Kaliikumaku kata awañaaw
13
Ban di huka'uhu, Jesus nâcaalh di eluupay ma akay ki aleeho di kakotenaaku kata hulhuwahu. 2 Ña buyooŋabu bâamak bata bukanaku, di kukay ki kutookoo'to ma kuŋoomenool, ña nakay ki âjupo di busaanaabu ma aleeho dô; ma buyooŋa'ubu bujuum di kakotenaaku kata hulhuwahu. 3 Be Jesus nalobiil wah wameeŋe di uliikumaw ma aaniil: “Mo ma awañaaw agam, nâcaalh ki abet esepeyay. 4 Be na agam oo ma abetem di yo, yaayu di elo di kakotenaaku kata buruŋabu, ña basuwaabu di bûkayil ki buri yo. 5 Yaayu di elo di bawaalisabu ta balhuus buleem bayeje. Ña di êcaalhul cab mata ma balhuus buleetom bayeje. 6 Be na baleyabu burumulom, ña di elhaalh mata ma kuhaaraku kata yo kûraagiwutum. 7 Yaayu di elo di tutaru tata ûlhantumaw, be na ûlhantumaw uwu ukoobemmi, di uhooten yo. 8 Be yaayu di elo di tiŋatu tajakum, ña di ekej ma ebaj batoojerabu noon; yaayu di ebaj ujaabaw weemo êteemeer, yaayu weemo kîyyaku kûhaaji, yaayu weemo anabawo di kunŋen. 9 Anaw abaam ûjaŋayaw wata jatallhen, najam.”10 Ña kurebooraaku katawool di kurinkool keenool: “Kama mata wa ma ulhikitenumem bukanaku di uliikumaw?” 11 Be Jesus naaniil: “Mata miwuul Emitay êyisuul huhaanaahu hata kâyyaku kata hatiya di emitay, be buko êyisutii'ho. 12 Moo, anaw abaam wah, mbi abaŋeni ma ahaŋen to; be anaw abajutum, palimo minŋet ma abaam, mbi aboti mo. 13 Wahaw wakiimom ma ilobumeyiim di uliikumaw, mata ya kujiker, ban kûjukoriit, di kutallhen, ban kûjamoriit, kûnamulenoriit poop. 14 Ma ga non ma añaaŋenaaw ata kûboñaku kata Emitay aaneyim Isayiyas aloom âanul:
‘Mbi ya jijam, be jeetukanamulen,
di jijiker, be jeetukamaj kaŋ kuur.
15 Mata bukana'uke uynumaw watayiil wowu ma ukalum majakutaamu.
Mata ya kulhook ûjaŋayaw watayiil ma keetubi kujam,
di kumoosen ma keetubi kujuk.
Mata kugawent mo, mbi kujameen, di kujukeen poop;
di kunamulen
ma kûlaañeenul be baabu d'înje,
înje nibuuneniil.’
16 “Moo, miwuul jibaje hûpiira mata kûkilaku katawuul koku ma kujukem, ûjaŋayaw watawuul di ujam. 17 Ma ilobuul malhegen eenuul, buñaaŋenaabu bata kûboñaku kata Emitay lhay, di bukan kaaku kagawem non ma Emitay êkimmi, kûkineene kujukeen wahaw wa miwuul jijukem di wo jaat, be kujukut wo; di kujameen poop wahaw wa miwuul jijamem di wo, be kujamut wo.”
Jesus nañaaŋen mata kaliikumaku kata awañaaw
18 “Moo, jitallhen ma iñaaŋenuul hârirahu hata kaliikumaku kata awañaaw. 19 Esepeyay yagiitenim di kakotenaaku kata buruŋabu, yoo egam poop non, bukanaku kajamem elobay yata kâyyaku kata hatiya di emitay, ban kunamulent yo. Esatanaay di âkayil bi ehiiwul wahaw wagiitenim di sîsigirasu satayiil. 20 Yaayu yalom di kuwaaliisaku, yoo egam poop non bukanaku kajamem elobay yata Emitay, di kuyaa'yo di êsuumaay. 21 Be bukana'uku kûpiyuworiit, mata kubajut kuhaar. Mata na mbi bukanaku kûlaameniil mata eloba'uyu, ña di kûcaalh di buruŋabu bata Emitay. 22 Yaayu yalom di ûlhantumaw, yoo egam poop non bukanaku kajamem elobay yata Emitay; be mata hunongoorahu hata mâsuumaamu mata di etaama'uye, di poop hata husaanumahu, ña di huhooten elobay ya kujammi ma etukawolh. 23 Be yaayu yagiitenim di etaamay yajakum, yoo egam poop non bukanaku kajamem elobay yata Emitay, di kunamulen yo, ma kuwolh. Kaaku di kuwolh êteemeer, kaaku bukanaku êhaaji, kaaku anabawo di kunŋen.”
