Batʉ ba Nazalɛtɨ bakɛgʉ kabɨnɨkyana Yeso
(Matayɔ 13.53-58; Luka 4.16-30)
6
1 Yeso atʉkya ndɨ ka pa yi nɨyɔ, ɨnda ndɨ kʉ opingo ndɨ mino, pa imoti na babɨbya kakɨ. 2 Nɨyɔ lɨsyɛ la kimumbiso ɨtʉlyana, apʉnga ndɨ kapá mʉtʉʉ ka ndabʉ ya likungoni ka Bayudha. Nɔkʉ ʉdhɨka ndɨ batʉ budhingi nɨbɔ ba ndɨ kamʉkana wa bɨdhɛ. Bapʉnga ndɨ kauusono bɛ : « Wanɨ nɔ awonisilo masɨ mi nɨma ? Wanɨ nɔ apá inguo ya yimibho yi nɨyɨ ? Akagya makpʉmʉka mʉmbanga-mbaga bɛnɛ no ngu ka wanɨ ? 3 Kɛgʉ mbɛyɨ mʉsɛlɛmala mʉ ? Mika Malia ? Mamakɨ Yakɔbɔ, Yɔsɛ, Yudha na Simoni ? Takikogigʉ mbɛyɨ pa imoti na basalɨ kakɨ wanʉ ? » Kinili bakakwananagʉ ndɨ kabɨnɨkyana.4 Kuwa wa, Yeso ʉbɨkya ndɨ bɛ : « Mugyalandʉ ikogo na ɨbhɨbha ka bapa bayasɨ, luki limoti, kikogigʉ na ɨbhɨbha kʉ kabʉ, lugo wa lɨvananza kakɨ na ka ndabʉ kakɨ. »
5 Yeso kakwananagʉ ndɨ bata kagya lɨkpʉmʉka lɨmbanga gʉtʉgʉ limoti aka kʉ bɛyɔ. Luki limoti, ubhisilyo ndɨ batʉ ba bokolobu bemoti-bemoti aka mabɔkʉ, baʉka ndɨ. 6 A ndɨ kombomboyo kyɛ bambanzʉ bakɛgʉ ndɨ kabɨnɨkyana.
Yeso akaʉtɨka batʉtʉmbwa tɛkɛbɛ na baba
(Matayɔ 10.5-15; Luka 9.1-6)
Kumbuso yi, Yeso ɨnda ndɨ kolingyo giyo yasɨ nɨyɔ buwobhi-buwobhi anapá mʉtʉʉ. 7 Kʉwa wa, ʉmaka ndɨ batʉtʉmbwa tɛkɛbɛ na baba, apʉnga ndɨ kaʉtɨka baba-baba nɨ upíni ngu yikpumyo malɨmba. 8 gbɨtyaga ndɨ bɛ : « Makigwinonogonitɔgʉ no luki ko pisi kiki asɨ mʉdhʉkpɔ aka. Makovonitɔgʉ malɨlɨ, kʉgba, gʉtʉgʉ buyi aka ko fuku kunu. 9 Wimokisyoni bɛkpakʉ, luki limoti, makimokisyonitɔgʉ basimizi baba. » 10 Yeso ubikyoku bata ndɨ bɛ : « Bakamʉtɨlya banʉ ka ndabʉ imoti bɛnɛ, wikoni wa aka wa, kadhwɛ kʉ kwa kʉ mopupo mino. 11 Puponi ka bapa ba yasɨ kʉ bakamʉtɨlyɨgʉ banʉ mino na kʉ bakya banʉ mino kamʉmʉkana. Mɨbhʉmaga libungu la magʉ kunua kauwoniso bɛ bamukyini. » 12 Kʉwa wa, batʉtʉmbwa baga ndɨ kaubikyogoku bambanzʉ bɛ baikosi ɔbɨlɨ kabʉ. 13 Bokpumyo ndɨ malɨmba makpʉ, bugbodyogo ndɨ gɔnɨ batʉ ba bokolobu budhingi molingo, banaʉka.
