Ameégeso Ga Yeézu Omu Ibaanga
Omugisa No Lwaágalalo
5
1 Leeba, obuchilo Yeézu akabona embága ya abaantu, yaahanama omu ibaanga, yeékala. Niho abaheémba boómwe baámwiililaho. 2 Náwe yaabaanza kubeégesa nka nikwo,3 “Beena omugisa bóona áabo abalikweésombookelwa nka nikwo bali abahabi omu mwooyo,
habwo kuba áabo nibo abaantu bo obukáma bwo omu igulu.
4 Béena omugisa áabo abeena okuzuzubalilwa,
habwo kuba Múungu alyaábasemeleza.
5 Béena omugisa áabo bali abafula,
habwo kuba Múungu naabaha obuhuunguzi bwe éensi yóona.a
6 Béena omugisa áabo abeena enzala ni iliho lyo kukola amazima áago Múungu alikweenda,
habwo kuba Múungu alyaábahaagisa.
7 Béena omugisa abalikuganyila abáandi,
habwo kuba nabo Múungu alaábaganyila.
8 Beena omugisa abeena omuganya gulikwéela,
habwo kuba balaámubona Múungu.
9 Béena omugisa abakwaátanisi ba abaantu,
habwo kuba balayeétwa batábani ba Múungu.
10 Béena omugisa abalikwaágalazibwa habwo kukola amazima áago alikweenda Múungu,
habwo kuba obukáma bwo omu igulu no obwaabo.
11 “Íimwe mwiina omugisa obuchilo abaantu nibabazuma, no kubaágalaza no kubagaamba buli chigaambo cho obuzilwa omukubabeéheleza ahabwo kuunkulaatila iinye. 12 Mwiizuke nka nikwo bityo nikwo óokwo abaantu bakaba nibabaagalaza ababáasi áabo bakaba baliho kala. Mube nimunulilwa no kusaanduka bwooli, habwo kuba Múungu ababiikiile empeéla mpáango omu igulu.”
Abaheémba Ba Yeézu Ni Nko Omwóonyo No Omwaanga
(Mariko 9:50; Luka 14:34-35)
13 “Íimwe ni nko omwóonyo gwe éensi. Omwóonyo ogwiina omuta, náho kigulaaba gwaábiíhile, bita niguhicha kubona omuta gwaayo kaandi? Tigukuhicha kuluungiswa kaandi hali choóna chóona, ha bwéecho niguséeswa ahéelu no kulibatililwa na abaantu.
14 “Íimwe muli nko omwaanga gwe éensi. Iboma alyoombekilwe ahi ibaanga, tiliiseleka. 15 Kaandi, abaantu tibakwaacha olumuli no kulisweekelela omu chitukulu. Náho nibaluta aha kakóondo lubone kumulikila bóona áabo abali omuunzu. 16 Bityo nyini neemwe, omwaanga gwaanyu nimweendelwa mumulikile abaantu, babone kubona ebikolwa byaanyu ebizima, niho bamusiingize Isiímwe ogwo ali omu igulu.”
Ameégeso Ge Ebilagilo Bya Musa
17 “Mutazila nka nikwo neeza mbone kusúucha ebilagilo bya Musa, nali áago gakagaambwa na ababáasi. Tindeézile mbone kubisúucha, náho mbone kuhikiiliza amazima gaácho. 18 Mazima nniimbagaambila nka nikwo, kuhicha obuchilo óobwo igulu ne éensi byaahweeleho, tihaliho echigaambo nali akanyuguta kache ke ebilagilo akalibuza echilali. Ebilagilo éebyo tibililugaho kulemwa byóona bihike. 19 Omuuntu weéna wéena ogwo aligaya echilagilo chimo chilaaba chiche cha hali éebi no kweégesa abáandi bakole bátyo, óogwo alyáaba muche muno omubukáma bwo omu igulu. Náho weéna wéena ogwo alibikwaáta no kubyoólekeelela abáandi bakeehilila hali weenyini, óogwo alyáaba mukúlu omubukáma bwo omu igulu. 20 Mbweenu, nniimbagaambila nka nikwo, amazima gáanyu kagalaaba gatasaagile áago aga Abafalisayo na aga abeégesa be ebilagilo, no obuche bwaakáti timulitaahamo omubukáma bwo omu igulu.”
Ameégeso Habwe Ebiniga
21 “Mwaáhuliize echilagilo éecho bagaambiilwe abaantu ba kala nka nikwo, ‘Otaliita!b Kaandi, omuuntu weéna wéena ogwo alikwiita muzeenzíwe, ni lwaampaka achwaaziikilwe.’c 22 Náho íinye nniimbagaambila nka nikwo, omuuntu weéna wéena ogwo anigahalila muzeenzíwe, ni lwaampaka achwaaziikilwe. Kaandi, weéna wéena ogwo alikuzuma muzeenzíwe, náwe ni lwaampaka achwaaziikwe omu itégekelo. Kaandi, weéna wéena ogwo alikugaambila muzeenzíwe nka nikwo no omusilu, ni lwaampaka kunagwa omulyoongoola lyo omulilo gwa kuzimu.
23 “Ha bwéecho, koólikuba noosohoza echigabo ahi itaámbilo, male okeezuka nka nikwo ohabeene na muzeenzi wáawe, 24 siga echigabo chaawe áaho ahi itaámbilo, obaánze ozeende kugalula hamo na mweene waanyu. Niho osube kwiiza kusohoza echigabo chaawe.
