Luka 20

Jinẽnĩt cĩ makathĩt cĩ Yesu

(Bẽl Matewo 21:23-27; Marĩkõ 11:27-33)

Kõr ĩmma balna cĩ alimanĩ Yesu eet reerunga cĩ Ciith cĩ Nyekuco, ĩthõng irion Nyemut cĩ Abũnna, avvu kẽnnẽ balna makayyiowa cĩk paadĩrnyawu kĩ limanniok cĩk Ngiranak kĩ eet cĩk obbitik ĩcĩnnĩ. 2 Ĩthõng ijinit entek ne, “Duwaet da yoko jurrung, makathĩt jang cĩ atĩcanẽ niia thoothonniok cĩkkõ wo? Ngẽnẽ da cĩ anyi aniitia makathĩt coo wo?”

3 Ẽdẽcĩ Yesu ĩnõõgõ ennei ne, “Nyẽ da nõõnõ kijinung na buu agiitia. Uduktahangũ, 4 aku da balna makathĩt cĩ agamẽcĩ Yoanẽ eet batithimo tammuatiddina, kõdẽ kĩ eeta?”

5 Õthõõth kẽnnẽ nõõnõ nẽẽgẽ dõ athĩ ne, “Mĩ kentek ne, ‘Aku tammuatiddina,’ ajinnet katĩ enneccet ne, ‘Nyia da athii cĩ elemnyu ĩnõõnõ wo?’ 6 Ĩthõng thĩ, naboo ma kentek ne, ‘Aku kĩ eet,’ ovoccet katĩ eeta cĩkkõ vẽlẽk bĩĩyẽnĩy, nyatarka elemit nẽẽgẽ ngatĩ ẽnnẽ Yoanẽ et cĩ õthõõth molook cĩ Nyekuco.”

7 Ngaatĩ ẽthẽcĩ nẽẽgẽ ne, “Erekcet gõõl cĩ da arũbanĩ Yoanẽ makathĩt nĩcẽ.”

8 Ma natẽ, ẽdẽc Yesu ĩnõõgõ ethek ne, “Athii thĩ, thẽk na buu cĩ kaduwacung gõõl cĩ kamũdanẽ na makathĩt cĩ kadĩmanẽ kaal cĩkkõ wo.”

Ticcianniok cĩk mana cĩ vĩnõwo

(Bẽl Matewo 21:33-46; Marĩkõ 12:1-12)

9 Ngaatĩ aduwacĩ Yesu eet thõõth cĩ owovothi cĩ alĩta eet ethei ne, “Aavĩ balna eeti ĩmma cĩ ẽẽv mana cĩ kẽẽn cĩk vĩnõwak, ĩthõng ũtũngẽẽĩ evyiok õõgĩ kevitõ, ngaatĩ õkõyyĩ looca ĩmmanĩ ĩcĩ õkkõ avĩyanĩ nẽ kuumuc. 10 Ma baa ngĩĩ teedinet, ition baatĩ manu ticciannioit ĩmma kũũk, kĩĩ katĩ kaanycĩk evyiowa nyegerua õõgĩ. Õvvõ kẽnnẽ uuk nẽẽgẽ ticciannioit nĩcẽ, ĩthõng umurit ĩnõõnõ kimiirie kũũk athĩnẽy kollin. 11 Ikiyyia ition nẽ ticciannioit ĩmma naboo, õvvõ kẽnnẽ nẽẽgẽ uuk nĩcẽ buu, ĩthõng ĩdĩmanit buth, ĩthõng umurit ĩnõõnõ kimiirie kũũk athĩnẽy kollin noko. 12 Ma naboo natẽ, ition nẽ ticciannioit ĩmma naboo. Õvvõ kẽnnẽ nẽẽgẽ naboo uuk nĩcẽ buu, kĩĩ ẽlẽ cĩnnẽ tũbẽ, ĩthõng utdukteek ngatĩvõrĩ manatõ.

13 “Ngaatĩ amui baatĩ manu athĩnnĩ ne, ‘Kogooni woccia kuu? Nyẽ da wanĩco kition ngẽrnanĩ kir cĩ kamĩnani õrrõt wo, kerebo woccia katĩ õvvõ nẽẽgẽ ongollie ĩnõõnõ.’

14 “Ma balna ngĩ acĩn evyiowa ngẽrĩnĩ wo, ũrũmĩt thõõth ĩĩtõ ne, ‘Ngẽrĩnĩ wanĩco kir coo. Kuruit ĩnõõnõ, kĩĩ katĩ karagĩthĩt naaga mana kĩĩ cĩnac kũdũt.’ 15 Ngaatĩ õvõyyĩ ĩnõõnõ ngatĩvõrĩ manatõ, ĩthõng uruita.

“Ma ngĩ ahaddu niigia, õkkõ woccia katĩ adaĩ baatĩ manu evyiok nĩĩkẽ nyiagin? 16 Õkkõ katĩ aruk ĩnõõgõ, ĩthõng anyĩk mana eet cĩk rẽẽng.”

