Lukaa 12

Mbɛɛ kə yee i yɔ̂ɔ chili i fə̀ chili kə

Ye Jisho màa i yɔ̄ɔ lə nəni, bimɔ bi bəne būmə bi bwō həmə bənchuku bənchuku, nyɨhɨŋ kɨŋkɨŋkɨŋ. Bədi dīɛŋ ə bədi bəŋ. Jisho hlə chɔɔ bən'yɔɔ ə duŋ bə bəne biih bə kintu lə, “Bə jə bwɔɔ bə jɔ́ yí Bəfalashii yyɨŋ yí dùŋ fwɔ wibə wwuŋ bə́ yɔ̀ɔ chili, bə́ fə̀ chili. 2 Bə kələ lə fieŋ hləŋ həmə ffɨŋ bə́ kə̀ə ffɨŋ duŋ ə fi yá nakə nyiee lə kə. Fieŋ hləŋ həmə ffɨŋ fi dùŋ ə nələ mə ffɨŋ bə́ duŋ kə kələ kə. 3 Bə kələ lə fieŋ finhliŋ ffɨŋ bə́ yɔ̀ɔ ə butuu bə́ yá wo fi ə bushi. Fieŋ finhliŋ ffɨŋ bə ŋwùunə ə chəŋ, bə́ yá diimə fi ə binchu bi chə́ŋ bəŋ.

Mbɛɛ nnu i dùŋ lə yee bə́ lɔ̄

(Matio 10:28-31)

4 Bəmbweŋ bəŋŋ, n'yu n'yɔ̄ɔ bə bəŋ lə bə kə yee bə lɔ̂ bəne bbəŋ duŋ ə bə́ jii kwaa ə duŋ nyaŋ nni go ə chu bwɔɔ nnu dɨŋ ə bə́ nakə baa lə fə fieŋ fidi kə. 5 Kwaalə n'yu kɨ̄nə bəŋ mbɛɛ nnu bə lə yee bə lɔ̄. Yee bə lɔ̂ ə duŋ Chu yulahalə ə wu nnu i kə̀nə muŋga bənjii mbɛɛ, baa yii dəŋ wu ə bwii wuŋkuntaŋ mə. N'yɔ̄ɔ bəŋ kichɛɛŋ lə bə lɔ ə duŋ wu.

6 Bə kə kələ lə bə́ yii tàa munshansha muntiini yu muniini munfweŋ kwaa lə? Kwaalə, finshansha fidi hləŋ həmə ffɨŋ Chu laamə ki fi. 7 Bəŋ ŋkwo weŋ bə kələ lə Chu yii kə̀lə fwee kinhliŋ kkɨŋ ki dùŋ ə bəŋ fí. Bə kə yee bə lɔ̂ kə. Bə kah munshansha kiŋaaŋkə.

Mbɛɛ nnu i bèmi bə mbɛɛ nnu i nɨ̀hŋ Jisho

(Matio 10:32-33; 12:32; 10:19-20)

8 N'yu mbaa n'yɔ̄ɔ bə bəŋ dəŋ lə, ə mbɛɛ mənhliŋ lə bemi ə bəne fwi lə mə yii kə̀lə mi, kəə Ŋwa Mbɛɛ yá bemi dəŋ wu ə bənchinda bə Chu fwi. 9 Kwaalə, ə mbɛɛ lə nɨhŋ mi ə bəne fwi, kəə n'yá yi nɨhŋ dəŋ wu ə bənchinda bə Chu fwi.

10 Fi baa duŋ dəŋ lə, Chu yá yi laamə nə die waha nni mbɛɛ yɔ̀ɔ ə Ŋwa Mbɛɛ go, kwaalə ə mbɛɛ yɔɔ die waha ki Fiana Wɛɛŋ, kəə duŋ ə Chu yá nakə laamə nə wu kə dududu.

11 Bwɔɔ nnu bə́ kwo gəŋ bə bəŋ ə chə́ŋ yí cheenə Chu mə, ləkə ə bəne bəŋkafwi bbəŋ bə́ hlàah kitɨŋ ləkə ə bəne bbəŋ bə́ kə̀nə muŋgeni munhlaahnə, kwoo kə gaa lə bəŋ lə bə lə chuu lə laha ləkə bə yɔɔ lə laha lə. 12 Ə yá chu bwo duŋ ə bwɔɔ yo bəŋ Fiana Wɛɛŋ laana bəŋ fieŋ ffɨŋ bə lə yɔɔ.”

Ŋgaŋga ki che bieŋ nfili

13 Ye Jisho mà keeh lə bəne biih bə kintu nəni, mbɛɛ ju ja yɔɔ ə kintu ki bəne kie mə yɔɔ bə wu lə, “Mbɛɛ Keehnə, yɔɔ bə ŋgwoŋ lə, i ga bishələ bbɨŋ tah ya mà kpe she bie i nə bɨŋŋ.”

