Maak 12

Ŋgaŋga ki bəne bbəŋ mbɛɛ mà yii ə sho

Jisho hlə ja yee i yɔ̄ɔ bə bə́ ə ŋgáŋga mə lə, “Mbɛɛ ju mà duŋ, i nɨŋna wɛɛh ki sháŋ yyɨŋ bə́ fə̀ mbihŋ mu, tɨŋ mbaŋ fiili taa ki, fə hlɔh llɨŋ bə́ lə yee bə́ chwā mə mbihŋ fù, bwo tɨŋ taa ki mbɛɛ fwoŋnə wɛɛh kie həmə, yii bəne bədi mə sho, hlə ja gəŋ ə kitɨŋ kidi kwuŋ. 2 Bwɔɔ kwinə mà bwo wunə, i hlə faŋ mbɛɛ nimi wi ju ə bəne bbəŋ i mà yii bie mə sho lə bə́ nə yiih sháŋ, i bwo bə yí. 3 Mbɛɛ nimi yo gəŋ bə́ kaka kwo wu, kwuŋ kohiŋ chuu wu dɨŋ kwáŋ ŋə ŋɨmə. 4 Mbɛɛ wɛɛh yo baa faŋ mbɛɛ nimi ju, i gəŋ bə́ baa kwuŋ kəŋ wu kəə fi, nə wu giaali. 5 I baa faŋ ju, bə́ jii wu. I baa faŋ bədi mwi mwi kiŋaaŋkə, bə kwuŋ bədi, jii bədi. 6 I mà kənə kwaa ŋiaani mwi, tɔŋ liih dùŋ ə ŋiaŋ yo mə. Bwɔɔ nnu dɨŋ, i kaanə faŋ ŋiaani yo bə bə́, i hlē lə ləkə bə́ lə bwɔkwe bə ŋiaani yo. 7 I gəŋ, bəne bie yɔɔ bə́ bə́ lə, ‘Nu lə ndikwili mbɛɛ wɛɛh kɨhŋ, bə bwo kkə jii wu, fo bishələ bie lə duŋ biaa.’ 8 Bə́ hlə kwo jii wu, fwoo wu mə sho lɛɛ tələ.” 9 Ye Jisho yɔɔlə nəni, i hlə bii ləə, “Fieŋ ffɨŋ mbɛɛ wɛɛh nu lə fə duŋ laha lə? I yá bwo laa bəne bie ə nlaa mə, chi wɛɛh kie ə duŋ ə bəne bedi kwáŋ. 10 Bə mà kə chee lə dɔhɔ kɨhŋ ə Kiŋwaati ki Chu mə lə? Ki duŋ bə́ bieŋna lə,

‘Tə llɨŋ bəne bə wɛɛnə mà nɨhŋ le,

mà bwoo chu tə li hənchi chəŋ.

11 Fɨhŋ lə nfə Baba,

bəne kèe gəə ŋɨ̀ŋ bə́.’”

12 Lə bəne bie wo ŋgaŋga ni, bə́ hlə kələ lə Jisho gba ŋgaŋga ni ə duŋ bə bə́. Yee bə́ kīɛɛ lə bə́ kwo wu, kwaalə bə́ lɔ ə duŋ kimɔ ki bəne kkɨŋ ki mà duŋ kie həmə. Bə́ hlə tukwaŋ ə wu go, hlə ja yee bə́ gə̄ŋ.

