Omutábani Wo Omuuntu Niwe Omukáma We Echilo Cha Sabato
(Mariko 2:23-28; Luka 6:1-5)
12
1 Echilo chimo cha Sabato, Yeézu akaba naalaba omu bulime bwe engano, hamo na abaheémba boómwe. Obuchilo abaheémba boómwe baliibilwe enzala, baabaanza kutábula amakuumba ge engano, baálya. 2 Obuchilo Abafalisayo baabweene áago, baámugaambila Yeézu báti, “Léeba, abaheémba baawe nibazila omuzilo aha chilo cha Sabato!”a3 Yeézu yaábagalulila aáti, “Ngási, timukasomile Amaandiko Matakatíifu nko nikwo Daudi akakola obuchilo óobwo weényini na bazeenzíbe bakaba beene enzala?b 4 Daudi akataaha omuunzu ya Múungu, niho weényini na bazeenzíbe áabo akaba ali hamo nabo baba baázilya éezo emikaate yaámo éezo ekaba yaásohwéezwe hali Múungu.c Chaandikilwe omubilagilo bya Musa nka nikwo, abaantu áabo abekililiziibwe kulya emikaate nke éezi na abagabe ba Múungu boónka. 5 Kaandi, timukasomile éecho chilagilo cha Musa echilikulagila habwa abagabe áabo abalikuheéleza omuunzu ya Múungu echilo cha Sabato?d Tibakukuláatila ebilagilo bye Sabato, náho Múungu talabapéetiile nka nikwo nibamuhena. 6 Niimbagaambila butúnu nka nikwo, aliho oómo áaha ogwo ali mukúlu kuchila éenzu ya Múungu. 7 Múungu naagaamba omu Maandiko Matakatíifu nka nikwo, ‘Niinyeénda abaantu beezilile echiganyizi kuchila kusohoza echitáambo.’e Mwaakubeele nimusoomboókelwa ensoonga ya amagaambo áago, timwaákuchwaaziikile abaantu áabo abatéena echiheno choóna chóona. 8 Íinye Mutábani wo Omuuntu, niwe Omukáma we echilo cha Sabato.”
Yeézu Naachíza Omuuntu Echilo Cha Sabato
(Mariko 3:1-6; Luka 6:6-11)
9 Yeézu yaalugáho áaho, yaazeenda omu isomelo lyáabo. 10 Omuunzu yo omukobo óomwo, akaba alimo omuuntu oómo ogwo akaba alageele omukóno. Bakaba balimo Abafalisayo abaabele nibeénda kubona kumuleengesa Yeézu babone omuhaanda gwo kumulégelela. Mbweenu baámubuuza báti, “Ngási, ti muzilo kuchiza omuuntu echilo cha Sabato?”
11 Yeézu yaábagalulila aáti, “Heena nóobu oómo omuli íimwe ogwo, kabilaaba entaama yoómwe neégwa omuliina echilo cha Sabato, tiyaákuhicha kuzikwáata no kuziihamo óomwo? 12 Mumanye, omuuntu ayina obukáani bwooli kusaaga entaama! Ha bwéecho mbweenu, ti muzilo kukola ebizima echilo cha Sabato.”
13 Niho Yeézu yaámugaambila omuuntu óogwo alageele omukóno aáti, “Golola omukóno gwáawe.” Náwe yaágugolola, ahonyini gwaáchila, gwaaba muluunzi butúnu nko óogwo ogúundi. 14 Mbweenu, Abafalisayo baasohola ahéelu, baábiteélana óokwo balamwiita Yeézu.
Yeézu Niwe Omuhálila Ogwo Atooziibwe Na Múungu
15 Yeézu akamanya emizeenzo ya Abafalisayo áabo, ha bwéecho yaalugáho áaho. Ebipípi biháango byaámukulaatíla, náwe yaachiza bóona abaabele nibalwaála. 16 Náho yaábaangila nka nikwo bataakuba nibalangaana empola zoómwe ha baantu abáandi. 17 Yeézu akagaamba aátyo, abone kuhikiiliza echigaambo éecho Múungu akagaambisa omubáasi Isaya nka nikwo,
18 “Léeba, óogu niwe omuhálila wáanze ogwo immutoolize.
Óogu ne engaanzi yaanze ogwo alikunuliza omwooyo gwaanze.
Nnniimuha Omwooyo gwaanze,
abone kulaangaana omuchwaáziiko gwa bazilwa ha baantu ba mahaánga góona.
