Amamanyiso ga kimufuunya uNguluvi
11
1 Ilijuva limonga,
uYeesu akhandi uluvala lumonga ifuunya kwa Nguluvi.
Wáganaga kimala kifuunya,
umumanyisiwa waakwe yumonga wáajova,
“Wee Mutwa,
utumanyise kifuunya kwa Nguluvi,
ngaja uYohana shina wávamanyisaaga avamanyisiwa vaakwe.”
2 UYeesu wávajovela wáaja,
“Pina mufuunya kwa Nguluvi,
fuunyaji ndeeni,
 
‘Owe Wiheesu [yuna uli kushaanya]a
ilitaawa lyakho litunwajwe.
UWutwa waakho,
wuyinse.
[Shina widobokha,
gasenjeshe pa nyi apa,
ngaja shina gisenjekha ukho kushaanya.]b
3 Utupeelaje wiila ishakiilya sheesu.
4 Utusaajile uwunansi weesu,
ngaja na yuuse shina tikivasaajila woona vina vikitunanjila.
Usikhatuviikhaga mu majelo.
[Leelo utukuluse kwa Munansi yula.]c’ ”
Kifuunya kugaya kikhatala
5 Baheene wávajovela wáaja,
“Tijove umuunu yumonga munyeenyu nda iiluta kwa mumanyi waakwe paashilo sha paakhati,
ikimujovela,
‘Owe mumanyi wangu,
nilomba unikhopele amakhaate gatatu.
6 Kwa kiiva,
umumanyi wangu wáyinsa kunyangu ahumile mu lushuulo,
leelo one nigaya shakiilya sha kimupeela.’
7 Nayu mumanyi uyo ikimugomosesa iija,
‘Uleshe kinilafya!
One shi nadinda umulyango!
Khanji one na vanangu tigonile.
Nisikwiliile kilamukha nikupeele shoshoona!’
8 Umuunu uyo nda ayiteneshe kilomba,
shiyooli nikivajovela,
umumanyi waakwe asilamushe na kimupeela fina isakula.
Yisili kiija kwa kiiva mumanyi waakwe,
leelo kwa kiiva asidobokha kiyegulwa pa vaanu.
9 “Lino nikivajovela,
mulombaje musipeelwe,
sakulaji musifyaje,
hodesaaji musidindulilwe.
10 Kiiva,
umuunu yoyoona yuna ilomba,
ipeelwa,
yuna isakula,
ikifyaga.
Woope yuna ihoodesa,
idindulilwa.
11 Wuli,
yu naani kunyeenyu,
umwanaakwe nda amulombe inswi,
ikimupeela injokha?
12 Awu nda ilomba ilikhankha,
ikimupeela inje?
13 Nda omwe muna muli vanansi,
mumeenye kivapeela avaneenyu ifiinu ifinofu,
lino,
wuli uWiheenyu uwa kushaanya asikhagaha wunofu mandu,
kivapeela uNumbula uMunofu vina vikimulomba?”
UYeesu nu Belisebuli
14 Ilijuva limonga,
uYeesu akhandi ikilidaga ililungu kwa muunu yumonga.
Ililungu ilyo lyamugahaga umuunu uyo kiiva mbwibwi.
Pina lyamuhumile,
umuunu yula wáyansa kilogola.
Avaanu vina vakhandi vakwali pala,
vaswigaga mandu.
15 Leelo avanji mu veene vajovaga,
“Ikigadaga amalungu kwa ngufu sa Belisebuli,
d umukhome wa malungu!”
16 Avanji vaava vikimujela uYeesu,
kiija avawonense ishimanyilo kiwonensa kiija afiliikhwe nu Nguluvi.
17 Leelo uYeesu wágamanya amahiiva gaanave.
Baheene wávajovela wáaja,
“Avaanu va wutwa wumo nda vatovane,
uwutwa uwo wunanjikha.
Hata mu litembe shiisho ndeeno,
nda vanangane,
ilitembe linanjikha.
18 Shilushwali,
nayu Shetaani nda ikigadaga amalungu kwa vaanu,
apo uwutemi waakwe wukhava waasila.
Nilogola ilyo kwa kiiva mwijova nikigadaga amalungu kwa ngufu sa Belisebuli.
19 Lino!
One nda nikigadaga amalungu ago kwa ngufu sa Belisebuli,
avamanyisiwa veenyu vikigadaga kwa ngufu sa naani?
Mu ilyo,
avamanyisiwa veenyu vakhavahiga omwe.
