Nuguanꞌ rán nanï̂n rayiꞌî giꞌñanj ñan ga̱ra̱n ra̱ꞌa
22
Ni̱ gayiꞌì ñûn Ma̱ꞌan Jesús ni̱ gaꞌmin nuguanꞌ ráan ni̱ gata:
2 —Ma̱ꞌan sa ni̱ka̱j su̱n neꞌ yàtàꞌa huin dàj rûnꞌ huin ꞌngo̱ rey giꞌhiaj ꞌngo̱ giꞌñanj an ñan ga̱ra̱n ràꞌa ꞌngo̱ daꞌní.
3 Ni̱ gaꞌnḯn sôꞌ gaꞌanj gàkï̀nj nej sí huin si-musû sôꞌ nej sí ga̱ꞌna̱ꞌ giꞌñanj ñan ga̱ra̱n raꞌa daꞌní sôꞌ; sani̱ nun ga̱ꞌhue̱j nej sí dânj ga̱ꞌna̱ꞌ nej sôꞌ.
4 Ni̱ gaꞌnḯn ñûn sôꞌ gaꞌanj aꞌngô da̱ꞌa̱j nej sí huin si-musû sôꞌ ni̱ gataj sôꞌ gu̱nïn nej sí dânj: “Ga̱ta̱j nej suj si ga̱ꞌna̱ꞌ nej sij dadinꞌ gàꞌ hua̱ yu̱gui nihiaa dadinꞌ gàꞌ dagahuí nej dán rô ganaminj in, ni̱ gàꞌ hua̱ yu̱gui daranꞌanj; ni̱ ga̱ꞌna̱ꞌ ya̱ nej sij giꞌñanj ñan ga̱ra̱n ra̱ꞌa daꞌnî.”
5 Sani̱ nun ga̱ꞌhue̱j nej sí gakḯn nej sij ga̱ꞌna̱ꞌ nej sôꞌ si-gi̱ꞌña̱nj sí rey dânj, ni̱ ꞌngo̱ sôꞌ gaꞌanj ga̱na̱che̱j doꞌó, ni̱ aꞌngô sôꞌ gaꞌanj gi̱ni̱ꞌhiaj dàj hua riki si-su̱n.
6 Ni̱ aꞌngô nej sôꞌ gidaꞌa nej sí huin si-musû rey, ni̱ gaꞌhuiꞌ nej sôꞌ niꞌhiaj nej sí dânj, ni̱ dagahuiꞌ nej sôꞌ nej sí dânj.
7 Ni̱ nga gunïn rey dânj sa giꞌhiaj nej sij ni̱ ginaꞌan ruhuâ sôꞌ niꞌin sôꞌ nej sij; ni̱ gaꞌnḯn sôꞌ nej si-stadû sôꞌ gaꞌanj, ni̱ dunahuij nej sôꞌ daranꞌ nej sí dagahuiꞌ nej si-musû sôꞌ, ni̱ gachrîj ñaꞌan nej sôꞌ yumanꞌ snàꞌànj huin yiñán nej sí kï̱j hua dânj.
8 Hiôꞌ ni̱ gataj rey dânj gu̱nïn nej sí huin si-musû sôꞌ: “Yàngàꞌ hia nï̀nꞌ ni̱ gàꞌ hua̱ yu̱gui giꞌñanj ga̱ra̱n ràꞌa nej sij; sani̱ nej guiì ga̱ꞌna̱ꞌ giꞌñanj dânj ni̱ sê guiì sàꞌaj huin ninj mánj.
9 Ga̱ꞌa̱nj nej suj ñan gahui nej chrej e, ni̱ gàkï̀nj nej suj ga̱ꞌna̱ꞌ ahuin na̱nj guiì ganariꞌ nej suj giꞌñanj ñan ga̱ran ràꞌa daꞌnî.”
10 Ni̱ gaꞌanj nej musû ñan hua̱j nej chrej e, ni̱ nagiꞌhiaj chre̱ꞌ nej sôꞌ daranꞌ nej guiì ganariꞌ nej sôꞌ ni̱ gaꞌnaꞌ nej guiì aꞌnanꞌan ni̱ nej guiì sàꞌaj; ni̱ nda gachra chre mân nej guiì giꞌñanj ñan ga̱ra̱n ràꞌa daꞌní rey dânj.