Ma balna mĩ athĩrar eeta thõõth coo wo, ĩĩtõ ne, “Athii woccia katĩ cĩ aku õgõõn ketee.”

17 Ngaatĩ akannĩ Yesu eet kẽbẽrẽ kuumuc, ĩthõng ijin ethek ne, “Athĩ nyaraga coo ne?

“ ‘Ũtũbũrĩt balna tengenyiowa bĩĩ,

ĩthõng ikiyyia ĩthĩ bĩĩ coo tiir õrrõt ciitha.’

18 Eeti cĩ katĩ atdukothi bĩĩya, aduuli katĩ nẽ. Ĩthõng thĩ, eeti cĩ katĩ atdukai bĩĩ neccie, amũny katĩ bĩĩ ĩnõõnõ.”

19 Ngaatĩ adiimi atdũkẽcĩ limanniowa cĩk Ngiranak kĩ makayyiok cĩk paadĩrnyawu Yesu kĩjana nĩĩco noko, nyatarka aga balna nẽẽgẽ ngatĩ õthõõth ĩnõõgõ Yesu buth, thõõtha cĩ owovothi cĩ alĩtanẽ eet wo. Ĩthõng thĩ, balna ongollie nẽẽgẽ eeta.

Dũman cĩ mũcũrrũ

(Bẽl Matewo 22:15-22; Marĩkõ 12:13-17)

20 Ma natẽ, ivitia akatti nẽẽgẽ Yesu kẽbẽrẽ, ĩthõng ĩdĩmta eet õõgĩ cĩk ẽẽn torotiak cĩk athĩ ne, abũnna nẽẽgẽ, ĩthõng idiimitõ nẽẽgẽ Yesu kuduwa thõõth ĩmma, kĩĩ katĩ kagamit nẽẽgẽ ĩnõõnõ kĩĩ kaanycĩk gaalinit cĩ Yudea. 21 Ngaatĩ ajini torotiaha neekie Yesu ethei ne, “Limannioit, kagayyia naaga ngatĩ othoothi niia jurrung, ĩthõng ilimanu thõõth cĩ ẽẽn dĩdĩ, ĩthõng athii cĩ ecebiai thoothonniok cĩk eetu, ĩthõng thĩ, alimani thõõth cĩ Nyekuco gõõla cĩ ẽẽn dĩdĩ. 22 Duwaet da yoko, abũnna woccia thẽk ngatĩ kadũmanecia naaga alaan cobbi cĩ Rũma mũcũrrũ?”

23 Aga balna Yesu ngatĩ atĩmanĩ nẽẽgẽ ĩnõõnõ thõng, ngaatĩ ẽthẽcĩ ĩnõõgõ ne, 24 “Anycangũ da nyarobiiac cĩ ẽẽn thiihit codoi kĩcĩn na. Nguum cĩ ngẽnẽ coo? Ĩthõng cĩk ngẽnẽ thara cĩkkõ cĩk eheedothi nyarobiiaca ĩcoo wo?”

25 Ẽdẽcĩ nẽẽgẽ athĩ ne, “Alaan cobbi cĩ Rũma.”

Ngaatĩ ẽthẽcĩ Yesu ĩnõõgõ ne, “Anycĩk alaan cobbi cĩ Rũma kaal cĩgĩnĩk, ĩthõng anyciwu Nyekuc kaal cĩgĩnĩk.”

26 Athii balna nẽẽgẽ cĩ ũũlĩ ngatĩ woccia agamĩ Yesu, nyatarka thõõth cĩ aduwa nẽ meelitina cĩ eetu. Ma natẽ, ĩjaktõy nẽẽgẽ tiv, nyatarka itdirlangan thõõth cĩ aduwa Yesu ẽẽ, ĩnõõgõ.

Rũgẽt vurtia cĩ daaĩtho

(Bẽl Matewo 22:23-33; Marĩkõ 12:18-27)

