Onɛ siak na nyɛ albareka
28
1  Ya ya'a siaki ya Zugsɔb onɛ aan ya Wina'am la nɔɔr, ka dɔlis o nɔzi'elʋg banɛ ka m tisidi ya zina la wʋsa, Zugsɔb onɛ aan ya Wina'am la na dʋ'ʋsi ya gaad buudbanɛ bɛ dunia nwa wʋsa. 2 Ya ya'a siaki ya Zugsɔb Wina'am la nɔɔr, albareka bama wʋsa na kɛn ya zugin na, ka kpɛm bɛ nɛ ya. 3 Zugsɔb la na niŋi ya zug bareka tempʋʋgin ka niŋi ya pɔɔd wʋsa bareka. 4 Zugsɔb la na niŋi ya bareka ya biis du'am pʋʋgin, ka tisi ya zʋʋd bɛdegʋ nɛ niigi nɛ kɔnbid bɛdegʋ. 5 Zugsɔb la na niŋi ya zʋʋd nɛ ya diib wʋsa bareka. 6 Zugsɔb na niŋi ya kpɛn'ɛb nɛ ya yiib bareka. 7 Ya dataas ya'a ti duoe zabidi ya, Zugsɔb la na kɛ ka ya nyaŋi ba. Ba na la'am dɔl suor yinne kena amaa ba na widigi dɔl suoya ayɔpɔi zɔ ka basi ya. 8 Zugsɔb onɛ aan ya Wina'am la na niŋi ya bʋya la bareka ka kɛ ka li pɛ'ɛl, ka ya nu'ug tʋʋma wʋsa mɔr bareka. Zugsɔb onɛ aan ya Wina'am la na niŋi ya bareka teŋ kanɛ ka o tisidi ya la ni. 9 Ya ya'a dɔlisid Zugsɔb Wina'am la nɔzi'ela la nɛ o suoya la wʋsa, Zugsɔb la na kɛ ka ya aan o mɛŋ nidib banɛ an kasi nwɛnɛ on da pɔ nɔɔri zi'el si'em la. 10 Ala ka dunia nidib wʋsa na baŋ ye ba nɔk Zugsɔb la yʋ'ʋri buoli ya, ka na zɔti ya. 11 Zugsɔb la na tisi ya du'am bɛdegʋ, nɛ niigi nɛ zʋʋd bɛdegʋ, teŋ kanɛ ka o da pɔɔ zi'eli ya yaanam ye o na tisi ya la ni. 12 Zugsɔb la na yɔ'ɔg agɔla, ka kɛ ka saa nii ya teŋin la saŋa kanɛ nar, ka niŋi ya nu'ug tʋʋma wʋsa bareka. Buudi bɛdegʋ na kɛɛn ya san'an na pɛ'ɛŋ amaa yanam kʋ pɛ'ɛŋ si'el si'ela. 13 Ya ya'a kɛlis nɔzi'ela banɛ ka Zugsɔb onɛ aan ya Wina'am tisi ya zina la, o na kɛ ka ya an zut ka ka' zʋyaa. Ya ya'a dɔlisi li sʋ'ʋŋa, ya na bɛ nɛ saazug saŋa wʋsa ka ka' teŋinɛ. 14 Da fɛndigi datiuŋ bɛɛ dagɔbʋg nɔzi'ela banɛ ka m tisi ya zina nwa la, ka dɔl winsieba pʋ'ʋsidi baa.
