Jesús, Zaqueobeje, penabarëcuaicuaijaijawabeje yabara
19
Jesús pejonecujinae Jericó tomarajawabelia, epanicabanajetaruca bajarapatomarata.
2 Bajarapatomarata ponapona Zaqueo, impuesto jamatabëcuene pematamoyanijobabiabiwi penamatacaitorobinë. Bajaraponë bitso pexainaenë pexainaejawa.
3 Zaqueo picani jamatabëtane Jesús. Itsiata, petoyaecaenëxae, apocaëjëpaetsi petaejawa, tsipaji jiwibitsaëtoxaneto Jesús matatoyoronatsi, bajaraponë pewajënae.
4 Nexata, Zaqueo cujinaeponalia jiwibitsaëtoxaneto pewajënaeyabelia, itsaxuayo Jesús najetarucajitsialia. Nexata, bajaraponë junaya sicómoronaejawatsia,a athëbëwetsica petaenucaenexa Jesús penajetarucaejawa.
5 Nexata, Jesús itsa najetaruca bajaraxuayo, bajaraPonë naëcotsia ponaeta Zaqueo athëbëyo nucaya. Nexata, Jesús taenutsia. Jumaitsi bajaraponëjawabelia:
—¡Zaqueo, naxatsiayo runaimica, tsipaji raja ajena jitsipajë tapatsijawa nijaboyabelia! —jai.
6 Nexata, Zaqueo naxatsiayo runajopaica. Barëyaya copiapita Jesús, pijaboyabelia pebarëponaenexa.
7 Daxita pamonae, Jesús matatoyorotsia penajetarubenaewi, itsa tane bajarapacuene, anaeya baracuaicuaijaitsi tsanajetarubenae. Najumaitsi tsanajetarubenae Jesús yabara: «Jesús raja naponaponaejitsia Zaqueo pijabota, caranata pewënajonenë pibisiacuene pexanabiabijawa. Apoxanepanae cajena bajaraxua pexanaejawa», najai tsanajetarubenae Jesús yabara.
8 Nexata, Zaqueo pijabota, Jesús na-eca mesa muxuneneta. Bajarajota, Jesús pitabarata, Zaqueo nonotapuna. Jumaitsi Jesús-jawabelia:
—¡Tajatuxanenë, nejumetaema! Tsatsianajë epatua taxainaeyajuwënëjawanë, tarajutsinexa bepejiobiwijawabelia. Pamonaenua yamaxë-itojorobiaya wecuanotajë tamatamoyanijobijawata impuesto jamatabëcuene, tocanawiabianajë tayamaxë-itojorobijamatabëcuenemiwecua cuatro xuabeje tsaponae caejawayomijamatabëcuene —jai Zaqueo Jesús-jawabelia.
9 Nexata, Jesús jumaitsi Zaqueojawabelia:
—Ajena rabaja pamatacabi, catocopiapata, nijabopijiwi yajawa, Dioso papecacapanepaejawanexa, tsipaji pasiwanajamatabëcuenecopatame Diosojawabelia, pacuenia panijasalinainë Abraham-pijinëmi. Pajamatabëcuene-itajëtamenua. Pajamatabëcuene-itajëtamenua Abraham-pijinë pemomocuenemë.
10 Bajaraxua yabara xanë, Daxitajiwi Pematapijinënë, siwapatajopajë tajaitsinexa Diosowecua penaxuabiwi, tacapanepaenexa pijaneconiwecua —jai Jesús Zaqueojawabelia.
Jesús tsipaeba jiwijawabelia pecuenecataeliwaisi, diez ponëbeje, oronanitota pexanaenëanë peliwaisicuenia
11 Zaqueo pijabota itsamonae namuxuna-ewetena Jesús petsipaebiliwaisi Zaqueojawabelia. Bajarapamonae jamatabëcuenenawëxaniabiaya jamatabëjumaitsi tsenae: «Imoxoyo rabaja ecalia Jerusalén tomara, itsajota Jesús itapetsianatsi pepopeyanacua-ewetsinënexa. Nexata, copiajopaena jane baja, daxita Dioso pijajiwi peyanacua-ewetsijawanexa», jamatabëjai tsenae bajarapamonae. Bajarapacuenia jamatabëjumaitsi tsenae, tsipaji baja, yapëtane Jesús penajetarucaejawa Jerusalén tomarajawabelia.
