Yesuẁ wa bàá nǝ̃n taa bà ɲĩɛ̃ bà sǝ̃n saa bá buruɔ
10
Yesuẃ suro gɩ̀ sùɔ́gɩ nã ǹ-ta Suude yiɛgu, Surdɛ̃ lwaa'n maalɩ nã.
Cocindɩ́ juo tɩgii ǹ-caliɛ wù nã hlo, wú fǝ̃ǝ̃ ǹ-du nã ǹ-ba wù kal-ba nã́ã́ wù mãã wù hi wù ce-dǝ nĩĩguu mãã.
2 Farisĩɛ̃bá kãã jo, ǹ-juo ce yugumdamã wà ba dǝ̃ǝ̃-yǝ.
Bà yúgurǝ́-yǝ wà: «Gɩ ba nã́ã́ gɩ sáalá bibiɛẃ ɲǝ̃ǝ̃ ǹ-tĩɛ̃ wù ciɛw-ì?»
3 Wú siɛ-ba wà: «Musa hlũũgɩ̀ kárrá hadi nã-i ǹ-hã-ɲã́ã̀?»
4 Bá siɛ-yǝ wà: «Musa hlũũgɩ̀ kárrá dìí ǹ-hã-yáà, dɩ̀-i ń yal burɔm'n sɛbɛw ń hã cijalw, nǝ̃ ń ɲǝ̃ǝ̃ ń tĩɛ̃-yǝ.»
5 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa nǝ̃-ba wà: «Ɲimãã yugbǝ̃ǝ̃gǝ'n cɔ̃mmã nã-i Musaẃ kra gɩ̀ hlũũ'n nǝ̃ǝ̃lɩ nã ǹ-hã-ɲã́ã̀.
6 Nǝ̃ gɩ̀ dullɩ nã cuu nǝ̃ǝ̃m'n bǝ̃ǝ̃gu, Dũnnũẁ “cíé-ba bibiɛ nǝ̃ cijal.”a
7 “Gùú cíé, bibiɛẁ ji ba wu-ń ce wú pyar wù tǝw bá nǝ̃ wù ɲũw nã, ǹ-ga ɲǝ̃gãr wù ciɛw nã,
8 Gɩ̀ cwaaba hǝ̃ǝ̃lbà bá ba sùɔ́gɩ dɩngub.”
Gùú ji ce bá ba bà síì ba cwaaba hǝ̃ǝ̃lba, nǝ̃ bà ji plii ǹ-ba curow dɩnw.
9 Gɩ̀ sùɔ́gɩ nã, Dũnnũ wu-ń gbǝ gùú nã mãã, curo'n sǝ̃n saa wú buruɔ gɩ̀ nã.»
10 Bà gáa kũũ suɔgɩ nã, wù duunãtaabá kãã du nã ǹ-ba bà yugu-yǝ hlo nǝ̃ gɩ̀ cɔ̃mmã.
11 Wú waa nǝ̃-ba wà: «Yíi nǝ̃n ɲǝ̃ǝ̃ ǹ-tĩɛ̃ ǹ ciɛw, nã̀ã ver ǹ-taa wudiɛ, gɩ́ nǝ̃ nã́ã́ ǹ mǝ̃rǝ̃ǝ̃ nǝ̃ curo-i, wùú mãã ɲi sáa taa.
12 Nǝ̃ gùú cijalw-ń ɲǝ̃ǝ̃ ǹ-tĩɛ̃ wù blaw, nã̀ã kãã ver ǹ-tuu blanĩĩdiɛ, gɩ́ nǝ̃ nã́ã́ wù mǝ̃rǝ̃ǝ̃ nǝ̃ curo-i, wùú mãã bà sáa taa.»