Bə́ tuulə Jisho ki kiŋwaati ki chuuŋkənə

(Matio 22:15-22; Lukaa 20:20-26)

13 Bikuu bi kitɨŋ ja faŋ Bəfalashii maa bəne bədi bə kintu ki Ŋkɨŋ Hɛlɔ, lə bə́ gəŋ tuulə Jisho fo bə́ lə kwo wu yu biyɔɔnə biih. 14 Lə bə́ bwo, bə́ hlə yɔɔ bə Jisho lə, “Mbɛɛ Keehnə, kkə kə̀lə lə wə bà ba bəŋkeeh ə duŋ kichɛɛŋ, yulahalə wə lɔ̀ lə díi ŋə bəne kə, ləkə maa ə duŋ nyəhə. Wə kèeh kichɛɛŋ ki die Chu. Yɔɔ be, ŋkɨnə yii bèmi lə bə́ chuuŋkə kiŋwaati bə Kayisha ŋkɨŋ nnu Luŋ, lii ki bèmi lə kə lə? 15 Yee kkə chūuŋkə, lii kkə kə chuuŋkə lə?” Jisho kələ fieŋ ffɨŋ bə́ wɛ̄ɛnə fie bə fi, chuu lə, “Bə tuulə mi yulaha lə? Bə bwo mi bə dii li kpo ŋŋəŋ.” 16 Bə́ bwo bə li, i jə, bii ləə, “Kwoo kkɨŋ ki dùŋ kie mu lə ki nyəhə lə, yii le mu lə li nyəhə lə?” Bə́ chuu lə, “Ə ki Kayisha, yii le duŋ dəŋ liih.” 17 Jisho hlə yɔɔ bə bə́ lə, “Yee bə nə̂ fieŋ ffɨŋ fi dùŋ fi Kayisha bə wu, bə nə̀ fieŋ ffɨŋ fi dùŋ fi Chu bə Chu.” Lə bə́ wo nəni, gəə ŋɨŋ bə́ bə wu.

Bə́ tuulə Jisho ki biah li bə kpɛ bə nyo bwɔɔ nnu bə́ yá fu ə kpe mə

(Matio 22:23-33; Lukaa 20:27-40)

18 Bəshadushii bədi ja bwo, bəmbwo bii fieŋ bə Jisho. Bəshadushii dùŋ bəne bbəŋ bə́ màa bə́ yɔ̄ɔ lə bəne yá fwoo ə kpe mə kə. 19 Ye bə́ bwolə nəni, bə́ yɔɔ lə, “Mbɛɛ Keehnə, Mushe mà bieŋna bə be ə bəŋkɨnə mə lə,

‘Ə dɨŋ mbɛɛ lə kpe she kpɛɛ i dùŋ ŋiaŋ hləŋ,

kəə maani yo kənə bənchee kpɛɛ ŋkwu yo

ə bəə wu bwee bwɔni ə yii li ŋkwu maani yo bəŋ.’

20 Nəni, mbɛɛ ju mà kənə bwɔni bəniɛ fumanyaaŋ, nnu fwii yo jə kpɛ yo, i bwo kpe bəə wu kə bwee lə ŋiaŋ kə. 21 Nnu i baŋ yo ə wu go chee kpɛ yo, i kpe dəŋ ŋiaŋ hləŋ. Fi duŋ dəŋ lə yəəŋ bə nnu i baŋ yo ə mbini yo go. 22 Bə́ chee wu bənhliŋ, mbɛɛ nakə duŋ nə ə bəne bə fumanyaaŋ bie mə, nnu i mà bweela ŋiaŋ bə kpɛ yo. Bwɔɔ nnu dɨŋ kpɛ yo bwo kpe dəŋ. 23 Ye bəne bə fumanyaaŋ bie mà chee lə kpɛ yo bənhliŋ, ə yá duŋ bwɔɔ nnu bəne yáa bə́ fū ə kpe mə, ə i yá duŋ kpɛɛ nyəhə lə?” 24 Jisho yɔɔ bə bə́ lə, “Bə kə ŋəŋ nə lə bə yɔ̄ɔ nəni bə nyɔ̄kɔ bunyɔkɔnə lə? Bə nyɔ̄kɔ yulahalə bə kə kələ fieŋ ffɨŋ bə́ bieŋna ə Kiŋwaati ki Chu mə kə, kə kələ dəŋ muŋga mu Chu kə. 25 Fieŋ ffɨŋ fi dùŋ, duŋ lə, ə yá bwo duŋ bwɔɔ nnu bəne yáa bə fū ə kpe mə, bənəə bə bəkwɛɛ yá baa lə baanə biah kə, ə bəne yá baa nə bwɔni lə bə́ baanə biah kə. Bə́ yáa bə́ dūŋ ye bənchinda bə Chu lə ə buh. 26 Ki nfu ə kpe mə, bə kə hlaa lə chee ə kiŋwaati ki Mushe mə, ki tiɛɛ kkɨŋ ki màa ki dō, Chu yɔ̀ɔ bə Mushe, i yɔ̀ɔ lə,

