Yeézu Naatuma Entumwa Zoómwe Ikumi Ne Ebili
(Matayo 10:5-15; Mariko 6:7-13)
9
1 Echilo chimo Yeézu akayeta entumwaa zoómwe ikumi ne ebili. Yaabaha obuzizi no obuhicha bwo kubíinga amazimu góona kuluga ha baantu, no obuzizi bwo kuchíza amalwáala. 2 Yaabatuma, bazeénde kubalaanga abaantu empola zo obukáma bwa Múungu, no okuchiza abalwéele.3 Yaábagaambila, “Mutaákwiimucha echiintu omuluzeendo lwéenyu, nóobu enkoni, nóobu ensáho, noobu echookulya, nóobu empilya, nóobu enkaanzu ibili.
4 “Ne éenzu yoóna yóona éezo mulaataahámo, mwiikale áaho, mpaka echilo éecho mulilugamo omumutúulo óogwo. 5 Náho omuzihwa gwoóna gwóona óogwo abaantu balaaleka kubeénaankula, mulugého áaho, mweekunkumule enkuungu éelya ha magulu géenyu. Kukola mútyo, neéba emanyiso ye ebiheno byáabo.”
6 Niho entumwa éezo, baázeenda nibahiingula omumitúulo. Bakaba niboolekeelela abaantu Empola Nzima, no kuchíza abalwéele ba buli haantu.
Yeézu Naaletelela Herode Kutahwa Tahwa
(Matayo 14:1-12; Mariko 6:14-29)
7 Góona áago gi Yeézu akaba naakola, omukáma Herode akaba naahulila empola zoómwe, zaamuha kutahwa tahwa. Habwo kuba, abaantu abaandi bakaba nibagaamba nka nikwo, Yeézu niwe Yohana Omubatiza ayaázooka omubafwíile. 8 Abaandi, bakaba bagaámba nka nikwo, niwe omubáasi Eliya óogwo ayéeza kaandi. Hakaba heena abaandi, áabo bakaba nibagaámba nkokwo, oómo wo omuli áabo babáasi ba kala niwe yaázóoka.
9 Náho, Herode akagaamba, “Náho iínti Yohana, nkamunogola omutwe! Mbweenu, óogwo noóha, wi ndikuhulila empola ze ebikolwa éebyo?” Bityo, Herode akaba naayeénda abonane na Yeézu.
Yeézu Naabalíisa Abaantu Ebihuumbi Bitaanu
(Matayo 14:13-21; Mariko 6:30-44; Yohana 6:1-14)
10 Entumwa áabo ba Yeézu, baasuba hali Yeézu, baámusoomboolela byóona éebyo baakózile. Áaho, yaabatwáala baazeenda boónka mpaka omumuzihwa gulilikwéetwa Betisaida.
11 Náho embága ya abaantu baamanya empola nkokwo yaazeenda áaho, baaba nibamukulaatíla. Yaabanyegeza, yaabaanza kubeégesa ebigaambo byo obukáma bwa Múungu. Na abalwéele omuli áabo, akaba naabachíza.
12 No obuchilo heéliliza olweébazo, abaheémba áabo ikumi na bábili béeza baámugaambila, “Áaha ha tuli, ni iluungu lyoónka. Habwéecho, obakuúndile abaantu áaba bazeénde omumitúulo éeli héehi no omumaka aheena emisili, babone kubonesa ebyookulya na áaho kubyáama.”
13 Yeézu yaábasubiza, “Mubáhe ebyookulya íimwe!” Baámusubiza, “Ichwe titwíina byookulya, náho emikáate itáanu yoónka, ne eénfwi ibili. Ngási, nooyeénda tuzeénde kubagulila abaantu embága yóona éezi ebyookulya?” 14 Na abakwaáta áabo abaabele bali áaho, bakaba bali nke ebihuumbi bitaanu.
Yeézu yaábagaambila abaheémba boómwe, “Mubagaambile abaantu áaba beekale embága bunaanka bunaanka, buli mbága ya abaantu babe makúmi atáanu atáanu báti.” 15 Niho, baakola nka nikwo yaabalagíile, mpaka abaantu bóona baaba beékeele.
