Bəŋgaŋ tsukɔ buŋkuŋ bu bɔ́ wɨ
(13:1-50)
Ŋgaŋ tsukɔ miɨ wu nə̀ liyi ŋgwe wɨ
13
Butsu bwa kɨbɛɛ, Jisɔs fɔ nə tsɔŋ ba gəŋ jiŋ fə ŋgɔŋ məmbəŋ ku. 2 Kuta wu bənɨ tɛshɛ fə yu ku mɛ gbooo. Yu dza ba be jiŋ ji kɨkpɔŋkɔ ntɨŋ biɔ. Kuta wu bənɨ wa ləŋ fəkpa fə ŋgɔŋ ma ku. 3 Yu kɨ tɨdi biɔŋ kɨyɛŋ bə bɔ bəŋgaŋ ntɨŋ. Yu tə lə, “Miɨ wudɔ nə̀ lɛ lə yu li ŋgwe. 4 Nɨ yu nə̀ liyi, yidɔ gbɔ dzə, munyinyi ba tsɔkiɛ yi diə lɨ. 5 Yidɔ ŋgwe gbɔyɛ tá bɨŋ sha jikə jimiə mɨ kɨtso, yi bu kəmə bə məndɨ ndzɨ sha nə̀ sɨŋ mɨ kɨtso. 6 Lə wɨmbɨ tsa, wu kə ŋgwe ya. Chi yi nə̀ kə chiŋfiɛhɛ gaŋ buni, yi bu kkpəyə. 7 Yidɔ ŋgwe gbɔyɛ bifafɔ ntɨŋ. Lə bifafɔ bia kɔ, bi fu ŋgwe ya. 8 Yidɔ ŋgwe gbɔyɛ ji sha yi ndzeŋe bɨŋ, yi kɔ ba muŋ kɨtso. Bintə bidɔ kɨ ji bə muntaŋ gbɨ, bidɔ gbɨbuse, bidɔ mbaatiɛ. 9 Miɨ wu na ji bə bitiu, yu wɔ̂.”Fiɔŋ fi Jisɔs nə̀ chanyɛɛ bəŋgaŋ ntɨŋ ndzɨ fi
10 Beŋ bə nɨŋ'ə bə Jisɔs lə kɨnɨ ba gəŋ bi bə yu lə, “Wə na chanyɛ bə bənɨ bɛmbɛ ji bəŋgaŋ ntɨŋ ndzɨ la?” 11 Yu chi bə bɔ lə, “Na bəŋ bə Nyɔ nə fəə lə bə kkə biɔŋ bi buŋkuŋ bu bɔ́ lə, bi na ji bunyələ. Bəmanɨ, yu kə fəkə lə bənɨ bɛŋ kkə. 12 Bə kkə̂ lə miɨ wu na ji bə fiɔŋ, bə́ jiba bə́ yinə ɨ yu kɨ ji bə fi kɨyɛŋ. Miɨ wu na sɨŋ bə fiɔŋ, ma fintse fi yu na keŋkɛ, bə́ jiba ɨ bə́ ləkə nə yu lɨ. 13 Na fiɔŋ fi nna nchanyɛ bə bɔ bəŋgaŋ ntɨŋ, ndzɨ bɔ na ŋɨntɨ biɔŋ, bɔ jikə ŋəŋkəhə. Bɔ wokɔ biɔŋ, bɔ jikə wɔkɔhɔ makə lə bɔ kkə. 14 Fiɔŋ fi Adzaya miɨ wu shɔŋ yi Nyɔ nə̀ chanyɛ, fi' ba kwətsə diəŋ bə fiɔŋ fi bənɨ bɛŋ na fɨtɨ. Yu nə̀ tə lə,
‘Bə ná kɨ wokɔ yɛyi yɛyi, bəmanɨ bə jikə wɔkɔhɔ.
Bə ná kɨ jiŋgə yɛyi yɛyi, bəmanɨ bə jikə ŋəŋkəhə.
15 Fi ji manɨ ndzɨ shəŋ yi bənɨ bɛŋ'ə na ji wəəə,
bitiu bibɔlə ji binchindiɛ,
ɨji bɔ' baŋ yəsɨ yibɔlə.
Fi tə nə̀ jimiɛhɛ manɨ, bɔ tə kɨ ŋɨntɨ biɔŋ bə yəsɨ yibɔlə,
bɔ wokɔ biɔŋ bə bitiu bibɔlə,
shəŋ yibɔlə shi,
ɨ bɔ fichə ba tsu mɨ wɨ,
ŋ'wəmiəsɨ bɔ.’