‘Ə mi Chu Ablahaŋ bə Chu Ayjik maa Chu Jekɔb?’^ª

27 Fi duŋ lə Chu duŋ nə Chu bəŋkpi kə, i dùŋ Chu bəne bəŋkee. Bə nyɔka gbaaŋ.”

Ŋkɨnə nnu i kàh bəŋkɨnə bənhliŋ

(Matio 22:34-40; Lukaa 10:25-28)

28 Mbɛɛ ju nnu i màa i kēeh bəŋkɨnə bə Chu ja bwo, i wo ye Jisho bə bəne bie nōo noonə, baa wo dəŋ ye Jisho chuu fieŋ ffɨŋ bə́ bīi fie bə wu ə je nwaa mə, i hlə bii dəŋ bə Jisho ləə, “Ŋkɨnə nnu i kàh bəŋkɨnə bənhliŋ duŋ nwɛhɛŋ lə?” 29 Jisho chuu bə wu lə, “Ŋkɨnə nnu i kàh bəŋkɨnə bənhliŋ duŋ nnu i yɔ̀ɔ yo lə,

‘Ho bəne Bəishlael bə wo,

Baba Chu, nnu i dùŋ Chu ya,

Baba Chu duŋ kwaa mwi.

30 Yee wə lêki Baba Chu wa bə tɔŋ lo linhliŋ,

nə gbo wo bə wu winhliŋ,

yii bufe bwo ə wu mə bunhliŋ,

nɨŋ bə wu bə muŋga mwo munhliŋ.’

31 Ŋkɨnə nnu i bə̀lə nu duŋ lə,

‘Leki mbɛɛ nnu i dùhŋ ə wə tɨŋ ye wə lèki lə gbo wo.’

Ŋkɨnə ju hləŋ nnu i kàh nu kə.” 32 Mbɛɛ nnu i màa i kēeh yo bəŋkɨnə bə Chu yɔɔ bə Jisho lə, “Mbɛɛ Keehnə, Wə chuula ba yəəŋ. Wə yɔɔ chɛɛŋ lə Chu duŋ kwaa mwi, ju hləŋ həmə kə kahiŋ wu. 33 Bənleki Chu bə tɔŋ linhliŋ, bən'yii bufe ə wu mə bunhliŋ, bənɨŋ bə wu bə muŋga munhliŋ maa bənleki mbɛɛ nnu i dùhŋ ə wə tɨŋ, nwaa kah bəmbwɔkwe bə bəhŋ bəŋkɨnə kàh bənfə bəntofi bə nyáŋ yí tɔŋ nə maa bədi bəntofi.” 34 Bwɔɔ nnu Jisho mà ŋəŋ lə mbɛɛ yo chuula ye mbɛɛ bufe lə, i hlə yɔɔ bə wu lə, “Wə kə duŋ nə je nyɛɛkə bənlɛɛ ə muŋkɨŋ mu Chu mə kə.” Ə chu bwɔɔ nnu dɨŋ, mbɛɛ nakə baa lə mɔŋ bəmbii fieŋ fidi bə wu kə.

