Yesuẁ waa wà yi báa ba nǝ̃ kusunɲãhǝ̃nhãlɲã
12
Gɩ̀-lǝ gɩ̀ nã, cohuɔdagǝ, bà yáá bàa ɲũrũɔ̃ ǹ-car, bá juo tɩgii piyɛ̃ ǹ-suu Yesuw nã, fuwɔ ǹ-ba bà sa bà ɲĩɛ̃ vyanɲã.
Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa nǝ̃ wù duunãtaaba haasǝ wà: «Blǝ́rà ɲì hla nã nǝ̃ Farisĩɛ̃ba leviirw.
Bláá ba nǝ̃ kusunɲãhǝ̃nhãlɲã bàá tammã.
2 Ɲi síì gbǝ̃ǝ̃ ǹ-cĩĩ ǹ-ce cɔ̃m nã́ã́ mã sáa ji curuɔ.
Cɔ̃m wo cɔ̃m nǝ̃n ŋmǝ̃ǝ̃rǝ̃ǝ̃, cwaabà ji fǝ̃ǝ̃-mã.
3 Gùú cíé ɲi-ń waa gùú cɔ̃mmã yisuɔgu, taagà-ń kaalaa, cwaabà nɔ̃ mã-i.
Ɲi-ń tɔ̃nãã ǹ-waa gùú cɔ̃mmãã mãã duu'n kusuugɩ nã, cwaabà ji ba bà waa-mã bà waaraa.»
Gùú tii mãã wù saa ɲí sɔ̃ wù nã
4 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa wà: «Ɲimãã mãã mǝ̃̀ jambliɛba, mǝ̃̀ waa ǹ-ja-ɲã́ã̀: gùú tiiw mãã wu-ń ko-n ǹ-tã, nã̀ã ba wù síì gbǝ̃ǝ̃ ǹ-ce-n nǝ̃ kuudagǝ hlo, bláá sɔ̃ wù-lǝ wù nã.
5 Mǝ̃̀ ji pɩgaa-ɲã́ã̀ nǝ̃ wùú mãã ɲi saa ɲí sɔ̃ wù nã.
Wùú mãã wù ji gbǝ̃ǝ̃ ǹ-ko-n, nã̀ã nǝ̃ǝ̃ ǹ-dii-n jahãlmãw nã, mǝ̃̀ waa nǝ̃-ɲã́ã̀, ɲi saa ɲí sɔ̃ wùú nã-i.
6 Nǝ̃-ń suur tafyãmba ndiiba, ǹ ji da nĩɛ̃-ì?
Nǝ̃ Dũnnũẁ sǝ̃n sĩĩnǝ̃ǝ̃ tafĩɛ̃ dɩnw nã.
7 Bláá sɔ̃ cɔ̃m nã, Dũnnũw saa, ɲimãã buɔ tafyãm'n huɔgɩ nã.
Halle ɲì yukwaasǝbiiga, Dũnnũẁ fǝ̃́ǝ̃lã́ gà nũɔ̃gu.»
Yesu hlũũgɩ̀ sǝ̃n ŋmã gɩ̀ wáà
8 Yesuẃ ver ǹ-waa hlo wà: «Mǝ̃̀ waa nǝ̃-ɲã́ã̀ wà: curo wo curo, wu-ń hiraa dɩ̀ nã cwaaba sǝ̃ǝ̃nã, wà wú nǝ̃ mã́ã-i, Curonbiɛ mã́ã̀, mǝ̃̀ ga hiraa dɩ̀ nã Dũnnũ mɛlɛgɛba yigagɩ nã, wà mã́ã yo-i nǝ̃ gɩ̀ curow.
9 Nǝ̃ gùú tiiw nǝ̃n hla-m cwaaba sǝ̃ǝ̃nã, Curonbiɛ mã́ã̀, mǝ̃̀ ga hla-yǝ Dũnnũ mɛlɛgɛba yigagɩ nã, wà wùú yo, mã́ã yo sǝ nǝ̃-yǝ.
