Mata 13

Bazlam minew meslìgè daw

Markus 4:1-9; Luka 8:4-8

1 A pat ata Yesuw a dara i ga ya, a da aà guva duluv. A daha, a ndza a bəɗ. 2 Gà mburma ta ŋgatar, a da a fata ka, ti yahabaha gər a təv ŋgar hinne. Aɗaba taŋa, a daha, a tsəl a slə̀làh yam duwa a riŋ à guva duluv ata ika gər yam, a ndza aɗəm a fata. Gà mburma ata tə daha a təv ŋgar tserdze ya ka, ti sìrìkaha a təv ŋgar. Tə daha ka, ta hitse aà gìgìze ŋana. 3 Dite a ɗe a tarəra iɗəm à guma ŋgar a hinne ndaka bazlam minew a. I huɗ guma ŋgar ata ya ka, a gwaɗa a tar: «Wele duwa a riŋ, a ndzək hwife daw, a da dər a dala aà meslige. 4 I təv ana a riŋ a slige a ya ka, wur daw ata a dza aka vatwa, gà ɗiyeŋ tə daha, ta pala. 5 Asiŋ ŋa a dza aà sik kuvəl, a təv ana ahəɗ ikəka hinne tsiye. A ɗeba bise, a sləl tsara, aɗaba ana biye iɗəm tsiye. 6 Aləka pat a zlara ahər a mbulum a ka, a wànà daw ata, a kula tsara, aɗaba ahəɗ ata ka, ɗùɗùrwàkùŋŋa biye iɗəm tsa. 7 Wur ŋa i ŋgiɗ pam asa, a dza aà huɗ adak. Adak ata a zlala aakahər zlàlaw zlàlaw, a dza aaka mezite. Daw ata a mətsaha siter. 8 Ama wur ŋa i ŋgiɗ asa, a dza aka ahəɗ ana ŋgwal ŋa ya. Ŋgat ka, a sləl, a geba hinne, a da a bəra, dite a nah. Biy ŋgiɗ ilik ka, dzìsl gèher a kəzləm. Biy ŋgiɗ asa, fàhha. Biy ŋgiɗ ibam, tìs aɗəm.» 9 I dəba ŋa ya, Yesuw a gwaɗa a tar asa: «Dzùmar zləm lele na gər kurum aka ge aà metsereke ya.»

Aɗaba la na Yesuw a fàfəl ndaka bazlam minew a?

Markus 4:10-12,25; Luka 8:9-10,18; 10:23-24

10 I dəba ŋa ya, gà ɓəzla mazazama Yesuw tə dara a təv ŋgar a, à gər tar. Tə dara ka, ta gwaɗar: «Aàla na kà ɗifewa à duwa a mburma ka, ndaka bazlam minew a?» 11 A gwaɗa a tar aaka: «Aɗaba kurum ka, Mbulum aka ɗif a kurum à dukw ana makàhà ŋa i mekwere ŋgar a, kàa mbər mesirwim. Ama gà misle ŋgiɗ ka, tə sər tsa. 12 Aɗaba wur ana a sər, aka ŋgat gà dukw ata ya ka, Mbulum à sikehe a dər aaka asa, a ndze a ka, ndzəɗakkà. Ama wur ana aka ŋgat hinne tsiye ka, Mbulum a zle a ihər kwizikw ŋa ata ya mbaŋa asa. 13 Aɗaba taŋa na i tsikewa a tar ndaka bazlam minew a. Aɗaba tar ka, ku mege ta fir ahər a tekeɗe ka, ta ŋgeter a tsa. Ku mege tàa dzar zləm tekeɗe ka, ndəkəmma ti tsereke a ɓav tsa asa. 14 Aɗaba taŋa, dukw ana Ezaya, mala məma à guma a tsik ahər, a ta ge a ya ka, kaɗəŋ ndzer. A gwa:

“Ki tserekwim a heŋ heŋ nda zləm,

ama ki sirwim a tsa.

Ki fìrwim ahər a ndzìzlzle nda are,

ama ki ŋgetwimer a ɓav tsa.

