Ishihwano isha munyansa mbeyu
13
1 Mu lijuva lilila,
uYeesu wáhumile mu nanda,
wáaluta kikhala palubali pa lilamba ilikhome ilya Galilaya.
2 Ishipuga shikhome sha vaanu shakungaanaga nkholeela pamwene.
Kwa kiiva avaanu vakhandi vinshi,
uYeesu wáhulwite mu shipugo wáakhala,
wáava ikivamanyisa avaanu pina vayiimile palubali ya lilamba.
3 Baheene uYeesu wávasimila amaswi minshi kwa fihwano wáaja,
“Umulimaaji yumonga,
wálutile kinyansa imbeyu.
4 Pina wáali inyansaga imbeyu,
isinji sagwiliile pa nsila,
inyuni sayinsa sayilya.
5 Isinji sagwiliile pa shivakwe,
pina pasaali ni lilongo linshi,
saamela nyangu nyangu kiiva ililongo lyali lisheefu.
6 Pina samelile ilijuva lyanyaanyile,
kiiva indela sisafishile pansi,
lulwene sayuumile.
7 Isinji sagwiliile mu mapishi ga mimfwa,
pina samelile saminyilisiiwe na mimfwa.
8 Imbeyu isinji sagwiliile pa lilongo ilinofu.
Pina sakhangala,
isinji saakhoma imbumbulu ligana,
isinji mashumi mutanda nasi sinji mashumi gatatu.
9 Umuunu yoyoona umunya makutu,
apulishe!”
Ulugulumilo lwa Yeesu ulwa kilogola kwa fihwano
10 Avamanyisiwa vamulutila uYeesu na kimuposa vaajova,
“Kwashi wilogola na vaanu kwa fihwano?”
11 Wávayankha wáaja,
“Omwe mupeliilwe kimanya imbuusa isa Wutwa wa Nguluvi.
Leelo,
avanji asikhavapeelile kimanya.
12 Kiiva umuunu yoyoona yuna iimanya gina nilogola,
uNguluvi asimupeele kimanya mandu,
woope asiyonjelesewe mandu.
Leelo umuunu yoyoona yuna asikigamanya gina nilogola,
hata uwumanyi uwudoodo wuna anawo,
akhapokhwa.”
13 Lulwene nilogola nawo kwa fihwano,
kwa kiiva,
viloleela gina nikigasenga,
leelo vasikigaaga,
vikigapulikha gina nilogola,
leelo vasikigamanya.
14 Aga gisenjekha kunyaanave,
kiija gakwilane gina umukuwamalago uIsaaya wáyandikhaga kiija,
“Mukhapulikha mandu,
leelo musikhamanya.
Mukhaloleela mandu,
leelo musikhamanya.
15 Kwa kiiva inumbula sa vaanu ava nyuumu,
amakutu gaanave gasipulikha,
ameeho gaanave gasiloleela,
kiija ameeho gaanave gasaali galoleele,
amakutu gaanave gasaali gapulishe
ni numbula saanave sisaali simanye,
vasaali vaseetushe,
baheene nivakuluse.”a
16 “Leelo uNguluvi avayimiliile omwe,
kwa kiiva ameeho geenyu giloleela na makutu geenyu gipulikha.
17 Shiyooli nikivajovela kiija,
vakhandi vakwali avakuwamalago na vagolofu vinshi vina vadobokhaga kigaaga gina mukigaaga omwe,
leelo vasikhagaajile.
Khanji vakhandi vidobokha kipulikha gina mwipulikha omwe,
leelo vasikhagapuliishe.
UYeesu iganula ishihwano sha munyansa mbeyu
18 “Puliisi lino uluganulo ulwa shihwano ishi sha munyansa mbeyu.
19 Umuunu yoyoona yuna ikiyipulikha imola ya Wutwa wa Nguluvi leelo asiyinatila,
uShetaani iyinsa kiliwuusa lina uNguluvi alivyalile mu numbula yaakwe.
Umuunu uyo ihwanana ni mbeyu yina yagwiliile pa nsila.
20 Imbeyu sina sagwiliile pa shivakwe,
sihwananisiwa nu muunu yuna ipulikha iLiswi lya Nguluvi,
baaho ikiliposheela kwa wushendeefu.
21 Leelo,
asikiliviikha mu numbula.
Nda alafisiwe kwa kiiva ya Liswi lya Nguluvi,
baaho ikililekha ilihuuvi.
22 Imbeyu sina sagwiliile pa mimfwa,
sihwananisiwa na vaanu vina vipulikha iLiswi lya Nguluvi.