10 Yíi nǝ̃n waa diibɩbɩblaari ǹ-hã Curonbiɛ mã́ã̀, Dũnnũẁ ji ce ǹ dũndɔw, nǝ̃ yíi nǝ̃n waa ǹ-jãn Dũnnũ Yuflǝw nã, Dũnnũẁ síì ce ǹ dũndɔw.
11 «Ba-ń blǝ ǹ-kã nǝ̃-ɲã́ã̀ sugojarsuɔgɩ nã, yindagǝ nã Yahudyaba tɩgim'n duugɩ nã, wà yigantaaba, nǝ̃ yuntaabà ga yugu ɲì nũɔ̃gu, curo'n báa jã ǹ mãã ǹ ga waa dìí mãã ǹ-hlǝ dɩ̀ nã yindagǝ nã ǹ mãã ǹ ga waa-dǝ nĩĩguu mãã.
12 Gɩ̀ bǝ̃ǝ̃gɩ-ń ga hi, Dũnnũ Yuflǝẁ ga dii cãwaasũɔ̃lĩɛ̃ga ǹ nũɔ̃gɩ nã.»
Gbaalw mãã wù piɛ wù nãkruɔgu wù gbaasǝrɩ nã, wù cɔ̃mmã
13 Curodiɛẃ ba cocindi sǝ̃ǝ̃nã, nã̀ã be Yesuw ǹ-waa nǝ̃-yǝ wà: «Kaltii, waa nǝ̃ mǝ̃̀ ɲũũnãtiiw wà wú ya yí yuɔ yì tǝ sùɔ́gu.»
14 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa nǝ̃-yǝ wà: «Mǝ̃̀ sáa jo ɲimãã sugojaruu sǝ, nã̀ã ji wa sùɔ́'n yuɔm!»
15 Nã̀ã ba wù waa nǝ̃ cwaaba wà: «Blǝ́rà ɲì hla nã!
Ɲi báa wa ɲi nã́ã̀ da cuu ɲinɲã min.
Halle nǝ̃-n gbaala ǹ-car yo, gɩ̀ gbaasǝrɩ̀ síì gbǝ̃ǝ̃ ǹ-ɲǝ̃ǝ̃-n nǝ̃ kuugu.»
16 Nã̀ã fǝ̃ǝ̃ ǹ-ba wù taa cãwaadũũm mã́ã̀ wù ja-ba wà: «Gbaaldiɛẁ yáá nǝ̃ fugasǝrii, dɩ̀ fa dũmmã piyɛ̃.
17 Wú ba wù waa wù kusuugɩ nã wà: “Mǝ̃̀ ji ce danii?
Dũm mã́ã̀mã̀ min mã̀ wandiimã̀ sɩriɛ.”
18 Nã̀ã ver ǹ-waa wà: “Mǝ̃̀ fǝ̃́ǝ̃lã́ mǝ̃̀ mãã mǝ̃̀ ji ce dìí mãã.
Mǝ̃̀ ji hɩr mǝ̃̀ dǝbɩrǝǝba min, nã̀ã mã baagǝ̃ngĩɛ̃ba, ǹ-dii mǝ̃̀ dũmmã min nǝ̃ mǝ̃̀ nãkruɔɲin yo.
19 Gɩ̀-lǝ gɩ̀ nã, mǝ̃̀ mãã mǝ̃̀ jáa ba kuuntii yindiɛgu, mǝ̃̀ ji yaala nã̀ã jiraa ǹ-ba mǝ̃̀ wuu mǝ̃̀ hiɛ nã, nã̀ã ba mǝ̃̀ ɲũɔ̃, nã̀ã ba mǝ̃̀ paaraa biicin ɲã̀ síì tã.”
