Jesus nalhikiten kurebooraaku katawool kalhawaku kata Emitay
11
Haahu, Jesus oo ma alhawem di Emitay, nagam nabane, aahu ata di kurebooraaku katawool naanool: “Ata Emit, ûlhikitenoli poop non ma Joŋ alhikitemmi kurebooraaku katawool.”2 Naaniil: “Jilhaw jaa, di jêenul:
‘Ampoom, nûkine ma kañaaŋaku katayi kusohi di malhegen.
Nuga ma kâyyaku katayi kuraŋ di âmbasuk poopool.
3 Ûwuloli wahaw wata huri hukoohuk.
4 Uñankiit, ma upas kûbajumiñaku kâtooli non ma ûli poop ubonketem bukanaku katilem d'ûli.
Ôonenoli ma aatuba kabuntenaku kûhaatoli.’ ”
A Oração do Pai Nosso
5 Ban, Jesus naaniil joon: “Nokoorum non aw ukaayum di eluupay yata apaali hukahu hii ma oonool: Atiyaay, ucaasenom wah wata huri, 6 ki iwul amaasooraaw âriiŋulom yaŋom, ibajut wah wa mbi iwulool ari. 7 Oo naani: Aatuba ûlaamenom mata hukahu hurewe ban ha, mumulet mbi iwuli mowme. 8 Neenuul: Oo palimo alhaalowuloot ma awuli mata bapaalaayabu, be mbi awuli mata ma ûlaamenom.
9 “Momakiimom ma eenumem di miwuul: Jijaŋen ma jilhaw Emitay di kañakat, mbi ewuluul. Jijaŋen ma jipaam di kañakat, mbi jibaj. Jijaŋen ma jîkokongen êtingaay di kañakat, mbi êbabuli be batawuul. 10 Mata anoowan alhawem, mbi abaj. Anoowan apaamenem, mbi abaj. Anoowan âkokongenem êtingaay, mbi êbabuli be batawool. 11 Nokoorum non: Añooli alhawi jaa ewolay, mbi uwulool elunay? 12 Añooli alhawi jaa heewahu, mbi uwulool elhankuuray? 13 Jijuke, miwuul para jajakutum, jîmiim kaan mbi jiwul kuñooluul wah wajake, be inkiteemo ampawolaal Emitay? Yo mbi ewul Buynumabu Bunapaabu bata yo bukanaku kalhaweyom.”
Sembaasu sata Jesus sîkaymul di Emitay
14 Baje âynaaw a amalaw âjupom, ban nagawool ma alako to balobut non egaaluur. Na Jesus âcaalhemmi amalaw umu, ña âynaaw nalob. Kayooŋaku kata bukanaku kalakotom di gawiil jamalaŋ kaŋ poopiil. 15 Be bukaaku kata di kayooŋa'uku di kêenul: “Jesus ya âcaalhen kumalaku di sembaasu sata Bêlsebu,a annahaanaw ata ûkiinaw.”
16 Bukaaku kata di buko, di kûkin ma kûhop Jesus ma keenool aga êmanjum yakeel yata hatiya di emitay. 17 Be Jesus ma anamulemmi hunongoorahu hatayiil naaniil: “Kâyyookay bukanaku kândom kûgiitoor jaa ma kucec, nûmir kaan kâyya'uku mbi kuwaas. Non poo'non, eluupay ya bukanaku kata dô kûgiitoorum ma kucec, nûmir poop kaan eluupa'uyu mbi ewaas. 18 Be ga jaa non, kâyyaku kata Esatanaay kûgiitoorum ma kutiikoor, kama mbi kûbuyo. Mata jeene sembaasu sata Bêlsebu nîcaalhenumem kumalaku. 19 Be nokoor jaa non moomu, ña kama kuñooluul poop, ya kûcaalhenum kumalaku di bukanaku di sembaasu sata Bêlsebu? Mawuumom kaŋ, hurim bukana'uku katawuul mbi jîmirum di kaan, jilobut malhegen. 20 Be malhegen, înje ma îcaalhenem kumalaku di sembaasu sata Emitay mo ma mbi jîmirum kaan, kâyyaku kata Emitay kûrillo di tutaru yatawuul.