11 ’Ni̱ gatûj rey dânj ni̱ giniꞌhiaj sôꞌ nej sí guyumân giꞌñanj dânj, ni̱ giniꞌin sôꞌ nne ꞌngo̱ sí dânj ni̱ nitaj si nu̱n sôꞌ atsîj nu̱n nej sí nne giꞌñanj ñan ga̱ra̱n ràꞌa nej guiì.
12 Ni̱ gataj rey dânj: “Tugûnj, dàj giꞌhiâꞌ gatûj hiuj nânj dadinꞌ nitaj si nu̱nꞌ atsîj nu̱n nej sí nne giꞌñanj ñan garan ra̱ꞌa ràꞌaj.” Sani̱ dḯn gane duꞌhua sí dânj.
13 Hiôꞌ ni̱ gataj rey dânj gu̱nïn nej sí ꞌhiaj sun riñan sôꞌ: “Gu̱mi̱n nej suj dakó sij ngà raꞌa sij ni̱ gi̱ri̱ nej suj ga̱ꞌa̱nj sij neꞌ ye̱ꞌe ñan hua̱ ru̱mi̱nꞌ; ni̱ hiuj dânj ga̱ne sij ni̱ du̱gueꞌe sij ni̱ nda ya̱ rùj ñanꞌ sij.”
14 Dadinꞌ ûta gàꞌì nej guiì gakḯn Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an ga̱ꞌna̱ꞌ, sani̱ do̱j nï̀nꞌ ninj huin sa ga̱na̱gui̱ Ma̱ꞌan.
Rayiꞌî sanꞌanj kuestu
15 Hiôꞌ ni̱ gaꞌanj nej sí chru̱n ley ni̱ nadigiꞌñûn nej sôꞌ dàj gi̱ꞌhiaj nej sôꞌ ga̱ꞌhue gànàrìꞌ nej sôꞌ ꞌngo̱ nuguanꞌ ga̱che̱j ga̱ꞌmi̱n Ma̱ꞌan Jesús.
16 Ni̱ gaꞌnḯn nej sôꞌ gaꞌanj nej sí huin ngà nej sôꞌ ni̱ huê danj na̱nj gaꞌanj nej sí huin yiꞌnïnꞌ ni̱ka̱j duguiꞌ ngà Herodes ni̱ gataj nej sôꞌ:
—Maestrûj, niꞌin nej ñûnj si aꞌmin rèꞌ daranꞌ sa yàngàꞌa, ni̱ gidigân yàngàꞌ Ma̱ꞌân rèꞌ si-chrej Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an, ni̱ nitaj si giriñun ruhuâ rèꞌ dàj gaꞌmin nej guiì rayiꞌî Ma̱ꞌân rèꞌ, ni̱ nitaj si giniꞌhiaj rèꞌ sa guruguiꞌ neꞌ ye̱ꞌ nej síi dadinꞌ niꞌin rèꞌ dàj hua ruhuâ nimân nej sij.
17 Ga̱ta̱j rèꞌ dàj huin ruhuâ rèꞌ: Dùgùnàj huaj gàꞌhuìꞌ nej ñûnj sanꞌanj an riñan César nîꞌ, si nitaj si dùgùnàj huaj sàꞌ.
18 Sani̱ niꞌin Ma̱ꞌan Jesús sa aꞌnanꞌ ganï̂n ruhuâ nej sij ni̱ gata gu̱nïn nej sij: Nùnj huin saj ni̱ gayakaj nej suj daꞌngaꞌa ngàj ràꞌaj.
—Sí digaꞌñuꞌunj nej suj gàꞌ mánj.
19 Gi̱di̱gân nej suj ꞌngo̱ sanꞌanj gaꞌhuiꞌ nej suj kuestu staj.
Ni̱ gaꞌhuiꞌ nej sij ꞌngo̱ sanꞌanj gùꞌnàj denario riñan Ma̱ꞌan Jesús.
20 Hiôꞌ ni̱ gataj Ma̱ꞌan Jesús:
—Ahuin sí ñan duꞌhua ni̱ ahuin sí siyu̱gui nnûn riñan sanꞌanj nânj ràꞌaj.
21 Ni̱ gataj nej sij:
—Ñan duꞌhua César ngà siyu̱gui sôꞌ nnûn riñanj na̱nj ánj.