20 Leelo one,
nda nikigadaga amalungu kwa ngufu sa Nguluvi,
lino uWutwa wa Nguluvi shi waafikha kunyeenyu!
21 “Umuunu umunya ngufu,
ave ni malala iyangalila ilitembe lyakwe,
akwasiina umunya kitoola ifiinu fyakwe.
22 Leelo umunya ngufu kishila umwene,
nda ayinse amuyalushile amumene,
apo asimuposhe imalala saakwe soona sina akhandi asihuviliile.
Khanji asitoole ifiinu fyona fina fikwali mu litembe na kivagavila avanji.
23 Umuunu yoyoona yuna asili lubali lwangu,
uyo mulugu wangu.
Khanji yuna asikungaania lumo noone,
asiive ipalankhania.”
Amamanyiso ulwa malungu
24 UYeesu wáyitenekha kijova,
“Ililungu pina limuhumile umuunu,
liiluta ku luvanda kisakula uluvala lwa kituuya.
Nda lisipaajile,
apo baheene lisiijove,
‘Nisiitine kukula ku nanda yangu kuna nahumaga.’
25 Nda litine,
lipaaje pali mwasi,
pafyajiilwe,
khanji panosiiwe wunofu.
26 Apo baheene liiluta kigatoola amalungu aganji fungati,
amavi kishila ilyene.
Baheene gihuluta mwa muunu uyo,
giikhala.
Apo umuunu uyo iiva mutamu mandu,
kishila ulwamwandi.”
Avaanu vina vayimiliilwe
27 UYeesu pina akhandi ilogola ilyo,
uwashimaayi yumonga mu shipuga shila,
wákhoosa ishawuti wáaja,
“Shiba yuna wákusavaga na kikuyonsa!”
28 UYeesu wálogola wáaja,
“Shiyooli,
leelo shiba mandu vina vikinipulikha na kiliyinatila iLiswi lya Nguluvi!”
Avaanu visakula uYeesu avawonense ishimanyilo
29 Avaanu pina vakhandi vapiyonjelela kikungaana,
uYeesu wáajova,
“Avaanu va shisafi ishi vanansi,
visakula ishimanyilo.
Nisikhavawonensa shimanyilo shoshoona shila,
leelo shimanyilo shimo hela shina musishaaje,
ngaja shila isha mukuwamalago uYoona.
30 Kwa kiiva,
ngaja uYoona shina akhandi shimanyilo kwa vaanu va mu lijumbi lya Ninaawi,
shilushwali,
one Lusawo lwa Muunu,
nisiive shimanyilo kwa vaanu va shisafi ishi.
31 “Mu lisiku ilya kihigwa inyi,
umutwa umushimaayi uwa ku Seba uwa mbamba sa kunyagamo akhayiima kivahiga omwe vaanu va shisafi ishi kiija muli vanansi.
Umwene wáshuulile kihuma ku nyi ya kutali,
wáyinsa kipulikha amaswi ga wumanyi wa Selemaani.
e Lino,
apa akwali umukhome kishila uSelemaani leelo omwe mukhaana kimupuliisa!
32 Khanji mu lisiku ilya kihigwa inyi,
avaanu ava ku Ninaawi,
woope vakhayiima kivataviilila omwe vaanu va shisafi ishi kiija muli vanansi.
Kwa kiiva uYoona pina akhandi iikhoma iLiswi lya Nguluvi kunyaanave,
valambisilaga uwunansi waanave.
f Lino,
apa akwali umukhome kishila uYoona,
leelo omwe mukhaana kilambiisila!
Ulumuli lwa muvili
33 “Kusiina umuunu yuna iveesa ulumuli,
na kiviikha pina patyejile awu kigubikha ni shigaana.
Leelo,
iviikha pa liwumbila,
baheene avaanu pina vihuluta,
valwaje ulumuli lwakwe.
34 Ameeho gaakho ngaja lumuli luna lumulikha umuvili gwakho.
Ameeho gaakho nda manofu,
baheene umuvili gwakho goona gwiva mu wuvalafu.
Leelo ameeho gaakho nda mavi,
umuvili gwakho gwiva mu nshiisi.
35 Lino,
loleela wunofu uwuvalafu wuna wihiiva kiija wuli mukhati yaakho,
yisili nshiisi!
36 Umuvili gwakho goona nda gukhava mu wuvalafu,
gwiva gugaya nshiisi uluvala lumonga,
apo umuvili goona gwiva muvalafu,
ngaja lumuli pina lukikumulishila.”
