Pakɩ candiə kam
12
Ezipi tɩʋ nɩ mʋ Baŋa-Wɛ dɛɛn ŋɔɔnɩ dɩ Moyisi dɩdaanɩ Arɔn yɩ DƖ wɩ: 2 «Cana kantʋ mʋ wʋ́ taa yɩ dayigə cana ka paɩ abam bɩnɩ maama wʋnɩ. 3 Ta n brɩ Yisɩrayɛlɩ tiinə kɔgɔ kʋm maama nɩ cana kantʋ, ka da fugə dɛ dɩm nɩ, sɔŋɔ maama kʋ ni too, sɔŋɔ tu wʋm maŋɩ sɩ o beeri pǝlbu mʋ naa bʋ-bala sɩ o sɔŋɔ tiinə bam di candiə. 4 Sɔŋɔ kʋlʋ nɔn-biə bam nan na ba daga sɩ ba di pǝlbu kam ba ti, sɩ ba beeri ba doonə balʋ bam na bwələ dɩ ba tɩn sɩ ba pɔɔrɩ ba pa daanɩ. Nan jeeli-na kɔgɔ kʋlʋ na wʋ́ di pǝlbu kam tɩn ni. Bɛŋwaanɩ, piə kam maŋɩ sɩ ka maŋɩ mʋ, sɩ nɔɔnʋ maama na nwana o di. 5 Abam wʋ́ wanɩ á kwe piə naa bʋŋʋ á ma á tʋŋɩ. Varɩm wʋm nan maŋɩ sɩ o taa yɩ bɩnɩ varɩm mʋ yɩ o ta ba jɩgɩ gɛɛrɩ o yɩra nɩ. Varɩm wʋm wʋ́ taa yɩ wo-bɛa mʋ. 6 Taá nii-na vara bam baŋa nɩ sɩ kʋ vu kʋ yi cana kam da fugə-yana dɛ dɩm nɩ. Tɩga na lagɩ ka yi, Yisɩrayɛlɩ tiinə kɔgɔ kʋm maama wʋ́ gʋ ba vara bam mʋ. 7 Ba nan na wʋ́ jǝni sam dɩlʋ wʋnɩ ba di varɩm wʋm nwana yam tɩn, kʋ maŋɩ sɩ ba kwe o jana mʋ ba taagɩ mancwəənu niə sɛn sɩm dɩ ya yuu nɩ. 8 Tɩtɩɩ dɩm kʋntʋ nɩ, ba ta maŋɩ sɩ ba wɔ nwana yam mʋ, sɩ ba laan di-ya. Ba maa maŋɩ sɩ ba ma dwə vɔɔ-cɛɛrʋ mʋ dɩdaanɩ dɩpɛ dɩlʋ na ba jɩgɩ dabɩlɩ dɩ wʋnɩ tɩn ba di varɩm wʋm. 9 Kʋ daɩ sɩ abam di kʋ nwan-gwe. Á nan yɩ saŋɩ-kʋ. Varɩm maama maŋɩ sɩ á wɔ mʋ: yuu, dɩ nɛ, dɩdaanɩ o wʋ-zɩla yam maama. 10 Tɩtɩɩ dɩm kʋntʋ nɩ, sɩ á di á na waɩ te maama tɩn. Kʋlʋkʋlʋ ba maŋɩ sɩ Kʋ daarɩ sɩ tɩga na pʋʋrɩ sɩ á di. Nwana yalʋ na pʋʋrɩ tɩga tɩn, abam maŋɩ sɩ á zwɛ-ya mʋ. 11 Abam na lagɩ á di wʋdiu kʋm, sɩ á taá ti á yigə nɩnɛɛnɩ balʋ na lagɩ ba vu cwǝŋǝ tɩn. Vɔ-na á gwaarʋ yɩ á zʋ á natra, sɩ á daarɩ á taá ze á nace sɩm. Á laan wʋ́ di wʋdiu kʋm lɩla. Bɛŋwaanɩ, kʋ yɩ Pakɩ candiə mʋ abam lagɩ á di sɩ á ma á zuli amʋ Baŋa-Wɛ.12 Tɩtɩɩ dɩm kʋntʋ nɩ mʋ amʋ wʋ́ beeri Ezipi tɩʋ kʋm maama nɩ, yɩ a gʋ bəkər-kwɩa dwi dɩm maama, vara dɩdaanɩ nabiinǝ maama. Amʋ wʋ́ kɩ kʋntʋ a ma waarɩ Ezipi tiinə bam tangwana dɩ ba jwǝnǝ yam. Bɛŋwaanɩ, amʋ mʋ yɩ Baŋa-Wɛ. 13 Kʋ daarɩ, jana bam mʋ wʋ́ taa yɩ mɩmaŋɩ sɩ kʋ brɩ abam na wʋ sam dɩlʋ wʋnɩ tɩn. Amʋ na bʋŋɩ sɩ a waarɩ Ezipi tiinə bam yɩ a na jana bam, a laan wʋ́ tɔgɩ á baŋa a kɛ, sɩ abam yɩ na cɔgɩm.