16 Bəmanɨ, kɨnlaŋ kɨbəŋ na kənɨ ndzɨ yəsɨ yɛnɨ na yi na ŋɨntɨ, bitiu biɛnɨ ji bi na woko. 17 Ntə bəŋ yɛyi lə, bənɨ bə shɔŋ yi Nyɔ lə kɨyɛŋ bə bənɨ bədɔ bə diəŋ nə̀ ji bɔ dɨ lə bɔ ŋəŋ biɔŋ bi bə na ŋɨntɨ biŋ wɨ, bɔ jikə ŋəŋkəhə. Bɔ dɨ tɨ lə bɔ wɔ biɔŋ bi bə na woko biŋ, bɔ jikə wɔkɔhɔ.
Fiɔŋ fi ŋgaŋ tsukɔ miɨ wu nə̀ liyi wa ŋgwe wɨ na donchɛ
18 Bə wɔ̂ la fiɔŋ fi ŋgaŋ tsukɔ miɨ wu nə̀ liyi wa ŋgwe wɨ na donchɛ. 19 Tsa yi miɨ na ba yu wɔ fiɔŋ fi na tsukɔ buŋkuŋ bu bɔ́ wɨ, ba jikə kkə kɨnyi kɨsu, Satan miɨ wu bubiə ba tsɔ diɛ yi bə́' tishɛ ya miɨ wa shəŋ ba foso lɨ. Nyi na ŋgwe yi bə́ nə̀ liyi ya yi gbɔ dzə. 20 Ŋgwe yi bə́ nə̀ liyi ya yi gbɔ dɨ wu ta lə wɨ, na miɨ wu na woko diɛ yi Nyɔ, yu bu ləkə yi tsa miu bə kɨnlaŋ. 21 Bəmanɨ, yi jikə chiŋfiɛhɛ gaŋ yu wɨ. Yi jiŋ kwa tsəsɨ. Tsa yi ŋgə sə gbɔɔ makə bə́ sese gbo yu nəjiŋ ndzɨ diɛ ya, yu bu tsɔ gbo tsa miu. 22 Ŋgwe yi bə́ nə̀ liyi ya yi gbɔ bifafɔ ntɨŋ, na miɨ wu na woko diɛ yi Nyɔ, kɨndzaŋkɔ tsukɔ biɔŋ bi mbi no lə wɨ bə kɨshəntə kɨ bubəŋ'ə tɛshɛ ba baŋ diɛ ya, yi la kɨlɔlɔ. 23 Ŋgwe yi bə́ nə̀ liyi ya yi gbɔ sha yi ndzeŋe bɨŋ na miɨ wu na woko diɛ ya, yu wɔ yi buni kɨ fɨtɨ nɨ yi na tɨdi nɨ ŋgwe yidɔ yi na munchi muntaŋ gbɨ, yidɔ muntaŋ gbɨbuse, yidɔ mbaatiɛ.”
Ŋgaŋ tsukɔ ŋgwe yi jiŋ wɨ bə yi wɔŋ
24 Jisɔs chi maa ŋgaŋ wudɔ bə bɔ lə, “Buŋkuŋ bu bɔ́ naji ɨ bə́ fɨkə bə miɨ wudɔ wu nə̀ gəŋə ba li ŋgwe yi jiŋ yi ndzeŋe yu kə. 25 Lə bə́ kɨ me, miɨ wuhu wu nchɛnɛ gəŋ ba li ŋgwe yi wɔŋª wudɔ sɔ ntɨŋ wu na boto tɨ jiŋ ba dza lɨ. 26 Lə jiŋ ya kɔ ba gbɔ kɨ bete, wɔŋ wa məndɨ tɨ. 27 Bənɨ bə nɨŋ'ə bə miɨ wu kə wa lə ba ba bi bə yu lə, ‘Miɨ wubəŋ, wə nə̀ li ji ŋgwe yi jiŋ kə, yi wɔŋ nyi fə nəŋ tə kɨ ji sɔ ntɨŋ?’ 28 Yu chi bə bɔ lə, ‘Na miɨ wɛmɨ wu nchɛnɛ wu fəə fia fiɔŋ.’ Bənɨ bə nɨŋ'ə ba bi bə yu lə, ‘Wə na se lə kə gəŋ badiɛ wu?’ 29 Miɨ wubəŋ wubɔ nɨŋŋ ba tə bə bɔ lə, ‘Na ji bə dze kɨ badiɛ ɨ bə kɨ batɨ ma bə jiŋ ya tɨ. 30 Bə gâ ma bi kɔ bichi gəŋ fɔ tsa yi mbanchɛ wɨ. Ɨ kɨ ji tsa yi mbanchɛ, ntə bə bənɨ bə na banchɛ lə bɔ sa ba wɔŋ wa ba yilə ga mən'yi lɨ mən'yi lɨ bə́ ná tiŋɛ, ba tə banchɛ jiŋ ga kɨjiŋə kɛmɨ ntɨŋ.’”