Yesuẁ piɛ wù nãkrɔfɩnfaagu tãnkuuraaba drɔ
13 Cwaabá ba bà jo nǝ̃ tãnkuurbiiba Yesuw nãã, wà wú piɛ wù nãkrɔnɲã bà drɔ, wù duunãtaabá ba bà gãnãã nǝ̃-ba.
14 Yesuw gáa ba wù da dɩ̀-lǝ, wù hiɛgá dũ wú waa nǝ̃-ba wà: «Yáalà bá jo mǝ̃̀ nãã, bláá ɲǝ̃ǝ̃-ba!
Gùú tii mãã wu-ń ba tãnkuuraa báàbà tammã, wù nũɔ̃gɩ́ nàa Dũnnũ yuuntasǝ'n cɔ̃mmã nã.
15 Yáalà mǝ̃́ waa sulammã nǝ̃-ɲã́ã̀: yíi nǝ̃n ba ǹ sáa hũɔ̃ Dũnnũ yuuntasǝ'n cɔ̃mmã tãnkuurblɩ'n tammã, ǹ síì da ǹ-jãn dɩ̀ nã.»
16 Yesuw nã̀ã fǝ̃ǝ̃ ǹ-juo tuu ǹ-fuɔ bà nã, nã̀ã piɛ nãkrɔnɲã bà drɔ, nã̀ã cirǝ̃ǝ̃ Dũnnũw nã ǹ-hã-ba.
Gbaalw nǝ̃ Dũnnũ yuuntasǝ'n cɔ̃mmã
17 Yesuẁ gáa ba wù jo wù ji tuu hlũũgu, biɛdiɛ sɔ̃ ǹ-juo duruu ǹ-kuulǝǝ wù yigagɩ nã, nã̀ã waa nǝ̃-yǝ wà: «Kaltiihuhoryǝ, mǝ̃̀ saa mǝ̃́ ce hadi nã̀ã da fɩraa nũmǝ̃nãsǝri?»
18 Yesuẃ waa nǝ̃-yǝ wà: «Danii ń ba ǹ be-m cohuhor?
Cohuhor'n sɩriɛ, nã́ã́ Dũnnũ dɩn sǝ.
19 Ǹ mãã ǹ fǝ̃́ǝ̃lã́ Dũnnũẁ kárrá dìí nã mãã wà: “Ǹ sǝ̃n saa ń mǝ̃rǝ̃ǝ̃ nǝ̃ curodiɛ nã́ã́ ǹ hla'n ciɛ yindagǝ nã ǹ hla'n bla sǝ, n báa ko curo, n báa ŋmã, n báa bǝr ǹ-dii curo nã, n báa ce curo nǝ̃ diibɩblar, nǝ̃ ń bũũ ǹ tǝba nǝ̃ ǹ ɲũw.”»
20 Biɛẃ siɛ-yǝ wà: «Kaltii, mǝ̃n ce gà-lǝ gà min mǝ̃̀ yigakaalagǝ'n bǝ̃ǝ̃gu dìi.»
21 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-ba wù ne-yǝ kullǝ, wù cɔ̃mmã́ juo dwal wù nã, wú waa nǝ̃-yǝ wà: «Cɔ̃mmã dɩn yánã́ã ǹ saa: Kã n ga suur ǹ nãkruɔɲinɲã min, nǝ̃ ń hã kokwaaba nǝ̃ gɩ̀ jinɲã.
Dũnnũẁ ga hã-n nǝ̃ gbaasǝri wù suɔgu.
Nǝ̃ [ń jo ń tuu ǹ gbǝl'n daagu] ń ba ǹ duu mǝ̃̀ nã.»
22 Biɛ wáà gáa nɔ̃ cãwan díɛ̀, wù yigagɩ́ paa bǝ̃ǝ̃lǝ̃ǝ̃.
Wù mãã wù yáá wùu mǝ̃gaa ǹ-gbaala dugɔ, wú ta ǹ-ba wù maar yigagu ɲǝ̃ǝ̃mã nã.
