Ithaarimo n'ûntû bwa kwathîka
(Arawi 26:3-13; Kûri 7:12-24)
28
1 Musa eera aana ba Isiraeri ata rî, “Wegua bûkaathîkîra Mwathani Ngai wenu na bûthiingate maathana maake monthe mara nkûbûnenkera îmunthî, akabûtuîkithia mûgongo ûmûnene nkûrûki ya mîgongo îra îngî yonthe ya nthîgûrû. 2 Bûkeegua bûrî na ithaarimo bibi bionthe wegua bûkaathîkîra Mwathani Ngai wenu.3 Bûkaathaarimwa taûniini cienu na mîndaani yenu.
4 Bûkaathaarimwa na aana baingî na kinya maketha maingî mîndaani yenu. Bûkaathaarimwa na ng'ombe na ng'ondu inyiingî.
5 Ikabû bienu na iraî bienu bia gûkaandîra mîgaate bikaathaarimwa.
6 Bûkaathaarimagwa bûkiumagara na bûgîcooka.
7 “Mwathani agaatûma anthû beenu bacindîrwa mbere yenu baaya kûbwithûkîra. Bakaaya na njîra îmwe bakîbwithûkîra îndî bakaanyagaara na njîra mûgwanja babûkuthûkîîte.
8 “Mwathani akaathaarima ngûgî ira bûkaaruta cionthe na aûyûrie irio makûmbîîni meenu. Mwathani Ngai wenu akabûthaarimîra nthîgûrû îno akûbûnenkera.
9 “Wegua bûkaathîkîra maathana ma Mwathani Ngai wenu na bûthiingate njîra ciake, Mwathani akabûtua antû baake wa ta bûra eeranire naabi. 10 Rîru mîgongo ya nthîgûrû yonthe bakoona Mwathani i ka abûthuurîîte bûtuîka antû baake na bakabûkuthûka. 11 Mwathani akabûnenkera aana baingî, ng'ombe inyiingî, na irio biingî nthîgûrû îra eeranîîre na biûyûûyû bienu akabûnenkera. 12 Mwathani agaatûma mbura nthîgûrû yenu kagiita kara kaagîrîîte kuuma ûtongaani bwake îgûrû athaarime ngûgî cionthe ira bûrutîîte. Bûgaakoobithagia mîgongo îmiingî into îndî biû bûtiikoobaga kuuma kîrî yo. 13 Wegua bûkaathikîîria maathana mama ma Mwathani Ngai wenu na bûmaathîkîre cwe, Mwathani akabûtuîkithia kîongo na ti mûtiro na mantû meenu makaathiiyaga bwega. 14 Îndî bûtikaarege kwathîkîra maathana mama nkûbwaa îmunthî na njîra nwa îrîkû, kana bûgonga na bûtûmîkîra ngai ciingî.”
Irumi n'ûntû bwa kûrega kwathîka
15 “Îndî wona bwarega kûthikîîria Mwathani Ngai wenu na bwarega kwathîkîra maathana na mawatho mara nkûbûnenkera îmunthî mantû mama mathûûku monthe makabûûyîîra.
16 Bûkaarumwa taûniini cienu na nthîgûrûûni yenu.
17 Ikabû bienu na iraî bia gûkaandîra mîgaate bikaarumwa.
18 Rûciaro rwa nda cienu, nthîgûrû yenu ng'ombe na ng'ondu bikaarumwa.
19 Bûkaarumagwa bûkiumagara na bûgîcooka.
20 “Mwathani wengwa akabûreteera irumi, kîrigicano na kînyamaara mantûûni monthe mara bûkaarûthaga, mwanka mûthiani bûthire n'ûntû bwa kûbîtia na gûtiganîria Mwathani. 21 Mwathani agaatûma mîrimo gatîgatîîni keenu mwanka bûthire bwinthe mwanka gûtuîke gûtirî wacienu agaatigara nthîgûrû îra bûthiîte kûthûûngîra bwîgwatîra. 22 Mwathani akabûkûûmba na mûrimo wa mûboobo, kûbîîyanîra mwîrî na kwimba mwîrî. Agaatûma mwathû na ruuo rwa mûrugutîra na kwaga mbura, na mîrimo ya irio. Thîîna îno ikaabûnyamaaria mwanka bûkue. 23 Îgûrû rîkaûma ng'û, bûtiona mbura na nthîgûrû n'yo yûme ta îthaga. 24 Bantû a mbura Mwathani agatûma mûthanga na tîîri biura kuuma îgûrû mwanka bûthirue kûrû.
25 “Mwathani agaatûma anthû beenu babûcinda. Bûkaabaithûkîra na njîra îmwe, îndî bûkaanyagaara na njîra mûgwanja bûbakuthûkîîte. Na antû bonthe ba nthîgûrû bagaakuthûka boona bûra bûgûkara. 26 Biimba bienu bigaatuîka irio bia nyoni na nyamû cia kîthaka, na gûtirî we akeegua arî oogo wa gûciîngatia.
