Porapaika nancambelai topobago-topobago ri bonde anggur
12:1-12
12
1 Naopu ee nangulimo i Yesus ante porapaika ri tobalia-tobalia ri matana,
topande ri Buku Taurat bo topangkeni to Yahudi.
Niuli-Na:
“Naria sadua tumpu bonde nantudu batua-batua-na mowia bonde anggur pade rawala ntiku-ra,
pade mowia pongko rapeari-ra mopaoro bonde ee.
Naopupa sumawee nipowia-ra,
nipopesewa-namo bonde ee ri topobago-topobago pade nalou-yamo ante batua-na ri ngata ntanina to nakawao.
2 Naratapa tempona rapupumo wua nu anggur ee,
nitudumo nu tumpu bonde ee batuana malou ri topobago-topobago bonde ee mangala bagiana.
3 Agiana topobago-topobago ee nosoko batua ee.
Naopu ee ninampa-ra,
pade nitudu nculi-ramo batua ee ante pale ngkaloa.
4 Naopu ee nitudu mbiimo nu tumpu bonde ee batua ntanina.
Agiana topobago-topobago ee nonampa woo nu batua ee,
pade niwura-ra ante nipolibuka lako-ra.
5 Nitudu mbiimo nu tumpu bonde ee sadua batua ntanina.
Agiana nipatesi-rada batua ee.
Iwee oamo powia-ra batua-batua ntanina,
naria to ninampa-ra pade naria mbii to nipatesi-ra.
6 Naria sadua-damo to naboli,
ana towea-nadamo.
Jadi nitudu-namo ana-na ee malou ri topobago-topobago ee.
Nipekiri-na:
‘Ana-ku ei kana rapokatongko-ra.’
7 Agiana topobago-topobago ee nombeulikaka:
‘Ei-yamo to pancosora bonde anggur ei.
Kamei-ta mopatesi-ya,
bona ikita-damo mancosora bonde ei.’
8 Nisoko-ramo ana ee,
pade nipatesi-ra.
Naopu ee nitadi-ra batana ri sawaliku nu bonde anggur ee.”
9 Ande pekiri:
“Nuapa to napowia nu tumpu bonde anggur ee?
Ia dodo kana marata pade mopatesi topobago-topobago ee,
pade bonde ee nawei ri topobago-topobago ntanina.
10 Natantu nibasa-mimo lolita nu Allatala ri rara Buku Nagasa:
‘Watu to nitadiaka nu basi-basi
najadi parawatumo.
11 Eimo pobago ni Pue,
nadupa mpuu!’ ”
12 Pade topangkeni-topangkeni to Yahudi to namparonge porapaika ee,
nampesimbukui mosoko i Yesus,
apaa nincani-ra porapaika ee niwunuka ni Yesus si sira.
Agiana naeka-ra ri tou dea.
Pade nipawia-ramo i Yesus.
Nancambelai pobayari balasitee ri Mbagou Bete Romawi
12:13-17
13 Basangkia dua to Farisi pade basangkia dua topantutu i Herodes nitudu mopanawu i Yesus ante pepekutana-pepekutana.
14 Namei-ramo si Yesus pade nanguli:
“Guru,
nincani-ka Iko to nanoa pade tado naeka ri tou ntani.
Iko nopatuduki ante kakonoana nancambelai dota nu Allatala ri manusia,
apaa Iko tado nangkalio lence.
Ande pamparata-Mu,
mamala-da mobayari balasitee ri Mbagou Bete Romawi ba tado?
Kana ka-bayari mpuuda ba tado?”
15 Agiana nincanida ni Yesus kabelo wongko-ra.
Pade nesono-Yamo:
“Nuapa pade mi-panawu Ku ante pepekutana ewa etu!
Popakalioka-Ku sampeka doi dinar.”
16 Naopu ee niweika-ra Ya-mo sampeka doi dinar.
Pade nipekutana-ramo ni Yesus:
“Gambara pade sanga ni yema ei?”
Nesono-ra:
“Mbagou Bete.”
17 Nanguli i Yesus:
“Ande iweetu wea,
weikaka Mbagou Bete nuanu to masipato raweika Mbagou Bete,
pade weikaka Allatala nuanu to masipato raweika Allatala.”
Namoleara mpuu-ra namparonge sono-Na.
Pepekutana nu to Saduki nancambelai katuwu mpanculi
12:18-27
18 Narata-mo basangkia dua to Saduki nampotomuka i Yesus.
(Isira ei to namparata tado maria tou namate matuwu mpanculi).
Pade nipekutana-ramo i Yesus:
19 “Guru,
i Musa notulisika-ta parenta ewa ei:
‘Ande sadua baleilo mamate pade tado noana,
sarara-na kana mampobangkele balu-na,
bona maria muli-na ri to namate ee.’
20 Beiwa ante kajadia ewa ei.
Nariamo papitu to nosarara.
To ulumbua nobangkele,
pade namate agiana tado noana.
21 Naopu ee suncu-na noncamboko ante balu nu tuaka-na,
ia mbii namate agiana tado noana.
Nuanu ewa ee najadi mbii ri sarara-na katotoluna,
22 pade iwee oamo duuna ri sarara-na kapapitu.
Kaopuana bangkele ee mbii namate.
23 Ri eo katuwua mpanculi ntomate,
birantua yema bangkele ee?
Apaa sumawee-ra papitu ee nampobangkele-ya!”
24 Pade nesonomo i Yesus:
“Ikomi ei tado mpuu nanoto rarami.
