ɄYeesu yʉ Mwɨnɨ wi‑isiku ɨlyɨ Sabaato
6
Isiku limo ɨlyɨ Sabaato,
ʉYeesu na bhasundwe bhaakwe bhahashilaga mu magʉnda agɨ ngano.
Lwa bhashila,
abhasundwe bhaakwe bhahanyuntulaga amatwe gɨ nganoa na‑apugusule ɨnsanga,
bhahalyanga.
2 Ɨpo bhamo mwa Bhafalisaayo bhahamʼmʉzɨɨlɨzya ʉYeesu bhahaga,
“Yeenu mubhomba ɨmbombo pi‑isiku ɨlyɨ Sabaato ɨzyo ɨndajizyo zya Moose zikhaana?”
3 ɄYeesu ahabhaamula ahaga,
“Wɨlɨ,
saga mubhaziizye mu Nsimbo ɨMfinjile ʉmwɨnɨ ʉDaudi sha‑ahabhombile,
ɨnzala lwa yanʼnuma ʉmwene peeka na bhamwabho?
4 Ahatʉʉha mwi‑isebhele ifinjile ɨlya Ngʉlʉbhɨ,
b aheega ɨntogito ɨmfinjile ɨzya pa shipuuto,
ahalya.
Alɨngaane nɨ ndajizyo zya Moose,
bhasayi bha Ngʉlʉbhɨ bheene bha bhahɨtɨshɨlɨɨlwe alye ɨntogito ɨzyo,
c leelo ʉDaudi ahalya zyɨnɨɨzyo,
nantele ahabhapeela na bhamwabho,
bhope bhahalya.”d
5 ɄYeesu ahonjela hubhabhʉʉzye ahaga,
“Mumanye huje,
anɨ nɨMwana wa Muntu ɨndi Mwɨnɨ wɨ Sabaato.”
ɄYeesu ahumʼponia ʉmuntu pi‑isiku ɨlyɨ Sabaato
6 Isiku ɨlyɨnjɨ ɨlyɨ Sabaato,
ʉYeesu ahatʉʉha mu nyumba ɨya‑apuutile na‑amanyiilile,
ahanda hubhamanyizye abhantu.
Muuhati muula,
ahali ʉmuntu ʉmo ʉyo ʉnʼkhono gwakwe ʉlɨɨlo gwahafwiye.
7 ABhafalisaayo na bhamanyizyi abhɨ ndajizyo zya Moose bhahamʼmendaga tee ʉYeesu huje,
bhalole nkashele abhala humʼponie ʉmuntu ʉla pi‑isiku ɨlyɨ Sabaato.
Bhahabhombaga ɨsho,
pɨpo bhahanzaga idala ɨlya hunʼtaake ʉYeesu.
8 Leelo ʉYeesu ahamanya ɨnsɨɨbho zyabho.
Ɨpo ahamʼmʉʉzya ʉmuntu ʉla ahaga,
“Bhʉʉha,
ɨmɨɨlɨla ɨpa paahati.”
Ɨpo ʉmuntu ʉla ahabhʉʉha,
ahɨmɨɨlɨla paahati yaabho.
9 ɄYeesu ahabhabhʉzɨɨlɨzya ahaga,
“Ɨmbabhʉzɨɨlɨzye,
alɨngaane nɨ ndajizyo zya Moose,
lyenu linza lya likhondɨɨye abhombe pi‑isiku ɨlyɨ Sabaato,
abhombe ɨlinza,
awe abhombe ibhiibhi,
aponie awe ayazye?”
10 ɄYeesu ahabheenya bhonti,
ahamʼmʉʉzya ʉmuntu ʉla ahaga,
“Golosya ʉnʼkhono gwaho.”
Ʉmuntu ʉla ahagolosya ʉnʼkhono gwakwe,
gwahapona,
gwahabha mwinza nantele.
11 ABhafalisaayo na bhamanyizyi abhɨ ndajizyo zya Moose bhahaviitwa tee.
Bhahajeehana ibhiibhi ɨlya humʼmombele ʉYeesu.