Kukwakʉ ka Yuani Mubhatizai
(Matayɔ 14.1-12; Luka 9.7-9)
14 Ngama mudhingi bɛyɔ ka Ɛlɔdhɨ Atɨpasɨ ʉkana ndɨ mongoni ka Yeso, kyɛ lino kakɨ a ndɨ na ɨbhɨbha pa yasɨ. Batʉ bemoti-bemoti ba ndɨ kabɨkya bɛ : « Yuani Mubhatizai nɔ opupiku bi ka babhɨlɨ ! Kinili a no ngu kagya makpʉmʉka mʉmbanga-mbanga bɛyɔ. » 15 Batʉ bagɔgɔ bɛ : « Ɨlɨya nɔ. » Bagɔgɔ bata bɛ : « A mugyalandʉ bemoti abhɛ bemoti ka bogyalandʉ ba bʉndɛlɨ. » 16 Luki limoti, nɨyɔ Ɛlɔdhɨ ʉkana mongoni mi nɨmɔ, abɨkya ndɨ bɛ : « Kɛgʉ Yuani nɨnɔ nakusiso ndɨ mʉ nɔ opupiku bi bata ka babhɨlɨ ! » 17 A bɛyɔ, ɨyɨ Ɛlɔdhɨ nɔ akpamya ndɨ bɛ bagwi Yuani, bamakya ka ligbito. Lɨkpʉmʉka li nɨlɔ igyonoso ndɨ kyɛ Ɛlɔdhɨ ava ndɨ Ɛlodhia. Ɛlodhia a ndɨ muko mamakɨ nɨnɔ miki yi bɛyɔ ka Filipi. 18 Yuani ayoyisogo ndɨ Ɛlɔdhɨ bɛ kokwononigʉ kava muzyakɨ.
19 Nɨyɔ Ɛlɔdhia ɨna bɛyɔ, abhiso ndɨ Yuani no yoko, na a ndɨ kapa kamwisiso. Luki limoti, kɛgʉ ndɨ wakinisono no pisi yi, 20 kyɛ Ɛlɔdhɨ abangagatʉ ndɨ Yuani. Ibhogotʉ ndɨ gɔnɨ bɛ a mʉtʉ wongbingbili na wotu, na ikogo ndɨ kabuulyogo. Ngbingo yi nɨnɔ Ɛlɔdhɨ amʉkanaga ndɨ mino, tamanaga kakɨ amisikonogo ndɨ bingbwi; luki limoti apaga ndɨ kamʉkana aka.
21 Lɨsyɛ limoti, Ɛlɔdhia inisono ndɨ no pisi yanza kamwisiso Yuani. A ndɨ lɨsyɛ lo dhumo yitomosyo yɨbʉkʉta ka ngama Ɛlɔdhɨ. Ɨyɨ Ɛlɔdhɨ alyisiso ndɨ dhumo, ʉmaka kʉwa bangama kakɨ nɨbɔ agyaga ndɨ na ɨbʉ ligubho, bangama ka basʉdha na bambanzʉ budhingi-dhingi ba Galilaya. 22 Mika Ɛlɔdhia nɨnɔ mʉsɨka yi ingyo ndɨ ka ndabʉ, apʉnga kobino. Mobino kakɨ abosilo ndɨ ngama Ɛlɔdhɨ na batʉ basɨ nɨbɔ ʉmaka ndɨ ko dhumo. Ngama abɨkya kʉwa ndɨ mʉsɨka nɔ bɛ : « Ɨkʉnga luki lasɨ nɨlɔ wakapa, nʉpátʉ. » 23 Kumbuso yi, akʉlya ndɨ silika bɛ : « Nʉpátʉ luki lasɨ nɨlɔ wɛkʉnga, gʉtʉgʉ kiko kagbanana bʉngama kamɨ lugo aka. »
24 Kʉwa wa, mʉsɨka yi nɨnɔ opupo ndɨ, ɨnda kamuuso amakɨ bɛ : « Nakʉngɨ luki tino ? »
Amakɨ asikisyo ndɨ bɛ : « Kʉnga mʉ ka Yuani Mubhatizai. »
25 Mʉsɨka nɔ ɨga ndɨ bɨgala-gala kʉ ka ngama, abikyoku bɛ : « Nakapa ambɛ ɨpá mbɨya-mbɨya wanʉ mʉ ka Yuani Mubhatizai ka papɨ. »
26 Ngama alya ndɨ kumbu kʉgbɛ. Luki limoti, kakwananagʉ ndɨ bata kakya ko bhulo ya silika nɨnɔ akɔ ndɨ kambwa ka batʉ nɨbɔ ʉmaka ndɨ ko dhumo. 27 Atɨka kʉwa ndɨ bɨgala-gala sʉdha kakɨ bemoti nɨnɔ abuulyogo ndɨ, akpamya bɛ akuku Yuani Mubhatizai mʉ. Alʉkʉ nɔ ɨnda ndɨ ka ligbito, akoku ndɨ mʉ. 28 Kumbuso yi, odhoku ndɨ nomu kʉsɔ wa papɨ, apá mʉsɨka yi nɨnɔ. Mʉsɨka yi nɨnɔ apóku ndɨ amakɨ. 29 Ngbingo yi nɨnɔ babɨbya ka Yuani bʉkana ndɨ mino mongoni mi nɨmɔ bɛyɔ, bobhinikoku ndɨ manda kakɨ, bolumbo ndɨ.