Nɔpɔɔr bɛ tʋbpʋwʋmnim sɔb zug
15 Amaa ya ya'a pʋ siaki ya Zugsɔb Wina'am la nɔɔrɛ ka pʋ dɔl o nɔzi'ela banɛ ka m tisidi ya zina la wʋsa, nɔpɔɔr bama wʋsa na kɛɛn ya zugin na, ka na dii ya. 16 Nɔpɔɔr na bɛ nɛ ya tempʋʋgin nɛ ya pɔɔdin la wʋsa. 17 Nɔpɔɔr na bɛɛ ya zʋʋdin nɛ ya diibin nɛ ya niigi nɛ kɔnbidin. 18 Nɔpɔɔr na bɛɛ ya zugin ka ya kʋ mɔr biis bɛdegʋʋ, ka ya zʋʋd nɛ ya niigi nɛ kɔnbid mɛ kʋ zu'oe. 19 Ya yiib nɛ ya kpɛn'ɛb na anɛ nɔpɔɔr. 20 Nɔpɔɔr na kɛɛn ya san'an na, ka bɛ'ɛd na paae ya nɛ linɛ wʋsa ka ya nɔki ya nu'ugʋ si'is la, ti paae saŋkanɛ ka o na san'ami ya nyain, yanamɛ tʋm bɛ'ɛd ka tam Zugsɔb la zug. 21 Zugsɔb la na kɛ ka ban'as gban'e ya hali ti paae saŋkanɛ ka ya wʋsa na san'am nyain teŋ kanɛ ka ya kpɛn'ɛd ye ya sʋ'ʋg la ni. 22 Zugsɔb la na kɛ ka ban'as linɛ lɔmisid nidib la gban'e ya, bʋmmɔta nɛ nintʋʋlim na gban'e ya, o na kɛ ka sawak nɛ sisi'em nɛ ki wiim kena san'ami ya zʋʋd ka li wʋsa na dɔlli ya ti paae saŋkanɛ ka ya na kpi. 23 Saa kʋ lɛn nii ka teŋ la na kʋdigi kpi'em wʋʋ kʋnt nɛ. 24 Zugsɔb la na tiak saa ka li lieb titan nɛ uusʋg, li na liti ya zuginɛ ti paae saŋkanɛ ka ya na kpi. 25 Zugsɔb la na kɛ ka ya dataas nyaŋi ya. Ya na dɔl suor yinne keŋ, amaa ya na zɔɔ widigi dɔl suoya ayɔpɔi ka basi ba, ka dunia nidib wʋsa na lidig ka zɔt dabiem bʋnkanɛ maali ya la zug. 26 Ya niŋgbiŋ la na anɛ diibi tis niis banɛ ian'adi agɔla la nɛ bʋnkɔnbid banɛ bɛ teŋgbauŋʋn la, ka sɔ' kae na kadi baa. 27 Zugsɔb la na kɛ ka natiŋkpi'emis banɛ da tɔn Egipt dim la tɔɔn ya, ka kɛ ka ya niŋgbina wʋsa an fɛn'ɛd ka ya ɛnbisid ka kʋ nyɛ li tiim. 28 Zugsɔb la na kɛ ka gɛɛmis mɔri ya, ka zʋnzɔnnim na paae ya, nɛ ya'ambudimis. 29 Ya na babin nintaŋ tisʋʋs nwɛnɛ zʋnzɔɔs nɛ. Ya tʋʋma wʋsa kʋ maalɛ; ba na namisidi ya daar wʋsa ka faandi ya, ka sɔ' kae na faaɛn ya basɛ. 30 Ya na mɔri ya pu'a-ɛlis ka ba faaɛn ba di ka kɛɛ ya. Ya na mɛ' ya' ka kʋ kpɛn'. Ya na kua vain tiis pɔɔd ka kʋ dii li wala. 31 Ba na kʋʋ ya na'araadi ya nini ni, amaa ka ya nɔɔr kʋ lɛm ni'im laa. Ba na faaɛn ya bʋmisi keŋ ka kʋ lɛbisi tisi yaa. Ba na faaɛn ya pɛ'ɛsi tisi ya dataas ka sɔ' kʋ faaɛn lɛbisi tisi yaa. 32 Ba na faaɛn ya na'akim nɛ pu'asada tis teŋ zʋŋ dim ka ba an yammis ka ya kʋ mɔr paŋi na faaɛn baa, ka ya na midigidi ya nini gɔsidi ya biis la suor zug daar wʋsa ka paŋ ti naae. 33 Teŋ zʋŋ dim na kena faaɛn yanamɛ nɔki ya paŋi kuaa nyɛ si'el la, ka ya kʋ mɔr si'ela, amaa ya na nyɛt nɛ mugusʋg daar wʋsa. 34 Namisʋg kanɛ ka ya na nyɛ la na kɛ ka ya ya'am bɔdig. 35 Zugsɔb la na kɛ ka natiŋkpi'emis tɔɔn ya; din yii ya zupaasʋʋgʋ paae ya nɔbpansimpana, ka tiim kae na nyaŋi ti'ebi li.