19 Talihakana na abaantu nali kwoomba nabo,
kaandi talyaámbaza iláka lyoómwe omuunsese.
20 Taliluheenda olubiingo lwoóna lwóona óolwo olwaátikile,
na talizilaaza enkaanzi éezo elikusohoza omwiika,
kuhicha ha aligakola amazima gabe nibwo obutabaazi.
21 Na lyoónyini iziinalye, abaantu ba mahaánga góona balyaálitegeza lyoónyini lyoónka.”f
Yeézu Naagaambwa Nka Nikwo Obuhicha Bwoómwe Nibuluga Hali Beelzebuli
(Mariko 3:20-30; Luka 11:14-23)
22 Mbweenu, abaantu baamuleetela Yeézu omuuntu oómo óogwo akaba akwaasilwe ni izimu limukozile kuba omuhume, kaandi kuba omutita. Yeézu yaámuchiza, náwe yeemucha kuhooya no kuhweeza kaandi. 23 Embága yóona ya abaantu abaabele bali áaho baásobelwa bwooli, baágaamba báti, “Ngási, óogu yaakaáhicha kuba Mutábani wo omukáma Daudi?”
24 Náho obuchilo Abafalisayo bahuliile áago, baágaamba báti, “Omuuntu óogu naabiínga amazimu habwa amagala ga Beelzebuli,g mukúlu wa amazimu góona.”
25 Yeézu yaamanya akuteeka teeka kwáabo, ha bwéecho yaábagaambila aáti, “Kabilaaba obukáma bumo nibweétaanisa no kulwaana bwoónyini omuli bwoónyini, óobwo bukáma busiingaalika. Kaandi, kabilaaba iboma límo nali eéka keéyetaanisa no kulwaana yoónyini omuli yoónyini, teyililwaaho. 26 Bityo nyini, kaandi Izimu Elikúlu kubiinga Izimu Elikúlu, obukáma bwaályo buba bwaátaana. Obukáma bwaályo nibuhicha kulama buta? 27 Kabilaaba nimugaámba nka nikwo íinye nniimbiínga amazimu habwa amagala ga Beelzebuli, mbweenu batabani baanyu nibagabiingila ha magala go oóha? Ha bwéecho, abaheémba baanyu áabo nibo balibooleka nka nikwo mwaáhaba kugaamba áago. 28 Náho kaándaaba nniimbiínga amazimu habwa obuzizi bwo Omwooyo gwa Múungu, mbweenu musoombookelwe nka nikwo obukáma bwa Múungu bwaábeeliliile héehi. 29 Tihaliho omuuntu ogwo yaakuhicha kutaaha omúka yo empaambazi abone kusaakula ebiintu acháali atakamukomile. Kaálikuba yaamukomile kuluunzi, áaho niho yaakaáhicha kumunyagiilila ebiintu éebyo bili omúka yoómwe.
30 “Omuuntu ogwo atali hamo ne íinye, taannyemela. Kaandi, ogwo atasuúmbya hamo ne íinye, anaganaga. 31 Ha bwéecho nniimbagaambila nka nikwo, Múungu yaakaáhicha kuganyila abaantu ebiheno no kulyogóoza kwáabo kwoona. Náho Múungu tiyaákuhicha kuganyila abaantu kabalaaba bamulogweéte Omwooyo Mutakatíifu. 32 Kaandi Múungu yaakaáhicha kuganyila abaantu áabo abalikuteéleleza ha Mutábani wo Omuuntu. Náho tiyaákuhicha kuganyila abaantu áabo abalikuteéleleza habwo Omwooyo Mutakatíifu, omuunsi éezi, nali éensi éezo alikwiiza.”
Abaantu Nibamanyiika Habwa Amagaambo Gáabo
33 “Omuti muluunzi gulabya amagoomba maluunzi, no omuti mubi gulabya amagoomba mábi. Noohicha kugusoombookelwa omuti nka nikwo guli habwa amagoomba áago gulabya. 34 Íimwe oluzáalo lwe empili! Bita nimuhicha kugaamba amagaambo amazima obuchilo íimwe na abazilwa? Omuuntu naahoóyela áago agezwiile omu mwooyo gwoómwe. 35 Omuuntu omweésigwa agaamba ebizima habwe ebizima éebyo ebiizwiile omu mwooyo gwoómwe, náho omuuntu omuzilwa agaamba byo obuzilwa habwe ebiheno éebyo biizwiile omu mwooyo gwoómwe. 36 Mbweenu, nniimbagaambila nka nikwo, ha chilo éecho cho omuchwaáziiko, abaantu balyaásomboola entaahililo ya buli chigaambo kanaku éecho bakagaamba. 37 Múungu alaákubala kuba omuuntu we ntúungwa nzima habwa amagaambo gaawe, nali alaákuchwaáziika kuba omuzilwa habwa amagaambo gaawe.”
