11
Kɑnɑrun gɑri
(I mɑɑ mɛɛrio Mɑteu 6:9-13, 7:7-11)
1 Sɔ̃ɔ teeru Yesu u kɑnɑru mɔ̀ gɑm gum. Sɑɑ ye u kpɑ win bwɑ̃ɑbun turo u nɛɛ, Yinni kpɑ ɑ sun sɔ̃ɔsi mɛ bɑ rɑ kɑnɑru ko, nge mɛ Yohɑnu u win bwɑ̃ɑbu sɔ̃ɔsi.
2 Yesu u bu sɔ̃ɔwɑ bɑ̀ n kɑnɑru mɔ̀ bɑ n dɑ nɛɛ,
Bɑɑbɑ, ɑ de bɑ n yɛ̃ mɑ wunɑ sɑ̃ɑ Dɛɛro.
A nɑ ɑ bɑndu swĩi.
3 A sun bɛsɛn dĩɑnu kɛ̃ tɔ̃ru bɑɑtere.
4 A sun bɛsɛn torɑnu suuru kuo
domi bɛsɛn tii sɑ rɑ wi u sun torɑri suuru kue.
A ku kɑ sun dɑ kɔkiribun berɑ giɑ.
5 U kpɑm bu sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, nge mɛ n tɛ̃ wɑ̃ɑ, bɛɛn turo u n bɔrɔ mɔ, kpɑ u dɑ win mi wɔ̃ku suunu sɔɔ u nɛɛ u nùn pɛ̃ɛ itɑ bɔkuro, 6 domi win kpɑɑsibun turowɑ gɑm wee, wi kun mɑɑ gɑ̃ɑnu mɔ u nùn wɛ̃. 7 Sɑɑ sɔɔn di kpɑ bɔrɔ wi, u nɛɛ, u ku nùn bɑɑsi, u kɔnnɔ kɛnuɑ kɔ, wi kɑ win bibu bɑ kpĩ. U ǹ mɑɑ kpɛ̃ u se u sere nùn pɛ̃ɛ wɛ̃. 8 Yesu u nɛɛ, nɑ bɛɛ sɔ̃ɔmɔ, bɑɑ ù kun seewe u nùn wɛ̃ bɔrɔnun sɔ̃, u koo se u nùn wɛ̃ yèn bukɑtɑ u mɔ kpuro win bɑɑsibun sɔ̃. 9 Nɑ mɑɑ bɛɛ sɔ̃ɔmɔ, i n dɑ bikie, bɑ koo bɛɛ wɛ̃. I n dɑ kɑsu, i ko wɑ. I n dɑ gɑmbo so, bɑ koo bɛɛ kɛniɑ. 10 Domi bɑɑwure wi u bikiɑmɔ bɑ koo nùn wɛ̃. Wi u kɑsu u koo wɑ. Wi u mɑɑ gɑmbo soomɔ, bɑ koo yɛ̃ro kɛniɑ. 11 Bɛɛ sɔɔ, ((goon bii ù n nùn pɛ̃ɛ bikiɑ, u koo wurɑ u nùn kperu wɛ̃?)) Ǹ kun mɛ ù n swɑ̃ɑ bikiɑ, u koo nùn wɑɑ wɛ̃? 12 Ǹ kun mɛ ù n sɛ̃ɛru bikiɑ, u koo nùn niɑ wɛ̃? 13 Bɛɛ be i sɑ̃ɑ tɔn kɔ̃sobu, mɑ i yɛ̃ nge mɛ bɑ rɑ bibu kɛ̃ɛ geenu wɛ̃, bɛɛn Bɑɑbɑ wɔllugii u ǹ koo be bɑ nùn kɑnɑmɔ Hunde Dɛɛro wɛ̃?
Yesu kɑ tii yinɑmɔ
(I mɑɑ mɛɛrio Mɑteu 12:22-30, Mɑɑku 3:20-27)
14 Yesu u wɛrɛku girɑ ge gɑ tɔnu goo soso kuɑ. Sɑnɑm mɛ wɛrɛku ge, gɑ doonɑ, soso wi, u gɑri gerubu wɔri, mɑ tɔn wɔru gɑ biti soorɑ. 15 Adɑmɑ gɑbɑ nɛɛ, wɛrɛkunun sunɔ Beseburu, win dɑmɑ u kɑ wɛrɛkunu girɑmɔ.
