan si Susanna, maka aheka giꞌ saga dꞌnda saddī. Saga dꞌnda heꞌ bay angatasan disi Isa.
Paralilan Pasal Panabod Bigi-tinanom
4 Na, aheka saga aꞌa min baꞌanan kauman patimuk na paꞌin pehēꞌ ni si Isa. Pasalta, binissalahan sigām kissa paralilan. Yukna, 5 “Aniyaꞌ inān dakayuꞌ aꞌa pehēꞌ ni humana anaboran bigi-tinanom. Pagsabodna itu aniyaꞌ bigi-tinanom kaseheꞌ apakpak ni bihing lān, sagōꞌ giniꞌik eꞌ aꞌa maglaulabay maka tinittuk eꞌ saga manuk-manuk sampay halam na aniyaꞌ takapin. 6 Aniyaꞌ bigi-tinanom kaseheꞌ apakpak ni tanaꞌ kabatuhan. Makatomoꞌ paꞌin, alꞌkkas alanos sabab tanaꞌ heꞌ halam aniyaꞌ boheꞌna. 7 Aniyaꞌ isab bigi-tinanom kaseheꞌ apakpak ni tꞌngngaꞌ sagmot itingan ati katalungana tinanom sabab magbeyaꞌ patomoꞌ maka sagmot eꞌ. 8 Na, ya bigi-tinanom kaseheꞌ apakpak ni tanaꞌ ahāp, ati ahāp tomoꞌna. Pasōng amuwan buwaꞌ lumanduꞌan hekana.
“Na,” yuk si Isa, “sasuku kam makakale, ikutunbi toꞌongan.”
9 Tinilaw si Isa eꞌ saga mulidna bang ai hati kissa ya bay pamaralilna inān. 10 Anambung iya, yukna, “Kaꞌam ilu kabuwanan kataꞌu boꞌ supaya tahatibi pasal kapagparinta Tuhan ma saga aꞌana, ya halam bay pinataꞌu eꞌna ni manusiyaꞌ kaseheꞌ. Sagōꞌ saga aꞌa kaseheꞌan inān subay kinissahan saga kissa pamaralilan,
ati nindaꞌ sadja eꞌ sigām sagōꞌ mbal pasobsob ni deyom pikilan sigām.
Kinale eꞌ sigām sagōꞌ mbal tahati.
11 “Na,” yuk si Isa, “ya na itu hati kissa bay pamaralilku heꞌ. Ya bigi-tinanom inān, ya na palman Tuhan. 12 Ya bigi-tinanom bay apakpak ni lān inān, ya dalilna saga aꞌa makakale palman Tuhan. Manjari pinaꞌan nakuraꞌ saitan angagaw palman min deyom pikilan sigām boꞌ supaya sigām mbal amꞌnnal ati mbal alappas. 13 Ya bigi-tinanom bay apakpak ni tanaꞌ kabatuhan inān, ya dalilna saga aꞌa makakale ma palman Tuhan. Magtūy sigām kinōgan anaimaꞌ lapal palman eꞌ sagōꞌ mbal anganggamut palalom ma deyom atay sigām. Daiꞌ-daiꞌ du pagkahagad sigām. Taꞌabut paꞌin sigām sinasat eꞌ nakuraꞌ saitan, magtūy sigām angꞌbba min bay pagkahagad sigām. 14 Ya bigi-tinanom bay apakpak ni sagmot itingan inān, ya dalilna saga aꞌa makakale ma palman Tuhan. Sagōꞌ alimbit pikilan sigām eꞌ kahālan deyom dunya itu. Ya na paꞌin ahalgaꞌ ma sigām saga pangaltaꞌ maka napsu sigām. Saliꞌ sigām dalil tinanom katalungan, mbal magkatoꞌa buwaꞌna. 15 Manjari ya bay sinaboran ni tanaꞌ ahāp inān, ya dalilna saga aꞌa akale ma palman Tuhan magatay poteꞌ. Tinauꞌ eꞌ sigām ma deyom itikad maka atuyuꞌ sigām ameyaꞌan iya. Jari palman inān saliꞌ dalil tinanom amuwan buwaꞌ ma deyom atay, hatina ahāp kamaujuranna.”
Palitaꞌan Tinambunan
16 Amanduꞌ giꞌ si Isa, yukna, “Halam aniyaꞌ aꞌa amakeyat palitaꞌan boꞌ yampa saꞌobanna maka undam atawa patꞌnnaꞌna ma deyoꞌ kantil. Tantu subay pinatꞌnnaꞌ eꞌna ma diyataꞌ papaganna boꞌ taꞌndaꞌ sawana eꞌ sasuku pasōd ni deyom lumaꞌ. 17 Sabab ai-ai tinapukan ma buwattinaꞌan pinaluwas du ma sinosōng, maka ai-ai nilimbungan ma buwattinaꞌan tahati du ma waktu sinōng. 18 Angkan subay kalehunbi pahāp sabab sai-sai aniyaꞌ kataꞌuna, kinꞌnnopan giꞌ ma iya. Saguwāꞌ sai-sai mbal makahati, kinulangan lagiꞌ bay panghatina.”