12 Bajaraxuata, Jesús mapapecuenecataeliwaisije tsipaeba bajarapamonaejawabelia. Jumaitsi mapacueniaje:
—Ponë ayaijamatabëcuenenë, pijanacuata peponaponaenë, pona tajënacuayabelia, pewënërubinexatsi peyanacua-ewetsicuene. Pepopeyanacua-ewetsinë,b pewënërubicujinaetsi jane baja, nawiataponaerena pijanacuayaberena, peyanacua-ewetsinexa jane baja, pijanacuata.
13 Bajaraponë peponaewajënaeya, junata pijajiwi, diez ponëbeje, pewetsia-exanaenexa pijapalatanëanë, oronëanë, bitso penamatamotsinëanë. Caenë canacujitsia caepalatanë ewetsia-exanapona. Nexata, jumaitsi pijajiwijawabelia: «Bajarapapalatata pacanacuenebianame, ayaijawa tanetopitsapaenexa», jai petuxanenë pijajiwijawabelia. Bajaraxuacujinae, pona jane baja.
14 Itsiata baitsi jane, pewetsinacuatanexa pejinawanapaewi, bitso itoyatsi bajaraponë. Nexata, pecowëwelia itsamonae itorobalia, itsajotalia nacua pewetsinënexa exanaejitsiatsi, pejumaitsinexa: «Apopajitsipaenë bajaraponë patane-ewetsinënexa patajanacuata», pejainexa petuxanenë yabara.
15 »Nacua-ewetsinënexa pewënërubicujinaetsi, bajaraxuacujinae, nawiarena pijanacuayaberena, pewetsinexa jane baja pijanacua. Nexata, pepatsicujinaerena, junata icatsia pijajiwi, peyapëtaenexa jane baja pacuenia caenë canacujitsia pijapalatanëanë tocanacuenebatsi pecowëta.
16 Copiaya pepatsinë jumaitsi pijatuxanenëjawabelia: «Tajatuxanenë, nijapalatanë, tane-ewetsia-exanaenëmë, tacanacuenebijawata matatoxenetsia catocapitsapatsi diez ponëbeje. Nexata baja, daxitata catoxainatsi once ponëbeje», jai.
17 Nacua-ewetsinë nexata jumaitsi pijajiwitonëjawabelia: «Xanepana rabaja. Xaniawaetsia neto-ewetaponaponame. Tsiquirijawayo-ata xaniawaetsia taneto-ewetsixaemë, xanë juya catocopatsianatsi diez patomarabeje taneto-ewetaponaponaenexamë», jai nacua-ewetsinë pijajiwitonëjawabelia.
18 Icatsia, itsanë, pijatuxanenë pijapalatanë peto-ewetsinë, pata. Bajaraponë jumaitsi: «Tajatuxanenë, nijapalatanë, tane-ewetsia-exanaenëmë, tacanacuenebijawata, catocapitsapatsi baja cinco ponëbeje pematatsënëa», jai.
19 Nacua-ewetsinë nexata jumaitsi pijajiwitonëjawabelia: «Xamë icatsia cinco patomarabeje neto-ewetaponaponaename», jai nacua-ewetsinë pijajiwitonëjawabelia.
20 »Nexata, icatsia, itsanë, pijatuxanenë pijapalatanë peto-ewetsinë, pata. Jumaitsi pijatuxanenëjawabelia: «Tajatuxanenë, mara nijapalatanëje, tane-ewetsia-exanaenëmë. Pañuelopanayota yamatacëtsiaya cato-ewetatsi.
21 Bajarapacuenia exanajë, tsipaji cacujunawatsi, niajumesaënëxae. Xamë bitso nitorobijitsipaenë nijajiwi, pamonae cato-eweta nijajawa. Naxainaeyababiabame xua aponijajawa-ata. Notsia-exanabiabamenua apone-ubia-exanaejawa-ata», jai pijatuxanenë pijapalatanë peto-ewetsinë.
22 Nexata, nacua-ewetsinë jumaitsi pijajiwitonëjawabelia: «¡Xamë bitso niacujirubejemë! Bijiaya neto-ewetame. Naneconitame bajarapacuenia tanejumaitsijawamë yabara. Xamë baja cajena yapëtaneme tajamatabëcuenesaënëjawa tajajawa yabara. Pacuenia itorobabiabajë tajajiwi tanetopitsinexa apotajajawa-ata. Pacuenia-ata notsia-exanabiabajë, apota-ubia-exanaejawa-ata.