Ni̱ gataj Ma̱ꞌan Jesús:
—Nàgàꞌhuìꞌ nej suj riñan César sanꞌanj huin siꞌhiaj César ni̱ nàgàꞌhuìꞌ nej suj riñan Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an sanꞌanj huin siꞌhiaj Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an.
22 Nga gunïn nej sij nej nuguanꞌ nânj ni̱ gahuin ña̱ꞌanj ruhuâ nej sij, ni̱ gudunâj nej sij Ma̱ꞌan Jesús ni̱ gaꞌanj nej sij.
Gachín naꞌanj nej sij si gànàꞌnï̀nj nej nîman
23 Gui dânj ni̱ gaꞌnaꞌ yiꞌnïnꞌ nej dùguìꞌ sí saduseo riñan Ma̱ꞌan Jesús. Ni̱ gachín naꞌanj nej sôꞌ dadinꞌ gataj nej sôꞌsi nitaj si ganaꞌnï̂nj nej nîman:
24 —Maestrûj, Moisés gataj: Si hua̱ ꞌngo̱ sí dânj gayakaj nika ni̱ gahuiꞌ sôꞌ sani̱ nitaj daꞌní sôꞌ ga ngà siyànà dânj, hiôꞌ ni̱ ga̱na̱ka̱j dinḯn sôꞌ siyànà dânj, daꞌnga ni̱ ga̱ꞌnga̱ daꞌní sí dânj ngà siyànà dânj ni̱ na̱ga̱ne silíj dânj riñan sí gàꞌ gahuiꞌi.
25 Ni̱ ga siganï̂nj nej ñûnj chi̱j dìnï̀nj sí dânj; ni̱ gayakaj si yàhuàꞌa nika sô sani̱ gahuiꞌ sôꞌ. Ni̱ ñan nun ga̱ daꞌní sôꞌ ngà nika sôꞌ, huê danj ni̱ ganakaj dinḯn sôꞌ sí huìj i siyànà minj dânj.
26 Ni̱ gahuiꞌ gè sí huìj i sani̱ nun ga̱ daꞌní sôꞌ ngà siyànà dânj, hiôꞌ ni̱ ganakaj dinḯn sôꞌ sí huàꞌnï̀nj ïn siyànà dânj sani̱ nun ga daꞌní sôꞌ ni̱ gahuiꞌ sôꞌ, ni̱ huê danj na̱nj ganakaj aꞌngô nej dinḯn sôꞌ sí ꞌna̱ꞌ neꞌ rùkùu ni̱ gane nej chi̱j dìnï̀nj sôꞌ ngà siyànà dânj.
27 Ni̱ neꞌ rùkù nga gahuiꞌ daranꞌ nej dìnï̀nj sôꞌ ni̱ gahuiꞌ siyànà dânj.
28 Nga gànàꞌnï̀nj nej sôꞌ siganï̂nj nej nîman, ni̱ ahuin goꞌngo̱ nej chi̱j dìnï̀nj sôꞌ ga̱huin hia nika siyànà nânj, dadinꞌ daranꞌ nej sôꞌ gane ngà siyànà nânj ràꞌaj.
29 Hiôꞌ ni̱ nanikàj Ma̱ꞌan Jesús ni̱ gata gu̱nïn nej sij:
—Gachej ruhuâ nej suj ngà sa gaꞌmin nej suj ni̱ nun niꞌin nej suj dàj taj riñan si-nùguànꞌ Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an ni̱ dàj nùkuaj hua Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an mánj.
30 Dadinꞌ nga gànàꞌnï̀nj nej nîman ni̱ si̱ gayakaj ninj nika ninj, dadinꞌ ga̱huin ninj dàj rûnꞌ huin nej ángel màn neꞌ yàtàꞌa.
31 Sani̱ rayiꞌî guendâ gànàꞌnï̀nj nej nîman, ni̱ nun ga̱hia̱ nej suj dàj gataj Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an ràꞌ sa ûnꞌ.
32 “Ñùnj huin Daꞌanj Abraham, ni̱ huê huin Daꞌanj Isaac, ni̱ huê huin Daꞌanj Jacob.” Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an ni̱ sê Daꞌanj nej nîman huin mánj, huej huin Daꞌanj nej guiì hua̱ nìꞌnàꞌa na̱nj ánj.