Inaꞌ si Isa maka Danakanna Lꞌlla
19 Manjari itu atꞌkka pinaꞌan inaꞌ si Isa maka saga danakanna lꞌlla sagōꞌ mbal sigām makasekot ni iya ma sabab kaheka aꞌa. 20 Aniyaꞌ anambukuhan si Isa, yukna, “Tuwan, inaꞌan inaꞌnu maka saga danakannu anꞌngge ma luwasan, bilahi magꞌndaꞌ maka kaꞌa.”
21 Ahꞌlling si Isa ni saga aꞌa mainaꞌan, yukna, “Sai-sai akale ma palman Tuhan maka ameyaꞌ, sigām ya inaꞌku maka dauranakanku.”
Kapagagi si Isa ma Baliyu maka Goyak
22 Pagabut llaw dakayuꞌ, paruwaꞌ si Isa maka saga mulidna ni bayanan. Yukna ni sigām, “Sūng kitam pauntas ni dambilaꞌ danaw eꞌ.” 23 Aleha paꞌin sigām, tatuli si Isa. Sakali itu aniyaꞌ hunus parugpak ni danaw inān. Sōng-sōng na sigām abuhaw sabab sinampoyakan eꞌ goyak, maka aheya kapiligduhan sigām.
24 Pasekot ni si Isa saga mulidna amatiꞌ iya. “O Tuwan! Tuwan!” yuk sigām, “Abuhaw na kitam!”
Jari pabungkal si Isa boꞌ yampa sohoꞌna baliyu maka goyak inān pahondong. Saruꞌun-duꞌun du pahali, ati tꞌddoꞌ na toꞌongan. 25 Puwas eꞌ ahꞌlling si Isa ni saga mulidna, yukna, “Angay? Mbal kam bahāꞌ angandol ma aku?”
Sagōꞌ tināw sigām maka ainu-inu angkan sigām magtilaw-tilawan di-sigām, yuk-i, “Sai bahāꞌ aꞌa itu? Tasohoꞌna baliyu maka goyak ati bineyaꞌ iya.”
Kauliꞌan Aꞌa Sinōd Saitan
26 Manjari palanjal sigām sampay makatandan ni lahat bangsa Gerasa, ya ma anggopan lahat Jalil. 27 Pagdeyoꞌ paꞌin si Isa, sinampang iya eꞌ aꞌa min daꞌira inān, aꞌa sinōd saitan. Atꞌggol na iya halam magsinꞌmmek atawa patꞌnnaꞌ ma deyom lumaꞌ sagōꞌ lowang kubul ya patꞌnnaꞌanna na paꞌin. 28 Na, pagꞌndaꞌ aꞌa itu ma si Isa, angolang iya pakosog maka pasujud ma dahuanna. Akosog pangalinganna, yukna, “O Isa, Anak Tuhan Mahatinggi! Ai kabayaꞌannu min aku? Angamuꞌ aku junjung ni kaꞌa, daꞌa aku binasahun.” 29 Angkan buwattēꞌ junjungna sabab in saitan ma deyom baranna inān bay sinōꞌ eꞌ si Isa paluwas. Araran asal aꞌa inān pagkasangonan saitan. Minsan nihengkotan tapeꞌ-tanganna maka kilikili, nijagahan isab eꞌ saga aꞌa, abꞌkkat sadja eꞌna ati binowa iya eꞌ saitan maglunsul ni lahat halam magaꞌa.
30 Jari tinilaw iya eꞌ si Isa, yukna, “Sai ōnnu?”
Yuk sambung saitan inān, “Ōnku Laksaꞌan.” Sabab aheka saitan bay pasōd ni deyom baran aꞌa inān. 31 Anganjunjung saga saitan eꞌ ni si Isa bang paꞌin sigām mbal papehēꞌna ni deyom nalkaꞌ.
32 Ma jadjahan inaꞌan aniyaꞌ baꞌanan bawi, aheka toꞌongan, magkakan ma lorosan būd. Na, angamuꞌ-ngamuꞌ saga saitan inān ma si Isa bang makajari pinasōd ni deyom saga bawi heꞌ ati pinabaꞌid sigām eꞌna. 33 Jari paluwas saitan min baran aꞌa inān boꞌ pasōd ni bawi. Magtūy maglumpat paragan saga bawi heꞌ min pampang tudju ni deyom danaw boꞌ yampa alembo kamemon.
34 Pagꞌndaꞌ itu eꞌ saga aꞌa bay angipat bawi heꞌ, paragan sigām pehēꞌ ni daꞌira maka ni kalumaꞌan deya, angahakaꞌan saga aꞌa mainaꞌan. 35 Jari pinaꞌan sigām angꞌndaꞌ bang ai bay paniyaꞌ inān. Pagtꞌkka sigām ni tongod si Isa, taꞌndaꞌ aꞌa bay sinōd saitan aningkōꞌ mainaꞌan ma bihing tapeꞌ si Isa. Magsinꞌmmek na iya maka ahāp na akkal-pikilanna. Manjari tināw sigām. 36 Sinuli-sulihan isab sigām eꞌ saga aꞌa bay makaꞌndaꞌ bang buwattingga iya bay kauliꞌan. 37 Manjari saga aꞌa min kalahat-lahatan Gerasa inān kamemon angamuꞌ ma si Isa bang paꞌin iya alaꞌan minnaꞌan sabab mbal kasandalan tāw sigām. Angkan paruwaꞌ si Isa ni bayanan boꞌ pauntas parambilaꞌ.
