Yesu wɩ̀-i Yahudyaba fiisaa'n yuu'n yuuntiiw
6
Yahudyaba fiisaa'n yuudagǝ, Yesuba nǝ̃ wù duunãtaabà yáá bà ta fugasǝdarǝ kusunã.
Wù duunãtaabá ba ba-ń ce bá ka dũm'n suugu, ǹ-hu-gǝ bà nãtraga nã, ǹ-ba bà wuu.
2 Farisĩɛ̃daabá waa nǝ̃-ba wà: «Dìí mãã dɩ̀ sǝ̃n saa dɩ́ ce fiisaa'n yuugu, danii ɲí ba ɲì ce-dǝ?»
3 Yesuẃ siɛ-ba wà: «Gùú yuuguu mãã nũmmã̀ yáá mã̀ã jaa Dawudaw, bá nǝ̃ wù bluuba, nǝ̃ wú ce dìí mãã, ɲi sáa kal gɩ̀ sùɔ́gu Dũnnũ sɛbɛw nã-ì?
4 Wù jã́nnã́ Dũnnũ bũũsuɔgɩ nã, ǹ-tuu burw mãã bà jãn Dũnnũw nǝ̃-yǝ, ǹ-wuu, nã̀ã hã wù bluubá wuu.
Gùú burw mãã curo'n sáá wù da wù wuu-yǝ, nã́ã́ Yahudyaba puruɔntaa sǝ.»
5 Yesuẃ waa nǝ̃-ba hlo wà: «Curonbiɛ wɩ̀-i fiisaa'n yuu'n yuugɩ nã.»
6 Fiisaa'n yuudagǝ, wú kãã jãn Yahudyaba tɩgim'n duugɩ nã, ǹ-ba wù kal cwaaba.
Biɛdiɛẁ yáá dàa, wù nãdĩĩ nãkruɔgùu ku.
7 Musa hlũũ'n yuntaaba nǝ̃ Farisĩɛ̃bá ba bà dǝ̃ǝ̃-yǝ, wu-ń ba wù ji buɔ hlɔnĩĩw fiisaa'n yuugu, bá da ǹ-da yuɔrɔmmã wù nã.
8 Nǝ̃ Yesuẁ yáá wùu fǝ̃ǝ̃ bà kãnɩmmã.
Wú waa nǝ̃ biɛw mãã wù nãkruɔgùu ku wà: «Suro ń hiraa nnĩĩ, cwaa'n yigagɩ nã!»
Biɛẃ suro ǹ-hiraa.
9 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa nǝ̃-ba wà: «Mǝ̃̀ yugu-ɲã́ã̀ ǹ-ne: hadi sáalà dɩ́ ce fiisaa'n yuugu?
Diifɩnfar-iì, dàa, diibɩblar-iì?
Ǹ hiil curo'n yuu-iì dàa, ǹ ko gɩ̀ tii-ì?»
10 Wú ciir ǹ-ne ǹ-waaraa bà yigasǝrɩ nã, nã̀ã waa nǝ̃ nãkrɔkulǝǝnãw, wà: «Fɩraa ǹ nãkruɔgɩ nã.»
Wú fɩraa gɩ̀ nã, gɩ́ paa ǹ-buɔ.
11 Musa hlũũ'n yuntaaba nǝ̃ Farisĩɛ̃ba hiɛgá dũ, bá ba bà blǝ-dǝ nǝ̃ bà ɲĩɛ̃, bà mãã bà ji ce Yesuw gùú tuugu.
Yesuẁ ne wù hiil wù tĩɛ̃taa nũɔ̃sɔ̃ nǝ̃ bà hǝ̃ǝ̃lba
12 Gùú bãnɲã nã-i, Yesuẃ kãã ta ǹ-maar tãnũũdagǝ nã, wù ga cirǝ̃ǝ̃ Dũnnũw nã, ǹ-kãã ba Dũnnũ cirǝ̃mmã nã, fuwɔ taagà ga kaal.
13 Taagà gáa kaalaa, wú be wù duunãtaabá jo, ǹ-juo tũɔ̃l ǹ-hiil cwa nũɔ̃sɔ̃ nǝ̃ bà hǝ̃ǝ̃l bà sǝ̃ǝ̃nã, nã̀ã suu bà yiiri wà wù tĩɛ̃taa.