16 Yeézu yéehaho emikáate éezo itáanu, ne eénfwi ibili. Yaalaangamila olugulu omwiigulu, yaámusiima Múungu. Niho yaázimenyula, yaábaha abaheémba boómwe, babone boónyini kubaha abaantu.
17 Áaba bóona baálya, baáhaaga. Abaantu bakatulaaniza amasaága ge ebyookulya, geézula ebitukulu ikumi na bibili.
Peétero Naayikiiliza Nka Nikwo Yeézu Niwe Masiya
(Matayo 16:13-28; Mariko 8:27-9:1)
18 Echilo chimo, Yeézu na abaheémba boómwe bakaba bali hamo, boónka. Yeézu akaba naamusaba Múungu. Káyaabaliile, yaábabúuza, “Abaantu nibagaámba nka nikwo iinye ndi oóha?” 19 Baámusubiza, “Abaandi, nibagaámba nka nikwo íiwe niwe Yohana Omubatiza. Na abaandi bagaámba nka nikwo, íiwe oli omubáasi Eliya. Nábo abaandi nka nikwo, íiwe oli oómo wo omuli áabo babáasi ba kala óogwo ayaázooka.”
20 Yeézu yaábabúuza kaandi, “Náho íimwe sii! Nimugaámba iinye ndi oóha?” Peétero yaámusubiza, “Íiwe níwe Masiyab wo mwa Múungu!”
21 Yeézu yaábaangila omukubalagila nka nikwo batagaambila omuuntu echigaambo éecho. 22 Yaábagaambila, “Omwaana wo Omuuntu,c ni lwaampaka ayagalazwe bwooli, ayaángwe na abanyaampala ba Abayahudi, na bakulu ba abagabe ba Múungu, na abeégesa be ebilagilo, kuhika ayitwe. Náho ha chilo cha kásatu, mazima alyaázóoka.”
23 Niho, Yeézu yaábagaambila bóona aáti, “Omuuntu weéna wéena óogwo alikweenda kuba omuheémba waanze, naayeendelwa aleke kukuláatila ebiteékuzo byoómwe,d ayimuche omusalaba gwoómwe buli chilo,e ankuláatile. 24 Habwo kuba, weéna wéena óogwo alikweenda kweéchuungula omwooyógwe, niwe alaabuza obulami bwoómwe. Na weéna wéena óogwo alaabuza obulamíbwe ha bwáanze, niwe alaabuchuúngula. 25 Ni chiíha éecho olaabonesa, kiwakutegeka ebiintu bye éensi yóona náho okeésiingaalicha íiwe nyini nali okabuza obulami bwáawe?
26 “Weéna wéena óogwo alikuúnzilila ensoni iinye na amagaambo gaanze, óogwo nyini niwe Omwaana wo Omuuntu nawe alaámuzilila ensoni, obuchilo aliíza ahi ikuzo lyoómwe, ne éelya Táata waanze, ne éelya bamaléeka boómwe abatakatíifu.
27 “Mazima niimbagaambila nka nikwo, omuli íimwe áabo mwiimeeliile áaha, heena abaandi áabo tibalifa, bacháali batakabubweene obukáma bwa Múungu!”
Yeézu Naahiinduka Ensuso
(Matayo 17:1-8; Mariko 9:2-8)
28 Káyaamazile kugaamba ebigaambo éebyo, byaahiingula nke ebilo munáana, Yeézu yaatwáala Peétero, Yohana, na Yakobo, yaahanama nabo omu ibaanga, abone kusaba hali Múungu óokwo.
29 Obuchilo yaahika omu ibaanga, yaabaanza kumusaba Múungu. Male, yaahiinduka obuso. Ebizwáalo byoómwe, byaaba bilikweela pee! No kwéengelela bwooli.
30-31 Ahonyini, haabonekanáho abakwaáta bábili nibéengeelela ahi ikuzo, bali Musa na Eliya, áabo abaabele nibafumoóla na Yeézu. Bakafumoola empola zo okufa kwoómwe, nkokwo alaahikiíliza óokwo Yeruzaléemu.