14 Jisho bii bə wu ləə, “Nyo, ə chi nyəhə mi lə n'yee ŋkāalə bənhlaa bieeŋ, mbaa ŋgà dəŋ bishələ bieeŋ lə?” 15 Ye i biilə nəni i hlə yɔɔ bə mbɛɛ mənhliŋ lə, “Bə jə bwɔɔ bəŋəŋ lə bə kə yee bə gê díi bə bieŋ kə, yulahalə kinduŋh ki mbɛɛ duŋ nə yu bieŋ bbɨŋ i kə̀nə kə, mbɛɛ yo kibɛɛ kənə ləhəŋ lə.”

16 Ye i yɔɔlə nəni, i hlə gba ŋgaŋga lə, “Che bieŋ ju mà kənə wɛɛh kiih, bieŋ mà nwaala wu mə sho gbaaŋ. 17 I hlə gbe bənhle ləə mə lə fə ləhəŋ lə? Mə lə chi biləə bɨhŋ fəhəŋ lə? 18 I hlə dɔ lə, ‘Fieŋ ffɨŋ nlə nfə lə duŋ fɨhŋ. Nlə mbu bənchu bəŋŋ, ŋkohi chuu bə́, nhlə nchi biləə bə bieŋ bɨŋŋ mu kiɛkiɛ. 19 Bwɔɔ nnu nfəə nəni, ə nhlə n'yɔɔ bə gbo wuŋŋ lə nduŋ ŋwuŋ hla. Ŋkəna bieŋ bbɨŋ nlə n'yee ndī ə bigoŋ mə kiŋaaŋkə. Mbaa n'yee ŋkwūŋ gbo kə. Nlə n'yee ndī kwaa, ŋ'wì, ŋ'wò njənjə.’ 20 Ye i bwɛɛlə chi nəni, Chu hlə chee wu lə, ‘Nfili nu! Daŋ daŋ duŋ nlə nfiimə mbwo njə chuu fiana wa. Bieŋ bɨhŋ kiɛkiɛ bbɨŋ wə buhaŋ chi bɨhŋ lə duŋ bi nyəhə lə?’”

21 Ye Jisho yɔɔlə nəni i hlə yɔɔ lə, “Ə li dəŋ yəəŋ ye fi yá duŋ bə mbɛɛ nnu i buhaŋ kiŋkuntaŋ ə wu go nakə kənə kiŋkuntaŋ ə wɛɛ wi Chu mə kə.”

Bə yii tɔ́ŋ ə duŋ ə Chu mə

(Matio 6:25-34; 19; 20)

22 I baa ja yee i yɔ̄ɔ ə duŋ bə bəne biih bə kintu lə, “Bə kə yee bə fɨ̂hɨŋ gbo ki kinduŋh kieeŋ ləə ə laha ffɨŋ bə lə di, ləkə maa bə go ŋieeŋ ləə ə laha ffɨŋ bə lee lə. 23 Yee bə kə̂lə lə kinduŋh ki mbɛɛ kah biləə, mbili mbɛɛ kah dəŋ bindu. 24 Bə kee ŋəŋ biŋɔɔŋɔ, bi dɔ lə ləkə gba biləə. Bi kənə lə bənchu ləkə gɛ ŋə nchinə biləə kə. Kwaalə ə Chu nnu i lee bi binhliŋ. Bə kə kələ lə bə yii kàh munyini lə? 25 Ə nyəhə ə bəŋ mə nnu duŋ ə i de lə bə́ yiinə bwɔɔ maa chɛɛ ə kinduŋh kiih bəŋ lə? 26 Ye bə duŋ lə ə bə nakə fəə maa fi chɛɛ fɨhŋ, ə fə laha lə bə yii bikuu bieeŋ ə bidi mə lə? 27 Bə kee ŋəŋ ye binchɔŋ kò lə bi dùŋ. Bi nɨ̀ŋ nə ləkə tɨŋ bindu kə. Kwaalə, n'yu n'yɔ̄ɔ bə bəŋ lə maa Ŋkɨŋ Sholomuŋ dəŋ bə kiŋkuntaŋ kiih kinhliŋ kkɨŋ i mà kənə, i mà kə hlaa lə kwaa gbo bwii binchɔŋ bɨhŋ kə. 28 Ə Chu yee i dɔ̄hiŋ biyaa bi nji nəni, biyaa bbɨŋ bi kò daŋ, mbwaa bə́ fu tɔŋ fii bi bə bwii, kəə duŋ ə i nakə dɔhiŋ bəŋ kah nəni lə? Hooo bəne bə kimbemi ki tənə!

