Zeezi zʋ́ Zerizalɛmɛ
21
1 Zeezi rɩ́rʋ́ karmɩbɛlɛ há mʋ́ɛ́ peri Betifaze, a mʋ́ tɩŋ ólívi* tuuni paalɔ laka, Zerizalɛmɛ zʋ́ɔ́ nʋɔ, Zeezi tʋ́mʋ́ karmɩbɛlɛ bɛllɛ,
2 a bʋ́lwɔ́ rɩ́ bʋlɛ́:
«Ɩ́ mʋ́ zʋ tɔ́ɔ́ ná há mɩ́nɩ́wa sɩ́ɛ́, ɩ́ sɩ́ ná kokúmáá, rɩ ɓa vɔ́wɔ́, ʋ bio cɩ́nʋ́ laka; ɩ́ púrwó kaa ko páŋ.
3 Rɩ nɛ́ŋ bɔ́sɩ́wa ɩ́ bʋlɛ́:
Nyuutɩna nɩ́ɩ́ jɛɛ́.
Ʋ sɩ́ pii tá kɩ́kɛ́lɛ́ rɩ́ɩ́wa puri kaa ko.»
4 Nyɛ há tʋ́mɛ́, Wɩɩsɛ wɩ́laabʋllɔ* fa há bʋ́l wɩ́ɩ́ ná nʋɔ nɛ́ súé.
Ʋ fa sɛ́:
5 «Ɩ́ bʋl pá Sɩyɔŋ* nɩɛ a bʋlɛ́:
‹Ɩ́ néíwa kuóro níí kóíwa rɩ́!
Ʋ múúrú tɩɩ a zɩ́ kokúme, a zɩ́ kokúme bio.› »
6 Zeezi karmɩbɛlɛ ná mʋ́ a tʋŋ ɛ́ Zeezi há mákɛ́.
7 Ɓa sɩɛ́ ka kokúmáá ná rɩ́rʋ́ bio ko Zeezi rí, a píwó gɛnnɛ sákwɔ́ daha, ká a Zeezi zɩ́ ké kokúwie ná daha.
8 Nɩɛ ɓɩkana jɛ́rwɔ́ gɛnnɛ ŋmɛ́nɔ nyúú, ká náŋa má bónni paarɔ jɛrɛ rɩ́wɔ́ píŋsú.
9 Nɩɛ ná wuu há mɩŋ Zeezi sɩ́ɛ́ arɩ́wɔ́ ná wuu há mɩ́nʋ́ har rɩ́, sɩɛ́ hé náŋá mɛ́ aá jʋɔsɛ, a cáási bʋlɛ́:
«Hozaana*!
Ɩ́ píŋsi kuóro Davidi Bio*!»
«Ɩ́ píŋsi nɛrɔ ná Nyuutɩna Wɩɩsɛ há tʋ́mɛ́
rʋ́ʋ́ kóú yɩr mɛ́!»
«Ɩ́ bɩ bána nyúú rí Wɩɩsɛ mɛ́!»
10 Zeezi há mʋ́ɛ́ zʋ Zerizalɛmɛ tɔ́ɔ́ sɩɛrʋ, nɩɛ dé gígírki ní girígirí aá bɔsɛ:
«Áŋ rɩ́ nyɛ?»
11 Ɛ́ nɛ́ nɩkana ná há tɩ́ŋʋ́ mɛ́ sɛ́:
«Zeezi ní, Wɩɩsɛ wɩ́laabʋllɔ ná há lɛ́ Nazarɛtɛ, Galiile* tíé.»
Zeezi kírí báyɛlɛ́ Wɩcʋɔlɩjɩzeno mí
12 Zeezi mʋ́ zʋ Wɩcʋɔlɩjɩzeno.
* Ʋ zʋ́ɔ́ rɩ nɩɛ mɩŋ ráŋ aá yɛ́llɛ ɓɩɛ, ká náŋa má yɩ́yɔwɛ; ʋ kírwó wuu ɓa lɛ, ká ʋ ka nɩɛ ná háá céŋŋi* meéwíé táábɩlwa yiki yo, a ka nɩɛ ná má háá yɛ́llɛ kʋ́dɔ́llɛ ɓaŋsa yiki yo.
13 Ká Zeezi sɩɛ́ bʋl pɔ́wɔ́ bʋlɛ́:
«Ɓa pʋ́ŋsɛ Wɩɩsɛ Kɛnɔ sɩɛrʋ bʋlɛ́ Wɩɩsɛ sɛ́:
‹Ŋ jaa sɩ́ a Wɩcʋɔlɩjaa;
ká ɩ́ é pii makɛ gabɩbara dɩféŋsi.› »
14 Ɛ́ nɛ́ nyʋmma rɩ́ gbɛrka tuu peri Zeezi, Wɩcʋɔlɩjɩzeno ná sɩɛrʋ, ʋ dúóríwó.