23 Yesuẁ gáa ne ǹ-waaraa, wú waa nǝ̃ wù duunãtaaba wà: «Dũnnũ yuuntasǝ'n jãnɩmmã̀ ga ca gbaalaaba nã!»
24 Yesu cãwan díɛ̀dɩ́ cu wù duunãtaa'n kusunɲã.
Nǝ̃ Yesu-lǝ, wú kã nǝ̃ yiga ǹ-ba wù waa wà: «Mã́ã bluu ɲimãã, Dũnnũ yuuntasǝ'n jãnɩmmã ca [bàá nã mãã bàa piɛ bà nãkruɔgu bà gbaasǝrɩ nã]!
25 Ɲũgɔ̃mĩĩ jãnɩmmã̀ dwal mǝ̃sãnfuugɩ nã, ǹ-ɲǝ̃ǝ̃ gbaal'n jãnɩmmã Dũnnũ yuuntasǝrɩ nã!»
26 Dɩ́ tugulǝǝ wù duunãtaaba ǹ-pya nã, bá ba bà waa nǝ̃ bà ɲĩɛ̃ wà: «Dɩ-ń ba gɩ̀-lǝ gɩ̀ tammã, halii yuu ga hlǝ dɩ̀ nã?»
27 Yesuẃ ne-ba nã̀ã waa nǝ̃-ba wà: «Cwaanbiiba saa, dɩ̀ síì gbǝ̃ǝ̃ ǹ-ce, nǝ̃ Dũnnũ-lǝ, wù ji gbǝ̃ǝ̃ ǹ-ce-dǝ.
Nã̀ã wa Dũnnũ nǝ̃ fãngããgu wù gbǝ̃ǝ̃ wù ce mã̀ min.»
28 Gɩ̀-i, Piɛrẃ waa nǝ̃-yǝ wà: «Nǝ̃ hãmĩĩ-lǝ, yí nǝ̃nǝ̃ǝ̃ yì cɔ̃mmã min nã nã̀ã ba yì duu ǹ nã.»
29 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-siɛ-ba wà: «Yáalà mǝ̃́ waa sulammã nǝ̃-ɲã́ã̀: curo wo curo, wu-ń ya wù suɔgɩ́ ba, wù vũnvãnããba nǝ̃ wù hãmba-i wo, wù tǝ̃ǝ̃ba-i wo, yindagǝ nã wù ɲũw nǝ̃ wù tǝ-i wo, [yindagǝ nã wù ciɛ-i wo], yindagǝ nã wù tãnkuuraa-i wo, wù fugasǝrɩ min-i wo, ɲã̀-lǝ ɲã̀ min ɲã́ ba mã́ã cɔ̃mmã nã, nǝ̃ Yesu cɔ̃ndudwalɩm'n cɔ̃mmã nã,
30 wù ji da ɲãdaɲã piyɛ̃ fuwɔ yin gundiiw jimãã'n cuuw nã, ǹ-maa wù yíɛ́ ɲã̀ã́ mãã ɲã́ ba: wù ga da swammã, vũnvãnããba nǝ̃ hãmba, tǝ̃ǝ̃baba, ɲũũbaba, tãnkuuraaba, nǝ̃ fugasǝ yo, nǝ̃ cuɔlɩmmã, nã̀ã ba wù ga ver ǹ-da fɩraa nũmǝ̃nãsǝ yo cicuɔ'n cuuw nã.
31 Gùú nã-i, yigantaacindɩ̀ ga ba furũũgɩ nã, nǝ̃ furũntaacindɩ́ ba yigagɩ nã.»
Yesuẁ waa wù kuugu nǝ̃ wù nĩĩm'n cɔ̃mmã yinsiɛlnãw
32 Bà gáa suro ǹ-tuu hlũũgu ǹ-ba bà maar Serusalɛmgu, Yesuẁ yáá bà yigagɩ nã.
Bà kusunɲã́ cu, nǝ̃ bàá nǝ̃n yáá bà duu bà nã, gbǝrsǝrɩ́ blǝ-ba.