15 Aɗaba gəzləŋ gà mburma aaha ka,

manəsa ŋa. Ti ndze a ka, dəgàwwa,

ti ne ka, kamala gà mandakazləm a,

nda gà kamala gà ɓəzla guluf a.

A sàs a tar na ta fir ahər a ya tsa,

ta waya na ti tsereke a ya tsa asa.

Aɗaba taŋa Mbulum a gwa,

mege tə tsaraka zləmana ka, ana ka,

ta mbiɗere a à ba a təv ga ya,

dite i mbele a tar.”

16 Ama kurum kinehe ka, maŋgayaba i təv kurum, aɗaba kàa ŋgatum a dukuməŋa nda are kurum, kàa tsarakum nda zləm kurum lele mbaŋa. 17 Iye ihər i gweɗe a kurum a nda ndzer kaɗəŋ: Akahər ata ka, gà ɓəzla məma à guma Mbulum hinne nda gà asiŋ gà mburma ŋgar ŋgiɗ tàa yaha vatwa aà maŋgata a dukw ana kurum ihər ki ŋgetwimer a ya, ama ka, tàa ŋgatar tsa. A sàs a tar matsaraka dukw ana kurum ihər ki tserekwim a kinehe ya, ama tar ka, tàa tsaraka ɓav tsa asa.»

Yesuw a ɗif à bazlam minew meslìgè daw

Markus 4:13-20; Luka 8:11-15

18 «Ama kinehe ka, tsarakum, i ɗif a kurum a à bazlam minew meslìgè daw ata kuɗa. 19 Ama gà misle ŋgiɗ ka, tə tsaraka bazlam Əbay Mbulum ana a ta kwere a ya. Tàa dzar zləm, ama tàa tsaraka tsa. Əbay sitene a dehe a, ndzìkeɗ ndzìkeɗ a ndzehe a bazlam ata tə dzar zləm a. Tar ti ndzikiɗ ba ka, wur daw ata a dza aka vatwa ya. 20 Gà misle ŋgiɗ pam asa, ti ndzikiɗ ba wur daw ana a dza aà sik kuvəl a. Gà taŋa tə tsaraka bazlam Mbulum ka, ta gəs a gəzləŋ tar nda maŋgayaba tsara. 21 Ama bazlam ata a ŋge a zlile aà mendze i gəzləŋ tar tsa. Mendze tar a riŋ ika vatwa Mbulum hinne tsa. Ti ndze a ka, wakit wakit. Na bəla mawùràba bazlam, kige tsa mesewere are aka le aà tar agəra bazlam Mbulum ka, ŋgwìɗik ta misek a à magəsa bazlam ata tsara. 22 Gà misle ŋgiɗ pam asa ka, ti ndzikiɗ ba wur daw ata a dza aà huɗ adak a. Ti tsereke a bazlam Mbulum, ama madzala gà gər mesewere are a be a tar i gəzləŋ a hinne. Tar ihər ti dzele a gà gər aka limana, a bene a tar. Aɗaba taŋa gà dukw ata tserdze ya ka, ta bets a bazlam Mbulum i gəzləŋ tar a. Ta gis a ka, gà dukw ata ɗekɗek. Bazlam Mbulum a ge a ter a ŋgulum asa tsa. 23 Ama gà misle ŋgiɗ ka, ti ndzikiɗ ba wur daw ata a dza aka ahəɗ ana ŋgwal ŋa ya. Aɗaba tar ka, ti tsereke a bazlam Mbulum, tì dzer a zləm lele. Tar ti ne ka, kamala wur daw ata a sləl ika ahəɗ ata ŋgwal ŋa, dite a ge ba hinne ya. Biy ŋgiɗ ilik ka, dzìsl gèher a kəzləm, biy ŋgiɗ asa ka, fàhha, dite biy ŋgiɗ ka, tìs aɗəm.»

