Yiesû aarutana arutwa baake kûromba
11
1 Ntugû îmwe Yiesû naakari bantû akîrombaga Ngai. Akûrîîkia, mûrutwa ûmwe wake amwîra, “Mwathani, tûrutane kûromba ta Njoana bûra aarutanire arutwa baake.”2 Yiesû abeera, “Rombagaani ûûgû,
‘Baaba wetû,
riîtwa rîaku rîgongagwe.
Ûnene bwaku bûûye.
3 Tweyage irio bia gûtûgana ntugû cionthe.
4 Tûrekagîre meeyia meetû,
ta bûra tûrekagîra bara batûbîtagîria.
Ûtikaareke tûthûngîra magerioni!’ ”
5 Yiesû eera arutwa baake, “Tathûgaania ûthiîte kwa mûcoore waku ûtugû maindûkîra ûkamwîra, 6 ‘Itû ga nkûrombe mîgaate îthatû kûrî mûcoore aaya gwakwa weendî aumîîte rûgendo na ntirî na gîntû gîa kûmûrûmia.’ 7 Îndî mûcoore ûyu waku akarega gûûkîîra, agakwîra eebingîrîte nyomba, ‘Nûkûnyamaaria. Imbingire nyomba na twatwa ûrîrî twinthe twamaama. Ntiûmba gûûkîîra nkûnenkera gîntû.’ 8 Ga nkûbwîra, atiûkîîra n'ûntû bwa ûcoore bûra bûrî n'we. Agaûkîîra akûnenkere bira ûkwenda n'ûntû ûtireegua nthoni ûthi. Ûkarire ûkîmûtangaga na kûmwîta ûkîringaringaga mûrango.
9 “Na ga nkûbwîra, rombaani bûkeewa. Cûani bûkoona. Ringaringaani bûkaarugûrîrwa. 10 Ûra arombaga neeyagwa, ûra acûaga noonaga, na ûra aringaringaga mûrango narugûragîrwa. 11 N'ûû wacienu eetua îkûyû i mwana wake akamwaa njoka? 12 Kana mwana wake amwîtia îkome akamwaa kîng'aarurî? 13 Ûkeegua biû i bwiyî kwaa aana beenu biewa bithongi na bûrî antû baathûûku rî, n'ata îîndî Abaagu ûra arî îgûrû akaarega kûbwaa Kîrundu Ûmûtheru bara bûmûrombaga?”
Yiesû eerwa eengatagia irundu biithûûku na inya ya Beeriseburi
14 Yiesû eengatia kîrundu kîîthûûku kîarî maamu. Kîrundu gîku gîkuuma, muntû ûyu aarî maamu aatua kwaria. Kîrîndî kîarigara n'ûntû bûbu. 15 Antû bamwe bauga, “Arîîngatia irundu biithûûku na inya ya Beeriseburi, mûnene wa irundu biithûûku.” 16 Antû bamwe bagîtega Yiesû bamwîra aringe kîama kuuma îgûrû, boone.
17 Yiesû akûmenya bûra bwarî mathûgaaniani maao, abeera, “Ûnene bûkaathûkana bûtitûûra. Na antû ba mûciî ûmwe bakaathûkana mûciî ûyu ûtitûûra. 18 Ûkeegua ûnene bwa Saitaani bwathûkeene bwaûmba gûtûûra? Bûriuga ndîîngatia irundu biithûûku na inya ya Beeriseburi. 19 Ûkaaya kwîgua mbîngatagia irundu biithûûku ngîtûmagîra inya ya Beeriseburi rî, antû beenu batûmagîra inya ya ûû kûbiîngatia? Bûra barûthaga i bu bûgaatûma bûmenya bûra bûkuuga. 20 Îndî ûkeegua mbiîngatagia na inya ya Ngai, i mma ûnene bwa Ngai i bûbûkinyîîrîîte.
21 “Muntû arî na inya na arî na mîrigo ya ndûa akaragia nyomba yake na atiiyîka into biake. 22 Îndî muntû ûngî arî na inya nkûrûki yake akathi kûrûa n'we akamûkîria inya akamûtura, namûtuunya mîrigo yake ya ndûa îra akwîgwetie, akathûkia into bia muntû ûyu akathi nabio. 23 Ûra atagwatanagîra naani i mûnthû wakwa. Na ûra ateethîranagia nkîîthîrania nanyagaaragia.”
Gûcookerwa n'irundu biithûûku
24 Yiesû auga, “Rîra kîrundu kîthûûku kîauma kîrî muntû, kîthiiyaga kîriûngîîte gîgakûrûkîîra gûntû na gûntû gûtarî rûûyî gîgîcûa a gûkara. Kîaga kîîbîîraga, ‘Gancooke nyomba yakwa îra nkûrû, kûra ndaumire.’ 25 Gîacooka kîîthagîra nyomba îrî întheru na îkari bwega. 26 Kîona ûgu, kîthiiyaga gîkagîîra irundu bingî mûgwanja biithûûku nkûrûki yakîo. Bikaaya bikathûngîra muntû ûyu bigakara ku. Rîra gûkaraga ûgu, muntû ûyu athûûkaga agakûrûkîîria bûra aakari mbereeni.”
Gîkeno kîa mma
27 Yiesû akwaria mantû mamu, mwekûrû ûmwe augîîria na inya arî gatîgatî ga antû, amwîra, “N'ûmûthaarime mwekûrû ûra aagûciarire agwonkia!”