14 Abam dɩ á dwi dɩm maama maŋɩ sɩ á taá guli dɛ dɩntʋ gulə mʋ maŋa maama. Á wʋ́ di candiə kam bɩnɩ maama wʋnɩ sɩ kʋ taa ve maŋa maama. Dɩ yɩ culu dɛ mʋ dɩ paɩ abam sɩ á ma á zuli amʋ Baŋa-Wɛ.
15 Kwe-na da yarpɛ á di dɩpɛ dɩlʋ na ba jɩgɩ dabɩlɩ dɩ wʋnɩ tɩn. Yantʋ da yam pulim dɛ dɩm nɩ, á nan maŋɩ sɩ á kwe dabɩlɩ dɩlʋ maama na wʋ á sam nɩ tɩn mʋ á dʋlɩ á yagɩ. Da yarpɛ yam wʋnɩ, wʋlʋ maama na di dɩpɛ dɩlʋ na jɩgɩ dabɩlɩ tɩn, amʋ wʋ́ lɩ kʋntʋ tu mʋ a nɔɔna bam tɩtarɩ nɩ. 16 Da yam pulim dɛ dɩm nɩ, dɩdaanɩ da yarpɛ dɛ dɩm nɩ, á wʋ́ jeeri daanɩ á zuli Baŋa-Wɛ mʋ. Nɔɔn-nɔɔnʋ ba maŋɩ sɩ o tʋŋɩ tɩtʋŋa da yale yam kʋntʋ nɩ. Abam nan wʋ́ wanɩ á saŋɩ á wʋdiiru.
17 Bɩnɩ maama wʋnɩ abam maŋɩ sɩ á di dɩpɛ dɩlʋ na ba jɩgɩ dabɩlɩ dɩ wʋnɩ tɩn candiə kam mʋ. Bɛŋwaanɩ, kʋ yɩ dɛ dɩm amʋ na lɩ abam kɔgɔ dɩ kɔgɔ a ja a nuŋi Ezipi nɩ tɩn mʋ. Dɩ yɩ culu dɛ mʋ sɩ kʋ taa ve maŋa maama. 18 Kʋ zɩgɩ pulim cana kam da fugə-yana dɛ dɩm dɩdaan-ni nɩ, sɩ kʋ vu kʋ yi ka da fiinle-dɩdʋa dɛ dɩm dɩdaan-ni nɩ, sɩ á di dɩpɛ dɩlʋ dabɩlɩ na tǝri kʋ wʋnɩ tɩn. 19 Da yarpɛ yam wʋnɩ, dabɩlɩ daɩ sɩ dɩ taa wʋ nɔɔn-nɔɔnʋ sɔŋɔ nɩ. Wʋlʋ na di dɩpɛ dɩlʋ na jɩgɩ dabɩlɩ kʋ wʋnɩ tɩn, amʋ wʋ́ lɩ kʋntʋ tu a nɔɔna bam tɩtarɩ nɩ, kʋntʋ tu zɩ yɩ Yisɩrayɛlɩ tu naa vəru dɩ. 20 Abam na zʋʋrɩ je sɩlʋ maama nɩ tɩn, sɩ á yɩ di woŋo kʋlʋ na jɩgɩ dabɩlɩ kʋ wʋnɩ tɩn.»