27 “Mwathani akabûtûmîra moote, ta mara aatûmîîre antû ba Miisiri, miimba, were, mwîthwa, na bûtiora. 28 Mwathani agaatûma buuma nkoma, bûtuîka ntûngi na bûmamaa. 29 Bûkoondaondagia kûrî na werû, ta bûra ntûngi yondaondagia mwinduuni, na gûtirî bu bûkaarûtha bûbua. Bugakaraga rîonthe bûrî bainyîîrie na bûgîtuunyagwa into bienu, gûtarî muntû wa kûbûtunyûkia.
30 “Bûgaakeethagia mwarî îndî muntû mûrûme ûngî agagûtuunya akamaama n'we. Bûgaaka nyomba, îndî îgatûûrwa n'antû baangî. Bûkaanda mînda ya mîcabiibû, îndî bûtiikeneera maciaro maayo. 31 Ncamba yaku îkaathînjwa ûkîonaga, îndî ûtiirûma îkai nwa rîmwe rîa nyama ciayo. Îng'ooi rîaku rîkaathiîwa narîo ûkîonaga na rîtigûcookera. Ng'ondu ciaku ikaanenkanîrwa kîrî anthû baaku, na gûtirî we akeegua arî oogo wa gûgûteethia. 32 Nthaka na aarî beenu bakaaneenkanîrwa barî nkombo cia anthû baaku ûkîonaga na meetho. Ûgaakara ûcûûbîîte njîra ûkîîrîgagîîra bagaacooka. Ûkuîrwe i kathiri mûgongo, îndî gûtirî bu ûkaûmba kûrûtha bûgûteethia. 33 Mûgongo ûmûgeni ûra ûtaaro ûcuîgua kaîrî ûkaarîa irio bira bûtiirîîte muuru bûkîrîma. Bûgaatûûraga bûrî bainyîîrie na bûkînyamaaragua ûtûûrooni bwenu bunthe. 34 Bûkauma nkoma n'ûntû bwa mantû mara bûkoona. 35 Mwathani agaatûma buuma moote marî na ûrûrû na mataûmba kwora, kwanjîîria maru na magûrû, matambe kuuma mbayo mwanka kiongo.
36 “Mwathani agaatûma biû amwe na mûnene ûra bwathuurire abwathaga, bûtuîke mîgwate ya mûgongo ûtaiyîkeene i biû kana biûyûûyû bienu. Bûrî mîgwate bûkaagongaga ngai ciingî. 37 Mîgongo îra Mwathani akaabwira kîrî yoo îkaamakania yoona bûra bûgûkara. Bakaabûthekagîîra bakîbûnyûrûntaga. 38 Bûkaandaga mbeû înyiingî mîndaani îndî bûgaketha tûmaketha tûniini n'ûntû ngige ikaarîa imera bienu. 39 Bûkaandaga mînda ya mîcabiibû na bûkamîmenyeera, îndî bûtiinyua ndibei kana bûketha ncabiibû, n'ûntû maginyo makeenyangia mîcabiibû. 40 Bûkaandaga mîceituuni gûntû kunthe nthîgûrû yenu, îndî bûtiitûmîra maguta maayo, n'ûntû maciaro maayo i makaabororagia. 41 Bûkaagîa na nthaka na aarî, îndî bûtiitûûra nabo, n'ûntû bagaataîwa. 42 Mîruumbî ya ngige îkenyangia mîtî na imera bienu.
43 “Ageni bara batwîre gatîgatîîni keenu bakaathi bakîgîîyaga inya nkûrûki yenu, naabi bûthi mbere bûkîagaga inya nkûrûki. 44 Bakabûkoobithagia, îndî bûtibakoobithia. Bagaatuîka biongo naabi bûtuîke mîtiro.
45 “Irumi bibi bikabûûyîîra, biîngane naabi bibûgwate mwanka bibûthirie n'ûntû i bwaregire kwathîkîra Mwathani Ngai wenu na kwathîkîra mawatho na maathana monthe mara abûneenkeere. 46 Irumi bibi bigaatûûra birî kîoneeria na îkaanûkia kîrî biû na nciarwa cienu mwanka gûtarî rîo. 47 Mwathani nabûthaarimîîte na njîra cionthe, îndî biû i bûregeete kûmûtûmîkîra na gîkeno na kwîbendera. 48 Kwoogu, bûgaatûmîkîra anthû beenu bara Mwathani agûtûma barûa naabi. Bûgaatigwa bûrî na yûûra, bûûta na bûrî ûtheri, na ûtiîgua bûrî nwambi. Bakabwinyîîria na inya mûno mwanka bûthire ce.