ɄYeesu ahubhasalula abhasontwa ishʉmi na bhabhɨɨlɨ
12 Ɨshi hu habhaazyo ɨho,
ʉYeesu ahabhala hwi‑igamba apuute,
ʉhwo ahapuuta hwa Ngʉlʉbhɨ ʉsiku wonti.
13 Ɨndaabhɨ yaakwe,
ahabhakwizya abhasundwe bhaakwe bhonti.
Mwɨ‑ɨbho ahabhasalula ishʉmi na bhabhɨɨlɨ,
ahabhapeela itaawa bhasontwa.
14 Abhasontwa ɨbho bha bhɨɨbha,
ʉSiimoni ʉyo ʉYeesu ahamʼpiiye itaawa ɨlyɨnjɨ ɨlya Peeteli hwa huje lyalawe,
nʉ Anduleeya ʉnʼdoodo wa Siimoni,
ʉYaakobo,
ʉYoohani,
ʉFilipo,
ʉBasolomaayo,
15 ʉMataayo,
ʉToomasi,
ʉYaakobo ʉmwana wa Alufaayo,
ʉSiimoni ʉNʼzelootee hwa huje ʉlwɨla nsi yaakwe,
16 ʉYuuda ʉmwana wa Yaakobo,
nʉ Yuuda Sikalyoti,
ʉyo ahanʼsambushiiye ʉYeesu pamandɨ.
ɄYeesu ahubhaponia abhabhinu
17 ɄYeesu ahiiha afume hwi‑igamba peeka na bhasundwe bhaakwe.
Lwa waafiha pi‑ikhombe,
ahɨmɨɨlɨla.
Ɨpo pahali nɨ mpʉga ɨngoosi ɨya bhasundwe bhaakwe,
nɨ mpʉga ɨngoosi ɨya bhantu abhanjɨ.
Abhantu ɨbho bhahafumile hwi‑ibooma ɨlyɨ Yelusaleemu na hu mabooma aganjɨ aga hu nsi ɨya Bhayahuudi,
na munshɨnjɨ yɨ nsʉmbi hu mabooma agɨ Tiilo nɨ Siidoni.
Abhantu ɨbho bhahamʼmalilaga hunʼtejeelezye na‑aje,
abhaponie ɨmpʉngo zyabho.
18 Bhope bha bhahayɨmbaga na mapepo,
ahabhaponiaga.
19 Abhantu bhonti bhahanzaga humʼpalamansye ʉYeesu alɨngaane na‑aje,
ikhone afume mwa mwene lyahabhaponiaga bhonti.
Ɨmanyizyo ɨzyɨ nsayo nɨ nguno
20 ɄYeesu ahabheenya abhasundwe bhaakwe,
ahabhabhʉʉzya ahaga,
“Musayiiwe amwɨ,
mwa muli bhapɨɨna,
pɨpo ʉwumwɨnɨ ʉwa Ngʉlʉbhɨ weenyu.
21 Musayiiwe amwɨ,
mwa muli nɨ nzala ahabhaazyo ɨha,
pɨpo mwahayingutiziwa.
Musayiiwe amwɨ,
mwa mulila ahabhaazyo ɨha,
pɨpo mwahayisha.
22 Musayiiwe amwɨ,
abhantu lwa bhahubhaviitilwa,
na hubhabaagule,
na hubhalije na hubhayanje shibhiibhi
pɨpo muhuntiniha anɨ nɨMwana wa Muntu.
23 Ɨshi,
ɨzyo lwa zibhombeha,
museshelaje na hwanje,
pɨpo ʉNgʉlʉbhɨ abhabhɨshɨɨye ɨmpeesya ɨngoosi hu mwanya.
Bhope abhamaama bhaabho bhahabhabhombelaga shɨnɨɨsho abhakuwi bha Mwɨnɨ ʉNgʉlʉbhɨ.
24 Leelo musheelile amwɨ,
mwa muli bhatabhazi,
pɨpo ɨnseho zyenyu muzyambɨlɨɨye.
25 Musheelile amwɨ,
mwa munguute ahabhaazyo ɨha,
pɨpo mwahayibha nɨ nzala.