15 Wɩɩsɛ vʋk'ɔɔsa* nɩhɩɛ̃́sɛ arɩ́ Wɩɩsɛ kɛŋzɩnna há ná wɩ́nyáŋsɛ ná Zeezi há ɛ́ɛ́ ná, arɩ́ heŋbiisi háá a kʋɔllɛ ná Wɩcʋɔlɩjɩzeno sɩɛrʋ bʋlɛ́:
«Ɩ́ bɩ kuóro Davidi Bio mí!»
Ɓa cɔ́ɛ́ wɩ́ɔ́.
16 Ɛ́ nɛ́ ɓa bʋl Zeezi rí bʋlɛ́:
«Ɩɩ́ nɛ heŋbiisi ná háá bʋl wɩ́ɛ́ ná rɛ́?»
Ɛ́ nɛ́ Zeezi bʋ́l pɔ́wɔ́ bʋlɛ́:
«Óó, ŋŋ́ nɛ́ wérí.
Ɓa pʋ́ŋsɛ Wɩɩsɛ Kɛnɔ sɩɛrʋ bʋlɛ́:
‹Wɩɩsɛ ɔ́ɔ́ heŋbiisi rí bipʋllɛ wuu ní bɩ́bʋ́ mɛ́.›
Ɩ́ kármʋ́ wérí!»
17 Zeezi lówó ráŋ, ká lɩɩ mʋ́ cɔ Betani mí.
Zeezi já nɔnɔ gúl piro mí ká bʋrɛ hóú mí
18 Tɔ́ɔ́ pʋl cɩ́cʋɔ, ɓa lɛ Betani aá mʋ́ Zerizalɛmɛ, losu ka Zeezi.
19 Ʋ há ná piro rʋʋ cɩ́ ŋmɛ́nɔ nʋɔ, ɛ́ nɛ́ ʋ mʋ́ pérú, a bel rɩ nɔnɔ toó, paarʋ dʋŋɔ nɛ́.
Ɛ́ nɛ́ ʋ bʋl piro ná rɩ́ bʋlɛ́:
«Ɩ báá waá a rɩ́ nɔŋ ná.»
Piro ná de hɩl mʋ́l ná tɩɩ tɩɩ mɛ́.
20 Ʋ karmɩbɛlɛ há ná ɛ́, ʋ vɔ́kwɔ́ kɩ́ŋkáŋ ɓa sɛ́:
«Ɛrɛ́wa rɛ́ piro ná sʋwɛ mʋ́l ná tɩɩ tɩɩ mɛ́ ɛ́!»
21 Ɛ́ nɛ́ Zeezi bʋl pɔ́wɔ́ bʋlɛ́:
«Taŋá nɛ́ ŋ bʋl aá pɛ́ɩ́wa, rɩɩ́wa nɛ́ kéŋ yardá, ká wɩ mʋɔ́ wuu káŋsɛ, ɩ́ má sɩ́ a wɩ́ɩ́ né ŋ há píé a piro mí, ká ɛ́ má dʋŋɔ rá, ɩ́ sɩ́ bʋl paalɔ rɩ́ bʋlɛ́:
‹Paalɔ, cúri a mʋ́ ɓal mʋʋ sɩɛrʋ!›
Ɛ́ sɩ́ tʋŋ.
22 Rɩɩ́wa nɩ́ɩ́ sʋl Wɩɩsɛ rɩ́ yardá, onni ná wuu ɩ háá sʋlɛ́, ɩ́ sɩ́ ná.»
Zeezi tíŋ lɛ́ nɛɛ́ ?
23 Zeezi mʋ́ zʋ Wɩcʋɔlɩjɩzeno sɩɛrʋ aá karmɛ nɩɛ.
Ɛ́ nɛ́ Wɩɩsɛ vʋk'ɔɔsa nɩhɩɛ̃́sɛ arɩ́ tɔ́ɔ́ nɩhɩɛ̃́sɛ* isi pa náŋá ko lʋ́ʋ́ mɛ́, a bɔ́sʋ́ bʋlɛ́:
«Ɩ ná tíŋ nɛɛ́ rɛ́ aá a wɩ́ɛ́ nyáŋ?
Áŋ rɩ́ pɛ́ɩ́ ɛ́ tíŋ?»
24 Ɛ́ nɛ́ Zeezi bʋl pɔ́wɔ́ bʋlɛ́:
«Ŋ má á rɩ́ŋ bɔ́sɩ́wa wɩ́ɩ́ balá rɛ́; ɩ́ lɩ́sɛ ɛ́ wɩ́ɩ́ sɩ́ɛ́, ká rɩ́ŋ mákɩ́ŋ há ná tíŋ ráŋ aá áŋ wɩ́ɛ́.