36 Zugsɔb la na kɛ ka ba gban'e yanam nɛ ya na'ab la mɔri keŋ teŋ kanɛ ka yanam nɛ ya yaanam zi'. Ani ka ya na pʋ'ʋs wina banɛ ka ba nɔk daad nɛ kuga maal. 37 Li na pak tɛɛns banɛ nidib ka Zugsɔb la na widigi ya kpɛn'ɛs la, yɛlkanɛ paae ya la zug; ba na gɔsidi ya ka panrisid taaba la'ad. 38 Ya na bʋd bɛdegʋ ka bʋn fiin, bɔzugɔ na'azɔmnam na ɔnbi li. 39 Ya na sɛɛ ya tiwanna pɔɔd ka kuaa li, amaa ya kʋ nuu li daam bɛɛ ya pun'oe li walaa, bɔzugɔ zunzunya na dii ba. 40 Olif tiis na bɛɛ ya teŋ la wʋsa ni amaa ya kʋ nyɛɛ li kpaam bɔzugɔ li wala la na pɔn' kansa li teŋin. 41 Ya na du'a biribis nɛ bipumis amaa ya kʋ nyɛ ba bɔzugɔ, ba na zabi gban'e ba mɔri keŋ teŋ zʋŋ ka ba lieb yammis. 42 Na'azɔmnam na yadigi ya teŋ la ɔnbid tiis nɛ ya pɔɔd zʋʋd la wʋsa. 43 Saam banɛ bɛɛ ya teŋin la na kpɛn dʋt amaa ka yanam na sigid teŋin. 44 Ya na keŋi ba san'anɛ pɛ'ɛŋ, amaa ba kʋ kɛɛn ya san'an na pɛ'ɛŋɛ. Ba na an zut ka ya an zʋya.
45 Nɔpɔbama na dɔlli ya, ka na kadi gban'e ya ti paae saŋkanɛ ka ya na kpi, bɔzugɔ ya pʋ siaki ya Zugsɔb Wina'am nɔɔr nɛ o nɔzi'ela nɛ gban'ar banɛ ka o tisi ya la. 46 Li na anɛ zanbin nɛ yɛlpakiri tisi ya nɛ ya yaas wʋsa saŋa dinɛ ka' bɛnnɛ. 47 Yanamɛ pʋ dɔlli ya Zugsɔb Wina'am la nɛ ya ya'amlɛogɔ, ka mɛ pʋ maal sumalisim saŋkanɛ ka si'el wʋsa da an sʋ'ʋŋa tisi ya la zug, 48 dinzugɔ kɔ'ɔm nɛ ku'onuud na mɔri ya, ka ya na an bi'ela ka si'el wʋsa pɔ'ɔgi ya, amaa ya na la'am tʋmmi tisidi ya dataas banɛ ka Zugsɔb la na nɔki ya niŋi ba nu'usin la. Dataas la na ziili ya tʋʋm kpi'ema wʋʋ kʋnt yɔksin daugʋ bɛ ya niŋgɔɔnrin nɛ, hali ka ya ti san'am naae. 49 Zugsɔb la na kɛ ka buudsi'a yi lalli kena zab nɛ ya. Ba na yi lalli zulig tɔ'ɔtɔ na nwɛnɛ silʋg nɛ. Buudkaŋa na anɛ banɛ ka ya kʋ wʋmmi ba pian'adɛ, 50 ka ba nindaa na mɔr dabiem, ka ba kʋ na'asid kpɛɛmnam bɛɛ ba zɔt biis nimbaanliga. 51 Ba na kʋʋ ya niigi wʋsa ɔnb, ka dii ya zʋʋd la wʋsa ka kɛ ka kɔ'ɔm kʋʋ ya. Ba kʋ bas ki bielim baa bi'elaa; ba na naae ya daam nɛ kpaam ka li' ya na'abibis nɛ ya pɛbibis, ka li na aan ala ti paae ya san'auŋ saŋa. 52 Ba na lɔbi giligi ya tempʋʋd la wʋsa ti paae saŋkanɛ ka ya teŋ kpi'ema la na lii naae; la'am nɛ yanamɛ mɔr ti'ir ye li na faaɛn ya la. Ba na lɔbi gilig tempʋʋd banɛ bɛ teŋ kanɛ ka ya Zugsɔb Wina'am tisi ya la wʋsa. 53 Ya dataas la na giligi ya, ka kɔ'ɔm nɛ namisʋg kanɛ na paae ya la zug ya na kʋ biribis nɛ bipumis banɛ ka Zugsɔb onɛ aan ya Wina'am tisi ya la ɔnb. 54 Hali dau kanɛ bɛɛ ya sʋʋgin an pʋtɛn'ɛsʋŋ sɔb ka pʋ bɔɔd ye o san'am wada la kʋ zɔɔ o mɛŋ ba'abiig bɛɛ o pu'a kanɛ ka o nɔŋ hali la bɛɛ o biis banɛ nan vʋe la nimbaanliga. 55 Bama wʋsa baa yinne o kʋ tisi ba biig kanɛ ka o ɔnbid la ni'imi, ka li na anɛ ya dataas la giligi ya tempʋʋd ka ya bɛ namisʋgʋn ka diib kae la zug. 56 Hali pu'a kanɛ bɛɛ ya sʋʋgin an ninsʋŋ ka mɔr ya'am, ka an bʋmmɔr, ka kʋ nɔ nɔba keŋ zin'isi'a la na zabid nɛ o sid nɛ o biis. 57 Ka biis banɛ ka o mɛŋ du'a la, o na bɔɔd ye o su'a ɔnbi ba, saŋkanɛ ka ya dataas na ti giligi ya tempʋʋd la, namisʋg kanɛ na paae ya la zug.