Yeso akaulyolyiso bambanzʉ ɛlɔfʉ kubukumuti
30 Nɨyɔ batʉtʉmbwa bigononoku ndɨ buwobhi na Yeso, batʉmbʉlyaga masɨ nɨmɔ bagya ndɨ na mʉtɨwɨ masɨ nɨmɔ bapá ndɨ. 31 Yeso ʉbɨkya ndɨ bɛ : « Togoni mbɛyɨ ibusu aka bɨkɛdɛ ka pa nɨyɔ mʉmbanzʉ kɛgʉ mino, mimumbisoku. » Abɨkya ndɨ bɛyɔ kyɛ bambanzʉ budhingi kʉgbɛ basilyogoku ndɨ, banaga. Babɨbya bakɛgʉ ndɨ gʉtʉgʉ no ngbingo mʉlyalya aka. 32 Bakɨda kʉwa ndɨ asɨ ɨbʉ aka kʉsɔ wa ɨngbɔlɔ ka pa nɨyɔ mʉmbanzʉ kɛgʉ ndɨ mino.
33 Luki limoti, batʉ budhingi bʉmɨna ndɨ nɨ banaga, bumibho. Kʉwa wa, bambanzʉ ba gʉdʉ basɨ batɨnɨka ndɨ na mbangʉ, badɨkya ndɨ nɨ ɨbʉ kadhwɛ kambwa ka Yeso na babɨbya kakɨ ka pa nɨyɔ ba ndɨ mino kaɨnda.
34 Nɨyɔ Yeso osyo ka ɨngbɔlɔ, amɨna ndɨ ambaza mudhingi, alya ndɨ kumbu kʉgbɛ kyɛ a ndɨ abhɛ bakɔndɔlɔ nɨbɔ bakɛgʉ na mububulyo. Apʉnga ndɨ kaupá mʉtʉʉ kʉgʉ wa makpʉmʉka dhidhidhi. 35 Ngbingo a kʉwa ndɨ nɨ okitogini, babɨbya ka Yeso bakpudoku ndɨ, babɨkya bɛ : « Ngbingo okitogini, pa yi nɨyɨna kikogigʉ na bambanzʉ, 36 umigiso batʉ bi nɨba, baga ko giyo nɨyɔ a ka bakpɔlɔ-kpɔlɔ wanʉ na ka sɛngɨ nɨyɨna buwobhi-buwobhi wanʉ. Kʉ bɛyɔ, bakwanana kailuulyo luki lɨlya. »
37 Yeso usikisyo kʉwa ndɨ bɛ : « Upóno nɨ ibunu aka malɨlɨ. »
Luki limoti, bamuuso ndɨ bɛ : « Wakapa bɛ tuluulyiku mukati ka mɨya yɨbab todhoku kaʉpá ?
38 Yeso umuuso ndɨ bɛ : « Ma na mukati mɨnga ? Windoni mbɛyɨ kaanda. »
Nɨyɔ bondoku, basikisyo bɛ : « Ta na mukati kubukumuti na bosi baba aka. »
39 Kʉwa wa, Yeso ʉkpamya ndɨ bɛ bulikisi bambanzʉ basɨ ka magbʉta ka tɔnɨtɔ. 40 Bikokono ndɨ ka magbʉta ma mɨya-yimoti-yimoti, na magɔgɔ ma batɛkɛbɛ-kubukumuti-kubukumuti. 41 Yeso ava ndɨ mukati kubukumuti na bosi baba bi nɨbɔ, ɨkwɛ kʉgʉ wa lɨsyɛ, abhibhiso Kunzi. Kumbuso yi, obunonogo mukati, ʉpága babɨbya kakɨ pa imoti na bosi baba bi nɨbɔ bɛ bʉlʉpyagɨ kʉwa. 42 Ɨbʉ basɨ balyalya ndɨ, bikutogo bɨkpɛkɛdɛ-kpɛkɛdɛ. 43 Kʉwa wa, babɨbya bamʉmʉlaga ndɨ bodhongbu ba ya mukati na bosi nɨbɔ basɨkana ndɨ. Otumo ndɨ mʉmbɨ tɛkɛbɛ na mɨba. 44 Lugo ka batʉ basɨ nɨbɔ balyalya ndɨ, balʉkʉ ba ndɨ ɛlɔfʉ kubukumuti.