49 “Mwathani agaatûma mûgongo wa kuuma kûûraaya mûthia wa nthîgûrû, ûra bûtaiyî rwaria rwau, ûûya kûbwithûkîra na ûbûkûûmbanie ta bûra ndiû îrûthaga. 50 Mûgongo ûyu ûmûthûûku na ûtarî kîao ûtitîîya akûrû kana wîgîîrua aana baîthî kîao. 51 Njûûrî yao igaaciata nyamû cienu cia ndîîthia na icûne imera bienu mwanka bûkue n'yûra. Batibûtigarîria irio, ndibei înjerû, maguta kana tûyaû twa ng'ombe cienu kana tûgondu twa ng'ondu, mwanka batûme bûthire. 52 Bakaithûkîra na bakîîmbe taûni cionthe ira irî nthîgûrû îra Mwathani abûnenkera, mwanka nthingo imbitu na indaaya ira bwîtîgîîtie ciomorangwe nthîgûrû yenu yonthe.
53 “Rîra anthû bakeegua babûcîgîîrîîtie bûkaagîa na waagi bwa irio bûûnene mûno mwanka bûrîe rûciaro rwa nda cienu, nyama cia nthaka na aarî beenu bara Mwathani abûneenkereete. 54 Muntû ûra arî nkoro ya kîao mûno atiîgua arî na wendo kîrî mûruagina, kana mwekûrû wake ûra eendeete, kana aana baake bara bakeegua batigeere. 55 Atiîtîgîra kûbarûmia nyama cia mwana ûmwe wake, ira akeegua akîrîa, n'ûntû atiîgua arî na gîntû kîngî gîa kûrîa rîra bûkeegua bûcîgîîrîîtue n'anthû beenu. 56 Wana kinya mwekûrû ûra arî kîao na arerereetwe bwega, ûra ataaro akinya nthî na magûrû maake, agaaperia mûkûrû wake ûra eendeete mûno na aana baake bongwa, 57 njogu kuuma nnda yake na aana bara aciere. Akaitha kaingo akaarîa arî wenka n'ûntû atiîgua arî na gîa kûrîa kîngî îgiita rîra anthû beenu bakeegua babûcîgîîrîîtie.
58 “Wona bwarega kwathîkîra biugo bionthe bia watho bira biandîkîîtwe îbukuuni rîrî, na bwarega gûtîîya riîtwa rîa Mwathani Ngai wenu rîra rîrî mwago na rîa kûmakania, 59 akabûtûmîra biû na nciarwa cienu mîrimo îtooreka na inyamaara bitarigîîrîka. 60 Akabûreteera kaîrî mîrimo yonthe îra yarî Miisiri îra bwakuthûkîîte mûno, na îkabûgwata. 61 Agaacooka abûreetere mîrimo na mbayua cia mîthemba yonthe ira itaandîkîîtwe îbukuuni rîrî rîa watho, mwanka bûthirue cwe. 62 Wana bûkathagaya bûkagana nthata cia îgûrû, i baakai mûno beenu bagaatigara, n'ûntû bûtaathîkîra Mwathani Ngai wenu. 63 Na wa ta bûra Mwathani aakenagîîra kûbûrûthîra bwega na gûtûma bûthagaya, nwabu agaakeneera akîbûthiria, mwanka bûtegatege nthîgûrû îra bûrî akubî kûthûûngîra na kwîgwatîra. 64 Mwathani akabûnyagaaria gatîgatîîni ka mîgongo yonthe, kuuma mûthia ûmwe wa nthîgûrû mwanka mûthia ûra ûngî. Naagu i noogo bûkaagonga ngai iingeni, irûthîîtwe na mîtî na maiga, ira biû kana biûyûûyû bienu bûtaiyî. 65 Bûtiona ûkiri gatîgatîîni ka mîgongo înu, kana bwona bantû bûkuuga n'enu. Mwathani akabwîkîra îgere, kûthirîrwa na kîeba. 66 Ûtûûro bwenu bûgaakaraga bûrî ûgwatiini. Ûtugû na mûthenya bûgaakara na îtema, na bûgaatûûra bûgîkuthûkaga gûkua. 67 Rûkîîrî bûkeebîîraga, ‘Ûtakîîgua n'ûtugû!’ Ûgoro nabu bûkauga, ‘Ûtakîîgua i rûkîîrî!’ Bûkaugaga ûgu n'ûntû bwa mantû ma kûmakania mara nkoro cienu ikeegua na mara meetho meenu makoona. 68 Rîru Mwathani akabûcookia Miisiri na meeri, wana wegua i ndaabwîrire bûtiicooka noogo kaîrî. Naagu i noogo bûgeetîgîîria kwîbendia kîrî anthû beenu bûtuîka nkombo, îndî gûtirî we ageetîgîîria kûbûgûra.”