Leelo paanyuma mu wiikhasi waanave,
umuninu nu wusi fikivaminyiilisa.
Ilyo likivagaha vapootwe kikhoma amakhomo.
23 Leelo,
imbeyu sina sagwiliile pa lilongo ilinofu,
sihwananisiwa nu muunu yuna ikilipulikha iLiswi lya Nguluvi na kilimanya.
Uyo yumwene iikhoma amakhomo,
yumo ligana limo,
uyunji mashumi mutanda nayu yunji mashumi gatatu.”
Ishihwano isha magugu
24 UYeesu wávamanyisaaga ishipuga sha vaanu ishihwano ishinji wáaja,
“UWutwa wa Nguluvi wuhwaneene ni shihwano ishi.
Akhandi akwali umuunu yuna wávyalile imbeyu inofu mu mugunda gwakwe.
25 Leelo pina avaanu woona vaagona,
umulugu waakwe wáaluta wávyala amagugu mu ngano,
baheene wáwuukha.
26 Ingano iyo pina yaamela na kiyansa kikhoma amakhomo,
amagugu goope gaakhoma.
27 Avavanda va munya mugunda,
vaaluta kimuposa vaajova,
‘Wee mutwa,
timeenye kiija wávyalaga imbeyu inofu mu mugunda gwakho,
lino amagugu aga,
gaahuma kwi?’
28 Wávayankha wáaja,
‘Umulugu yumwene yuna wágahaga ndeeno.’
Avavanda vaakwe vamuposaaga vaajova,
‘Wuli,
wisakula tilute tigakuule?’
29 Umwene wáaja,
‘Ndaali,
musikhagakuulaji,
kwa kiiva mukwiliile kikulanisa ni ngano.
30 Galeshi goona gakule lumo mbakha kifikha mu luhaavi ulwa kikungula.
Mu luhaavi ulo,
nikhavajovela avakungulaaji kiija,
vakungaanie tangusiina amagugu na kigapinya mu fihugato,
baheene vaganyaanye.
Leelo ingano vayikungaanie,
vayiponye mu shihenje shangu.’”
UWutwa wa Nguluvi ngaja mbeyu ya mujombe
31 UYeesu wávajovelaga ishihwano ishinji wáaja,
“UWutwa wa Nguluvi wuhwaneene ni mbeyu iya mujombe yina umuunu wátoolile na kivyala mu mugunda gwakwe.
32 Imbeyu iyi nangʼana mandu kishila soona,
leelo pina yaamela na kikula,
yiiva nkhome kishila ifimelo fyona ifya mu nyi.
Imbeyu iyo yiiva mupishi mukhome,
inyuni siyinsa na kisenga ifiwanso mu mansambala gaakwe.”
Ishihwano sha lihelu
33 UYeesu wávajovela khanji ishihwano ishinji wáaja,
“UWutwa wa Nguluvi wuhwaneene ni lihelu lina uwashimaayi yumonga wátoolile,
wásapikha ilisapikhwa ilya debe sitatu isa wutine wa ngano.
Pina wásapikha,
ilihelu lila lyawumula ilisapikhwa lyona.”
Ulugulumilo lwa Yeesu ulwa kilogola kwa fihwano
34 UYeesu akhandi ikishijovela ishipuga sha vaanu awo woona kwa fihwano.
Shoshoona shina akhandi ilogola nawo,
akhandi ilogola kwa fihwano hela.
35 Ago gasenjekhaga,
baheene likwilane iliswi lina uNguluvi wálilogolaga kwa nsila ya mukuwamalago kiija,
“Nisilogole na vaanu kwa nsila ya fihwano.
Nisiive nikivajovela gina gafihiilwe kihuma pina uNguluvi wáwumbaga inyi.”b
UYeesu itaviilila ishihwano isha magugu
36 Baheene uYeesu wáshihwesaga ishipuga shila sha vaanu,
wáyinjila mu nanda.
Avamanyisiwa vaakwe vamufwata,
vamujovela vaajova,
“Tiganulila ishihwano shila isha magugu gina gakhandi mu mugunda.”
37 UYeesu wávayankha wáaja,
“Umuunu yula yuna wávyalile imbeyu inofu,
ihwananisiwa noone Lusawo lwa Muunu.
38 Umugunda gula guhwananisiwa ni nyi,
imbeyu inofu sila sihwananisiwa na vaanu ava Wutwa wa Nguluvi.
Amagugu gala gihwananisiwa na vaanu vina vikimuyinatila uMunansi yula uShetaani.
39 Umulugu yuna wáyinsile kivyala amagugu,
ihwananisiwa nu Shetaani.