21 “An agawe hûlaat, aŋaa'jaa wañaw utiikumaayaw ma apooy eluupay yatawool, an aaliit aŋaa'dô wah. 22 Be an akeel âkayil jaa ahaŋoom maga hûlaat, mbi abot wañaw watawool, wa âynemmi di wo, ban naŋar miñamu poomo matawool, ki kûgiitoor di kupaalool.
23 “Anaw abomutum d'înje, oo âsuumutaaw ûmbaam: Anaw aanentommi iga bukanaku di kâyyaku kata Emitay, oo akajenaaw.”
Amalaw ya âcaalh di an ban nâlaañul
24 Jesus naaniil joon: “Na mbi amalaw âcaalheni di anaw, mbi akay kareesoor tiŋatu tanom non ekinkay, ma apaam ta mbi ahepulen, be abajut jaa, nâanul: Mbi ilaañ be di eluupay yûmbaam di îcaalhumulom. 25 Na mbi âriiŋ atoo'to eluupa'uyu yo ma ewumenim, ban di ecookoori jak, an bale'dô. 26 Ña amalaw umu, mbi akay ka âwoolul kumalaku kahammi males, kârimmi hutok di egaba ma kûkayil ki kukin'dô. Ña anaw umu, eroŋay yatawool mbi ehaŋ mâanoykoor kaŋ kojo.”
Hûpiiraahu Halhegenumaayahu
27 Na Jesus aloom umu ban, añakanaw alakotom di kayooŋa'uku naanool: “Añakanaw abajim, ban naraaheni, nabaje hûpiira noon!” 28 Be Jesus naanool: “Bukanaku kabaam hûpiiraahu halhegenumaayahu, kokeemom kajamem elobay yata Emitay, ban di kuga non ma eloom.”
Abençoados são Aqueles que Ouvem e Obedecem
Jonas Êmanjumay Yata Emitay
29 Mata ma bukanaku kukaylom ki kuŋoomen Jesus, ña naaniil: “Bukanaku kata maame kûhoŋhoŋ ha. Ban ya kûkin iga miñamu ma mbi muga êmanjumay ya mbi kûmirum kaan Emitay ebollommi. Be eetubi îyisiil êmanjumay yakeel. Yata Jonas keb mbi ilobiil mata yo. 30 Non ma añaaŋenaaw ata kûboñaku kata Emitay aaneyim Jonas, agam êmanjumay ya Emitay ebommi be hânkijahu hata Ninivi. Moomu poop kaŋ ma Añool Ajamaat mbi ga êmanjumay be bata bukanaku kata maame. 31 Na mbi hukahu hûriiŋ ha Emitay mbi ega an poopool batalenabu, añakanaw agawemmi âyyaw ata Saaba, mbi âlhaalowul di kuketaaku manor di bukanaku kata maame, ban mbi awatateniil noon. Mata oo di êsukay yâraagiyaay nâcaalhumulom ka ajuk mâmiilankenamu mata Salomoŋ. Moo anaw oome ute di miwuul ahammi Salomoŋ, be jîynentool. 32 Na mbi hukahu hûriiŋ ha Emitay mbi ega an poopool batalenabu, bukanaku kata Ninivi mbi kûlhaalowul di kuketaaku manor di bukanaku kata maame, ban mbi kuwatateniil noon. Mata na Jonas añaaŋemmi elobay yata Emitay bukanaku kata Ninivi, di kuwatatenooro. Moo anaw oome ute di miwuul ahammi Jonas, be jîynentool.
Kaliikumaku kata Majaaŋaamu
33 “An ayabenoriit ehikitenum ban naga yo tiŋ tâñooruwe, aatuba abaahen yo poop di êkut. Be ya egawi tiŋatu hatiya, ma mbi bukanaku kûnebejul, di kujuk majaaŋaamu. 34 Kûkilaku kugam ehikitenumay yata eniilay yatayi. Na mbi kûkilaku katayi kujak eniilay yatayi di ejaaŋ, be na mbi kuga kujakut, eniilay yatayi poop di emuucen. 35 Uga to hûkowahu hatayi, ma ehikitenumay ya ookum aatuba mbi ehoko. 36 Be ga jaa non eniilay yatayi yoyu ma ehikitenim tiŋ peh, takeel balet di emuucen, mbi ejaaŋ kaŋ yo pooyo non kaŋ na mbi majaaŋaamu mata ehikitenum muhikiten an.”