Moyisi zaasɩm dɩm
21 Moyisi dɛɛn ma bəŋi Yisɩrayɛlɩ nakwa bam yɩ o ta dɩ ba o wɩ: «Nɔɔnʋ maama ve o kuri varɩm wʋlʋ o na wʋ́ gʋ Pakɩ candiə kam ŋwaanɩ tɩn, sɩ o dɩ o digə tiinə wanɩ ba di. 22 Abam ta wʋ́ beeri Yisopi vɔ-lɛɛrʋ, sɩ á dɩ tɩ niə yam zʋŋa dɩ ka wʋ jana wʋnɩ. Á laan wʋ́ kwe jana bam á taagɩ á sam dɩm mancwəənu niə yam sɛn sɩle sɩm dɩdaanɩ baŋa kam mʋ. Maŋɩ-na á sam dɩm nɩ sɩ tɩga pʋʋrɩ. Nɔɔn-nɔɔnʋ yɩ nuŋi pooni nɩ. 23 Baŋa-Wɛ wʋ́ ba DƖ beeri Ezipi lʋgʋ kʋm nɩ sɩ DƖ gʋ Ezipi tiinə bam. DƖ nan na nɛ jana bam abam mancwəənu niə nɩ, dɩ ya baŋa kam, dɩ ya sɛn sɩm nɩ, DƖ bá pa tʋʋnɩ malɛka kam zʋ á sam wʋnɩ sɩ DƖ cɔgɩ abam. DƖ wʋ́ tɔgɩ abam baŋa mʋ DƖ kɛ. 24 Abam dɩ á kwaga kam maama maŋɩ sɩ á sɛ á taá kɩ cullu tɩntʋ mʋ taan wuu. 25 Abam nan na tu á zʋ tɩʋ kʋm Baŋa-Wɛ na goni ni sɩ DƖ pa abam tɩn, sɩ á guli á taá kɩ cullu tɩm kʋntʋ. 26 Abam biə na tu ba bwe abam nɩ ‹Kǝm dɩntʋ kuri mʋ bɛ?›, 27 sɩ abam dɩ wanɩ á ta dɩ ba nɩ ‹Kʋ yɩ Pakɩ kaanɩm mʋ dɩbam wʋra dɩ kɩ sɩ dɩ ma dɩ zuli Baŋa-Wɛ. Bɛŋwaanɩ, dɩ́ dɛɛn na wʋ Ezipi nɩ tɩn, Baŋa-Wɛ duri dɩ́ ŋwaŋa mʋ DƖ tɔgɩ dɩbam sam dɩm baŋa DƖ kɛ, yɩ DƖ vu DƖ cɔgɩ Ezipi tiinə bam.› »
Moyisi na tagɩ kʋntʋ o ti tɩn, Yisɩrayɛlɩ tiinə bam ma cɔɔlɩ ba yibiyə tɩga nɩ ba zuli Wɛ. 28 Ba ma vu ba kɩ kʋlʋ maama Baŋa-Wɛ na tagɩ DƖ brɩ Moyisi dɩdaanɩ Arɔn tɩn.
10. Bəkər-kwɩn sɩm tʋʋnɩ dɩm
29 Tɩtɩɩ kʋnkʋrʋ nɩ, Baŋa-Wɛ dɛɛn ma gʋ Ezipi tɩʋ kʋm bəkər-kwɩn sɩm dwi dɩm maama. Kʋ zɩgɩ Ezipi Pɛ na je paarɩ jangɔŋɔ kʋm baŋa nɩ tɩn bu-kwɩan kam, sɩ kʋ yi ŋwɩɩnʋ wʋlʋ na wʋ pɩɩna digə nɩ tɩn bu-kwɩan kam, kʋ ta wǝli dɩ vara dwi maama dɩ bu-kwɩn sɩm.a 30 Tɩtɩɩ dɩm kʋntʋ nɩ mʋ Pɛ wʋm dɩ o nakwa bam, dɩdaanɩ Ezipi tiinə bam maama zaŋɩ ba yɔɔrɩ ba keeri ŋɔɔ! Ezipi tiinə maama dɛɛn cɛ mʋ dɩdaanɩ kərə, bɛŋwaanɩ sɔŋɔ dɛɛn tǝrǝ tɩʋ kʋm wʋnɩ yɩ nɔɔnʋ wʋ tɩgɩ kʋ wʋnɩ.