Apaa tado nincani-mi nuanu to naria nitulisi ri rara Buku Nagasa bo kakuasa nu Allatala.
25 Sabana ande tou namatemo matuwu mpanculi,
tado-mo mobangkeleki-ra,
agiana katuwu-ra ewa malaeka ri suruga.
26 Pade nancambelai tou namate natuwu mpanculi,
tadopa nincani-mi nuanu natetulisi ri rara buku ni Musa?
Tempo nu Allatala nampopesuwu koro-Na si Musa ri rara nu kawoko mporui nengkalala,
pade Allatala nanguli si Musa:
‘Yaku eimo Allatala ni Abraham,
Allatala ni Ishak pade Allatala ni Yakub.’
27 Allatala ee tado Allatala nu tou namate.
Ia-mo Allatala nu tou natuwu.
Tado mpuu nanoto rarami!”
Poko nu parenta
12:28-34
28 Pade naratamo sadua topande ri Buku Taurat namparonge pombesono ni Yesus ante to Saduki.
Topande ri Buku Taurat ee nangkalio ande i Yesus nosonoi tou-tou ee ante kakonoana.
Ee-mo sabana pade nepekutana-yamo si Yesus:
“Nuapa ntotoda poko nu parenta lako ri sumawee parenta ntanina?”
29 Nesono i Yesus:
“Eimo parenta paramulana:
‘Ronge,
ikomi to Israel!
Pue Allatala-ta,
sadua ngkola.
30 Potowemo Pue Allatala-mu ante sumawee reke rara-mu,
ante sumawee inosa-mu,
ante sumawee pampekiri-mu,
pade ante sumawee karosoa-mu.’
31 Parenta karongayana:
‘Potowemo singkapada manusia-mu,
ewa pampotowe-mu koro dodo-mu.’
Tado naria parenta ntanina to neliu lako ri parenta rongaya ee.”
32 Pade nangulimo topande ri Buku Taurat ee si Yesus:
“Nakono mpuuda Guru nuanu niuli-Mu etu:
I Pue Allatala-ta sadua ngkola,
tado naria Allatala ntanina.
33 Pade manusia kana mampotowe Allatala ante sumawee reke rara-na,
pade ante sumawee pampekiri-na,
pade ante sumawee karosoa-na.
Pade ia mbii kana mampotowe singkapada manusia-na ewa pampotowe-na koro dodo-na.
Ee-mo to neliu belo-na lako ri penomba ratunu pade penomba-penomba ntanina ri Allatala.”
34 Nironge ni Yesus sono nu topande ri Buku Taurat ee nabelo mpuumo.
Pade niulikaka-yamo ni Yesus:
“Maparamo-ko majadi todea to natundu ri Poparentaa nu Allatala.”
Naopu ee tado-mo naria saduaa to nabia nampekutana i Yesus.
Katetokeiya ni Yesus ante i Daud
12:35-37
35 Ranca ni Yesus nopatuduki ri karawaa Sou nu Allatala,
nanguli-Yamo:
“Beiwa pade topande ri Buku Taurat namala nanguli bakote Mbagou Topepakasalama ee muli ni Daud?
36 I Daud dodo mbii,
apaa nikuasai Inosa Gasa nololita nancambelai Mbagou Topepakasalama ewa ei:
‘I Pue Allatala nanguli si Pue-ku:
Poncundamo mbiira ri ngkana-Ku,
duu-na Ku-powia bali-bali-Mu matundu si-Ko.’
37 I Daud dodo nobila mpuu Mbagou Topepakasalama ante nokasangai-Ya Pue-ku.
Jadi ande iwee,
nuapa pade topande ri Buku Taurat nanguli Ia muli ni Daud ngkola?”
Tou dea ri karawaa Sou nu Allatala nadonu namparonge pepatuduki ni Yesus.
I Yesus nampopatora bona mainga ri topande ri Buku Taurat
12:38-40
38 Ri rara pepatuduki-Na nangulimo i Yesus:
“Mainga komi ri topande ri Buku Taurat.
Nipobelo-ra nolulumako ante powaru ndoe pade madota ra-bila ri potomu-potomu.
39 Isira ei nipobelo-ra moncunda ri poncunda nto nibila mpuu ri rara nu sou penombaa to Yahudi pade ri karamea-karamea.
40 Isira ee nampabagiu tobalu-tobalu pade noago sou-ra.
Pade notalendusi inggu-ra nadaa ee,
nosambaya-ramo rapakalanga-langa-ra.
Mantomo mpuu ngoni suku-ra!”
Kolete nu tobalu to netowei
12:41-44
41 Tempo ni Yesus noncunda ri ngayo nu peti kolete ri sou penombaa to Yahudi,
i Yesus nokamata tou-tou nopasua kolete-ra ri rara mpeti ee.
Tou-tou to nasugi nambei kolete nadea,
42 pade narata mbiimo sadua tobalu netowei.
Tobalu ee nopasua rompeka doi ngkala,
doi to nakodi mpuu matana.
43 Pade nipokiomo ni Yesus ana-ana guru-Na pade niulikaka-Na:
“Ku'ulikaka komi,
kakono-konona tobalu to netowei edou nopasua kolete ri rara peti edou nelabi kadeana lako ri to nipasua nu sumawee tou-tou ntanina.
44 Sabana sumawee-ra nambei lako ri pelabi nu gagu-ra.
Agiana tobalu edou noudamo netowei mpuu katuwu-na,
niwei pura-na sumawee to naria si-ya,
bo sumawee kaparaloua ngkatuwuna.”