20 Dũnnũẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa nǝ̃-yǝ wà: “Wuuhãr yíì, yisuɔ gúɔ́ nã, mǝ̃̀ ji hũɔ̃ ǹ yuflǝw.
Nǝ̃ ǹ mãã ǹ ɲãl ɲã̀ã́ nã mãã, ɲã̀ ji ba halii ɲin-ì?”»
21 Gɩ̀-i, Yesuẃ ver ǹ-waa wà: «Curow mãã wu-ń ba wù tɩgii cuu wáà gbaasǝrɩ min wù kra nǝ̃ wùú dɩn-i, nã̀ã sĩĩnǝ̃ǝ̃ Dũnnũ cɔ̃mmã nã, dɩ̀-lǝ dìí híyà-yǝ.»
Gɩ̀ saa yí piɛ yì nãkruɔgu Dũnnũw drɔ-i
22 Furũũgɩ nã, Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa nǝ̃ wù duunãtaaba wà: «Gùú cíé mǝ̃́ waa nǝ̃-ɲã́ã̀ mǝ̃́ wa, bláá ba ɲì jã ɲì bal'n cɔ̃mmã cuu nã, yindagǝ nã, ǹ-ba ɲì jã ɲì hla'n valɩm'n cɔ̃mmã, yindagǝ nã wà ɲi ji da kuulanãmba danii ǹ-suu ɲì cãndɩ nã.
23 Ɲì balli cuu wáá nã dɩ̀ buɔ wuurɩ nã, ɲì cãn yo, dɩ̀ buɔ kuulanãmba nã.
24 Níyà uɔ-uɔnããba, bà sǝ̃n ce sɩra, bà sǝ nǝ̃ dǝbɩr, nǝ̃ Dũnnũẁ val-ba!
Ɲimãã sǝ̃n buɔ bà-lǝ bà nã-ì?
25 Ɲimãã nã, halǝmblǝ-i nǝ̃ wù mããjãmmã min wù ji gbǝ̃ǝ̃ ǹ-piɛ kuu wù bãnɲã nã cuu wáá nã?
26 Ɲi-ń ba ɲì síì gbǝ̃ǝ̃ ǹ-ce gɩ̀-lǝ gɩ̀ cɔ̃nsaalammã, ɲi ba danii ɲí ba ɲì jã mã̀ dɩgaliɛ-lǝ?
27 Níyà plummãã mãã jierɩ nã, mã̀ mãã mã̀ vãnãã nĩĩgu mãã!
Mã̀ sǝ̃n ce mããcem, mã̀ sǝ̃n sɔ̃ kuulanãm.
Nǝ̃ mǝ̃̀ waa nǝ̃-ɲã́ã̀, Isɩrayɛl yiɛ'n yuuntii Solmãnw nǝ̃ wù gbaasǝrɩ min, wù sáa da kuulaa mãã yà fa ǹ-hi plum mã́ã̀.
28 Hĩɛ̃guu mãã hĩɛ̃gu, Dũnnũw-ń ba wù par-gǝ nǝ̃ plummã jimããgu nnĩĩ tammã, nǝ̃ cicuɔgu bá ba bà ji tii-gǝ, wù ji ba danii wù ba wù síì par ɲimãã nǝ̃ kuulanãmba ǹ-maa gɩ̀-lǝ?
Ɲì cɔ̃nhũɔ̃gǝgɩ̀ kóllá ǹ-car.
29 Ɲimãã sǝ̃n saa ɲì hiɛgá hlǝ nǝ̃ ɲi mãã ɲì ji gbǝ̃ǝ̃ ǹ-val ɲì hla gùú tammãã.
Bláá jã-mã.
30 Cuu wáà cwaabaa mãã bà sǝ̃n fǝ̃ǝ̃ Dũnnũw, bà-lǝ bàá sṹwã̀ ɲã̀-lǝ ɲã̀ yuunã.
Nǝ̃ ɲimãã-lǝ, ɲì Tǝẁ fǝ̃́ǝ̃lã́ wà ɲi dugɔẃ nàa gɩ̀ ɲinɲã nã.