23 Xanepanaejitsipa xamë banco pewetsiwi itsa netocanacuenebia-exanaejitsipame tajapalatanë. Nexata, banco pewetsiwi aeconoxae tajapalatanë netocanawiatsipa, pecacowaetsijamatabëcuene yajawa», jai nacua-ewetsinë pijajiwitonëjawabelia.
24 »Nexata, nacua-ewetsinë jumaitsi itsamonae pijajiwijawabelia: «¡Tajapalatanë panetowecuapire maponëje! ¡Nexata, juya parajure ponëjawabelia xaniawaetsia netocanacueneba tajapalatanë, pecapitsapaenë pematatsënëa diez papalatanëbeje!», jai nacua-ewetsinë.
25 Nexata, nacua-ewetsinë pijajiwi jumaitsi pijatuxanenëjawabelia: «Patajatuxanenë, bajaraponë xaina baja ayaijawa. ¿Detsa xuajitsia rajutsijitsiamë pematatsënëa?», jai pijajiwi.
26 Nexata, nacua-ewetsinë jumaitsi pijajiwijawabelia: «Pacatsipaebatsi rabaja. Pajiwi baja ayaijawa xaina, pematatsënëa icatsia itsajawa rajutsianatsi. Itsiata, pajiwi tsiquirijawayo xaina, bajarapatsiquirijawayomi wecuapitsianatsi.c
27 Tajawajabitsaë, pamonae picani apojitsipae mapanacua ta-ewetsijawaje, bajarapamonae pacaponaremena maberenaje patanewecuawerebiabinexamë taitabëta», jai nacua-ewetsinë pijajiwijawabelia —jai Jesús liwaisi petsipaebijawata Zaqueo pijabota.
Jesús nacua-ewetsinëcuenia pecopiapitsijawatsi itsamonae Jerusalén tomarapijiwi
28 Jesús baja itsa najumewereta liwaisi petsipaebijawa Zaqueo pijabota, pona baja Jerusalén tomarabelia.
29 Jerusalén tomarawecua imoxoyo eca Olivobacabowënëtsuto. Bajarapacanacujitsialia anijatomarayobeje eca, Betfagé, Betania tomarayobeje. Jesús natsiwajënae-itoroba pijajiwitonëbeje imoxoyo pe-ecaetomarayojawabelia.d
30 Jesús jumaitsi bajaraponëbeje peponaewajënaeya:
—¡Paliamërebeje mapatomarayojawabeliaje! Itsa baja papatsiaremeliabeje, pataenutsianamebeje burro, pecëtanutsinëtsi, itsajiwi-ata abaxë apopejumaponaponaenë. Pa-isinaenamebeje. Payamaëcarenamëbeje tsane.
31 «¿Detsa xuajitsia pa-isinamebeje burro?», itsa pacajaibeje tsane itsajiwi, nexata pajumaitsimëbeje tsane: «Wajatuxanenë raja namatawenona», pajamëbeje tsane —jai Jesús pijajiwitonëbejejawabelia.
32 Nexata, Jesús pijajiwitonëbeje liabeje. Pacuenia Jesús jumaitsi, bajarapacuenia caxitajarabanutabeje burro.
33 Nexata, itsa isinabeje, burro pexainaewi jumaitsitsibeje:
—¿Detsa xuajitsia pa-isinamebeje burro? —jaitsibeje.
34 Nexata, Jesús pijajiwitonëbeje jumaitsibeje burro pexainaewijawabelia:
—Wajatuxanenë raja namatawenona. Bajaraxuata, pa-isinajëbeje —jaibeje.
35 Nexata jane baja, burro capatabeje Jesús-jawaberena. Nexata, Jesús pijajiwi burro tsijumajeba pijacamisajumawelia penaxatabijawanë. Jesús baja bajarapaburrojumata ecaya.
36 Jesús itsa yanajetaruca burrota, panamutowelia Jesús patsijitsia Jerusalén tomarabelia, bajarapanamutua jiwi pijacamisajumawelia penaxatabijawanë namutua tsiwajënaeyerequejebaponatsi, yaiyataeya pecopiapitsinexatsi.
37 Olivobacabotsuto canacujitsialia itsa najetarubena, taxuxuaba perunanajetarubenaejawa pebëxëfotuareca. Bajarajota, taxuxuaba daxita Jesús pepënanajetarubenaewitsi pewawajaitsabuataponaejawa jamatabëcuenebarëyaya Diosojawabelia. Pexaniacuenia wënëxaniatanajetarubena Dioso, ayaijamatabëcuenenë yabara, pecujirutaeyabiabixae Jesús, Dioso pesaëta, ayaicuene pexanaponaejawanë.