38 Aꞌa bay kapaluwasan saitan eꞌ angamuꞌ ameyaꞌ ma si Isa sagōꞌ pinapoleꞌ iya. Yuk si Isa ma iya, 39 “Amoleꞌ na ka ni lumaꞌnu. Hakaꞌin saga aꞌa mainaꞌan pasal hinang aheya bay tahinang eꞌ Tuhan ma kaꞌa.” Manjari alaꞌan minnēꞌ boꞌ angalatag deyom daꞌira heꞌ angahaka pasal bay tahinang ma iya eꞌ si Isa.
Ondeꞌ-ondeꞌ Amatay maka Dꞌnda Asaki
40 Na, makatandan paꞌin si Isa ni dambilaꞌ danaw, kinōgan saga aꞌa mainaꞌan anampang iya sabab nilagaran iya. 41 Sakali itu, aniyaꞌ pinaꞌan ni iya dakayuꞌ nakuraꞌ langgal ma lahat inān, ōnna si Jayrus. Pasujud iya ni si Isa angamuꞌ iya pehēꞌ ni lumaꞌna, 42 sabab aniyaꞌ anakna dꞌnda dakayuꞌ-kayuꞌ, sangpūꞌ maka duwantahun umulna, song magkamamatay. Jari ameyaꞌ si Isa ma iya.
Na, ma labayan paꞌin si Isa tudju ni lumaꞌ nakuraꞌ inān, kasigpitan iya eꞌ baꞌanan aꞌa. 43 Aniyaꞌ ma kahekaꞌan aꞌa inān dakayuꞌ dꞌnda sakihan. Sangpūꞌ na maka duwantahun halam atitis paglahaꞌna. Aubus na sīnna kamemon panamba doktol sagōꞌ halam aniyaꞌ makapauliꞌ. 44 Pasekot iya min buliꞌan boꞌ amaꞌabut tanganna ni tōng sꞌmmek si Isa. Saruꞌun-duꞌun magtūy pahondong paglahaꞌna. 45 Ahꞌlling si Isa, yukna, “Sai bay angꞌntanan aku?”
Amalilu saga aꞌa inān kamemon. Yuk si Petros, “Tuwan, kaheka aꞌa ma sakalibutnu maggipit ni kaꞌa, atilaw giꞌ ka?”
46 Sagōꞌ ahꞌlling si Isa, yukna, “Aniyaꞌ bay angꞌntanan aku sabab tananamku aniyaꞌ barakat paluwas min baranku.” 47 Sakali itu, pagka kinataꞌuwan eꞌ dꞌnda in hinangna kasakupan na, pehēꞌ iya pasujud ni atag tapeꞌ si Isa maka eꞌna amidpid. Minsan aheka aꞌa makakale, nihakaꞌan eꞌna si Isa bang angay iya bay amaꞌabut tanganna ni iya, maka pasal sakina kauliꞌan magtūy. 48 Yuk si Isa ni iya, “Arung, kauliꞌan na ka ma sabab pangandolnu ma aku. Palanjal ka ma halam aniyaꞌ kasusahan.”
49 Manjari itu, hinabu si Isa amissala ni dꞌnda, aniyaꞌ aꞌa atꞌkka pinaꞌan min lumaꞌ si Jayrus. Yukna ni si Jayrus, “Amatay na anaknu. Daꞌa pamaleꞌun guru ilu!”
50 Sagōꞌ takale llingna itu eꞌ si Isa ati yukna ni si Jayrus, “Daꞌa ka tināw. Magparassaya sadja ka. Allum du anaknu.”
51 Pagtꞌkka si Isa ni lumaꞌ nakuraꞌ inān, halam aniyaꞌ bay tugutanna magbeyaꞌ maka iya pasōd, luwal si Petros, si Yahiya, si Yakub, maka mattoꞌa ondeꞌ. 52 Magtangisan maka magolang asal saga aꞌa mainaꞌan kamemon. Sagōꞌ nilāng sigām eꞌ si Isa, yukna, “Daꞌa kam magtangis. Halam amatay ondeꞌ itu. Hal iya atuli!” 53 Pinagtittowahan iya eꞌ sigām sabab kasakupan eꞌ sigām amatay na ondeꞌ. 54 Jari binalutan eꞌ si Isa tangan ondeꞌ boꞌ yampa pinatanog suwalana, yukna, “Arung, punduk ka.” 55 Sakali pabalik nyawana ati pabuhat magtūy. Sinohoꞌ iya eꞌ si Isa subay pinakan. 56 Ainu-inu toꞌongan mattoꞌana sagōꞌ sinōꞌ sigām eꞌ si Isa daꞌa angahaka ni sai ni sai pasal inaꞌan-i.