31 Nǝ̃ ɲimãã bláà ɲì sɔ̃ Dũnnũ yuuntasǝ'n cɔ̃mmã yuunã-i haasǝ, dɩ̀-lǝ dɩ-ń ce wù ji hã-ɲã́ã̀ nǝ̃ ɲã-lǝ ɲã̀ min ǹ-pya nã.»
Gbaasǝrii mãã dɩ̀ sǝ̃n bǝ̃ǝ̃lǝ̃ǝ̃, ɲã́llã̀ dìí nã-i
32 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-ba wù waa wà: «Mã́ã bluu ɲimãã, ɲi-ń ba ɲì sáa ɲũrũɔ̃ yo bláá sɔ̃ cɔ̃m nã.
Gɩ̀ dwállá ɲì Tǝw nã wú dii ɲì nũɔ̃gu wù yuuntasǝrɩ nã.
33 Súurà ɲì nãkruɔɲinɲã, nǝ̃ ɲí yuɔ gɩ̀ jinɲã ɲí hã kokwaaba.
Gɩ̀-lǝ gɩ̀ tammã, ɲi ga da gbaasǝri, dɩ̀ síì tã ǹ-da Dũnnũ suɔgu, gùú sùɔ́guu mãã ŋmãllããba nǝ̃ ɲãlẁ sɩga hi-ɲã.
34 Nã̀ã wa curo'n gbaasǝrɩ-ń ba gùú sùɔ́guu mãã, ǹ hiɛ yo, gà ba gùú sùɔ́gɩ-i.»
Yesu duunãtaabà sǝ̃n saa bá sĩĩnǝ̃ǝ̃ bà hla nã
35 Yesuẃ ba wù waa nǝ̃-ba wà: «Tɩ́gɩnǝ̃̀ǝ̃ ɲì hla nã, ɲí ba nã́ã́ gùú cwaabaa nǝ̃n tíilá lampanããba,
36 ǹ-ba bà cii bà yuuntiiw nǝ̃n máará cataasuɔgɩ nã, bà sáa fǝ̃ǝ̃ wù mãã wù ga jo gùú bǝ̃ǝ̃gu, wu-ń ji ba wùu juo hi, bá paa ǹ-ciɛl fieri ǹ-hã wù jãn.
37 Bà yuuntiiw-ń ga jo, ǹ-juo hi bàá mãã nũmǝ̃nãtaaba, bà-lǝ bàá yunɲã̀ dwállá.
Yáalà mǝ̃́ waa sulammã nǝ̃-ɲã́ã̀, wùú ji ver ǹ-ce bá jiraa, nã̀ã hĩɛ̃, ǹ-tuu ǹ-kra ǹ-hã bá wuu.
38 Wu-ń jo yisɔvũnvǝ̃ǝ̃gǝ nã-i wo, taajãlũũ nã-i yo, wu-ń juo hi-ba nũmǝ̃nã-lǝ, bà yunɲã̀ dwállá!
39 Ɲi fǝ̃́ǝ̃lã́ wà duu'n tii nã́ã̀ ba wu-ń ce wú fǝ̃ǝ̃ ŋmãllĩĩ'n jol'n bǝ̃ǝ̃gu, wù sáá wù ji ya wú ka fieri ǹ-jãn duugu, wù yáá wù ji ba nũmǝ̃nãw ǹ-ba wù fennãã.
40 Ɲimãã yo tɩ́gɩnǝ̃̀ǝ̃ ɲí cii.
Ɲi mãã ɲì sǝ̃n ne Curonbiɛ hlũũguu gùú nã, wù jo gùú bǝ̃ǝ̃gɩ-i.»