Bazlam minew tìzèmiŋ ana i liwiŋ gà daw a

24 I dəba ŋa ya, Yesuw a zla tarəra bazlam minew ŋgiɗ a pam asa. A gwaɗa a tar: «*Mekwere Mbulum a ndzikiɗ ba ka, nda wele duwa a ndzək hwife daw ŋgar, a da dər a dala a guvah ŋgar. A daha ka, a slige daw ata. 25 Aləka hawa a ge ka, a da a ma. I dəba ŋa ya ka, həvəɗ a ge, aləka, gà mburma tserdze ika mendze are ka, mala swalwa ŋgar a daha, a sliger aɗəm tìzèmiŋ. Ama a slige aba ya ka, a daba. 26 Aləka i təv ana daw ata a sləl, a ge ba, a da a bəra, dite a ge wur a ka, tìzèmiŋ tekeɗe, a pàt aba kuɗa. 27 Gà ɓəzla meslire wele ata tə da a dala, tə daha, ta fara ikaba i guvah a ka, tìzèmiŋ ata hinne i liwiŋ gà daw ata. Aləka tə dara a ma ya ka, tə da a təv mala guvah ata. Tə daha, ta gwaɗar: “Mala ga mə̀r, kà slige a guvah ana, ŋgwal daw ibam a? Aɗaba tìzèmiŋ a riŋ iɗəm dze ana, a dara aɗəm ana, i ŋga ya?” 28 Mala guvah a gwaɗa a tar: “A ge a ka, mala swalwa gà na a giŋ kataya ya.” Gà ɓəzla meslire ŋgar ata ta gwaɗar: “Wànà kà waya ana, mi da, mi tə ndzaha iɗəm a bəɗ a ya?” 29 A gwaɗa a tar aaka: “Awaŋ, na bəla ki ndzehwim a iɗəm a ka, ki ndzehwim a nda daw ŋa dze. 30 Ŋgulum mandza tə̀ma, tə̀ nah akaba dzekwiŋ. A təv ana masasa daw ide ya ka, i gweɗe a a gà ɓəzla masasa ŋa: Haɓumara iɗəm tìzèmiŋ a dzekwiŋ, dite ka yahumar gər, ka tikwim ahər akwa. I dəba ŋa ya, ki seswimiŋ a daw gà, dite ki gìzlwimiŋ a, ki ndzekwimere a a awura gà ya kuɗa.”»

Bazlam minew wur dukw ana hinne tsiye

Markus 4:30-32; Luka 13:18-19

31 I dəba ŋa ya, Yesuw a tsik a tar bazlam minew ŋgiɗ pam asa. A gwaɗa a tar: «*Mekwere Mbulum a ndzikiɗ ba ka, wur dukw ana hinne tsa, kamala wur meserek a. Ama ka, wele duwa a ndzək, a slige a guvah ŋgar. 32 Ar ka, hinne tsa, kwizikw na ika magər gà dukw medile ana ti slige a dze ya. Aləka, tàa slige ka, a sliliŋa, a gil a ba, a ne a dizl ɗaf batsah ŋa, a zè a gà dukw medile tserdze. A zlele a ahər hinne asa mbaŋa, dite gà ɗiyeŋ ti ndze aɗəmiŋa, ta ŋgereye ahər a ga tar.»

Bazlam minew giɗe ana a kwasawa à duwa ya

Luka 13:20-21

33 I dəba ŋa ya, Yesuw a tsik a tar bazlam minew asa mbaŋa. A gwaɗa a tar: «*Mekwere Mbulum ka, à mbìɗ a à mendze mburma. A ndzikiɗ ba ka, giɗe ana a kwasawa à duwa ya. Taŋa məkəs duwa a ndzək gùfa a batsah kəzləm makər, dite a nda aaka giɗe, a həlaɓ dər akaba. I dəba ŋa ya ka, dzìdzèrègìffe a kwasa dər fit kuɗa.»

Yesuw a gaw akaba gà mifefile ŋgar nda bazlam minew

Markus 4:33-34

34 Gà dukw ata tserdze ya, Yesuw a tsikewa a gà mburma ka, ndaka bazlam minew. Aɗaba a tsikewa bazlam ŋgar a mburma ka, ze bazlam minew tsa pəra. 35 Aɗaba taŋa, dukw ana Ezaya, mala məmà à bazlam Mbulum ana akahər ata a tsik a ka, kaɗəŋ ndzer. Taŋa Mbulum a gwa:

«I fèfil a ka, ndaka bazlam minew.