16 Gɑbɑ kĩ bu win lɑɑkɑri mɛɛri, mɑ bɑ nùn bikiɑ u sɔm mɑɑmɑɑkigiru ko u kɑ sɔ̃ɔsi mɑ win yiiko yɑ weewɑ wɔllun di. 17 Yesu u ben bwisikunu yɛ̃, yerɑ u nɛɛ, bɑndu bɑɑtere tèn tɔmbu bɑ tɑbu mɔ̀ ben tii tiinɛ sɔɔ, bɑn te, tɑ koo kowɑ bɑnsu kpɑ ten yɛnusu su wɔruku. 18 Mɛyɑ mɑɑ Setɑm yɑ̀ n kɑ yen tii tɑbu mɔ̀, ɑmɔnɑ yen bɑndɑ koo kɑ yɔ̃rɑ. Domi i nɛɛ, Beseburun dɑmɑ nɑ kɑ wɛrɛkunu girɑmɔ. 19 Nɛ, nɑ̀ n wɛrɛkunu girɑmɔ kɑ Beseburun dɑm, wɑrɑn dɑmɑ bɛɛn bwɑ̃ɑbu bɑ kɑ ni girɑmɔ. Ben tiiwɑ bɑ koo sɔ̃ɔsi mɑ i torɑ. 20 Adɑmɑ ǹ n kɑ Gusunɔn dɑm nɑ, nɑ wɛrɛkunu girɑmɔ, kɑ gem bɑn te Gusunɔ u swĩi, tɑ bɛɛ nɑɑwɑ.
21 Sɑnɑm mɛ durɔ dɑmgii wi u tɑbu yɑ̃nu mɔ u win yɛnu kɔ̃su win dukiɑ ko n wɑ̃ɑwɑ ɑlɑfiɑ sɔɔ. 22 Adɑmɑ goo wi u nùn dɑm kere, ù n nɑ u nùn wɔri u kɑmiɑ, u koo win tɑbu yɑ̃nu kpuro gurɑ ni u nɑɑnɛ sɑ̃ɑ kpɑ u win dukiɑ gɑbu bɔnu kuɑ.
23 Wi u kun sɑ̃ɑ nɛgii u kɑ mɑn yibɛrɛ tɛɛru nɛniwɑ, wi u ku rɑ mɑɑ gɑ̃ɑnu mɛnnɛ kɑ nɛ sɑnnu, u rɑ ni yɑrinɑsiewɑ.
Wɛrɛkunun wurɑmɑru
(I mɑɑ mɛɛrio Mɑteu 12:43-45)
24 Yesu mɑɑ nɛɛ, wɛrɛkunu nù n doonɑ tɔnun min di, nu rɑ n bɔsuwɑ mi gɑ̃ɑnu ku rɑ kpi nu n wɛ̃rɑ yeru kɑsu nu n bie. Yerɑ nu rɑ nɛɛ, nu koo gɔsirɑ nin wɑ̃ɑ yerɔ mìn di nu rɑɑ doonɑ. 25 Nu rɑ wurɑmɛ kpɑ nu deemɑ tɑ kurɑre tɑ sɔnde. 26 Kpɑ nu dɑ nu gɑnu nɔɔbɑ yiru kɑsumɑ ni nu ni kɔ̃suru kere, kpɑ nu du yɛ̃ro sɔɔ nu n wɑ̃ɑ mi. Sɑɑ ye, yɛ̃ro win wɑ̃ɑ gbiikiru tɑ koo sɑ̃ɑyɑ kɑ sere dɑ̃ɑkiru.
Nuku doo geebu
27 Sɑnɑm mɛ Yesu u gɑri gerumɔ mɛsum, tɔn wɔrun suunu sɔɔn di kurɔ goo u nɔɔgiru suɑ u nɛɛ, doo nɔɔrugiiwɑ wi u wunɛn gurɑ suɑ, mɑ ɑ win bwɑ̃ɑ nɔrɑ.
