Ɨkalata jya Paulo
kʉ Vaefeso
Ikulongwi itsilongola
Ɨkalata jya Vaefeso jyavɨgilwe ʉnsɨkɨ mpamato nɨ kalata jya Vakolosai. Itsi tsyavɨgilwe mu mwaka gwa sitsigo ntanato (60) Waholilwe ʉYɨɨsʉ Kɨlɨsiti. Ʉmbɨgi ikɨtsova jyʉmwene ʉkʉta vɨ mpositili ʉPaulo (1:1). Avɨmbi vongosu vikwɨdɨka ʉkʉta ʉPaulo aavɨgile ɨkalata jya Vaefeso, nʉpwʉ jɨngave ɨkalata ɨjyo jɨtsila lʉpembetso lwa mwene mwene ndʉwʉ jɨlɨwo kʉ kalata jya Vakolosai. Pa kulongwi ɨjɨ, jiweesekana jyavɨgilwe pa vʉsumbe wa kʉva kalata jya kwɨmbwa mu mipelela ɨgɨlɨ pongosu ɨgyale mu mpandʉlʉ ʉgwa. Ikange, ʉPaulo ilʉvʉla ʉkʉta aale mu kɨkʉngwa wʉ ivɨga ɨkalata ɨjyo (3:1, 4:1, 6:20). ɄPaulo aasuungʼile ɨkalata ɨjyo kʉ nzɨla jya kɨvoko kya Tikiko ʉvɨ aale mu lʉgendo lwa kʉgʉgendela ʉmpelela gwa kʉ Efeso (6:21-22).
Ʉvʉtsenge wa Efeso waale vʉvaha ikange waale vʉtaamo ʉvʉlʉti wa lʉdeeva lwa Kɨlooma mu Asiya ɨNdebe. Ikange ʉvʉtsenge wa Efeso waamanyikiike siitso pa kulongwi jya tembile ɨnyɨmɨkiwa jya kwɨsajɨla kʉ lingʉlʉve ɨlidala lya Kɨyunaani ɨlyatambʉlwagwa Alutemi (Mbombo tsa Vapositili 19:23-31). Pa vʉtengʉlɨlo ʉmpelela gwa kʉ Efeso gwale na Vakɨlɨsiti avanya lwɨdɨko ʉlʉnywilisu, lɨno kʉmbele vakakilivuka kʉnsana kɨlwɨdɨko (Lʉvonekelo 2:1-7).
Ʉvʉsumbe wa Paulo mu kalata ɨjɨ vʉlɨ vʉvɨlɨ. Itala ilʉvʉla ɨnzɨla ɨjyʉ ʉNgʉlʉve ikʉvahala avaanu nʉ kʉvapoka ʉkʉhʉma mu mbiivi tsa veene kʉ nzɨla jya Yɨɨsʉ Kɨlɨsiti. Apo ikʉgʉhwanania ʉmpelela nʉ mmana, ʉKɨlɨsiti vɨ ntwe gwa mmana ʉgwa, ikange ikʉgʉhwanania ʉmpelela nɨ nyumba, ʉKɨlɨsiti vɨ liganga ɨlilʉti lya pa nguto lya nyumba ɨjyo. Ʉvʉsumbe wa vɨɨlɨ, ilʉvʉla ʉmwʉ kʉnogelanie ʉkʉtaama Kɨkɨlɨsiti.