Musheelile amwɨ,
mwa musha ahabhaazyo ɨha,
pɨpo mwahayizonda na‑alile.
26 Musheelile amwɨ,
abhantu bhonti lwa bhahubhabaada,
pɨpo bhope abhamaama bhaabho bhahabhabhombelaga shɨnɨɨsho abhakuwi abhi‑ilenga.”
Ɨmanyizyo ɨzya hubhagane abhalʉgʉ
27 ɄYeesu ahonjela ayanje ahaga,
“Ɨshi,
ɨhubhabhʉʉzya amwɨ mwa mutejeelezya,
mubhaganaje abhalʉgʉ bheenyu.
Bhope bha bhahubhaviitilwa amwɨ,
mubhabhombelaje ɨnyinza.
28 Nantele,
bha bhahubhaguna,
bhaputilaji ɨnsayo ɨnyinza hwa Ngʉlʉbhɨ.
Bha bhahubhabhombela ɨmbiibhi,
mubhaputilaje hwa Ngʉlʉbhɨ.
29 Nkashele ʉmuntu ahubavula hwi‑idele limo,
ʉnʼnehaje abavulaje ni‑idele ɨlyamwabho.
Nantele,
nkashele ʉmuntu ahufyʉla ikooti lyaho,
ʉnʼnehaje ayeegaje ni‑ishaati.
30 Nkashele ʉmuntu wowonti aʼlaabhile ahantu,
ʉmʼpeelaje.
Nantele,
nkashele ʉmuntu ahufyʉla ɨvintu vyaho,
ʉgandi huje,
aʼweezezye.
31 Mubhabhombelaje abhanjɨ,
nanshi sha musʉngwa huje,
bhabhabhombelaje amwɨ.
32 Nkashele muhubhagana bhaala bha bhahubhagana amwɨ,
ɨshi munza hwambɨɨlɨle hantu heenu aha pa mwanya?
Bhope abhabhomba mbiibhi bhahubhagana bhaala bha bhabhagɨɨne abheene!
33 Nantele,
nkashele muhubhabhombela ɨnyinza bhaala bha bhahubhabhombela ɨnyinza,
ɨshi munza hwambɨɨlɨle hantu heenu?
Bhope abhabhomba mbiibhi bhabhomba shɨnɨɨsho!
34 Nkashele muhubhakhopezya bhaala bha mumɨɨnye huje,
bhagabhaweezezya,
ɨshi munza hwambɨɨlɨle hantu heenu?
Bhope abhabhomba mbiibhi bhahubhakhopezya abhamwabho,
pɨpo bhamɨɨnye huje,
bhagabhaweezezya zyonti!
35 Leelo amwɨ,
mubhaganaje abhalʉgʉ bheenyu na hubhabhombele ɨnyinza.
Nantele,
mubhakhopezyaje sinta asʉʉbhɨle huje,
bhanza hubhaweezezye.
Nkashele mubhomba ɨsho,
ʉNgʉlʉbhɨ ahubhasomba vinji.
Nantele yahayibhoneha aje muli bhaana bha Ngʉlʉbhɨ wa‑ali Nʼgoosi hu vintu vyonti,
pɨpo ʉmwene mwinza hwa bha saga bhasalifya na hwa bhabhomba mbiibhi.
36 Mubhanje nɨ nkʉmbʉ,
nanshi ʉNgʉlʉbhɨ ʉYise weenyu sha‑ali nɨ nkʉmbʉ.”
Ɨmanyizyo ɨzya‑alonje abhanjɨ
37 “Mugandi alonje abhanjɨ,
namwɨ saga mwahayilongwa.
Mugandi hubhakhoote abhanjɨ,
namwɨ saga mwahayikhootwa.
Mubhakhobhoshelaje abhanjɨ,
namwɨ mwahayikhobhoshelwa.
38 Bhapeelaji abhantu ɨvintu,
namwɨ mwahayambɨɨlɨla mu shipimilo sha shimemile na‑adinyilwe,
afishe ahwitiihane.