28 Mɑ Yesu u nɛɛ, n sɑnɔ ɑ gere, doo nɔɔrugibɑ be bɑ Gusunɔn gɑri swɑɑ dɑkimɔ, mɑ bɑ yi nɛnumɔ.
Tɔmbɑ yĩreru bikiɑ
(I mɑɑ mɛɛrio Mɑteu 12:38-42)
29 Sɑnɑm mɛ tɔn wɔru gɑ mɛnnɑmɔ yerɑ Yesu u nɛɛ, tɛ̃n tɔmbu tɔn kɔ̃sobɑ. Bɑ yĩreru bikiɑmɔ ɑdɑmɑ yĩreru gɑru mɑɑ sɑri te bɑ koo bu sɔ̃ɔsi mɑ n kun mɔ Gusunɔn sɔmɔ Yonɑsigiru. 30 Domi nge mɛ Yonɑsi u kuɑ yĩreru Ninifugibun sɔ̃, mɛyɑ mɑɑ Tɔnun Bii, u koo ko yĩreru tɛ̃n tɔmbun sɔ̃. 31 Siribun sɑnɑm sɔɔ Sebɑn tem tɔn kurɔ sunɔ u koo tɛ̃n tɔmbu seesi u bu tɑɑrɛ wɛ̃, yèn sɔ̃ u nɑ sɑɑ tem nɔrun di u kɑ Sɑlomɔɔn bwisin gɑri nɔ. Tɛ̃ n wee, gɑ̃ɑnu wɑ̃ɑ mini ni nu Sɑlomɔɔ kere. 32 Siribun sɑnɑm sɔɔ Ninifugibu bɑ koo tɛ̃n tɔmbu seesi bu bu tɑɑrɛ wɛ̃ ye bɑ kɑ gɔ̃ru gɔsiɑ Yonɑsin wɑɑsun sɔ̃. Mɑ tɛ̃ n wee, gɑ̃ɑnu wɑ̃ɑ mini ni nu Yonɑsi kere.
Wɑsin fitilɑ
(I mɑɑ mɛɛrio Mɑteu 5:15, 6:22-23)
33 Yesu mɑɑ nɛɛ, goo ku rɑ fitilɑ mɛni kpɑ u gu bere, ǹ kun mɛ u kɑɑru wukiri, ɑdɑmɑ bɑ rɑ gu sɔndiwɑ dɑbu wɔllɔ, kpɑ be bɑ dumɔ bɑ n kɑ yɑm bururɑm wɑɑmɔ. 34 Wunɛn nɔniyɑ yi wunɛn wɑsin fitilɑ. Wunɛn nɔni yì n ɑlɑfiɑ mɔ, wunɛn wɑsi kpurowɑ yi yɑm bururɑm mɔ. Adɑmɑ yì kun bwɑ̃ɑ do, wunɛn wɑsi yi ǹ yɑm bururɑm wɑsi. 35 Yen sɔ̃, ɑ lɑɑkɑri koowo yɑm bururɑm mɛ mu wɑ̃ɑ wunɛ sɔɔ mu ku rɑɑ ko yɑm wɔ̃kuru. 36 Wunɛn wɑsi kpuro yì n yɑm dɛɛrɑm mɔ, mɑ yin gɑm kun wɑ̃ɑ yɑm wɔ̃kuru sɔɔ, yi kpurowɑ yi ko n dɛɛre nge sɑnɑm mɛ fitilɑ gɑ nun yɑm bururɑsie gɑ bɑllimɔ.
Yesu u Fɑlisibɑ kɑ woodɑ yɛ̃robu
ben torɑnu sɔ̃ɔwɑ
(I mɑɑ mɛɛrio Mɑteu 23:1-36, Mɑɑku 12:38-40)
37 Sɑnɑm mɛ Yesu u gɑri geruɑ u kpɑ, Fɑlisi goo nɑ u nùn kɑnɑ u dɑ u yɑɑ dibu di win yɛnuɔ. Mɑ u dɑ mi, u sinɑ u kɑ di. 38 Fɑlisi wi, u nùn mɛɛrɑ kɑ biti ye u ǹ kɑ niɛ nge mɛ ben komɑru u sere di. 39 Adɑmɑ Yinni u nɛɛ, bɛɛ Fɑlisibɑ i rɑ nɔrɑ kɑ gbɛ̃ɛrun biru dɛɛrɑsie ɑdɑmɑ bɛɛn sɔɔwɔ i tɑki kɑ nuku kɔ̃suru yibɑ. 40 Gɑri bɑkɑsu bɛɛ! Wi u wɑsin tɔɔ kuɑ, n ǹ wiyɑ u mɑɑ yin sɔɔ kuɑ? 41 I sɑ̃ɑrobu wɛ̃ɛyɔ ye yɑ wɑ̃ɑ gbɛ̃ɛrun sɔɔwɔ, kpɑ ye yɑ tie yu bɛɛ dɛɛrɑ.