I ɗif a ter a ka, à dukw ana

makàhà ŋa daga piŋŋe,

Yàa ge gər ahəɗ zukw tsiye.»

Yesuw a màra iɗəm à bazlam minew tìzèmiŋ a mburma ya

parakka lele

36 Aləka i dəba ŋa ya, Yesuw a dara i təv gà mburma ata ya, a da a ma. A daha ka, a da a ga. Gà ɓəzla mazazama ŋgat ata tə zazamaha ŋgat a fata. Tə daha, ta gwaɗar: «Bazlam minew tìzèmiŋ ata ndeɗiŋa ya ka, mì sər tsəna, pàt a mə̀r dərra iɗəm a lele kuɗa kwaŋ.» 37 A gwaɗa a tar: «Mala meslìgè daw ka, iye, *wur ana a dara i təv Mbulum a ya. 38 Na a ne guvah ka, gər ahəɗ. Dite na a ne hwife daw ata ka, gà mburma ana ta gəs bazlam Mbulum, ti de a a mekwere ŋgar a. Tìzèmiŋ ka, gà na ta gəs bazlam sitene ya. 39 Mala swalwa ana a slige tìzèmiŋ ata ya ka, Əbay sitene. Masasa daw ka, pat ana Mbulum à ndìv a à gər ahəɗ a. Dite na a ne gà ɓəzla masasa daw ata asa ka, gà gawla Mbulum. 40 Kamala taŋa ya, a ne a ka, kamala mala guvah ana a haɓa tìzèmiŋ i daw ŋgar a ka, dite a wànà iɗəm a nda akwa ya. A pat ana Mbulum à ndìv a à gər ahəɗ a ka, a ge a dər kataya mbaŋa. 41 Iye, wur ana a dara i təv Mbulum a, i slirre a gà gawla gà ya. Ta pele a iɗəm gà mburma ana ta vile a mendìfè sik a mburma, nda gà na ta ge a dukw ana ŋgwala tsiye tserdze, i liwiŋ gà mburma ana ti de a a *mekwere Mbulum a. 42 Tì ndzikere a iɗəm gà na gà ŋgwal ŋa tsiye, dùf tì ndè à ter a a akwa ana a mbete a tsa aà biybiy a. I fata ka, ti tiwe a hinne, ndàtsə̀tsə̀tsa ti dzedzer a nda məpapəɗa dər zlir. 43 Ama akahər ata ka, gà mburma ana ta ge dukw ana a da a gər a Mbulum a ka, tar ti ndze a ka, i mekwere ŋgar. I fata ti ndze a ka, dzaydzay kamala pat ana à div a ya. Aɗaba taŋa, dzùmar zləm lele na gər kurum aka ge aà metsereke ya.»

Bazlam minew gà dukw ana à sìkim a ba tsiye

44 I dəba ŋa ya, a gwaɗa a tar asa: «*Mekwere Mbulum ana ŋgat ŋa a zal a kurum dər a, a ndzikiɗ ba ka, kamala dukw ana ŋgwal ŋa hinne, à sìkim a ba tsa, wura a ŋgat i biye i guvah mburma ya. Wele ata à kèher a are lele, a ŋgeye a ba hinne. A mbìs aaka a ahəɗ, à sìkèh a dər aaka. Dite a de a a ma, a dehe a, a dzewe a à gà dukw ŋgar fit. A de a dərraha a mala guvah ata. A sìkim a guvah ŋa dze a ba ŋgar fit.

45 Asa ka, wele ana Mbulum a zeler a à mekwere ŋgar a ka, ŋgat a ndzikiɗ ba ka, mala metsèkèle ana a yehe a ŋgwal kur dukw ana ta vìɗ a ka, tsakala ŋa hinne, à sìkim a ba tsiye. 46 I təv ana aka ŋgat ŋgwal ŋa ata ka, a de a a ma, a dehe a, a dzewe a à gà dukw ŋgar fit, dite à sìkim a dər ŋgwal kur dukw ata kuɗa.»