29 Fi duŋ lə bə kə yee bə bîi kə, maa bənhle ləə ə laha ffɨŋ kkə lə di bə ffɨŋ kkə lə ŋwi, 30 yulahalə bieŋ bɨhŋ hlè bəne bə yaŋ kwe bbəŋ bə́ dùŋ kə kələ Chu kə. Bə kələ lə Chwa weŋ yu kə̄lə lə bə bie bə kīɛɛ bieŋ bɨhŋ. 31 Bə yii bufe ə duŋ ə muŋkɨŋ mu Chu mə, mə lə nə bəŋ bieŋ bɨhŋ binhliŋ. 32 Kintu kɨŋŋ, ye bə duŋ lə chɛɛ nəni, bə kə yee bə lɔ̂ kə, yulahalə Chwa weŋ mà kaŋna lə mə lə nə muŋkɨŋ bə bəŋ. 33 Bə taa bieŋ bbɨŋ bə kə̀nə, ga kpo we bə bəne bənjɨnənə, yee bə kîɛɛ mumbwa mmuŋ mu duŋ ə mu nakə shwaanə kə. Yee bə kîli kpo weeŋ ə duŋ ə Chu kwuŋ, dɔhɔ kkɨŋ duŋ ə wi nakə kaa kə, ŋwuŋ buyi duŋ ə i bwii həmə kə, jooni duŋ ə ki nakə diee dəŋ kə. 34 Yee bə kə̂lə lə dɔhɔ kkɨŋ mbɛɛ chì mbwu wi, ə həmə nnu tɔŋ liih dūŋ dəŋ.

Yee bəne bə Jisho kê wu

(Matio 24:45-51)

35 Bə kwaa bicha bieeŋ, bəə bimɔɔ yee bə kē nimi, 36 dəŋ ye bəne bə nimi kē lə ŋwuŋ ŋkuntaŋ bə́ nnu i duŋ ə chɔnɔ ki biah mə lə i kwələ. Bwɔɔ nnu i kwələ bwo kɔɔ wulə bə́ bu wɛ i lɛɛ. 37 Kintɨŋ kiŋkuntaŋ yáa ki dūŋ bə bəne bə nimi bbəŋ ŋwuŋ ŋkuntaŋ bə́ ya fu ŋəŋ bə́ duŋ fa, bə́ kè. N'yɔ̄ɔ bəŋ kichɛɛŋ lə i yá yi ka bihiŋ bindu ə wu go ə bə́ shii həkwe, ə i bwo ga nə bə́ biləə. 38 Kintɨŋ kiŋkuntaŋ yáa ki dūŋ bə bəne bə nimi bbəŋ i yá bwii ə i ŋəŋ bə́ bə́ kè. Ləkə i yá bwo butuu kintekinte, ləkə bwɔɔ nnu kikɔkɔlɔ tɔ̀ŋ jə. 39 Bə kələ lə ə che chəŋ lə kələ bwɔɔ nnu ŋwuŋ buyi lə bwo, ə yee i kē. Ə i nakə tookwaŋ lə bə́ kpee chəŋ yi kə. 40 Bə duŋ dəŋ lə yee bə kē, yulahalə Ŋwa Mbɛɛ yá bwo ə bwɔɔ nnu bə duŋ kə kələ bəŋ kə.”

41 Pita hlə ja bii bə wu ləə, “Baba, wə gba ŋgaŋga ni ə duŋ bə be, lii bə bəne bənhliŋ lə?” 42 Baba chuu lə, “Mbɛɛ nimi nnu i dùŋ bə kichɛɛŋ maa bufe duŋ nwɛhɛŋ lə? Yu ə wu nnu ŋwuŋ ŋkuntaŋ wi mà chi wu lə yee i fwōŋ chəŋ yi, bwɔɔ nnu bwɔɔ wunə ə i nə bəne bə nimi biləə bibə lə? 43 Kintɨŋ kiŋkuntaŋ dùŋ ki mbɛɛ nimi bwɔɔ nnu che kwoo wi lə bwo ŋəŋ wu i nɨŋna nimi liih yəəŋ ye i mà bemi lə bənɨŋ. 44 N'yɔ̄ɔ bəŋ kichɛɛŋ lə che kwoo wi lə bihiŋ wu ə yee i fwōŋ bieŋ biih kiɛkiɛ. 45 Kwaalə, ə mbɛɛ nimi yo lə ja yɔɔ bə gbo wiih lə, ‘Duŋ ə ŋwuŋ ŋkuntaŋ ŋgwəŋ kee bəŋkwələ bwo kə’, hlə chɔɔ yee i kwūŋ bəne bə nimi bəniɛ maa bəkwɛ bie, i dì, i ŋwì maa mbihŋ kwò wu, 46 kəə che kwoo wi lə ja buhla wu butuu budi bbuŋ i yá duŋ kə kələ bwɔɔ yo kə. Bwɔɔ nnu i yá buhla nəni, ə i yá nə ŋwuŋ nimi wi yo ŋgə, faŋ wu ə i gəŋ yee i dūŋ bə bəne bbəŋ bə́ dùŋ kə yɔ̀ɔ lə kichɛɛŋ.