28 Yiesû amwîra, “Bu nwabu kûrî, îndî i bathaarime nkûrûki bara beegagua kiugo kîa Ngai bagakîathîkîra!”
Yiesû aarega kûringa kîama
29 Kîrîndî gîgîtindîkanaga Yiesû aûria, “I mbi rûciaro rûrû rûthûûku rûkwendera kwona kîama? Gûtirî kîama kîngî rûciaro rûrû rûkoona nwa ta kîra gîatuîkîkire kîrî kîroria Njona. 30 Wa ta kîama kîra kîaringîîrwe Njona kîrî rwano kîrî antû ba Ninebe, nwa ta kîo gîkaaringîrwa Mwana wa Muntû kîrî rwano kîrî rûciaro rûrû. 31 Mûnene ûra wa mûka wa nthîgûrû îra yeetagwa Seba, aariûkanîria na antû ba rûciaro rûrû ntugû ya îgamba nakaabatuîra ibeeyîîtie, n'ûntû we aumire wo kûraaya kûûru, aathi kwîgua ûûme bwa mûnene Soromoni bûra aarutanaga. Na îîndî ûra arî aaga n'we mûnene kîrî Soromoni. 32 Na rîra antû ba Ninebe bakaariûkua ntugû ya îgamba bagaatuîra antû ba rûciaro rûrû ibeeyîîtie, n'ûntû bo i beeririre Njona akûbatûmîîria. Na îîndî ûra arî aaga n'we mûnene kîrî Njona.”
Werû bwa taa
33 Yiesû auga, “Muntû atimuntagia taa amiitha kana amîkunîkîra. Amîtûûgagîîria bantû aûkîîru kaingo îmûrîkîra antû bara bakaathûngagîra nyomba înu. 34 Riitho rîaku i ta rîo taa ya mwîrî. Ûkaaya kwîgua gûtarî bu riitho rîaku rîkari, mwîrî waku unthe ûkaamûrîkîrwa i werû. Îndî riitho rîaku ûkeegua rîrî ûntû, mwîrî waku unthe ûûyûragwa i mwindu. 35 Kwoogu îîmenyeere wîgue ûkari ta muntû wa werû na ti ta muntû wa mwindu. 36 Mwîrî waku unthe ûkaûyûrwa i werû, gûtirî bantû wîgua ûrî na mwindu. Wîgua ûrî na werû cwe ta ûmûrîkîrîtwe i taa.”
Yiesû akaania aarimû ba watho na Afarisai
37 Yiesû akîaragia, *Mûfarisai ûmwe amwîta gwake barîyanîra. Bakûthi Yiesû aathûngîra nyomba ya Mûfarisai ûyu baanjîîria kûrîa irio. 38 Mûfarisai ûyu aarigara mûno akwona Yiesû akîrîa atathambîîte njara.
39 Mwathani amwîra, “Biû Afarisai bûmenyagîîra kûthambia thaani na ikombe nja, îndî ndeeni bûûyûrîîtwe n'ûtunyani na ûthûûku. 40 Biû bûrî biaa! Ka bûtaiyî Ngai wooyu n'we aûmbire nja na ndeeni? 41 Teethagiani nkîa na bira bûrî nabio, na into bionthe bigaatuîka biitheru kîrî biû.
42 “Bûkoona thîîna, Afarisai, n'ûntû bûrutaga icuncî bia îkûmi bia into bienu bionthe kinya tûnyamû tûniini tûra tûnunkagia irio bwega, îndî bûgatiga mantû mara marî gîtûmi ta kûrûthagîra bara bangî bûra kûbatîîrue na kwenda Ngai. Bûbatîîrue bûrûthaga mantû ta mama na bûtakûriganîrua i mamu mangî wana mo.
43 “Bûkoona thîîna, Afarisai, n'ûntû bwendaga gûkara itîîni bia mbere bia gîtîîyo rîra bûrî *masinagoogiini, na kwendaga antû babûkeethagia na gîtîîyo bwarîîkana nabo.
44 “Bûkoona thîîna biû! Bûkari ta nthiko itakwonekana. Antû nwaka baikinyangaga batakûmenya.”
45 Mwarimû ûmwe wa watho amwîra, “Mwarimû, rîra ûkuuga ûgu i taka ûgûtûruma wana tiû!”
46 Yiesû abacookeria abeera, “Bûkoona thîîna, biû aarimû ba watho, n'ûntû bwaîkagia antû mîrigo îtakamatîka n'ûrito, îra biû bwingwa bûteenda kûmîringithia nwa na kaara bûbateetheeria kûmîkamata.
47 “Bûkoona thîîna biû, n'ûntû ibwînjaga nthiko cia iroria bira biaûragîrwe wo tene i biûyûûyû bienu. 48 Ibûgwîtîgania na ibûgûkûûyîîra bûra biûyûûyû bienu biarûthire. Biaûragire iroria naabi bwenja nthiko. 49 Îndî Ngai n'ûntû n'ûmûûme, augîîte, ‘Nkabatûmîra iroria na atûmwa, na bamwe baao bakabaûraga na babanyamaarie.’ 50 Na nthuke îno îkaarandûkwa nthakame ya iroria bionthe îra yeetûûrirwe kuuma kîambîrîria kîa nthîgûrû, 51 kwanjîîria na nthakame ya Abeeri mwanka nthakame ya Sakaria ûra aûragîîrwe gatîgatî ga kîthînjîro na Nyomba ya Ngai. Yîî, na ga nkûbwîra, mantû mamu monthe makaarandûkwa antû ba nthuke îno.
52 “Bûkoona thîîna, biû aarimû ba watho, n'ûntû bwa kûrigîîria antû bamenya ûmma. Biû bwingwa bûtikwenda kûthûngîra ûneneeni na bwona bara bo bakwenda kûthûngîra bûkabarigîîria batikaathûngîre.”