Wú fǝ̃ǝ̃ ǹ-be Nũɔ̃sɔ̃nǝ̃bahǝ̃ǝ̃lbá kuganãã wù nã, ǹ-juo ba wù waa dìí mãã dɩ̀ ji hi-yǝ nǝ̃-ba.
33 Wù yáá wù waa nǝ̃-ba wà: «Yi yuguraa yì kã Serusalɛmgɩ-i nnĩĩ, bà ga dii Curonbiɛw Yahudyaba puruɔntaa'n yuntaaba nǝ̃ Musa hlũũ'n yuntaa'n nãkrɔnɲã nã, bá jar wù sugolli ǹ-ba bà ji ko-yǝ, nã̀ã dii-yǝ bàá mãã bà sǝ̃n fǝ̃ǝ̃ Dũnnũw bà nãkruɔgɩ nã,
34 bà ji ba bà hiil wù kwãmmã nã, bà ga ba bà tɔ tɔlunɲã bà tũn wù nã, bà mũũ-yǝ nǝ̃ cãmblɩri nã̀ã ko-yǝ, nǝ̃ gɩ̀ bãnɲã siɛlnã yuugu, wù ji nĩĩ.»
Yakubaba nǝ̃ Yuhanãw, bà mãã bà cirǝ̃ǝ̃ dìí nã Yesuw saa
35 Sebede byanããbaa mãã Yakubaw bá nǝ̃ wù hǝ̃ǝ̃ Yuhanãw, bá juo waa nǝ̃-yǝ wà: «Kaltii, yi mãã yì ji cirǝ̃ǝ̃ dìí nã mãã ǹ saa, yi caa ń ce-dǝ ń hã-yáà.»
36 Wú yugu-ba wà: «Ɲi caa mǝ̃́ ce hadɩ-i ǹ-hã-ɲã́ã̀?»
37 Bá waa nǝ̃-yǝ wà: «Ya ǹ yuuntasǝ'n gbɩgbaamã nã, yí ba wudiɛw ǹ nãdĩĩyiɛgu, nǝ̃ wudiɛẃ ba ǹ ɲiɲũɔ̃ yiɛgu.»
38 Nǝ̃ Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa nǝ̃-ba wà: «Ɲi mãã ɲì cirǝ̃ǝ̃ dìí nã mãã, ɲi sáa fǝ̃ǝ̃-dǝ.
Mǝ̃̀ mãã mǝ̃̀ jo mǝ̃̀ ji ɲũɔ̃ gùú ywaruu'n guuɲũɔ̃kuugɩ nã, nã̀ã ba mǝ̃̀ jo mǝ̃̀ ji jãn gùú ywaruu'n ɲĩɛ̃mã nã mãã, nã́ã́ ɲi ji hi ɲã̀ nã-i?»
39 Bá siɛ-yǝ wà: «Yi ji hi dɩ̀ nã.»
Yesuẃ waa nǝ̃-ba wà: «Sulammã nã, mǝ̃̀ mãã mǝ̃̀ ji ɲũɔ̃ gùu, ɲi ji ɲũɔ̃-gǝ, mǝ̃̀ mãã mǝ̃̀ ji jãn gùú ɲĩɛ̃mã nã, ɲi ji jãn mã̀ nã.
40 Nǝ̃ dìí mãã ǹ-kã mǝ̃̀ nãdĩĩ'n yiɛ'n jirammã nã, yindagǝ nã mǝ̃̀ ɲiɲũɔ̃'n yiɛ'n jiram'n cɔ̃mmã nã, mǝ̃n sáa da gɩ̀ fãngããgu ǹ-ba mǝ̃̀ ji hã cwaaba nǝ̃ gɩ̀ jirammã.
Dũnnũẁ tɩ́gɩnǝ̃́ǝ̃ mã̀ nã ǹ-ba wù fennãã cwaadaba nã-i, bà-lǝ bàá ga da gɩ̀ wanjirammã.»