Jesus nâlhus phârisewwi be di bulhikitenaabu bata kûboñaku kata Emitay
37 Na Jesus aloom umu ban, âynaaw ata phârisewwi naŋarool ma nki kuri yanŋool. Nanebej ma aleeho ma kuri. 38 Na Jesus arim bakullhent uŋenaw watawool, phârisew umu di gawool jamalaŋ mata agawut non ma kûboñaku katayiil kuloom. 39 Jesus naanool: “Miwuul phârisewwi ya jiga di jikulho non ma jikulhenem ukoopaaw di uraataaw, be ya jiwaa'bo sîsigirasu satawuul ma simeeŋ kangoŋaaku di mâlhapitamu. 40 Bûnuutuwaabe, kama ntuwa Emitay yacookoom tîyaŋ di ecookoor dâada? 41 Jiwul wahaw wa jibaam kûsukateenaku, ma jîyis di kaan sîsigirasu satawuul sisete.
42 “Miwuul phârisewwi, jîgunuwe! Mata ya jiwul dîisimu yata wahaw wata sitoolasu, wagam non bângacabu di poop wah waawu, be gaworiituul korolh ma jîyis bukanaku mâsuumaamu mata Emitay, ban ya jilat poop kaga wahaw wajakaaw wa Emitay êkimmi. Waha'uwe mbi ya jiga, ban aatuba jiwaa'bo poop waawu.
43 “Miwuul phârisewwi jîgunuwe! Mata ya jipaam ma jileeho keb di kûtenkaku kahammi majak di siluupasu sata kalhawaku, ban ya jîkin poop bukanaku kusaapuul sûum di mameeŋaamu.
44 “Miwuul, jîgunuwe, mata ma jeenom non sîluŋasu saaliitum simanji, ma bukanaku ya kurees dô bâmirut.”
45 Annahaanaw ata bulhikitenaabu bata kûboñaku kata Emitay, nalaañen Jesus aanool: “Alhikitenaawe, ulob jaa umu, nûlaaholi poop.”
46 Jesus naanool: “Miwuul bulhikitenaabu bata kûboñaku kata Emitay, jîgunuwe poop. Mata ya jipeenen bukanaku kûboñaku katawuul kagiitim noon, ban jîgaworiit ko poop. 47 Miwuul jîgunuwe mata ya jicookoor sîluŋasu sata buñaaŋenaabu bata kûboñaku kata Emitay ka simpawuul kubuum. 48 Ma jigam umu, jîyise kaan jîririgene di wahaw wa simpawuul kugam, mata buko kubuum buñaaŋenaabu bata kûboñaku kata Emitay, miwuul di jicookoor sîluŋasu satayiil. 49 Momawuumom di majaalhaamu mata Emitay di êenul: ‘Mbi iboñiil buñaaŋenaabu di kumakaaku bûmbaam, be mbi kubuj bukaaku, di kûlaamen kaaku.’ 50 Mo ma Emitay yêenummi mbi eles bukanaku kata jaat, hurim buñaaŋenaabu peh bata elobay yata Emitay kabujim nownu, no kaŋ na etaamay êcukum, 51 cûkumul di eketay yata Abel ii be di Jakariyas, abujim tutaru tata Altar da kuyabenem ebaaliinay di kâgolhaku kata Eluupay yata Emitay. Malhegen eenuul: Bukanaku kata jaat, mbi kulesi noon hurim eketay yatayiil.
52 “Miwuul bulhikitenaabu bata kûboñaku kata Emitay, jîgunuwe! Mata miwuul jîmire jak buruŋabu bata majaalhaamu mata Emitay, ban ya jilat kasoh bo. Bukaaku di kûkin kusoh bo, di jilat poop.”