14 Gɩ̀ cwa nũɔ̃sɔ̃ nǝ̃ bà hǝ̃ǝ̃l yiriɛga-i nnĩĩ: Simɔ̃w, wú suu-yǝ wà Piɛr, wù hǝ̃ǝ̃ Ãndrew, Yakubaw, Yuhanãw, Filipɩw, Bartelemiiw,
15 Mãtiyew, Tumasɩw, Alfe bíɛ́ Yakubaw, nǝ̃ Simɔ̃w mãã bà be-yǝ wà Selɔtɩa,
16 Yakuba bíɛ́ Sudasɩw, nǝ̃ Sudasɩ Isɩkariyɔtɩw, wùú mãã wù gáa hlǝ Yesu furũũgɩ nã.
Yesuẁ buɔ hlɔnããba
17 Yesuẃ hɩr tãnũũgu nǝ̃-ba, ǹ-kãã hiraa taaragu.
Wù duunãtaabà yáá bàa tɩgii piyɛ̃ gɩ̀ sùɔ́gɩ nã, nǝ̃ cohuɔgùu hlǝ Suude yiɛgu, nǝ̃ Serusalɛmgu.
Badaabà yáá bàa hlǝ liɛgaa mãã hũm'n nũɔ̃gɩ nã, bà be-ga wà Tiir lǝri nǝ̃ Sidɔ̃ lǝri.
18 Bà yáá bàa jo bà ji nɔ̃ wù cãwandi, nǝ̃ wú buɔ bà hlɔmmã.
Tãntɔ̃nããbà yáá bà ywar gùú cwaa yo, wú ba wu-ń ce wú ba wù ɲǝ̃ǝ̃ gɩ̀ tãntɔ̃nããba.
19 Fãngããdagǝ tùú, gɩ̀ yáá gɩ̀ hlǝ Yesuw nã, gɩ̀ buɔ cwaaba, gùú yáá gùu ce cohuɔgɩ min, gɩ́ ba gɩ̀ caa gɩ́ jĩɛ̃ wù nã.
Hujãncɔ̃mmã nǝ̃ hyasɩrãgǝgu
20 Yesuẃ ciir wù yuugu, ǹ-ne wù duunãtaaba, nã̀ã fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa wà: «Hujãncɔ̃mntaa ɲimãã, ɲì yunɲã̀ dwállá, Dũnnũ yuuntasǝrɩ́ nǝ̃ ɲì saa!
21 Nũmnãã ɲimãã, ɲì yunɲã̀ dwállá, ɲi ji wuu ǹ-ye!
Ɲimãã mãã ɲì kaalaa kuɔkuɔgu, ɲì yunɲã̀ dwállá, ɲi ji ɲã!
22 Halle ɲì cɔ̃mmã-ń bla cwaaba nã yo, nǝ̃ bá ba bà tuuraa ɲì nã, ǹ-ba bà bǝ̃ǝ̃lǝ̃ǝ̃ ɲì yiir nã, Curonbiɛ mã́ã cɔ̃mmã nã, ɲì yunɲã̀ dwállá!
23 Ɲi-ń ji da bà ce-ɲã́ã̀ gɩ̀ tammã, bláà dudwalɩmmã nã, nǝ̃ ɲì ba ɲì ce kweyi-kweyiw, Dũnnũẁ ga pã-ɲã́ã̀ dugɔ wù suɔgu.
Bà vũnvãnããbà yáá bà cuɔl Dũnnũ tanhiilaaba gùú tuugɩ-i.
24 «Nǝ̃ gbaalaa ɲimãã-lǝ, ɲi díɛ́ ɲì yuɔri ǹ-tã, hujãncɔ̃mmãã ji hi-ɲã́ã̀!
25 Kuuntaa ɲimãã, hujãncɔ̃mmã̀ ji hi-ɲã́ã̀, nũmmã̀ ji jaa-ɲã́ã̀!
Ɲimãã mãã ɲì ɲã, hujãncɔ̃mmã̀ ji hi-ɲã́ã̀, ɲì yigasǝrɩ̀ ji huu nǝ̃ ɲí kaalaa!
26 Ɲi-ń ji da cwaaba min, bà be ɲì yirfɩnfaari, ɲí fǝ̃ǝ̃ wà hujãncɔ̃mmã ji hi-ɲã́ã̀.
Ɲì vũnvãnããbà yáá bà ce Dũnnũ tanhiilaakwasǝnããba nĩĩgɩ-i.»
Yesuẁ wa yì ɲããtaa'n cɔ̃mmã́ gbǝ̃ǝ̃ yì nã
27 «Nǝ̃ mǝ̃̀ waa nǝ̃ ɲimãã mãã ɲì nɔ̃ mǝ̃̀ saa: Yáalà ɲì ɲããtaa'n cɔ̃mmã́ dwal ɲì nã, nǝ̃ bàá mãã bà caa ɲì diibɩblaari, bláà ɲì ce diifɩnfaari ɲì hã-ba.