Kaliikumaku kata mata awañaaw âlhapitaaw
24 Ban Jesus nagawiil kaliikum kaaku ma aaniil: “Kâyyaku kata hatiya di emitay, koo kugam poop non anaw abeem esepeyay yajakum di kalhaakaku katawool. 25 Be nagam êsukay eŋote, âsuumutaaw atawool nakay ki abee'dô joon esepey yata ekeereeraay, ban nakay. 26 Na emaanaay êcalhom, di ekooben, ega ewolhe, ekeeraaraa'uyu poop di ejuki. 27 Ña bugorooraabu bata ata kalhaaka'uku di kukay ki keenool: ‘Annahaanaw, kama ntuwa esepeyay yata emaanaay nubeem di kalhaakaku? Moo, bu gawe ma ekeereeraay êcaalhuu'dô?’ 28 Ña ata kalhaaka'uku naaniil: ‘Ûde manooman âsuumutaaw ûmbaam oma agamom!’ Ña di keenool: ‘Kama ukay ma nki urooc yo?’ 29 Be naaniil: ‘Iyiy, mata jirooc jaa ekeereeraay, mbi jiroocoor poop emaanaay. 30 Moo, jiwaa'yo dô ma ekoobenoor di emaanaay be nata ejalay, ma mbi een bujalaabu kusinŋ kujal ekeereeraay, ban di kukok yo ma kureemen yo.’ Be emaanaay, di kuŋaa'yo kuga di bukagabu bûmbaam.”
Kaliikumaku kata mata ekoolay yata mustarda
31 Ban Jesus nagawiil kaliikum kaaku joon ma aaniil: “Kâyyaku kata hatiya di emitay, koo kugam poop non jikool jata mustardaa ja anaw agiitemmi di kâkulaku katawool. 32 Malhegen mukoolamu mata mustarda, moo muhammi mâtiiti bakool peh bata uyaaj. Be na mbi jikoolaju jata bo jigiiteni, bûgiitul di buhaŋ wah waawu peh wâgiitenidom, poopii basuwaabu di bûwul di saanasu sata bo.”
33 Ban nagawiil kaliikum kaaku joon ma aaniil: “Kâyyaku kata hatiya di emitay, koo kugam poop non phermentu ya añakanaw aŋaam aga di êphariñay ya aliikum di eyuupumay ñeemo ñâhaaji, ban nâguusoor yo ii be na elaawum.”
34 Wahaw peh wa Jesus aloom, uliikumaw nagam ma ya alhikiten buyooŋabu bata bukanaku. Malhegen wahaw peh wa ya aloom, alobut wo bagawut kaliikum, 35 ma coohen non ma añaaŋenaaw ata kûboñaku kata Emitay aloom âanul: “Mbi ilobumiil uliikumaw ma iñaaŋeniil wahaw wammi ma uñoorim kata kaŋ na etaamay êwwenim.”
Jesus nañaaŋen mata kaliikumaku kata ekeereeraay
36 Ban Jesus nawaa'to buyooŋa'ubu bata bukanaku ma akay be di eluupay. Ña kurebooraaku katawool di kukay ki kutookoo'to ma kurinkool keenool: “Ûñaaŋenoli mata kaliikumaku kata ekeereeraay yagiitenim di kalhaakaku.” 37 Ña naaniil: “Anaw abeem esepeyay yajakaay, Añool ajamaat; 38 kalhaakaku koo kugam âmbasuk peh; esepeyay yajakaay yoo egam bukanaku kata di kâyyaku kata hatiya di emitay; ekeereeraay yoo egam kuñool Esatanaay. 39 Be âsuumutaaw abeem esepeyay yata ekeereeraay di kalhaakaku oo agam Esatanaay. Ejalay yoo egam na mbi etaamay êbuyi; bujalaabu koo kugam kumalaakaku. 40 Be non ma ekeereeraay mbi ejali ban di ebeti di sambunasu, moomu poop kaŋ ma mbi ga na mbi etaamay êbuyi. 41 Mata Añool Ajamaat mbi âboñul kumalaakaku katawool ma kûcaalhenul bukanaku peh kammi di kâyyaku katawool, kagawem bukanaku kulo di kûbajumiñaku, di poop kaaku kagawekom. 42 Mbi kubeti di êphurnaay yata sambunasu ma ya kukaaw dô ma kurum kubil. 43 Be bukanaku kagawem non ma Emitay êkimmi, buko mbi kûjeel non jaley di kâyyaku kata Ampayiil. Moo, anaw abaam ûjaŋayaw wata jatallhen, najam.”