42 Bɛɛ Fɑlisibɑ, i ko nɔni swɑ̃ɑru wɑ yèn sɔ̃ i rɑ bɛɛn kɑrɑn kpee yi bɑ rɑ soku mɑntu kɑ duu, yin wɔkuru bɑɑteren wɔllɔ tiɑ wɛ̃. Kɑ mɛ, i rɑ geɑn kobu nɔni sɑrɑri, i ǹ mɑɑ Gusunɔ kĩru sɔ̃ɔsimɔ. Yeniwɑ n weenɛ i ko, kpɑ i ku ye yɑ tie deri.
43 Bɛɛ Fɑlisibɑ, i ko nɔni swɑ̃ɑru wɑ yèn sɔ̃ i rɑ sin yee gbiikinu kɑ̃ mɛnnɔ yenɔ, kɑ tɔbirinɑɑ tɔn dɑbinun wuswɑɑɔ. 44 I ko nɔni swɑ̃ɑru wɑ, bɛɛ, yèn sɔ̃ i kɑ sikinu weenɛ ni goo kun wɑɑmɔ, nìn wɔllɔ bɑ rɑ sĩ bɑ kun kɑ bɑɑru.
45 Woodɑ yɛ̃ro goo u nɛɛ, yinni ɑ̀ n gerumɔ mɛ, kɑ mɑɑ bɛsɛrɑ ɑ wɔmmɔ.
46 Mɑ Yesu u nùn wisɑ u nɛɛ, bɛɛ mɑɑ woodɑ yɛ̃robu i ko nɔni swɑ̃ɑru wɑ, domi i tɔmbu sɔmunu sɔbimɔ ni nu suɑbu sɛ̃, mɑ bɛɛn tii i ku rɑ ni ture bɑɑ kɑ bɛɛn niki biɑ. 47 I ko nɔni swɑ̃ɑru wɑ bɛɛ, yèn sɔ̃ i Gusunɔn sɔmɔbun sikɑ bɑnimɔ, be bɛɛn bɑɑbɑbɑ bɑ go. 48 Nge mɛyɑ i sɔ̃ɔsimɔ ye bɑ kuɑ, i ǹ mɑɑ bu tɑɑrɛ wɛ̃. Domi beyɑ bɑ Gusunɔn sɔmɔbu go, mɑ bɛɛ i ben sikɑ bɑnimɔ. 49 Yeyɑ Gusunɔ u yɛ̃ u kɑ nɛɛ, wi, u koo bu Gusunɔn sɔmɔbu kɑ gɔrobu gɔriɑ. Bɑ koo gɑbu go, bɑ koo mɑɑ gɑbu nɔni sɔ̃, 50 kpɑ bu tɛ̃n tɔmbu Gusunɔn sɔmɔ be kpuron yɛm bikiɑ mɛ mu yɑri hɑnduniɑn toren di, 51 sɑɑ Abɛlin yɛm di sere kɑ Sɑkɑrin yɛm wi bɑ go yɑ̃ku yeru kɑ sɑ̃ɑ yerun bɑɑ sɔɔ. Kɑ geemɑ nɑ bɛɛ sɔ̃ɔmɔ, bɑ koo mu tɛ̃n tɔmbu bikiɑ.
52 I ko nɔni swɑ̃ɑru wɑ, bɛɛ woodɑ yɛ̃robu, yèn sɔ̃ i yɛ̃run gɑmbo kɛnuɑ. Bɛɛn tii i ǹ due, i mɑɑ yinɑ gɑbu bu du be bɑ kĩ.
53 Ye u yɑrɑ min di, woodɑ yɛ̃robu kɑ Fɑlisibɑ bɑ nùn gɑri dɑbinu bikikiɑ kɑ yibɛrɛ tɛɛru. 54 Bɑ nùn yɛ̃ri bɛriɑmmɛ gɑri sɔɔ, kpɑ gɛɛ yi kɑ nùn sɑmbɑ ko.