25 Áŋ rɩ́ tʋ́ŋ Zaŋ rʋ́ʋ́ ka nɩɛ muŋsi nyii mí, Wɩɩsɛ nɛ́ yáá nɩbííne ní?
Ɩ́ makɛ páŋ.»
Ɛ́ nɛ́ ɓa kaa cɔ́ksɛ bʋlɛ́:
«Raá nɛ́ sɛ́ Wɩɩsɛ nɛ́ tʋ́ŋ Zaŋ, ʋ sɩ́ bʋlɛ́:
‹Ká beé rí sɩɛ́ tɛ ɩ́ wɩ Zaŋ wɩ́ɛ́ lɛ́ɛ́ dí?›
26 Raá nɛ́ sɩɛ́ báá sɛ́ nɩbííne ní tʋ́mʋ́ má, áá fá nɩkana nyáŋ má wuu rí, bee wɩ́ɛ́ ɓa wuu fa ɩ́ɔ̃́ wérí, rɩ Zaŋ ká Wɩɩsɛ wɩ́laabʋllɔ nɛ́.»
27 Ɛ́ nɛ́ ɓa bʋl Zeezi rí bʋlɛ́:
«Á wɩ ɛ̃.»
Ɛ́ nɛ́ Zeezi má sɛ́:
«Aã, ŋ má sɩɛ́ wɩ́ŋ há ná tíŋ ráŋ ná aá a wɩ́ɛ́ nyáŋ mákɩ́ pɛ́ɩ́wa.»
Bɛlɛ bɛllɛ wɩ́ɛ́ sɩ́ŋsʋ́ɔ́lɔ
28 Ká Zeezi sʋ́ɔ́lɛ pɔ́wɔ́ bʋlɛ́:
«Ɩ́ zesi wɩ́ɩ́ né.
Báálɔ oro rí ráŋ, a ka bɛlɛ bɛllɛ.
Ʋ sɩɛ́ bʋl nɔhɔ̃́ rɩ́ bʋlɛ́:
‹Ŋ bio, zaá mʋ́ tʋ́mɩ́ŋ baka mɛ́.›
29 «Ɛ́ nɛ́ ʋ bihɔ̃́ ná sɛ́:
‹Ŋ zaa wɩ baka mʋ́ɩ́ có.›
Ɛ́ har rɩ́ mɛ́, ʋ ná sazɔkɔ́, ʋ há bʋ́l ɛ́ ʋ áná rɩ́.
Ɛ́ nɛ́ ʋ isi mʋ́ baka ná.
30 «Ká báálɔ ná baa bʋ́lʋ́ bio ɓɩwie ná má rɩ́ bʋlɛ́:
‹Ŋ bio, zaá mʋ́ tʋ́mɩ́ŋ baka mɛ́.›
Ɛ́ nɛ́ bio ɓɩwie ná sɛ́:
‹Ŋ áná, ŋ sɩ́ mʋ́.›
Ká vɛ, ʋ wɩ mʋ́ɛ́.
31 «Bɛlɛ nyáŋ bɛllɛ sɩɛrʋ, orí rí tɩ́ŋʋ́ áná nʋɔ?»
Ɛ́ nɛ́ ɓa sɛ́:
«Bio ɓɔhɔ̃́ ná nɛ́.»
Ɛ́ nɛ́ Zeezi bʋl pɔ́wɔ́ bʋlɛ́:
«Taŋá nɛ́ ŋ bʋl aá pɛ́ɩ́wa, loŋpolaara arɩ́ tuútuúwa sɩ́ lɛ́ɩ́wa sɩ́ɛ́ zʋ Wɩɩsɛ kuótɔ́ɔ́ ná sɩɛrʋ.
32 Bee wɩ́ɛ́ Zaŋ Batiisi kúó a makɛ taŋá ŋmɛ́nɔ pɛ́ɩ́wa, ká ɩ́ wʋ́ʋ́ lɛ́ɛ́ dí, ká loŋpolaara arɩ́ tuútuúwa lɔ́ʋ́ dí.
Ɩ́ ná ɛ́ má, ká ɩ́ wɩ bɩ́rsɛ́ a la Zaŋ dí.»
Padííre sɩ́ŋsʋ́ɔ́lɔ
33 Zeezi baa súúri bʋlɛ́:
«Ɩ́ zesi sɩ́ŋsʋ́ɔ́lɔ nɔ́ŋɔ báá.
Jaa tɩ́na oro rí cókí tíé a cɔ́ŋsɛ víínyi* tuuni, a sɔ zekúme kɛ́rɛ, ká zʋ́ʋ́ sɩɛrʋ a sɔ pʋ́pɔ́ɔ́rɔ káŋpílmí, a lú bʋɔ a bɩrmɛ wérí, rɩ́wɔ́ hɩ́haasɛ víínyi nɔnɔ ráŋ.