Yesu duunãtaabà saa bá sũɔ̃l wù mããcemmã nã
41 Piɛrẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-yugu-yǝ wà: «Yitii, ǹ waa cãwaadũũm mã́ã ǹ-kal hãmĩĩ dɩndɩn-ì, dàa ǹ ja cwaaba min min-ì?»
42 Yitiiẃ siɛ-yǝ wà: «Nǝ̃-ń nɔ̃ wà mããcierẁ mãã yalntiiw nã̀ã ba wù fǝ̃ǝ̃ cɔ̃mmã, wɩ̀-i mããcierẁ mãã wù yuuntiiẁ kárrá-yǝ wù suɔ'n mããcieraa'n yuugɩ nã, nã̀ã ce wu ba wù hã-ba nǝ̃ wuuri dɩ̀ bǝ̃ǝ̃gu.
43 Gɩ̀ tii'n yuuntii wu-ń ga kã nã̀ã ver ǹ-ji hi-yǝ, wù ce gɩ̀ mããcemmã mã̀ tammã nã, wù yuugɩ̀ dwállá.
44 Mǝ̃̀ waa sulam-i nǝ̃-ɲã́ã̀, dɩ-ń ce gɩ̀-lǝ gɩ̀ tammã, wù yuuntii kra-yǝ, wù cɔ̃mmã min yuugɩ nã-i.
45 Nǝ̃ gɩ̀ mããcier waa wà: “Mǝ̃̀ yuuntiiẁ síì jo kuɔkuɔ”, wú blǝ mããcieraa'n dɩgaliɛw, bibyanãã nǝ̃ canãã yo, ǹ-ba wù mũũ-ba, nã̀ã ba wù wuu ɲããwuunɲã, nã̀ã ba wu-ń ce wú ɲũɔ̃ kwãmmã́ blǝ-yǝ,
46 gɩ̀-lǝ gɩ̀ nã, mããcierw mãã wù sǝ̃n ne wù yuuntii'n hlũũgu gùú yuuguu mãã, nǝ̃ gùú bǝ̃ǝ̃guu mãã, wù jo gùú nã-i.
Wu-ń jo, mããcier wáà cíé gùú gaabɩbliɛgaa mãã, wú juo pã-yǝ nǝ̃-ga fuwɔ piyɛ̃, nã̀ã dii-yǝ wù mãã wù ga dii wù hlataaba gùú sùɔ́gu.
47 Gùú mããcierw mãã wù fǝ̃́ǝ̃lã́ wù yuuntii'n kusuugu, nã̀ã ba wù sǝ̃n tɩgɩnǝ̃ǝ̃ kuu nã, wù sǝ̃n ce wù tii'n yísɩ̀'n cɔ̃mmã, gùú ji ce wú ba wù ji mũũ wù-lǝ dugɔ.
48 Nǝ̃ gùú mããcierw mãã wù sáa fǝ̃ǝ̃ wù tii'n yísɩ̀'n cɔ̃mmã, nã̀ã pe ǹ-ce mũũr'n cɔ̃mmã, bà mũũ wù-lǝ fiyãã-i.
Ba-ń hã yíi mãã piyɛ̃, bà ji ce ń pã piyɛ̃.
Nǝ̃ yíi mãã ba-ń hã-n nǝ̃ ɲincin ń cii ɲã̀ nã, bà ji yugu-n nǝ̃ ɲincin'n cɔ̃m-i.»
Cwaabà buruɔ Yesu cɔ̃mmã nã
49 Yesuẃ ba wù waa nǝ̃-ba wà: «Mǝ̃̀ júó mǝ̃̀ ji dii dǝ̃ǝ̃m-i cuuw nã, nǝ̃ mǝ̃n yáá mǝ̃̀ caa-mã nã́ã̀ mã̀ã tii ǹ-tã.
50 Mǝ̃̀ saa mǝ̃́ jãn ywaruudagǝ nã, nã́ã́ bà mãã bà jãn ɲĩɛ̃mã nã nã̀ã hlǝ gùú tammã.
Nǝ̃ mǝ̃̀ hiɛgá nǝ̃ gàa huulaa, mǝ̃́ ba mǝ̃̀ ne wà wu nã́ã̀ ba yà ce ǹ-tã.