47 Mbɛɛ nimi nnu i kə̀lə fieŋ ffɨŋ ŋwuŋ ŋkuntaŋ wi kìɛɛ lə yee i fə̄, ə mə nakə bwɛɛ lə yee i fə̄ fi, ə bə́ kwuŋ wu muntələ kiŋaaŋkə. 48 Mbɛɛ nimi nnu i duŋ kə kə̀lə fieŋ ffɨŋ ŋwuŋ ŋkuntaŋ wi kìɛɛ lə yee i fə̄, ə mə lə fə fieŋ ffɨŋ duŋ ə bə́ kwuŋ wu muntələ kiŋaaŋkə, ə bə́ kwuŋ wu kwaa chɛɛ. Mbɛɛ nnu bə́ nə bieŋ ə wu kwáŋ kiŋaaŋkə ə bə́ yá bii bi kiŋaŋ bə wu. Mbɛɛ nnu bə́ chi bieŋ ə wu kwáŋ kiŋaaŋkə ə bə́ yá bii bi kiŋaŋ bə wu.”

Jisho bwo bə kiŋga

(Matio 10:34-36)

49 Jisho baa yɔɔ bə bəne biih bə kintu lə, “Mbwo bənhluku ə duŋ bwii yaŋ kwe. Mbɛɛ hə jə lə wi hə chu do ba lə. 50 N'yu ŋkə̄nə dɨŋ ŋgə ŋkuntaŋ nnu nlə nlɛɛ ə wu mə, tɔŋ lɨŋŋ lə də kwaa bwɔɔ nnu nlɛɛla ə wu mə. 51 Bə hlè lə mbwo ə duŋ bə kindunshiiŋ yaŋ kwe lə? Ye hoo. Bə kələ lə mbwo ə duŋ bə kiŋga. 52 Chɔɔ jə fidiɛɛ gəŋ fwi, chəŋ nni i duŋ bəne bitiŋ lə ga. Bəne bə bətɔh lə ga bə bə bəfwe, ə bə bəfwe ga bə bə bətɔh. 53 Che ŋiaŋ ga bə ŋiaani nyo, ə ŋiaani nyo ga bə tili. Mah ŋiaŋ ga bə ŋiaani kpɛ, ə ŋiaani kpɛ ga bə mahni. Mah nyimi ga bə kpɛɛ ŋiaani, ə kpɛɛ ŋiaani ga bə mah nyimi.”

Yee bəne kə̂lə bwɔɔ

(Matio 16:2-3)

54 Jisho yɔɔ bə kimɔ ki bəne kie lə, “Bwɔɔ nnu bə ŋəŋ lə joonə kəəla ə wɛɛ wwuŋ kitaŋ gəŋ chɨŋ, bə kələ lə, ‘Jaŋ lə bwo.’ I bwo ba. 55 Ə bə ŋəŋ dəŋ lə fwee kie ki tīmi ə duŋ wɛɛ wunhlili, bə hlə yɔɔ lə, ‘Kibweenə lə shi choo.’ Ki duŋ ba lə. 56 Bəne bbəŋ bə́ yɔ̀ɔ chili, bə́ fə chìli, ye bə keelə buuli bə shishɔ bə hlə kələ ye kibweenə lə duŋ, ə duŋ dəŋ ə bə́ nakə kələ bieŋ bbɨŋ Chu nyìi ə bwɔɔ nu bəŋ yulaha lə?

57 Ə duŋ dəŋ ə bə hle fieŋ fi kiyəyəŋ ffɨŋ duŋ ə yee bə fə̄lə? 58 Ə mbɛɛ jə wə, yee i gə̄ŋ bə wə ə chəŋ nhlaah mə, wə ju bənlɛhiŋ bəə wu bə kaani ə je, i kaa shɔ gəŋ nə wə ə mbɛɛ nnu i hlàah bənhlaa kwáŋ, ə i nɛhiŋ nə wə ə bəne bə bicha kwáŋ ə bə́ fwaŋ wə ə chəŋ munfwa mə. 59 N'yɔ̄ɔ wə lə wə fwoo mu wə kaani kə hluŋ nə kaa finiini finhliŋ ffɨŋ bə́ kìɛɛ ə wə kwáŋ kə.”