Yisɩrayɛlɩ tiinə bam nuŋi Ezipi nɩ
31 Dɩntʋ tɩtɩɩ nɩ Pa-farʋ wʋm ma tʋŋɩ o bəŋi Moyisi dɩ Arɔn. O ma ta dɩ ba o wɩ: «Nuŋi-na á viiri á daarɩ a tɩʋ! Ja-na Yisɩrayɛlɩ tiinə bam maama sɩ á vu á zuli Baŋa-Wɛ nɩnɛɛnɩ á na beeri cwǝŋǝ sɩ á kɩ te tɩn. 32 Kwe-na á peeni sɩm, dɩ á bʋnɩ dɩm, dɩdaanɩ á naanɩ dɩm maama á wǝli da á viiri. Á na veǝ, sɩ á loori á Wɛ dɩm sɩ DƖ zaanɩ taa wʋ amʋ dɩ baŋa nɩ.»
33 Ezipi tiinə bam dɛɛn ma puli sɩ ba taa loori Yisɩrayɛlɩ tiinə bam sɩ ba kɩ lɩla ba viiri. Ba ma ta ba wɩ: «Abam na wʋ viiri lɩla, dɩbam maama wʋ́ ji twa mʋ.» 34 Yisɩrayɛlɩ tiinə bam dɛɛn ma kwe ba muni dɩlʋ dabɩlɩ ta na wʋ kɩ dɩ wʋnɩ tɩn, ba kɩ zwɩ sɩlʋ ba na maɩ ba viiri muni dɩm tɩn wʋnɩ. Ba ma vɔ tɩ maama ba kɩ ba gwaarʋ wʋnɩ, yɩ ba daarɩ ba kwe tɩntʋ maama ba daŋɩ ba bakalɩ baŋa nɩ ba ja ba kɛ. 35 Yisɩrayɛlɩ tiinə bam dɛɛn kɩ kʋlʋ maama Moyisi ya na brɩ-ba tɩn. Ba ya ve Ezipi tiinə bam te ba bwe sɩ ba joŋi səbu-sɩŋa wǝǝnu, dɩ səbu-poŋo wǝǝnu, kʋ wǝli dɩ gwaarʋ mʋ ba tee nɩ. 36 Baŋa-Wɛ dɛɛn pɛ Yisɩrayɛlɩ tiinə bam kikiə su Ezipi tiinə bam yi mʋ. Ba dɛɛn yɔɔrɩ ba pa-ba kʋlʋ maama ba na wʋ́ bwe ba tee nɩ tɩn mʋ. Kʋ dɛɛn kɩ kʋntʋ mʋ, yɩ Yisɩrayɛlɩ tiinə bam wanɩ ba vrɩ Ezipi tiinə jɩjɩgɩrʋ tɩm ba ja ba viiri.b
37 Yisɩrayɛlɩ tiinə bam dɛɛn ma zɩgɩ Ramsɛsɩ nɩ ba kwe cwǝŋǝ ba maa ve Sukɔtɩ. Ba dɛɛn yɩ baara mʋrrʋ kuni biə-yardʋ (600,000) mʋ, yɩ biə dɩ kaana dɩ wǝli da. Bantʋ maama dɛɛn nan ya ve dɩ nɛ mʋ. 38 Nɔɔna badonnǝ zanzan dɩ dɛɛn tɔgɩ-ba sɩ ba kɛ. Ba dɛɛn ta jɩgɩ vara na yɩ peeni, dɩ bʋnɩ, dɩdaanɩ naanɩ zanzan. 39 Ba ma kwe dɩpɛ muni dɩlʋ ba na jaanɩ ba nuŋi Ezipi nɩ yɩ dabɩlɩ tǝri dɩ wʋnɩ tɩn ba ma fɔgɩ dɩpɛ sɩ ba di. Nɔɔna bam dɛɛn na kɩ lɩla ba zaŋɩ ba nuŋi Ezipi nɩ tɩn ŋwaanɩ, ba wʋ nɛ pwələ sɩ ba ti wʋdiu kʋm yigə, naa sɩ ba kɩ dabɩlɩ da sɩ kʋ fʋlɩ.