38 Wawajai tsanajetarubenae Jesús yabara mapacueniaje:
«¡Dioso bitso pexaniacuenia yawenonaetsi maponëje, penajetarucaenë Dioso pewënëta, peyanacua-ewetsinënexa pijajiwi! ¡Jamatabëcuenexanepanaeya jinawanapae daxita pamonae athëbëtatsia pejinawanapaewi! ¡Dioso rabaja pinijicuene exana!», jai tsanajetarubenae namutua daxita Jesús pijajiwi.
39 Nexata, itsamonae fariseowi, penajetarubenaewi bajarapajiwibitsaëtoxanetotuatuajëta, jumaitsi Jesús-jawabelia:
—¡Necujarubinë, jume-itawere baja nijajiwi bajarapacuenia pejumaitsiyaniwa xamë yabara! —jai fariseowi.
40 Nexata, Jesús jumaitsi fariseowijawabelia:
—Xaniajanë pacuenia pacatsipaebijitsiatsi. Mapamonaeje moya itsa najetarubenaejitsipa, nexata juya, ibotonë wawajai tsenae tsipae bajarapamonae pejumaitsitsanajetarubenaecuenia —jai Jesús fariseowijawabelia.
41 Itsa baja Jesús imoxoyo taeyeta Jerusalén tomara, siwanua bajarapatomarapijiwi.
42 Pesiwanuejawata, jumaitsi bajarapamonae yabara mapacueniaje:
—¡Paxamë paJerusalén-tomarapijiwimë, bitso picani jitsipajë mapamatacabitaje paneyapëtaejawa pacuenia Dioso pepacuene pacajamatabëcuenexanepanaeya-exanaejitsipa, itsa panejumexaniataejitsipame patacatsipaebiliwaisi! Abaxë raja aeconoxae Dioso apopacatocopatsi paneyapëtaeyaniwa bajarapacuene.
43 Imoxoyo rabaja pewajënae papecatocopiapatsijawanexa panijawajabitsaë papecatsimaxëpatsijawa. Nexata, panijatomara matatoyorotsia jinawanapaena. Natsinacuenebiananua papecatsimaxë junaenamutonënexa, panijatomara peyacaranatsijawa matatoxenetsia piapiajawanë. Nexata, bajarapapiapiajawanëjumawetsica pacatseconaena.
44 Nexata, panijabonëmi irabetsica pacatopenetsianica. Daxita paJerusalén-tomarapijiwimë pacabena. Panijatomara matatoyorotsia peyacaranatsi-ibopanaxanetomi-ata sarababena. Cae-ibopana-ata apobocae tsane itsa-ibopanajumawereca. Bajarapacuenia pacatocopiapatsiana, tsipaji xanë apopaneyapëtaemë Dioso athëbëwetsica tane-itorobinëcuenetsica, Daxitajiwi Pematapijinënë —jai Jesús pesiwanuejawata Jerusalén tomarapijiwi.
Jesús pitsapaeya-exana templobowecua pecanajetabiabiwi, pecomuacabiabiwi-ata
45 Jesús pepatsicujinae Jerusalén tomarata, joneya temploboyalia. Bajarajota, tane penawijatsiwi. Daxita bajarapamonae Jesús capitsapa templobopijipanabowecua.
46 Bajarapaepatota, Jesús jumaitsi bajarapamonaejawabelia:
—Dioso baja cajena pejumeliwaisibaxutota mapatemplobo yabara tajëwelia jumaitsi mapacueniaje: «Tajabo raja jiwi xanëjawaberena penawajëcabiabibo tsane», jai Dioso pejumeliwaisibaxutota. Itsiata baitsi jane, paxamë bajarapabota panenacobetoxotsiwi panaexaname, tsipaji ayaimatamota pacanajetabiabame —jai Jesús penawijatabiabiwijawabelia.
47 Jesús bajarapamonae pecapitsapaecujinae, caematacabi canacujitsia jiwi liwaisi tsipaebabiaba bajarapatemplobota. Nexata, sacerdotewi penamatacaitorobiwi, judíowi pecujarubiwinua, tomara-ewetsiwinua, najumejaita picani Jesús pebeyaxuabinexatsi.
48 Itsiata, acuenebi Jesús pebeyaxuabijawatsi, tsipaji bajaraponë itsacueneneconi apoxainae, tsipajinua daxitajiwi yaiyatanetsi. Petsipaebiliwaisianënua xaniawaetsia namuxuna-ewetabiabatsi.