Ʋ há ɔ́wɔ́ wuu ko tenni, ɛ́ nɛ́ ʋ ja parɛ ráá ɓa nɩɛ hé, ká lɩɩ mʋ́ tɔ́bólí a ké ráŋ.
34 Báálɔ ná sɩɛ́ há kúé zɩŋ rʋ́ʋ́ víínyi nɔnɔ ná bɩɩ tɛ́ŋ péró, ɛ́ nɛ́ ʋ tʋ́mʋ́ tʋtʋnna, tubelle ná dɩhɩ̃́ rɩ́wɔ́ mʋ́ lɔ́ʋ́ ker ko.
35 «Tubelle ná de isi kɛsɛ tʋtʋnna ná, a ŋmɔwɛ nɔ́ŋɔ, a ɓʋ́ nɔ́ŋɔ, ká yosi nɔ́ŋɔ má ɓʋ́ arɩ́ dɔ́wʋ́ɔ́.
36 Ɛ́ nɛ́ baka ná tɩ́na baa hóú tʋtʋnna náŋa, ɓɩkáná, a kɩ́llɛ tésíé mí.
Tubelle ná baa pi ɛ́ tɩɩ tɩɩ tʋ́ŋwɔ́ má mɛ́.
37 Ɛ́ nɛ́ baka ná tɩ́na bɔl ká tʋ́mʋ́ bio, tubelle ná dɩhɩ̃́; ʋ sɩɛrʋ rɩ́:
‹Rɩŋ bio é ní mʋ́ɛ́, ɓa sɩ́ zílú.›
38 «Tubelle ná há dé nóú bio ná rʋʋ́ kó, ɓa bʋ́l náŋá rɩ́ bʋlɛ́:
‹Baka tɩ́na bio tɩɩ nɛ́ nyɛ; á ɓʋ́ʋ́, bee wɩ́ɛ́ rɩ áná sʋ́wɔ́, ʋ nɩ́ɩ́ tɩ́llɛ baka ná, ká raá nɛ́ ɓʋ́ʋ́ ká rʋ́ʋ́ áná ko sʋwɛ, á nɩ́ɩ́ tɩ́llʋ́ liwe.›
39 Ká ɓɩɛ́na de isi ka bio ná, a kaa pɔsɛ lɛ baka ná mɛ́ a ɓʋ́ʋ́.
40 «Ʋ há cɩ́ nyɛ, baka ná tɩ́na háá kué, beé rí rʋ́ʋ́ pii tʋŋ tubelle ná mɛ́?»
41 Ɛ́ nɛ́ ɓa sɛ́:
«Susu toó, ʋ sɩ́ ɓʋ́ʋ́sɛ ɛ́ nɩbɔma, ká baa pa nɩɛ náŋa hé rɩ́wɔ́ bíbel víínyi tuuni ná mɛ́, a makɛ rɩ ɓa ɓɔ́rɛ péró, rɩ́wɔ́ tɔ́ʋ́ ker.»
42 Ɛ́ nɛ Zeezi bʋl pɔ́wɔ́ bʋlɛ́:
«Ɩ́ kármɛ́ Wɩɩsɛ Kɛnɔ sɩɛrʋ ná rɛ́.
Ɓa pʋ́ŋsɛ ráŋ bʋlɛ́:
‹Dɔ́wɩ́ ná jɩsɔɔra há vɛ́ɛ́ tá,
ɛ́ dɔ́wɩ́ nɛ́ bɩ́rmɛ́ dɔ́wɩ́wero ná há dúókó,
ɓa pii sɔ nagbáŋjɛ́;
ʋ nɛ́ bɩ́rɛ́ ka jaa ná cɛ́.
Nyuutɩna nɛ́ tʋ́ŋ ɛ́;
ʋ cólle ní, ká ʋ árá wɩ́bɛ́llɛ́!› »
43 Ɛ́ nɛ́ Zeezi súúri a bʋlɛ́:
«Ɛ́ nɛ́ sɩɛ́ tɛ ŋ bʋl aá pɛ́ɩ́wa, Wɩɩsɛ sɩ́ kánʋ́ kuorí ná lɛ́ɩ́wa rɩ́, a pii pá nɩɛ ná háá tɩ́ŋʋ́ nʋɔ wérí, aá sʋ́ɔ́rʋ́ kuorí ná sɔ́ŋ.
44 [Amá nɛrɔ ná wuu há sɩ́ ɓal ɛ́ dɔ́wɩ́ daha, ʋ tɩ́na sɩ́ bónni; ká rɩ ɛ́ dɔ́wɩ́ ɓál nɛ́ŋ nyúú, ʋ sɩ́ pʋ́nnɛ tɩ́na.]»