Ŋgaŋ tsukɔ ŋgwe yi fintaŋ fidɔ wɨ
31 Jisɔs chi maa wudɔ ŋgaŋ bə bɔ lə, “Buŋkuŋ bu bɔ́ na ji nɨ yəsɨ wu ŋgwe yi fintaŋª fidɔ lə fi miɨ nə̀ dzɛɛ ba li yu kə. 32 Ŋgwe nyi ji yi na sɨ kɨtso nə biŋgwekɛ bichi lɨ. Bəmanɨ, tsa yi yi' məndə, yi kɔ ba ya biŋgwekɛ bichi bi bə́ tishɛ kə, yi tsu kɨtɨ kɨ naji ɨ munyinyi mu dimbi bɔ́ kɨ wɛyɛ chɛ́ ya wɨ.”
Ŋgaŋ tsukɔ dzé wɨ
33 Yu chi maa wudɔ ŋgaŋ bə bɔ lə, “Buŋkuŋ bu bɔ́ na ji nɨ dzé yi miɨ kpansɨ nə̀ fɨkə di bənsɔ bəbəŋ bətɛ ntɨŋ ba dze funchɛ su ba nyishɛ ga lɨ, dzé ya fə di wa kundu.”
34 Jisɔs nə̀ chanyɛɛ biɔŋ biŋ bichi bə kuta wu bənɨ ɨji kwa bəŋgaŋ ntɨŋ. Bə yɛyi, yu nə̀ kə chanyɛ fiɔŋ bə bɔ ɨji kə jimiə ŋgaŋ ntɨŋ. 35 Yu nə̀ fɨtɨ manɨ bə mfə lə fi fɔ diəŋ nɨ miɨ wu shɔŋ yi Nyɔ wudɔ nə̀ chanyɛ lə,
“Njiwa ŋkɨ ŋguyi bifuŋ biɛŋ bəŋgaŋ ntɨŋ.
Njiwa ŋkɨ ŋguyɛ biɔŋ bi nə̀ ji bunyələ
dze nə mbi nə̀ bɛyɛ.”
Fiɔŋ fi ŋgaŋ wu na tsukɔ wa ŋgwe yi jiŋ wɨ bə yi wɔŋ na donchɛ
36 Jisɔs shə kuta wu bənɨ wa ba be gəŋ tsɔŋ. Beŋ buhu bə nɨŋ'ə biə yu ba bi bə yu lə, “Fə̂ kə wɔlɔ bə fiɔŋ fi ŋgaŋ wu wɔŋ wu kə wa na donchə.” 37 Yu chi lə, “Miɨ wu nə̀ liyɛ wa ŋgwe yi ndzeŋe ya na Wɛŋ wu Miɨ. 38 Kə wa ji mbi no. Ŋgwe yi ndzeŋe ya donchɛ beŋ bə na ji bə buŋkuŋ bu Nyɔ lə. Wɔŋ wa ji beŋ bə miɨ wu bubiə wa lə. 39 Miɨ wu nchɛnɛ wu nə̀ liyɛ wa ŋgwe ya ji Satan. Tsa yi banchɛ ya ji tsa yi mbi no ná ka. Bənɨ bə banchɛ ba ji bənchinda bə Nyɔ lə. 40 Diəŋ nɨ bə́ ba bə́ foso wɔŋ ba tɛshɛ tiŋ bə boso, na diəŋ nɨ fi ná kɨ ji tsa yi mbi na ka. 41 Wɛŋ wu Miɨ ná faŋkɨ bənchinda buhu, ɨ bɔ gəndə ba banchɛ biɔŋ bichi bi na ba bə bubiə ma bənɨ bəchi bə na fɨtɨ məmbiə ba foso bɔ nə buŋkuŋ buhu ntɨŋ, 42 ba li boso wu na yələ ntɨŋ. Na mɨ wu bənɨ ná kɨ dɨ bɔ diɨ gəsɨ. 43 Bəma bənɨ bə diəŋ ná kɨ tsalə nɨ wɨmbɨ buŋkuŋ bu Tɨɨ wubɔ lə ntɨŋ. Miɨ wu na ji bə bitiu, yu wɔ̂.