41 Duunãtaa nũɔ̃sɔ̃ dɩgaliɛ wáà gáa nɔ̃ dɩ̀-lǝ, bà hiɛgá dũ nǝ̃ Yakubaba nǝ̃ Yuhanãw.
42 Yesuẃ be-ba ǹ-juo ba wù waa nǝ̃-ba wà: «Ɲi fǝ̃́ǝ̃lã́ wà coplaa'n yuntaabá yiirǝǝ bà nã nǝ̃ bà fãngããgu, nǝ̃ cogǝ̃ngĩɛ̃bá ba bà ɲirǝ̃ǝ̃ bà piɛ bà fãngããgu cwaa'n dɩgaliɛw drɔ.
43 Ɲimãã sǝ̃ǝ̃nã dɩ̀ sǝ nnĩĩ sǝ, gùú tii nǝ̃n ba wù caa wú ba cogǝ̃ngãw ɲì sǝ̃ǝ̃nã, wù saa wú ba ɲì mããcierw.
44 Nǝ̃ wùú nǝ̃n ba wù caa wú ba yigantiiw ɲì sǝ̃ǝ̃nã, wù saa wú ba ɲì min lɔw.
45 Sulammã nã Curonbiɛw sáa jo wù ji ce cwaabá ba wù mããcieraa sǝ, nǝ̃ wù júó nã́ã́ mããcier-i ǹ-juo hã-ba nǝ̃ wù yuugu ǹ-da ǹ-pã ǹ-hiil cocindi wasǝrɩ nã.»
Yesuẁ cugur yɩrnĩĩdiɛ'n yinɲã, bà be-yǝ wà Bartime
46 Bá juo hi Seriko lǝri.
Yesuba nǝ̃ wù duunãtaaba nǝ̃ cohuɔdagǝ, bà gáa ba bà hlǝ lǝrɩ nã gùú nã, yɩrnĩĩdiɛẁ yáá dàa wùu jiraa hlũũ'n nũɔ̃gɩ nã ǹ-ba ɲããcirǝ̃ǝ̃gǝgɩ nã, Time bíɛ́ Bartimew yáá.
47 Wú nɔ̃ wà Nasarɛtɩ lǝntaa Yesu-i, wú du nã ǹ-ba wù kaasǝ wà: «Yesu, Dawuda bíɛ́, ne mǝ̃̀ hujãndi!»
48 Cocindɩ́ ba bà ganãã nǝ̃-yǝ, wà wú suu wù nũɔ̃gɩ nã, nǝ̃ yɩrnĩĩẃ hla nã̀ã ver ǹ-ba wù kaasǝ fãngããgɩ nã wà: «Dawuda bíɛ́, ne mǝ̃̀ hujãndi!»
49 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-hiraa nã̀ã waa nǝ̃-ba wà: «Bíyà wú jo.»
Bá be yɩrnĩĩw ǹ-waa nǝ̃-yǝ wà: «Báa sɔ̃ cɔ̃m nã!
suro, wú nàa wù be-n.»
50 Wú tĩɛ̃ ǹ-nǝ̃nǝ̃ǝ̃ wù kuulaadiiyǝpɩpuɔlayǝw nã, nã̀ã sãl ǹ-suro ǹ-kã Yesuw nãã.
51 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-yugu-yǝ wà: «Ǹ wa mǝ̃́ ce bii ǹ-hã-n?»
Yɩrnĩĩẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-siɛ-yǝ wà: «Kaltii, ce mǝ̃́ daraa hlo.»
52 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa nǝ̃-yǝ wà: «Maar, ǹ hũɔ̃mã̀ cíé ń buɔ.»
Gùú bǝ̃ǝ̃gɩ dɩngu dàa, wù yinɲã́ cugurǝǝ, wú paa ǹ-ba wù daraa, wú tuu hlũũgu ǹ-ba wù duu Yesuw nã.