Husaanumahu hâñoorim
44 Ban naaniil joon: “Kâyyaku kata hatiya di emitay, koo kugam poop non husaanumahu hammi ma hûñoorim di kalhaakaku kata anaw, be anaw aahu naraŋen ho, nâñoor hô dô tiŋ taatu. Be mata ma âririgemmi, ña nakay ki anoom wahaw watawool poowo, ban naŋar bancaama'ubu ki anoom hanka'uhu da âñoom husaanuma'uhu.
45 “Kâyyaku kata hatiya di emitay, koo kugam poop non alañooraaw akayem bata peerola sajakaasu. 46 Be na ajuum peerola yabaam ênjariŋ noon, ña nakay ki anoom wahaw watawool poowo, ban nalaañ ki ânoomuu'yo.”
Kaliikumaku kata hûmbaalumahu
47 Ban naaniil joon: “Kâyyaku kata hatiya di emitay, koo kugam poop non hûmbaalum haraaceyiim di mulhuwamu, di husoh ewol poopool. 48 Be na mbi huga siwolasu sosu dô ban, ña bumbaalaabu di bûñaku'ho be di hubeereeraahu. Na mbi huga hûcalho, di kujot siwolasu sajakaasu kuga di utekelhaw, saasu sajakutaasu di kubee'so. 49 Moomu poop kaŋ ma mbi ga di hukahu hûbanumahu hata etaamay; kumalaakaku mbi kûkayil ma kûgiit bukanaku kagawem non ma Emitay êkimmi, di kaaku kâgaworiitum non ma êkimmi. 50 Ban di kuŋar kaaku kagawem non ma êkintum, kubet di sambunasu ma ya kukaaw dô ma kurum dô kubil.”
51 Ban narinkiil aaniil: “Jinamulene wahaw uwe peh wa ilobuum?” Di keenool: “Aa, nunamulene!” 52 Ña Jesus naaniil: “Momakiimom an peh agam aŋiicaaw ata kûboñaku kata Emitay, alhikitenim mata kâyyaku kata hatiya di emitay, oo agam poop non ata eluupay âcaalhenewuum di bukagabu batawool wahaw wunkulaw, di waawu uhaanaw.”
Jesus di kulatool Nasare
53 Na Jesus agam nabane jañaaŋenaju jata bukanaku uliikuma'uwu, ña nâcaa'to ma akay. 54 Na ârimmi di êsukay yatawool, ya alhikiten bukanaku elobay yata Emitay di eluupay yata kâmebooraku katayiil. Ña bukanaku di kujaahali, ban ya kurinkoor ma ya kêenul: “Kama ûbey nâcaalhumulom di majaalhaa'ume, di poop sembaa'use sata jagawaju jata miñamu mata sembaasu sata Emitay? 55 Kama oo ntuwa añool agaagaaw? Kama ntuwa iñaawool Mariya? Kama ntuwa oo agam atii Tiyaagu, koo di Jose, di Simoŋ, di poop Judas? 56 Kûliinool, ntuwa koku ute d'ulaal? Moo, ûtey nâcaalhumulom di wahaw uwu peh?” 57 Ña êsukay kûynentool. Be Jesus naaniil: “Añaaŋena ata kûboñaku kata Emitay, ya âyneni tiŋ peh, be âynenoriiti di êsukay yatawool, di poop yanŋool.” 58 Ña agawut miñamu mata sembaasu sata Emitay dôo mayeje, mata ma bukanaku kûynentoom.