58 Ya ya'a kʋ siaki dɔlis wada banɛ sɔb gbauŋ kaŋa ni la wʋsaa, ka na'as yʋ'ʋkanɛ zu'oe ka mɔr dabiem nwa, ye Zugsɔb onɛ aan ya Wina'am la, 59 Zugsɔb la na kɛ ka ban'abɛ'ɛd gban'e yanam nɛ ya yaas. Yɛltɔɔd nɛ ban'a banɛ lɔmisid nidibi yuugid hali la na paae ya na. 60 O na kɛ ka ban'abɛ'ɛd banɛ da gban'e Egipt dim la gban'e ya ka kʋ basi yaa. 61 Zugsɔb la na kɛ ka hali ban'abɛ'ɛd banɛ pʋ sɔb wada gbauŋ kaŋa ni la gban'e ya, ti paae saŋkanɛ ka ya na san'am naae. 62 Yanam banɛ da zu'oe nwɛnɛ nwadbibis banɛ bɛ saŋgbana ni la yʋ'ʋn na anɛ bi'ela bɔzugɔ, ya pʋ siaki ya Zugsɔb Wina'am la nɔɔrɛ. 63 Nwɛnɛ lin da an Zugsɔb la bɔɔdim ye o kɛ ka ya bɛllim an sʋ'ʋŋa ka ya wiak ka ya kal zu'oe la, ala mɛn ka li na aan o bɔɔdim ye o mɔr san'auŋʋ kɛɛn ya san'an na ka san'ami ya. O na kadi ya yis teŋ kanɛ ka ya kpɛn'ɛd ye ya sʋ'ʋgi li la. 64 Zugsɔb la na widigi ya kpɛn'ɛs dunia buudi la wʋsa sʋʋgin, yi dunia kpikpɛŋ yinne keŋ paae kpikpɛŋ yinne. Ani ka ya na pʋ'ʋsid winsieba, wina banɛ an daad nɛ kuga banɛ ka yanam nɛ ya yaanam maal la. 65 Buudban la sʋʋgin li kʋ an na'ana tisi ya, ka ya kʋ nyɛ vʋ'ʋsʋm zin'ig baa bi'elaa. Zugsɔb la na tisi ya dabiem pʋtɛn'ɛr, ka ya kʋ mɔr vɔɔnrɛ ka ya ya'am na ian'ad. 66 Saŋa wʋsa ya ya'am kʋ diginɛ, ka dabiem na mɔri ya yʋ'ʋŋ nɛ nintaŋ wʋsa ka kum dabiem na mɔri ya. 67 Ka li ya'a an bɛogʋn ya na yɛl ye, “Li ya'a aannɛ zaam li naan sɔn'ɔn.” Ka zaam ka ya yɛl ye, “Li ya'a aannɛ bɛogʋn li naan sɔn'ɔn.” Dabiem kanɛ na kpɛn' ya nɛ ya nini na nyɛ si'el la zug. 68 Zugsɔb la na kɛ ka ya kpɛn' anrima lɛb Egipt, la'am nɛ on zi'el nɔɔr ye ya da lɛb Egipt teŋin la. Ani ka ya dap nɛ ya pu'ab na nɔki ya mɛŋi kuosid ye ba da' ya ka ya na an yammis, amaa ka sɔ' kʋ siaki da' yaa.