33 Nga gunïn nej guiì nej nuguanꞌ nânj, ni̱ ûta gahuin ña̱ꞌanj ruhuâ ninj nga gunïn ninj dàj hua nej yìꞌnï̀nꞌ nej sa gidigân Ma̱ꞌan Jesús.
Sun nìko giyiꞌnïnꞌ su̱n giꞌhiaj Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an
34 Nga gunïn nej sí fariseo si dḯn gahuin duꞌhua nej sí saduseo giꞌhiaj Ma̱ꞌan Jesús, ni̱ ganahuin chre̱ꞌ nej sôꞌ dàj rûn huin ꞌngo̱ rïn síi.
35 Sí gidigân si-nùguànꞌ Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an huin ꞌngo̱ sí dânj, ni̱ gachín naꞌanj sôꞌ Ma̱ꞌan Jesús guendâ ruhuâ sôꞌ ga̱ra̱n huè sôꞌ Ma̱ꞌan ni̱ gataj sôꞌ:
36 —Maestrûj. Ahuin nuguanꞌ huin sa si̱nï̱n giyiꞌnïnꞌ su̱n giꞌhiaj Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an ràꞌaj.
37 Gataj Ma̱ꞌan Jesús:
—“Ga̱ ꞌì ruhuâ sòꞌ niꞌînꞌ Ma̱ꞌan Señor huin Daꞌanjꞌ ngà daranꞌ ma̱ꞌan nimânt, ngà daranꞌ ma̱ꞌan nimânt, ngà daranꞌ daꞌngaꞌ.”
38 Huê nânj huin nuguanꞌ si̱nï̱n giyiꞌnïnꞌ su̱n giꞌhiaj Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an ni̱ huej huin sa nìko doj gàꞌ daꞌ daranꞌ nej nuguanꞌ giyiꞌnïnꞌ su̱n giꞌhia.
39 Dukuán huìj giyiꞌnïnꞌ su̱n giꞌhiaj Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an hua dàj rûnꞌ hua nuguanꞌ si̱nï̱n giyiꞌnïnꞌ su̱n ni̱ ta: “Ga̱ ꞌì ruhuâꞌ niꞌînꞌ nej duguît dàj rûnꞌ ꞌì ruhuâꞌ niꞌînꞌ Ma̱ꞌanꞌ.”
40 Ni̱ si dagahuînꞌ nguèj dukuán nuguanꞌ giyiꞌnïnꞌ su̱n nânj ngà nej nuguanꞌ gaꞌmin nej sôꞌ gataj dàj ga̱huin ni̱ gàꞌ dagahuînꞌ daranꞌanj na̱nj ánj.
Ahuin si da̱ꞌni̱nj huin Cristo ràꞌaj
—Dàj anï̂n ruhuâ nej suj niꞌin nej suj Cristo ràꞌaj. Ahuin si da̱ꞌni̱nj huin ruhuâ nej suj ràꞌaj.
Ni̱ gataj nej sí dânj:
—Siganï̂nj nej dùguìꞌ David ꞌnaꞌ sij na̱nj ánj.
43 Ni̱ gataj Ma̱ꞌan Jesús:
—Nùnj huin saj ni̱ gaꞌmin David giꞌhiaj Ma̱ꞌan Espíritu Santo ni̱ gataj sôꞌ: Señor, gu̱nïn sôꞌ ràꞌaj:
44 Gataj Ma̱ꞌan Ñaꞌanj an gu̱nïn Ma̱ꞌan si-Señoj:
“Ga̱ne sôꞌ raꞌá neꞌ huàꞌàj,
nda gu̱nu̱kua gùchrù nej sí unïnꞌ ngàꞌ riki dakót.”
45 Si gataj David Señor gu̱nïn sij, ni̱ ga̱ꞌhue ga̱huin daꞌní sôꞌ sij na̱nj nînꞌ.
46 Ni̱ gàꞌ si ꞌngo̱ nej sí dânj nun ga̱ꞌhue gìrìꞌ nuguanꞌan dàj dunanikàj nej sôꞌ riñan Ma̱ꞌan Jesús, ni̱ àsìj gui dânj ni̱ nitaj ga̱ si ꞌngo̱ nej síi giriñun ruhuâ gàchìnj naꞌanj Ma̱ꞌan Jesús gàꞌ mánj.