51 Ɲi kãn wà mǝ̃ jo mǝ̃̀ ji ce cuu taaba min bá ba sɩsɩrãm nã-i?
Nĩĩgu sǝ!
Mǝ̃̀ júó mǝ̃̀ ji buruɔ cwaa nã-i.
52 Gùú ji ce, ǹ-tuu kuɔkuɔ, cwaaba ndii bà ji ba ba-ń ce bá ba suɔgɩ nã, bà síì ba bà gbǝ.
Cwaaba siɛlbà ji ba bà dǝ, bà síì nɔ̃ ǹ-hã bà hǝ̃ǝ̃lba.
Bà hǝ̃ǝ̃l báà yo, bà síì nɔ̃ ǹ-hã bà siɛlba.
53 Tiiyǝw, bá nǝ̃ wù bíɛ́w, bà síì ba bà gbǝ.
Ɲũũyǝba nǝ̃ wù bisĩɛ̃w, bà síì ba bà gbǝ.
Biɛnĩĩ'n ciɛ yo, bà síì ba bà gbǝ nǝ̃ wù hǝ̃̀ǝ̃́w.»
Ɲi saa ɲí fǝ̃ǝ̃ ǹ-fɩr kuɔkuɔ cɔ̃mmãã mãã mã̀ pɩgaa dìi
54 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa nǝ̃ cocindi wà: «Ɲimãã mãã ɲi-ń da Dũnnũw yà vã, ɲi yii ǹ-ba ɲì waa wà duɔgɩ ji nɔ̃, ǹ-da gùu juo nɔ̃.
55 Ɲi-ń da saluhuulaagɩ̀ ce, ɲi-ń ce ɲí fǝ̃ǝ̃ wà vuvǝ̃ǝ̃mã ji ce, ǹ-da kuugùu juo huulaa.
56 Kusunɲãhǝ̃nhãltaa ɲimãã, gàá mãã gà ce ɲũũrũũgu nǝ̃ drɔkuɔlɩ nã, ɲi-ń da gà-lǝ, ɲí fǝ̃ǝ̃ dìí mãã dɩ̀ ji ce.
Nǝ̃ bii cíé dìí mãã dɩ̀ ce kuɔkuɔ-lǝ, ɲí ba ɲì sáa fɩr dɩ̀-lǝ?»
Cáalà gbǝlli, nǝ̃ Dũnnũ sugojaruugɩ̀ ji da gɩ́ hi
57 Yesuẃ fǝ̃ǝ̃ ǹ-waa hlo wà: «Dìí mãã dɩ̀ sáalá dɩ́ ce, danii ɲí ba ɲì sǝ̃n fǝ̃ǝ̃-dǝ nǝ̃ ɲì hla?
58 Cɔ̃mmã-ń jãn ɲì sǝ̃ǝ̃gɩ nã nǝ̃ ǹ nãcurow, gbǝ̃ǝ̃ ń ya ɲí gbǝ dɩ̀ nã fufa, wu báa ji kãã be-n sugojarraw nãã, wù-lǝ wù ga ce cãngbantaabá blǝ-n, ǹ-kãã suu ǹ nã kasoduugɩ nã.
59 Mǝ̃̀ waa-dǝ nǝ̃-n, ba-ń hi ǹ-dii-n kasoduugɩ nã, nǝ̃-ń ba ǹ sáa ji pã ǹ cãmlãrɩ min dɩ́ tã halle tãmã yiɛgɩ dɩn yo gɩ́ báa ba, ǹ sɩga da wanhlǝm gɩ̀ sùɔ́gɩ nã.»