Bazlam minew ndzàràwà magàsà kilif

47 «Iye ihər i gweɗe a kurum a asa: *Mekwere Mbulum a ndzikiɗ ba ka, ndzàràwà gà ɓəzla magàsà kilif ana ti tikewa a duluv a yam a. Na tàa tike aɗəm ka, làw làw làw, gà kilif ŋgiɗ pampam hinne ti de aɗəmiŋa. 48 Na tàa fə̀r, aka rah aɗəm ka, ti zlere a aka gìgìze ya. Dite ti ndze a dər a bəɗ, ta pelere a iɗəm gà ŋgwal gà kilif a, tì dze a a tàkwasa. Ama na bəla na ŋgwal ŋa tsəka, gwits tì dze a dər aba i dala i fata ya. 49 Kamala taŋa ya, a pat ana Mbulum à ndìv a à gər ahəɗ a tekeɗe, a ge a dər kataya mbaŋa. Gà gawla Mbulum ti deriŋa, aà mandzaka i ba gà mburma ana gà ŋgwal ŋa ika miɗ Mbulum nda gà na gà ŋgwal ŋa tsiye. 50 Tì ndzikere a iɗəm gà na gà ŋgwal ŋa tsiye, dùf tì ndè à ter a a akwa ana a mbete a tsa aà biybiy a. I fata ka, ti tiwe a hinne, ndàtsə̀tsə̀tsa ti dzedzer a nda məpapəɗa dər zlir.»

Bazlam minew gà dukw ana gà awiya ŋa ŋgwal ŋa,

ndəna miviya ŋa ya

51 I dəba ŋa ya, Yesuw a wiz à gà ɓəzla mazazama ŋgat a, a gwaɗa a tar: «Kàa tsarakum gà bazlam ata i tsik a kurum a tserdze ya ya?» Ta gwaɗar aaka: «Haya, maa tsaraka.» 52 A gwaɗa a tar asa: «Aɗaba ku weke na a sər məpala ahəm Mbulum, aka gəs mekwere ŋgar lele ka, a ndzikiɗ ba ka, mala ga ana limana ŋgar a riŋ hinne, à mère a ka, à miviya ŋa, kige tsa, awiya ŋa asa ya.»

Gà mburma ana i Nazaret a, ta gəs Yesuw nda gəzləŋ tsa

Markus 6:1-6; Luka 4:16-30

53 I dəba ŋa ya, Yesuw a tsik a tar aba gà bazlam minew ata ya fit ka, a hitsera i fata ya. 54 A da a kwite ana a gəl iɗəm ba ya. A daha ka, a da a ga mahàmà a Mbulum tar. I fata ka, a dza ba aà medzeŋge bazlam Mbulum a mburma. Bazlam ŋgar ata gà mburma tə tsaraka ka, a ge aà tar kamala dukw mene aà mburma ya. Ta gwaɗaba ika magər tar: «Yweh yweh, a ŋgatara metsehe ata dze ana, i ŋga ya? Meme na a sle aà mege gà dukw mene aà mburma ata pampam kamala taŋa ya? 55 Aɗaba ŋgat ka, kà sərakwa kəla mala məpàpàzà dizl a? Mama ŋgar ibam, Mariya, gà damər ŋgar tekeɗe, gà Zakup nda Yasufa nda gà Simum nda gà Yudas a. 56 Gà damər ŋgar gà dəm ŋana tekeɗe, tar ɗa mandza ŋa ika magər kwa i faha ana, a ŋgatara ndzəɗa ata dze ana, i ŋga ya na kataya ya?» 57 Aɗaba taŋa na gà mburma ata ta gəs ahəm aà Yesuw tsiye. I fata ya ka, Yesuw a gwaɗa a tar: «Ku weke na tə sər ŋgat a gəl ba i kwite ata, nda gà mburma ana i ga i ma ŋgar a tserdze, dite à me a ter a à bazlam Mbulum i fata asa ka, ta gis a bazlam ŋgar, ta ger a magəɗa tsa. Say na i liwiŋ gà mburma ŋgar asa tsiye dzekwiŋ, taŋa ka, ta gis a bazlam ŋgar kuɗa.» 58 I dəba taŋa ya ka, Yesuw aka ge dukw mene aà mburma i fata hinne tsa, agəra ana gà mburma ŋgar ata ta gəs ŋgat nda gəzləŋ tsiye.