Ŋgaŋ tsukɔ kɨba kɨ kpə lə wɨ bə bənchiŋ bə buŋkuŋ'ə
44 Buŋkuŋ bu bɔ́ na ji nɨ fiɔŋ fidɔ fi shaŋŋ'ə fi nə̀ ji bunyələ kə. Miɨ wudɔ ba ŋəŋ fi ba fukiɛ lɨ ba kɨ kwəlɨ yu laŋkɨ. Yu gəŋ ba taŋə biɔŋ bichi bi yu nə̀ ji bə bi, ba gəŋ taŋ kə wa.
45 Buŋkuŋ bu bɔ́ na ji tɨ nɨ miɨ wu shɨ wudɔ wu nə̀ gəndəə yu noŋko gbəsɨ wu buŋkuŋ'ə. 46 Chi yu nə̀ noŋko, yu gəŋ ŋəŋ wudɔ wɨ ɨji wu tɛti kpə. Yu gəŋ ba taŋŋə biɔŋ bichi bi yu nə̀ ji bə bi, ba gəŋ taŋ gbəsɨ wa.
Ŋgaŋ tsukɔ gbɨ wu bíɔsu lə wɨ
47 Buŋkuŋ bu bɔ́ na ji tɨ nɨ gbɨ wu bíɔsu lə wu bə́ nə̀ liyɛ ŋgɔŋ məmbəŋ ntɨŋ, ŋgwe yi bíɔsu chi be sɔ, 48 wu yi. Bənɨ kpa ba foso fəkpa, jiŋ fəkoso ba sa bíɔsu yi ndzeŋe ga bəŋka ntɨŋ tə tɔfu yibiə ya. 49 Na tɨ nɨ fi ná kɨ ji tsa yi mbi na ka. Bənchinda bə Nyɔ lə ná foto ba jɛ bənɨ bəbiə nə bə diəŋ ntɨŋ, 50 ba li bəbiə ba boso wu na yələ ntɨŋ, dɨ wu bənɨ ná kɨ dɨ, bɔ diɨ gəsɨ.”
51 Jisɔs bi bə beŋ buhu bə nɨŋ'ə lə, “Bə' wɔ biɔŋ biŋ bichi buni?” Bɔ bɨŋ lə, “Ɨŋŋ.” 52 Yu tə bə bɔ lə, “Kɨ ji lə, miɨ chi wu na tɨfiə bilaŋ bi Nyɔ lə wu bə́' tɨfiə yu tsukɔ buŋkuŋ bu bɔ́ wɨ, yu na ji nɨ chɛ tsɔŋ wu na ji bə kɨba, naji ɨ yu foso biɔŋ bifa bə biko nɔ nəntɨŋ.”
Bə́ nɨŋŋ Jisɔs kɨtuŋ kɨhɨ ntɨŋ
53 Lə Jisɔs kanə bə ma yi bəŋgaŋ bɛŋ, yu dza nə nɔ 54 ba gəŋ kɨtuŋ kɨhɨ ntɨŋ, gəŋ be kɨ tɨfiə bənɨ tsɔŋ yibɔ yi kɨntsɨsɨ ntɨŋ. Bɔ wɔ bitɨfiɛ bihi kɨgəsə wɨŋ bɔ, bɔ gbɔ kɨ masə lə, “Miɨ no dze buŋ bufɨ bu kɨtso lə bə buŋga nə məŋ, bu yu na fɨtɨ biɔŋ bintaŋ biŋ su mɛ? 55 Ntɨlə na wɛŋ wu chɛku wu na bandiɛ no bitɨ? Mɛni na Maliya kə? Ntɨlə bəwəmɛni na Jɛm bə Jɔsɛ bə Semon ma Judas? 56 Dzə́mbɨtə yihi chi na sɨŋ bə bɨ mɛ? Miɨ no fɔ nə məŋ bə biɔŋ biŋ bichi mɛ?” 57 Nɨ bɔ masə manɨ, bɔ nɨŋŋ yu. Bəma Jisɔs tə bə bɔ lə, “Bə́ ba bə́ kɨ kuntə miɨ wu shɔŋ yi Nyɔ bidɨ bichi, fiəŋkə kwa kɨtuŋ kɨhɨ ntɨŋ, bə kɨtsɔŋ kɨhɨ ntɨŋ.” 58 Jisɔs tsukə fəkə biɔŋ bintaŋ mɨ kɨtso ndzɨ bɔ nə̀ kə galə shəŋ yu wɨ.