32 Ha mwaanya óogwo, Peétero na bazeenzíbe bakaba bahuniile omutulo tulikulemeela. No obuchilo beémuka, baámubona Yeézu naayeengelela ahi ikuzo lyoómwe. Baababonáho áabo abakwaáta bábili, beemeeliile héehi náze.
33 Obuchilo áaba bábili nibamuleka Yeézu, Peétero yaámugaambila, “Íiwe Mukáma wéetu, ni kuzima íichwe tuliho áaha. Twoombeke áaha otuzu tusatu: Kámo káawe, akaandi ko mwa Musa, na akaandi ko mwa Eliya.” Áago Peétero gi yaagaambile, talagamanyile.
34 Obuchilo Peétero akaba naagaámba amagaambo áago, halugulu yáabo heezaho obwíile,f bwaábaswéeka. Abaheémba áabo, baátíina bwooli. 35 Kuluga omubwiile omwo, haalugamo iláka, niligaámba, “Óogu niwe Mutábani waanze óogwo natoólize! Mumuhuliilize!”
36 Kagahwéele amagaambo áago, abaheémba áabo baaleeba Yeézu yaásigala weénka. Nabo beésiza no omubilo éebyo tibalamugaambiile omuuntu weéna wéena áago góona gi baleébile áaho.
Yeézu Naabiínga Izimu Kumulugáho Omwaana
(Matayo 17:14-18; Mariko 9:14-27)
37 Obuchilo nihacha, Yeézu na abaheémba áabo básatu baátúuka óokwo omu ibaanga, baabugana ne embága mpaango ya abaantu.
38 Na omubaantu áabo, hakaba heena omuuntu oómo ayaabele naahamuka ahi iláka omukugaamba, “Íiwe Mweégesa, niinkusába, ondeébele omusígazi óogu, kuba weényini niwe mwaanawaanze nyakamo. 39 Éelyo izimu limwagalaza, limukola ateéle eyoombo. Kaandi limuleetela ebisíimbo, mpaka ifúlo limuluga omukanwa. Lizeendelela kumuyúuguula no kumusikulasikula bwooli, na limulekula ahakwaágalala. 40 Naábasabile abaheémba báawe nka nikwo balibiínge, náho tibalahikize.”
41 Yeézu yaágaamba, “Íimwe abaantu bo oluzáalo óolu, lwo kwaanga kwiikiliza, mwaátumaangile! Niinyikala neemwe no kubeéyomeleza, kuhicha li? Ndeétela omwaana wáawe.”
42 Omwaana óogwo, obuchilo akaba naayiza, ahonyini, izimu éelyo lyaamugwiisa ahaansi, lyaamukola kufuluuta. Náho, Yeézu akalikáama, yaamuchiza omwaana óogwo, yaamusubiza iíse.
43 Abaantu bóona, obuchilo baabweene obuhicha bukúlu bwa Múungu, baásobelwa bwooli.
Yeézu Naagaámba Kaandi Habwo Kufwa Kwoómwe
(Matayo 17:22-23; Mariko 9:30-32)
Abaantu áabo bóona, bakaba bachaali nibasobelwa ebikolwa byóona bya Yeézu. Obuchilo óobwo, Yeézu yaábagaambila abaheémba boómwe, yaágaamba, 44 “Ebigaambo éebyo ndaabagaambila óobu, mubihuliilíze kuzima! Omwaana wo Omuuntu naazeénda kutéebwa omuungalo za abaantu.”
45 Náho, áago gi Yeézu yaabagaambíile, tibalagasoombookíilwe, habwo kuba echigaambo éecho chikaba chíselekilwe hali boónyini, bataákusoombookelwa ensoonga yaáho. Mala bakaba nibatiína kumubúuza ensoonga ye ebigaambo byoómwe.