Kikungula kihwananisiwa ni lisiku ilya kihigwa inyi.
Avakungulaaji vihwananisiwa na vamalayikha va Nguluvi.
40 Ngaja shina avavanda va mugunda shina vakhagakungaania na kiganyaanya amagugu mu mooto,
shiisho ndeeno shina yikhava mu lisiku ilya kihigwa inyi.
41 ULusawo lwa Muunu akhavafilikha avamalayikha vaakwe,
kiija vavakungaanie kihuma mu Wutwa waakwe,
avaanu woona vina vikivapinsa avaanu kinangana na vanya wunansi woona.
42 Avamalayikha vakhavataaga avaanu awo woona mu mooto ugwa shiluta,
muna vakhakhoola na kigegejula ameeno kwa kiiva ya wuvafi wukhome.
43 Ndeeno,
avagolofu pa Nguluvi vakhangʼaala ngaja lijuva mu Wutwa waakwe.
Umuunu yoyoona umunya makutu,
apulishe!
Ishihwano sha shiinu isha lifungu likhome
44 “UWutwa wa Nguluvi wuli ngaja shiinu sha lifungu likhome,
shina shifihiilwe mu mugunda.
Umuunu yumonga pina wáshaajile mula,
wáshifihile khanji.
Baheene kwa wushendeefu,
wálutile kigusa ifiinu fyona fina akhandi anafyo,
wáagula umugunda gula.
45 “Khanji,
uWutwa wa Nguluvi wuhwaneene ni shihwano ishi.
Kukhandi kuna muunu mushulusi yuna isakula ilingʼanga ilya luulu inofu,
iya lifungu likhome.
46 Wáganile kilipata ilingʼanga limo ilya lifungu likhome,
wálutile kigusa ifiinu fyona fina akhandi nafyo,
baheene wáligula.
Ishihwano sha nyaafu
47 “Khanji,
uWutwa wa Nguluvi wuli ngaja nyaafu sina avalovaaji vatosaaga mu lilamba.
Vaganile kitoosa inyaafu sila,
vakhataga inswi sina sili paayo paayo.
48 Inyaafu sila saganile kimema,
avalovaaji vakwehela mulubali ya lilamba.
Baheene vaakhala pansi na kikungaania,
inswi sina sifwaya vasiviikha mu matunduti,
leelo sina sisifwaya vasitaagaga.
49 Shilushwali ndeeno shina yikhava mu lisiku ilya kihigwa inyi.
Avamalayikha va Nguluvi vakhayinsa kivabaagula avaanu avanansi mu vaanu avagolofu pa Nguluvi.
50 Avamalayikha vakhavataaga avaanu awo woona mu mooto ugwa shiluta,
muna vakhakhoola na kigegejula ameeno kwa kiiva ya wuvafi wukhome.”
UYeesu imanyisa ulwa mamanyiso amapya na makuulu
51 UYeesu wávaposa avamanyisiwa vaakwe wáaja,
“Wuli,
mwagamanya goona gina navajovela?”
Woope vamuyankha vaajova,
“Tagamanya.”
52 Baheene wávayankha wáaja,
“Lino umumanyisaaji yoyoona uwa ndaji sa Musa,
yuna iiva mumanyisiwa mu Wutwa wa Nguluvi,
ihwananisiwa nu munya nanda yuna iihumya ifiinu fyakwe fina aviishile ifipya ni fikuulu.”
UYeesu ikhaanwa ku Nasaleti
53 UYeesu wáganaga kimala kilogola ifihwano ifyo,
wáwuukhaga pala.
54 Wáganaga kifikha ku lijumbi ilya kunyaanave,
akhayansiise kivamanyisa avaanu mu nanda iya kifuunyila.
Avaanu vala vaswigaga na kiposania vaajova,
“Umuunu uyu wáapata kwi uwumanyi uwu nu wutawulilwa uwa kigaha amabikha aga?
55 Uyu muswamuve wa muhongola mbawo hela!
Wuli,
umaayi waakwe asili yuna ilitaawa lyakwe itambulwa Maliya?
Avalukholo lwakwe vasili vava Yaakobo,
uYusufu,
uSimoni nu Yuuda?
56 Wuli,
avawulumbu vaakwe vasili vaveene vala vina tiikhala lumo?
Lino wágapata kwi goona aga?”
57 UYeesu wávajovela wáaja,
“Umukuwamalago itiilwa shila luvala.
Leelo ku nyi yaakwe,
na kukhaaya yaakwe,
asitiilwa.”
58 UYeesu asikhagahile amabikha minshi kula kwa kiiva avaanu vala vasikhamuhuviliile.