Yeso akakpakyana kʉgʉ wo libo
45 Kumbuso yɨkɛdɛ, Yeso ʉkpamya ndɨ babɨbya kakɨ kadaka ka ɨngbɔlɔ kyɛ bazabhɨ mbɛyɨ ɨbʉ kambwa kʉsyakʉ wa ibhombu, miso ka gʉdʉ wa Bhɛtɛsaidha. Ɨyɨ, asɨkana ndɨ kapá ambaza ka bambanzʉ lɨgʉndʉ. 46 Kumbuso kaʉpá lɨgʉndʉ, aga ndɨ kalʉmba ka ngʉpa. 47 Nɨyɔ bʉgɔgɔ ogwo, ɨngbɔlɔ a kʉwa ndɨ ka lɨmbɛngɨ lo libo. Yeso a ndɨ ɨyɨ mʉkaka aka kubhi. 48 Ɨna ndɨ bɛ babɨbya kakɨ ba ndɨ na bʉkpɛkɨ-kpɛkɨ kawɔ ɨngbɔlɔ kyɛ ovivi a ndɨ kautundulo kumbuso. Kʉwa buwobhi lɨsyɛ katɨnɨkaga, bamɨna ndɨ Yeso nɨnɔ odhoku nɔ miso ya kʉ ba ndɨ mino. A ndɨ kpakyana kʉgʉ wo libo, anapa kaʉkɨtaga. 49 Nɨyɔ bamɨna bɛyɔ, bakʉgwaga ndɨ kyɛ ba ndɨ kasɨma bɛ abhɨlɨ. 50 A bɛyɔ, ɨbʉ basɨ bamɨnatʉ ndɨ, botumo ndɨ na kʉbangakʉ bɨdɛ. Luki limoti, ko ngbingo yi nɨnɔ aka nɔ, Yeso ʉbɨkya ndɨ bɛ : « Wikoni na lɨlʉkʉ ! Ɨmɨ nɔ, makobongonitɔgʉ ! » 51 Kumbuso yi, adaka ndɨ ka ɨngbɔlɔ pa imoti na ɨbʉ, ovivi adhakɨlya ndɨ. Babɨbya botumo ndɨ na ombombo bɨdɛ, 52 kyɛ bakotombisyogʉ ndɨ isi ya lɨkpʉmʉka lɨmbanga nɨlɔ agya ndɨ kʉgʉ wa mukati. A bɛyɔ, yimibho kabʉ a ndɨ yikudu.
Yeso akauukuso batʉ ba bokolobu ka iwili ya Gɛnɛzalɛtɨ
53 Ngbingo yi nɨnɔ bazabha ndɨ mino, bosilo ka iwili ya Gɛnɛzalɛtɨ, bafʉma ndɨ ɨngbɔlɔ. 54 Nɨyɔ aka yɔ bopupogo, bambanzʉ bamibho ndɨ Yeso. 55 Bapʉnga ndɨ kolingyo iwilɨ yi nɨyɔ yasɨ. Banadhulyoku Yeso na batʉ ba bokolobu kʉgʉ wa bakalagba ka bapa ba yasɨ kʉ bʉkanaga ndɨ mino bɛ a kʉ. 56 Bapa ba yasɨ kʉ Yeso ɨndaga ndɨ mino, iki ka sɛngɨ, ka bagʉdʉ ikanɨ ko giyo, bambanzʉ babhisilyogo ndɨ batʉ ba bokolobu ka bapa yangba. Ɨbʉ bambanzʉ bi nɨbɔ bɨtatanaga ndɨ na Yeso bɛ batʉ ba bokolobu bavɨlɨnɔ gʉtʉgʉ mʉ ma kutuko kakɨ aka. Na basɨ nɨbɔ bavɨlaga ndɨ, baʉkagatʉ ndɨ.