Obukúlu Bwa Amazima
(Matayo 18:1-5; Mariko 9:33-37)
46 Omubaheémba ba Yeézu, haabámo ebiteékuzo bíbi, nka nikwo noóha omuliboónyini aláaba mukúlu kuchila bazeenzíbe.
47 Náho Yeézu akamanya okuteékuza kwáabo. Habwéecho, yaatwáala omwaana omuto, yaamweemeeleza héehi na áaho aáli, 48 yaábagaambila, “Omuuntu óogwo alaanyégeza omuuntu wiífo nko omwaana óogu ahi izíina lyáanze, naába yaányegeza iinye. No omuuntu óogwo alaanyégeza iinye, naába yaámunyégeza no óogwo ayaantúmile. Habwo kuba, omuuntu óogwo ali muto omuli íimwe mwéena, óogwo niwe ali mukúlu kuchila bóona.”
Omuuntu Óogwo Alikwiikililizana Néemwe Ali Olubazu Lwéenyu
(Mariko 9:38-40)
49 Yohana yaámugaambila Yeézu, “Íiwe Mukáma wéetu, tukamubona omuuntu óogwo akaba naabiínga amazimu ahi izíina lyáawe, twaamwaangila, habwo kuba weényini tí muheémba wáawe nke éechwe.” 50 Yeézu yaámusubiza, “Mutamwaángila kaandi, habwo kuba omuuntu óogwo alikwiikililizana néemwe, ali olubazu lwéenyu.”
Abasamalia Abaandi Kwáanga Kumunyégeza Yeézu
51 Obuchilo bwa Yeézu kutwáalwa omwiigulu bukaba bweéliliize, niho yaalamwiile nka nikwo azeénde Yeruzaléemu, yaázeenda. 52 Omuluzeendo lwoómwe, akasiindika entumwa abókumweébeembelela. Áaba bakatáaha omumutúulo gwa Abasamalia, babone kumuloongeza ahokulyáama. 53 Náho, abatwíile óokwo baayáanga kumwaánaankula, habwo kuba akaba naazeénda Yeruzaléemu.
54 Abaheémba boómwe, Yakobo na Yohana, kabaabweene áago, baámubuuza, “Íiwe Mukáma wéetu, nooyeénda tusábe omulilo gutuúke kuluga omwiigulu gubasiingaáliche, [nka Eliya nawe kweeyaakozile]?” 55 Náho Yeézu, obuchilo nibagaámba éebyo, yaábechebuka, yaábahana,g [yaágaamba, “Íimwe timukumanya muli baantu chi.] 56 Habwo kuba Omwaana wo Omuuntu taleézile kusiingáalicha abaantu, náho kubachuúngula.” Baázeenda omumutúulo ogúundi.
Tí Chihikile Ha Kumukulaatila Yeézu
57 Obuchilo Yeézu na abaheémba boómwe bakaba nibalibata omumuháanda, omuuntu oómo yaámugaambila, “Ahaantu hoóna hóona áaho olaaba noozeénda, niímba niinkukulaatíla!”
58 Yeézu nawe yaámusubiza, “Nyamuhaábwa, ziba zíine ameena gaázo. Ne enyonyi, ziba zíine ebyaali. Náho, Omwaana wo Omuuntu, tayine nóobu áaho kulyaámika omutwe gwoómwe.”
59 Yeézu yaagaambila omuuntu oóndi, “Onkuláatile!” Omuuntu óogwo yaámusubiza, “Íiwe Mukáma, nkuúndila kwaanza nzeénde nze kumuziika Táata.”
60 Náho Yeézu yaámusubiza, “Leka abáfwiile babazíike abáfwiile bazeenzi báabo. Náho íiwe, zeénda ooze kubamanyisa abaantu empola zo obukáma bwa Múungu.”
61 Nóobu omuuntu oóndi, yaámugaambila Yeézu aáti, “Íiwe Mukáma, niinkukulaatila. Náho echaambele, onkuúndile nzeende mbalage abaantu bo omúka.”
62 Yeézu yaámugaambila, “Omuuntu weéna wéena óogwo ayaábaandize kulima ne enfuka ye ente, kaálaaba naayechebuka kuleeba enyuma, óogwo, takweendelwa kuba omuhalila wa Múungu omubukáma bwoómwe.”