28 Bàá mãã bà pã bà nɔ̃bɩblaagu nǝ̃-ɲã́ã̀, bláà ɲì cirǝ̃ǝ̃ Dũnnũw nã wà wú piɛ wù nãkrɔfɩnfaagu bà drɔ.
Bàá mãã bà bǝ̃ǝ̃lǝ̃ǝ̃ ɲì yiirɩ nã, bláá ɲì cirǝ̃ǝ̃ Dũnnũw nã ɲì hã bàá yo.
29 Curow-ń tii ǹ tãngbǝrǝ̃ǝ̃gu, jǝ̃ǝ̃ gɩdagǝ yo ń hã-yǝ.
Curow-ń tuu ǹ kuulaadiiyǝpɩpuɔlayǝw, báa hla ǹ kuulaadiiyǝw nã.
30 Curo wo curo, wu-ń cirǝ̃ǝ̃ kuu nã ǹ saa, báa vũɔ̃-yǝ.
Curow-ń tuu ǹ nãkrɔkuugu, báa yugu gɩ̀ cɔ̃mmã wù saa.
31 Ɲi mãã ɲì caa cwaabá ce dìí mãã ǹ-hã-ɲã́ã̀, ɲimãã yo, cíyà dìí tuugɩ-i, ɲí hã-ba.
32 Ɲimãã mãã ɲì cɔ̃mmã̀ dwal bàá nã, bàá dɩndɩn nǝ̃n ba bà cɔ̃mmã̀ dwal ɲimãã yo ɲì nã, ɲi kãn wà ɲì ga da bii hlo Dũnnũw saa?
Diicĩɛ̃rntaabaa mãã bà dwal bàá nã, bàá yo, bà cɔ̃mmã̀ dwal diicĩɛ̃rǝntaaba nã!
33 Bàá mãã bà ce-ɲã́ã̀ nǝ̃ diifɩnfaari, ɲimãã yo, ɲi-ń ba ɲì ce bàá dɩndɩn nǝ̃n ba nǝ̃ diifɩnfaari, ɲi cii bii hlo Dũnnũw saa?
Diicĩɛ̃rntaa yo, bà ce nĩĩgɩ-i!
34 Ɲi-ń ba ɲì dii cãmĩɛ̃ga gùú cwaaba nã mãã, ɲĩ̀ĩ fǝ̃ǝ̃ wà ba ji gbǝ̃ǝ̃ ǹ-pã-ga ǹ-hã-ɲã́ã̀, ɲi cii bii Dũnnũw saa hlo?
Diicĩɛ̃rntaa yo, bà dii bà ɲĩɛ̃ nã, nã̀ã ba bà pã bà hã bà ɲĩɛ̃ nĩĩgɩ-i.
35 Ɲi mãã ɲì saa ɲí ce dìí mãã, dɩ̀-i nnĩĩ: yáalà ɲì ɲããtaa'n cɔ̃mmã́ dwal ɲì nã.
Cíyà-ba nǝ̃ diifɩnfaari, nǝ̃ ɲí dii-ba nã nǝ̃ cãmĩɛ̃ga, ɲi báa cii wà ba ji pã-ga ǹ-hã-ɲã́ã̀.
Dũnnũẁ ga pã-ɲã́ã̀ piyɛ̃, nã̀ã ce ɲí ba wùú Drɔ-Dũnnũ tãnkuuraaba.
Cobaliɛ yo, nǝ̃ sɩfǝ̃ǝ̃dwaarnãba, Dũnnũẁ ce diifɩnfaari bà min nã.
36 Bláà ɲì sɔ̃ hujãndi, ɲì Tǝ tammã.»
Curo'n báa da wù nãcuro'n mããdammã
37 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-ba wù waa hlo wà: «Bláá da curo'n mããdam, gùú ji ce Dũnnũ yo, wù síì da ɲimãã mǝ̃gãmmã.
Bláá waa cwaa'n mããyuɔrɔmmã, gùú ji ce Dũnnũ yo, wù síì waa ɲimãã mããyuɔrɔm'n cɔ̃mmã.
Bláà ɲì ce cwaa'n dũndɔw, gùú ji ce Dũnnũ yo, wú ce ɲimãã dũndɔw.
38 Fɩ́ràa ɲì nãkrɔnɲã nã, Dũnnũ yo, wù ji pã-ɲã́ã̀.
Wu-ń wa wu hã-ɲã́ã̀, wù dii guufikuugɩ nã, nã̀ã fyãl-gǝ, gɩ́ yu, fuwɔ ǹ-ba gɩ̀ tũnũũ.
Ɲi mãã ɲì fi cwaaba nǝ̃ gùú kuuguu mãã, Dũnnũẁ ga fi ɲimãã yo, nǝ̃ gɩ̀-lǝ gɩ̀-i.»