Nchuu Fwoo nnu Chu mà kaachi yo duŋ ŋwa nwɛhɛŋ lə

(Matio 22:41-46; Lukaa 20:41-44)

35 Lə Jisho yee i kēeh bəne ə chəŋ ntofi mə, i bii bə bə́ ləə, “Ə fə laha lə yee bəne bbəŋ bə́ kèeh bəŋkɨnə yɔ̀ɔ lə Nchuu Fwoo nnu Chu mà kaachi duŋ ŋwa Ŋkɨŋ Daafi lə? 36 Fiana Wɛɛŋ mà fəə Ŋkɨŋ Daafi nu yɔɔ ki Nchuu Fwoo yo, yɔɔ lə,

‘Baba Chu mà yɔɔla bə Baba ŋgwəŋ lə,

i shii ə kwaŋ wiih wi diee mə,

gəŋ bwii bwɔɔ nnu i yá nɔhiŋ bəne biih bbəŋ bə́ duŋ kə diee njənə bə wu

ə i diɛŋ wuh ŋiih ə bə́ bəŋ.’

37 Ə Daafi kibɛɛ lə chee wu lə Baba wi, ə Nchuu Fwoo yo yee i dūŋ ŋiaani ləhəŋ lə?” Ye Jisho mà yɔɔlə bieŋ bɨhŋ nəni, kimɔ ki bəne kkɨŋ ki mà duŋ kie həmə, wo njənjə gbaaŋ.

Jisho tɔhi fwɔ́ ŋə bəne bbəŋ bə́ kèeh bəŋkɨnə bə Chu

(Matio 23:1-36; Lukaa 20:45-47)

38 Lə yee i kēeh bəne, i duŋ duŋ ja yɔɔ bə bə́ lə, “Yee bə jə̂ bwɔɔ bə bəne bbəŋ bə́ kèeh bəŋkɨnə bə Chu. Bə́ lèki bənlee bindu bindiɛɛ, bə́ jàa bə bi ə shibəŋ, fo bəne lə yee bə́ chēe, bə́ kòhi bə́ ə shibəŋ. 39 Bə́ baa bə́ lèki bənshii ə bishiinə bi fwi bəŋ ə chə́ŋ yí cheenə Chu mə. Bə́ gə̀ŋ ə bichɔni mə, bə́ lèki kwaa bənshii ə duŋ fwi. 40 Ə duŋ dəŋ bə́ bbəŋ bə́ gbèe bə́ tə̀lə bəkwɛɛ bə bəŋkwu, bə́ fìhi bə́ jə̀ bieŋ bibə, hlə chee Chu ndiɛɛ bənyii gbo. Bəne bəhŋ nini bə́ yo ŋgə yá yi kah bəŋ.”

Nə li kpɛɛ ŋkwu

(Lukaa 21:1-4)

41 Jisho ja gəŋ shii ə wɛɛ widi wi fiŋkɔlɔ fi nnə tɨŋ ə chəŋ ntofi mə, yee i ŋə̄ŋ ye bəne bwō bə́ yīi kpo ə fiŋkɔlɔ fie mə. Bəne bə kpo kiŋaaŋkə yee bə́ bwō bə́ yīi kpo mə wi kiŋaŋ. 42 Kpɛɛ ŋkwu ju ja bwo ə duŋ kpɛ njɨnənə, i bwo yii munini mə munfweŋ mmuŋ ə duŋ ə mu nakə bwii lə tɔlɔ kə. 43 Jisho chee bəne biih bə kintu yɔɔ bə bə́ lə, “N'yɔ̄ɔ bəŋ kichɛɛŋ lə, kpɛɛ ŋkwu nnu i dùŋ nu ba kpɛ njɨnənə nəni, i nəə kah bəne bənhliŋ bbəŋ bə́ yiila fieŋ ə fiŋkɔlɔ fi chəŋ ntofi fɨhŋ mə. 44 Bəne bənhliŋ bbəŋ bə́ həə bə́ nə̄, bə́ hə bwo ə duŋ bə biŋgbeshe bi kpo wibə wwuŋ wi yiila yee wi shōo kwe. Kwaalə mə hə bwo bənjɨnənə kiih kinhliŋ nə fieŋ finhliŋ ffɨŋ i kə̀nə, ə duŋ fi finhliŋ ffɨŋ i dùhŋ ə fi go.”