25 “Kaandi, kabilaaba omuuntu yaakutwaala aha mulamuzi, ogalulinane náze bwaangu obuchilo muchili omu muháanda. Koólaaba otaákozile oótyo, naakuhicha aha mulamuzi, omulamuzi náwe naakunaga omu ngalo zo omusilikale, náwe naabona kukuta omu ibóhelo. 26 Mazima nniinkugaambila nka nikwo, nakáti tokuluga omwo kuhicha omazile kuliha na akaseenti káti obutasigaza ibáanza!”
Ameégeso Habwo Obusaambani
27 “Mwaáhuliize echilagilo éecho abaantu bakagaambiilwa nka nikwo, ‘Otaákusaambana!’d 28 Náho íinye nniimbagaambila nka nikwo, omuuntu weéna wéena ogwo aléeba omukázi aha kumuligila, yaámazile kusaambana náze omu muganya gwoómwe. 29 Mbweenu, kabyaakuba eliíso lyáawe lyo obulyo lyaákuleételela ozile ebiheno, olikúulemo no kulinaga hala. Ni kuzima kubuza oluziingo lwaawe lumo olulikukugasa, kuchila omubili gwaawe gwóona kuza kusikiizwa omu kunagwa omulyoongoola lyo omulilo gwa kuzimu. 30 Kaandi, kabilaaba omukóno gwaawe gwo obulyo nigukuleételela kuhena, ogunogole no kugunaga hala. Ni kuzima kubuza oluziingo lumo óobu, kuchila omubili gwaawe gwóona kusiingaalichwa omulyoongoola lyo omulilo gwa kuzimu.”
Ameégeso Habwo Kwáanga Omukázi
(Matayo 19:9; Mariko 10:11-12; Luka 16:18)
31 “Mwaáhuliize echilagilo éecho abaantu bakagaambiilwa nka nikwo, ‘Kati muuntu ogwo alikuleka mukazíwe, amuhe olwaandiko lwo kumuleka mukazíwe.’e 32 Náho íinye nniimbagaambila nka nikwo, omuuntu ogwo alikumuleka mukazíwe, butali bwo obusaambani, naamuleetelela mukázi woómwe kusaambana. Kaandi, weéna wéena ogwo alisweela ogu omukázi ayaalekwa, áaba náwe asaambeene náze.”
Ameégeso Habwo Kulahila
33 “Mwaáhuliize echilagilo éecho abaantu ba kala bakagaambiilwa nka nikwo, ‘Olelekelage kulahila ebisuba, náho ohikiílize Omukáma Múungu ogwo omulago gu waalahiile.’f 34 Náho íinye nniimbagaambila nka nikwo, otalilahila butúnu nóobu ahi igulu, habwo kuba nicho echitebe cho obuzizi cha Múungu. 35 Nali otaákulahilila habwe éensi éezi, habwo kuba niho Múungu ata amagulu goómwe. Nali otaákulahila habwe echikaali cha Yeruzaléemu, habwo kuba éecho nicho chili echikaali cha Múungu, Omukáma mukúlu. 36 Nali otaákulahila habwo omutwe gwáawe, habwo kuba tiwaakuhicha kuhiindula nóobu akasoke kámo kabe akalikweela nali kwiilagula. 37 Náho kamulikuba nimumanyisa mutyo ha kwiikilizana, mugaambega muti, ‘Éego,’ na kabilaaba nimumanyisa timukwiikilizana, mugaambega muti, ‘Mahi.’ Kuba amagaambo agasaaga áaho nigaluga ahali óogwo Omuzilwa.”
Ameégeso Habwo Kweéhoola
38 “Mwaáhuliize echilagilo éecho abaantu bakagaambiilwa nka nikwo, ‘Elíiso aha líiso, ne eliino aha liino.’g 39 Náho íinye nniimbagaambila nka nikwo, mutaákusiingaangana no omuuntu omuzilwa. Náho kabilaaba omuuntu yaákuteela ahi itama lyo obulyo, muhiindulile nyini ne lyo obumoso. 40 Kaandi, kabilaaba omuuntu akulegeeliile abone kutwáala enkaanzu yaawe, mulekele atwaále nyini ne ebebo yaawe.h 41 Kaandi, kabilaaba omuuntu naakuzemeleza oluzeendo lwo kuteelaho eénta echihuumbi chimo, iiwe guma ozeénde náze oluzeendo lwe eénta ebihuumbi bibili. 42 Kaandi, kaálaaba omuuntu akusabile echiintu, omuhe. Na kaálaaba ayizile kukwoóhoza, otamulebayo kuche.”
Ameégeso Habwo Kweenda Ababisa
43 “Mwaáhuliize echilagilo éecho abaantu bakagaambiilwa nka nikwo, ‘Omweénde mutúuzi wáawe,’i na abaantu bakeegeswa nka nikwo, ‘Omunobe omubisa waawe.’ 44 Náho íinye nniimbagaambila nka nikwo, mubeénda ababisa béenyu, na mube nimubasabila bóona áabo abalikubaágalaza. 45 Mbweenu, kámulikola mútyo, nimuba abataani be Isiímwe ogwo ali omu igulu. Weényini niwe abaakiza izóoba abaantu enyésagizi na abaantu abaheni. Kaandi, abeetilila enzula abaantu abe ntúungwa nzima hamo na abazilwa. 46 Mbweenu si, kabilaaba nimweénda áabo boónka abalikubeenda, mulyaábona mpeéla chi? Manya, abahaámbya nabo nikwo bazila béenda áabo abalikubeenda boonka. 47 Kaandi, keelaaba nimwaangalucha beene baanyu boonka, nimuba mwaákola chikolwa chi cho kusaaga abáandi? Nóobu áabo abaantu abali abapagani,j mubabona batabizila ebilikususa nke ebyo? 48 Mbweenu íimwe, musoombooke mube aboóbulyo, nka nikwo Isiíchwe ogwo ali omu igulu aba owa akalyo.”