Ilipavilo lya Yeesu kwa Vafalisaayo
37 UYeesu pina wámalile kilogola injowo iso,
uMufalisaayo yumonga wámushemeela alute kiilya kunyaakwe.
Baheene uYeesu wáaluta,
wáhuluta wáakhala kiilya ishakiilya.
38 UMufalisaayo yula,
pina wáweene uYeesu iilya asiyiyoojile amawokho mu ngʼoma saanave,
g wáswigaga mandu.
39 Baheene uMutwa wámujovela wáaja,
“Omwe Vafalisaayo,
mukiyiwona vagolofu pina muyoosa kunja ikhoomasi ni sahani,
leelo mukhati mu numbula seenyu mumemile uwupokhaaji nu wunansi.
40 Omwe muli vayasu!
UNguluvi yuna wáwumbaga kunja,
asili yuna wáwumbaga mukhati?
41 Muvatangaje avapiina kwa numbula seenyu soona,
apo fyona fisiive fivalasiiwe kunyeenyu.
42 “Aka omwe Vafalisaayo!
Kwa kiiva musiituna kivagahila avanji wunofu na kimugana uNguluvi.
Mukimuhumisa uNguluvi ishipuga shimo,
mu fipuga ishumi hata ifiinu fidoodo ngaja imboga ni fitendelelo fya shakiilya.
Musakulwa kivagahila avanji wunofu na kimudobokha uNguluvi,
lumo na kihumya ishipuga shimo,
mu fipuga ishumi.
43 Aka omwe Vafalisaayo!
Kwa kiiva mu nanda isa kifuunyila musakula kikhala mu fitengo ifya vatiilwa ifya kumwandi.
Khanji,
musakula avaanu vavahunjilaje pa munaada ngaja vatiilwa.
44 Aka kunyeenyu!
Kwa kiiva muhwanana na majooja gina gangaya shimanyilo,
na vaanu vijenda pashaanya kusiina kimanya.”h
45 Umumanyisaaji yumonga wa ndaji sa Musa wámujovela uYeesu wáaja,
“Mumanyisaaji,
pina wiijova ago,
ukitujova wuvi na yuuse vina tili vamanyisaaji va ndaji sa Musa.”
46 UYeesu wámugomosesa wáaja,
“Na yuumwe muna muli vamanyisaaji va ndaji sa Musa,
aka!
Kwa kiiva,
mukivatwikha avaanu amasigo amafuno gina gasisumulikha.
Na yuumwe musikivatanjilisa kisumula hata kijesa kwa ludole!
47 “Aka omwe!
Kwa kiiva musenga amajooja ga vakuwamalago vala,
vina avambuyeenyu vavabudaga!
48 Apo muwonensa kiija,
mukundana na gina avambuyeenyu vagasengaga.
Kwa kiiva aveene vavabudaga avakuwamalago,
khanji omwe,
musenga amajooja gaanave!
49 “Lulwene uNguluvi mu wumanyi waakwe wájovile ndeeni,
‘Nikivafilikha avakuwamalago na vanandeje kuveene,
leelo avanji vakhavabuda,
avanji vakhavalafya.’
50 Lino,
avaanu va shisafi ishi vakhahigwa kwa kiiva ya vakuwamalago woona vina vabudwagwa,
kihuma pashiyanso sha nyi,
51 pina wábudwagwa uAbeli,
mbakha pina iibudwa uSakaliya.
i Uyu uSakaliya wábudwagwa mu lukeeke paakhati ya luvala ulwa kihumisa ishadanda na nanda ya Nguluvi.
Shiyooli nikivajovela,
avaanu va shisafi ishi vakhahigwa kwa kiiva ya ago goona.
52 “Aka omwe muna muli vamanyisaaji va ndaji sa Musa!
Kwa kiiva musisiviile insila isa vaanu kimumanya uNguluvi.
Hata yuumwe musimumeenye,
khanji muvasiviile vina visakula kimumanya uNguluvi.”
53 UYeesu pina wámalile kilogola amaswi ago,
wáwuukha pala.
Kihuma apo aVafalisaayo na vamanyisaaji va ndaji sa Musa,
vaava vakhali mandu kwa Yeesu na kimuposa amaposo minshi,
54 kwa kiiva ya kimusigama,
kiija pamonga asiijove shiinu shimonga,
baheene vapate uluyamfiso ulwa kimuhiga.