Ɨshipimilo sha muhubhapimila abhanjɨ,
namwɨ sha mwahayipimilwa.”
39 ɄYeesu ahayanga hu shifwani ahaga,
“Wɨlɨ,
ʉnʼtonko aganʼnongozya ʉnʼtonko ʉwamwabho?
Nkashele bhakhonzye ɨsho,
bhonti bhabhɨɨlɨ bhabhala‑adumbushile mwi‑ilɨndɨ!
40 Ʉmuntu wa‑amanyila saga aganʼshila ʉmʼmanyizyi waakwe.
Leelo,
lwa waamala amanyile zyonti,
abha nanshi ʉmʼmanyizyi waakwe.
41 Yeenu ʉhwenya ahakooko ha hali mwi‑iliiso lya wamwenyu,
leelo saga ʉsaajila ikooko lya lili mwi‑iliiso lyaho?
42 Zigabha bhʉlɨ bhʉlɨ humʼmʉʉzye ʉwamwenyu huje,
‘Wee miya,
ɨnzaga ɨhwefwe ahakooko ha hali mwi‑iliiso lyaho,’
leelo aawe saga ʉhwenya ikooko lya lili mwi‑iliiso lyaho?
Wee nʼgulugulu!
Efwa nasʉʉti ikooko lya lili mwi‑iliiso lyaho.
Ɨpo nkʉ‑ʉnza hwenye shinza,
na hwefwe ahakooko ha hali mwi‑iliiso lya wamwenyu.”
Abhantu bhamanyiha hu njendo zyabho
43 “Saga lilɨɨho ikwi ɨlinza lya lihwela amantongooni amabhiibhi.
Nantele saga lilɨɨho ikwi ibhiibhi lya lihwela amantongooni aminza.
44 Abhantu bhahulimanya ikwi alɨngaane na mantongooni gaakwe.
Sha shɨɨsho saga bhatʉngʉla amantongooni agɨ makʉ awe agɨ zabiibu mu mimvwa.
45 Shɨnɨɨsho sha zili,
ʉmuntu ʉmwinza ayanga na‑abhombe ɨnyinza zya zifuma mu mwoyo gwakwe ʉmwinza.
Wope ʉmuntu ʉmʼmiibhi ayanga na‑abhombe ɨmbiibhi zya zifuma mu mwoyo gwakwe ʉmʼmiibhi.
Ɨgo gɨ lyoli,
pɨpo zya‑ayanga ʉmuntu,
zya zimemile mu mwoyo gwakwe.”
Ɨshifwani ɨsha bhazenji bhabhɨɨlɨ abhɨ nyumba
46 “Yeenu muhunkwizya,
‘Wee Mwɨnɨ,
wee Mwɨnɨ,’
leelo saga mubhomba zyɨ‑ɨhubhabhʉʉzya?
47 Ʉmuntu wowonti wa‑ahwɨnza huliinɨ,
na hugatejeelezye amazwi gaanɨ na hugabhombe,
abha alɨngɨɨne nanshi ɨshifwani ɨshi.
48 Ʉyo abha nanshi ʉmuntu wa‑azenga ɨnyumba,
leelo nasʉʉti abana pa nsi afishe pi‑ilyalawe.
Nka‑azenga ʉlwalo ʉlwɨ nyumba yaakwe pa mwanya pi‑ilyalawe.
Ɨmvula ɨnyinji lwa yatoonya,
isooho lyahamema tee,
amɨnzɨ gahapongola na huyibunshile hwi‑ikhone ɨnyumba ɨla,
leelo saga yahayingaga lwonti,
pɨpo ʉlwalo lwakwe lwahali lwinza.
49 Leelo ʉmuntu wa‑ahwʉmvwa amazwi gaanɨ sinta abhombe hohonti,
ʉyo alɨngaana nanshi ʉmuntu wa‑ahazenjile ɨnyumba yaakwe pa mwanya pa nʼsangaf sinta lwalo.
Amɨnzɨ lwa gamema mwi‑isooho,
gahapongola na huyibunshile hwi‑ikhone ɨnyumba ɨla,
yope yahagwa na‑abhuguuhane yonti.”