40 Yisɩrayɛlɩ tiinə bam dɛɛn jǝni Ezipi tɩga kam nɩ bɩna biə-yana dɩ fiintɔ (430) mʋ. 41 Bɩna biə-yana dɩ fiintɔ kʋm (430) ni na yi tɩn, dɛ dɩm kʋntʋ nɩ nɔ́ɔ mʋ Baŋa-Wɛ kɔgɔ kʋm dɛɛn nuŋi da Ezipi tɩʋ nɩ kɔgɔ dɩ kɔgɔ. 42 Tɩtɩɩ dɩm kʋntʋ nɩ mʋ Baŋa-Wɛ dɛɛn yɩrɩ DƖ nɔɔna bam, yɩ DƖ ja-ba DƖ nuŋi da Ezipi tɩʋ kʋm nɩ. Bɩnɩ maama wʋnɩ, dɛ dɩm kʋntʋ na yǝni dɩ yi, sɩ Yisɩrayɛlɩ tiinə bam dɩ yɩrɩ ba tɩtɩ sɩ ba yɩ dɔ. Ba dɩ ba dwi dɩm maama wʋ́ kɩ kʋntʋ mʋ sɩ ba ma zuli Baŋa-Wɛ.
Pakɩ candiə kam cullu
43 Baŋa-Wɛ dɛɛn daa ma ta dɩ Moyisi dɩdaanɩ Arɔn DƖ wɩ: «Pakɩ candiə kam cullu mʋ tɩntʋ: Dwi-gɛ tu ba maŋɩ sɩ o tɔgɩ o di Pakɩ candiə kam. 44 Sɩ kʋ na yɩ gambɛ sɩlʋ abam na yəgi-sɩ, yɩ ba goni sɩ pənə tɩn, sɩntʋ wʋ́ wanɩ sɩ tɔgɩ sɩ di. 45 Vərə balʋ na zʋʋrɩ abam tee nɩ yɩ ba tʋŋɩ ba pa abam ŋwɩɩrʋ ŋwaanɩ tɩn ba maŋɩ sɩ ba tɔgɩ ba di candiə kam. 46 Sɔŋɔ kʋlʋ wʋnɩ abam na wʋ́ gʋ varɩm wʋm tɩn, mʋ á wʋ́ maŋɩ kʋ wʋnɩ á di nwana yam maama. Yɩ ja-ya á nuŋi pooni, nan yɩ bwəri-na o kwi dɩ dɩdʋa dɩ. 47 Yisɩrayɛlɩ tiinə kɔ-fɔrɔ kʋm maama nan mʋ wʋ́ da daanɩ ba di candiə kam kʋntʋ. 48 Dwi-gɛ tu na zʋʋrɩ abam wʋnɩ yɩ o na bʋŋɩ sɩ o tɔgɩ o di Pakɩ candiə kam o ma zuli Baŋa-Wɛ, kʋntʋ tu maŋɩ sɩ o wuuri o goni o sɔŋɔ baara bam dɩ bəkəri sɩm pənə mʋ.c O na kɩ kʋntʋ, o jɩgɩ cwǝŋǝ sɩ o tɔgɩ o di candiə kam, nɩ o na yɩ Yisɩrayɛlɩ tu cɩga cɩga tɩn ŋwaanɩ. Baarʋ wʋlʋ nan na wʋ goni o pəni tɩn bá tɔgɩ o di candiə kam. 49 Cullu tɩm yɩ bɩdwɩ mʋ tɩ paɩ nɔɔnʋ maama, ba na lʋgɩ kʋntʋ tu yɩ o yɩ Yisɩrayɛlɩ tu naa, o na yɩ dwi-gɛ tu mʋ yɩ o zʋʋrɩ abam wʋnɩ.»