27 Aatĩ balna Thaduthei cĩk athĩ ne, athii eeti cĩ adaak cĩ arũkna naboo. Ivitiak balna gwuak Yesu, ĩthõng ijinit entek ne, 28 “Limannioit, eheedĩcet balna ageeta Mutha thõõth cĩ athĩ ne, mĩ adaak eeti uungni ngaa kothii doolec, aku gotonia, ĩthõng agam ngaa cĩ bõyyĩ ẽẽ, kĩĩ katĩ kitirriak dõõlĩ cĩk katĩ ẽẽn cĩk gõtõnĩ cĩ adaak ẽẽ. 29 Õgõõn balna eeta cĩk ẽẽn tũrgẽrẽm cĩk ẽẽn gõtõõnõk noko. Ikiyyia itiwõõy cĩ owu, ĩthõng adaak ngaanĩ kittiria dõõlĩ. 30 Ngaatĩ aku agamĩ gotonia cĩ õwõbẽcĩ ngaa cĩ gõtõnõnĩ, ĩthõng ikiyyia adaak nẽ buu ngaanĩ kittiriak ngaa nĩcẽ dõõlĩ. 31 Ma natẽ, ikiyyia agam gotonia cĩ ẽẽn iyyio buu ngaa nĩcẽ. Ĩthõng gõõla nĩcẽ dõ noko, ivitia adaaitõ gotoonogua cĩk ẽẽn tũrgẽrẽm ẽẽ, vẽlẽk ngaanĩ kittiryia dõõlĩ kũdũt. 32 Ĩthõng ma vurtia, ikiyyia adaak ngaa neccie buu. 33 Ma kõrra cĩ arũknanĩ eeta daaĩtha, agam katĩ ngẽnẽ ngaa coo lõgõõtẽy ĩcĩk ẽẽn gõtõõnõk cĩk ẽẽn tũrgẽrẽm ẽẽ, vẽlẽk, nyatarka itihit balna nẽẽgẽ vẽlẽk ĩnõõnõ?”

34 Ẽdẽcĩ Yesu ethei ne, “Atihe eeta loota ngato dõ. 35 Ĩthõng thĩ, eeta cĩk ẽlẽmĩ Nyekuci cĩk katĩ arũkna daaĩtha, athii cĩ atihi, 36 ĩthõng athii katĩ nẽẽgẽ cĩ adaaĩ, nyatarka aavutõ nẽẽgẽ kĩ anjĩlẽta. Avvẽ katĩ nẽẽgẽ a ne, dõõlĩ cĩk Nyekucak, nyatarka ẽẽn nẽẽgẽ dõõlĩ cĩk ũrũkta daaĩtha. 37 Ĩthõng thĩ, thõõtha wũ balna atũũthẽnẽ bõõnõ, ẽyẽla balna Mutha ngatĩ arũknanĩ eeta daaĩtha, nyatarka balna avvũ nẽ Makayyioit athĩ ne, ẽẽn ‘Nyekuc cĩ Abrahamĩ, kĩ cĩ Aĩthaĩ, ĩthõng cĩ Yokobĩ.’ 38 Athii cĩ ẽẽn nẽ Nyekuc cĩ daakciawu, ĩthõng thĩ, ẽẽn nẽ Nyekuc cĩ ruguthiowu, nyatarka arũgĩ eeta vẽlẽk ĩcĩnnĩ.”

39 Ngaatĩ ẽdẽcĩ limanniowa gwuak cĩk Ngiranak ẽthẽcĩ ne, “Limannioit, uduwa niia thõõth jurrung.” 40 Ĩthõng ithii eeti cĩ ngaanĩ ajin ĩnõõnõ naboo tõ.

Ẽẽn Kiristo Ngẽrtĩ ngẽnẽ?

(Bẽl Matewo 22:41-46; Marĩkõ 12:35-37)

41 Ma natẽ, ijin Yesu ĩnõõgõ ethek ne, “Nyia kĩĩtõ eeta ne, ẽẽn Kiristo Ngẽrtĩ Davide wo? 42 Ma naboo aduwa Davide Nyaragawa cĩ Tegeluanu athĩ ne,

“ ‘Aduwaai balna Makayyioiti Makayyioit cannĩ ethei ne,

“Avvu attia cannĩ ĩcĩ athio,

43 kuumuc kijiar na mĩrõk cugunik,

kaarĩk na ĩnõõgõ thoonĩy cugunik.” ’

44 Avvũ Davide ĩnõõnõ athĩ ne, ‘Makayyioit.’ Ẽẽn woccia naboo nẽ ngẽrtĩ Davide kuu?”

Yesu kĩ limanniok cĩk Ngiran cĩ Mutha

(Bẽl Matewo 23:1-36; Marĩkõ 12:38-40)

45 Ma balna thẽk ngaanĩ athĩknẽ eeta vẽlẽk, irionĩk Yesu wobjiak cĩgĩnĩk ethek ne, 46 “Egeenyit niigia jurrung, eet wũk gõõ alimaneei eet Ngiran. Amĩnan nẽẽgẽ ngatĩ acĩnĩ eeta ĩnõõgõ ahimit ceremua cĩk õkõmĩ kak, ĩthõng idiimitõ eet kĩthaacõ ĩnõõgõ ngatĩ tũwẽnto. Ĩthõng idiimitõ ngĩ aatĩ taabĩtẽy ĩcĩk ootinu Ciithẽnẽy ĩcĩk Lawintiak, kĩ ngatĩ adaĩ eeta peyian. 47 Ẽẽn nẽẽgẽ eet cĩk ĩtdany ngaay cĩk bõyyĩk ciithẽnẽy cĩgĩk, ĩthõng agurrei nẽẽgẽ lawinit kuumuc, nyatarka adiim ngĩ ẽyẽla eleeti cĩgĩk. Uuki katĩ eeta cĩk õgõõn ketee õrrõt kũdũt.”