Abafalisayo Nibeénda Emanyiso Kuluga Hali Yeézu
(Mariko 8:11-12; Luka 11:29-32)
38 Mbweenu, omuli áabo Abafalisayo na abeégesa be ebilagilo bya Musa baámugaambila Yeézu báti, “Íiwe Mweégesa, nitweénda oyoleke emanyiso kwoóleka nka nikwo olugile ahali Múungu.”
39 Yeézu yaábagalulila aáti, “Íimwe no oluzáalo lubi lwa abaantu abaheni na timuli abeésigwa omuméeso ga Múungu, niyo nsoonga nimweénda olumanyiso. Tiínkubakolela olumanyiso lwoóna lwóona. Náho olumanyiso lumo óolwo mulaabona ni nkóokwo Múungu akakola aha mubáasi Yona. 40 Nko óokwo Yona akamala omuunda ye enkuungulutále amazooba asatu echilo na nyemisana yaáho,h bityo nyini neenye Omutábani wo Omuuntu, ndeékala omu kuzimu ha muganya gwe éensi amazooba asatu echilo na nyemisana.
41 “Aha chilo cho omuchwaáziiko, abaantu bo omuchaalo cha Ninawi balaáyemeelela omuméeso ga Múungu hamo no óolu luzáalo. Niho áabo baantu baluchwaáziikile nka nikwo muli abakola biheno. Áabo bakatamwa no kulekela ebiheno byáabo, obuchilo Yona yaboólekeliile echigaambo kuluga ahali Múungu. Óogu ali áaha, weényini ni mukúlu naachila Yona, náho muzibile amatwi. 42 Kaandi, aha chilo cho omuchwaáziiko óogwo, omugóle wa nyakaziinzakazi aleémeelela omuméeso ga Múungu obuchilo bwo kuchwaáziikila, na alaáchwaáziikila abaantu bo óolu luzáalo nka nikwo muli abakola biheno. Weényini akalugiilila omu mbíbi ze éensi kwiiza kuhuliiliza amasala go omukáma Selemani. Óogu ali áaha, weényini ni mukúlu naachila Selemani.”
Ensusano Yo Kukaama Abaantu
43 Yeézu yaazeendelela kugaamba aáti, “Izimu kaliluga aha muuntu, lizeenda omu iluungu no kweéngeela óokwo lili omu kuloondela obuhuúmulo. Náho bubula, 44 izimu éelyo niligaamba nka nikwo, ‘Kaánsube owaánze ha naalugile.’ Obuchilo nilisuba hali weényini, nilisaánga hali busa, hakukuumbilwe, no kutónwa kuluunzi. 45 Niho lizeénda no Kulaálika amazimu agáandi musaanzu áago gali amazilwa kuchila lyoónyini nyini, góona geéza gamutaáhila óogwo muuntu. Niho obulami bwo omuuntu óogwo bulikuba bubi kusáaga óokwo bukaba buli aha bubaandizo. Nikwo biliiza kuba hali íimwe, nyini abaantu bo oluzáalo óolu lwo obuzilwa!”
Badugu Ba Yeézu Na Nyina
(Mariko 3:31-35; Luka 8:19-21)
46 Obuchilo Yeézu acháali akaba achaáhooya ne embága ya abaantu áabo, leeba nyina na badugu boómwe bakaba beémeeliile ahéelu, nibeénda kuhooya náwe. 47 Mbweenu, omuuntu oómo yaámugaambila Yeézu aáti, “Leeba, nyoko na badugu baawe beemeeliile ahéelu, nibeénda kuhooya neewe.”
48 Yeézu yaámugalulila aáti, “Máaha noóha? Na badugu baanze ni baáhi?” 49 Niho yaayolekeza omukóno ha baheémba boómwe, yaabazila aáti, “Léeba, áaba niwe máaha na nibo badugu baanze! 50 Habwo kuba omuuntu weéna wéena ogwo alaakola engoonzi za Táata ali omu igulu, óogwo niwe áaba mulúmuna waanze, munyaányeenye na niwe máaha.”