39 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa cãwaadũũm mã́ã̀ nǝ̃-ba wà: «Yɩrnĩĩẁ ji gbǝ̃ǝ̃ ǹ-blǝ wù nãyɩrnĩĩ'n valuugu danii?
Cwaaba hǝ̃ǝ̃lba min, bá kãã dũn fuugɩ nã-i.
40 Ǝ̃ǝ̃lãmtiiẁ síì gbǝ̃ǝ̃ ǹ-maa wù kaltiiw.
Nǝ̃ ǝ̃ǝ̃lãmtiiw mãã yà mǝ̃gaa ǹ-kaalaa, wù ba wù kaltii'n tammã-i.
41 «Yíǹ bla danii nã̀ã ba ǹ-da hiɛgǝgu ǹ nãcuro'n yisɩrɩ nã, nǝ̃ dabuorii mãã yíǹ yisɩrɩ nã ǹ ba ǹ sǝ̃n da dɩ̀-lǝ?
42 Yíi mãã ǹ sǝ̃n da dabuori ǹ hla'n yisɩrɩ nã, yíǹ ji waa nǝ̃ ǹ nãcuroẁ danii wà wú yaala ń hiil hiɛgǝguu mãã wù yisɩrɩ nã?
Kusunɲãhǝ̃nhãltii yíì!
Hiil dabuori ǹ hla'n yisɩrɩ nã haasǝ, gùú ji ce ń daraa ǹ-hiil hiɛgǝguu mãã, ǹ nãcuro'n yisɩrɩ nã.»
Tubikuuguu nǝ̃ gɩ̀ biiga
43 Yesuẃ waa wà: «Tubikufɩnfaagɩ̀ sǝ̃n ŋmǝ̃ǝ̃ biihãrĩɛ̃ga.
Tubikuhãrãã yo, gɩ̀ sǝ̃n ŋmǝ̃ǝ̃ biifɩnfiɛga.
44 Bà fǝ̃ǝ̃ tubikuugu gɩ̀ bii nã-i: huɔtuugɩ̀ sǝ̃n ŋmǝ̃ǝ̃ plǝnɲã, curo'n sáa hi ǹ-jar fyããri jugapyɛ̃ntuugɩ nã ǹ-da.
45 Cohuhorẁ hiil cɔ̃nhuhorɩmmã, wù kusufɩnfaa nã-i.
Cobɩblayǝẁ hiil cɔ̃mbɩblammã, wù kusubɩblaa nã-i.
Nǝ̃-ń da dìí mãã dɩ̀ hlǝ curo'n nũɔ̃gɩ nã, dɩ̀-lǝ dɩ̀-i dìi yu wù kusuugu.»
Donɲã hǝ̃ǝ̃l cɔ̃mmã
46 Yesuẁ nã̀ã ver ǹ-waa wà: «Danii ɲí ba ɲì be-m: “Yitii, Yitii”, nǝ̃ mǝ̃̀ mãã mǝ̃̀ waa dìí mãã, ɲi sǝ̃n ce-dǝ?
47 Curow mãã wu-ń jo mǝ̃n nãã, ǹ-juo nɔ̃ mǝ̃̀ cãwanĩɛ̃ga, nã̀ã ba wù ce gà mããcemmã, wù mãã wù hlǝ gùú tiiw, yáalà mǝ̃́ juo pɩgaa-ɲã́ã̀ nǝ̃-yǝ:
48 wú nǝ̃ nã́ã́ curow mãã wa wú mã duugu.
Wù kuɔsǝ fuugɩ nu-i, nã̀ã fǝ̃ǝ̃ ǹ-kra gɩ̀ tuurɩ nã tɩntalɩmmãã drɔ.
Duɔgɩ̀ jáa nɔ̃, kwayulǝgǝ'n hũmmã́ juo suu gɩ̀ duugɩ nã, nǝ̃ gɩ̀ mãã gɩ̀ mãllɩ̀ fla, mã̀ sáa gbǝ̃ǝ̃ ǹ-saaraa gɩ̀ nã.
49 Nǝ̃ curo wo curo mãã wu-ń nɔ̃ mǝ̃n cãwanĩɛ̃ga, nã̀ã ba wù sǝ̃n ce mããcemmã nǝ̃-ga, wú nǝ̃ nã́ã́ curow mãã wù mlã wù duugu ɲũũrũũgu, wù sáa ka fuugu ǹ-kra gɩ̀ tuurɩ nã.
Kwaa'n hũmmã-ń jo, gɩ̀ paa ǹ-duruu ǹ-guu nã gbɩla-i.»