Ban kpɛn'ɛs Wina'am nɔnaar daka o Pʋ'ʋsim Dɔgin la yɛla
8
1 Na'ab Solomon da buol Israel buudi kpɛɛmnam o san'an Jerusalem teŋin na, nɛ Israel na'anam nɛ yir kpɛɛmnam la wʋsa, ye ba mɔr Zugsɔb Nɔnaar Daka yi Zion na, dinɛ an David tempʋʋg la, kpɛn'ɛs Zugsɔb Pʋ'ʋsim Yin la. 2 Israel nidib la wʋsa da kɛn Na'ab Solomon san'an na Sʋga Gbɛɛnb Malʋŋ saŋa la, Etanim nwadig linɛ an nwadis ayɔpɔi la ni.3 Israel kpɛɛmnam la wʋsa da paae na la, maanmaannib la da nɔk Nɔnaar Daka la mɔri keŋ. 4 Ka ba nɔk Zugsɔb Nɔnaar Daka la, nɛ Fuug Sʋgʋr dinɛ an la'asʋg zin'ig la, nɛ la'abanɛ an Zugsɔb la din ka an kasi la, mɔri kena. Maanmaannib nɛ Levi dim la da zii li wʋsa kena. 5 Ka Na'ab Solomon nɛ Israel dim banɛ bɛɛ o san'an la bɛ daka la tuonnɛ kʋʋd pɛ'ɛs nɛ niigi bɛdegʋ maan malima, ka sɔ' kʋ nyaŋi sɔb ban an si'em bɛɛ kaalɛ.
6 Ka maanmaannib la mɔr Nɔnaar Daka la kpɛn'ɛsi li Zugsɔb Pʋ'ʋsim yin la pʋʋgin sa digil Kasi Wʋsa Kasi Zin'igin la zi'eli li Kerubnam la kpʋkpama teŋir. 7 Ka Kerubnam la yadigi ba kpʋkpama daka la bɛ zin'isi'a la lus daad banɛ bɛ daka la ni ka ba ɛɛnti gban'e ziid la. 8 Dabama da wa'am nɛ hali ka fʋ na nyaŋi zi'e Kasi Zin'igin la ka nyɛɛ li, amaa ka' Zugsɔb Pʋ'ʋsim Dɔɔg la yiŋa. Ba nan kpɛm bɛɛ ani hali nɛ zina. 9 Si'el-si'el da ka' Daka la nii asɛɛ kuglamma ayi' banɛ ka Moses da niŋ Horeb zuorin, zin'ikanɛ ka Zugsɔb la da maal nɔnaar nɛ Israel dim ban da yi Egipt na nya'aŋ la.
10 Maanmaannib la da yi Kasi Zin'igin la na la, saŋgbana da sig na pɛ'ɛl Zugsɔb Pʋ'ʋsim Yir la. 11 Maanmaannib la da pʋ lɛn nyaŋi tʋmmi ba tʋʋma, ka li anɛ saŋgbana la zug. Zugsɔb na'am paŋ da pɛ'ɛl o yir la nɛ.
12 Ka Solomon yɛl ye, “Zugsɔb la yɛl ye o na bɛ saŋgbansabilin. 13 O Zugsɔbaa, m sid mɛ' yir kanɛ vɛnl hali tisif, zin'ikanɛ ka fʋ na bɛ saŋa wʋsa.”
Solomon pian' tis nidib la
14 Israel dim wʋsa da zi'e anina la, ka Na'ab la gi'e kaanb Wina'am albareka niŋi ba zug, 15 ka yɛl ye, “Na'asi anɛ Zugsɔb la din, onɛ an Israel Wina'am la. Onɛ nɔk o mɛŋ nu'ugʋ kɛ ka on da zi'el si'el nɛ o mɛŋ nɔɔri tisim saam David la niŋ amɛŋa. Bɔzugɔ o da yɛl ye, 16 ‘Din yi daakanɛ ka m mɔri m nidib Israel dimi yi Egipt na la, m pʋ gaŋ tempʋʋg Israel buudi la sʋʋgin ka ba mɛ' yir ka mam yʋ'ʋr na bɛ ani, amaa m gaŋ David ye o guri m nidib Israel dimi tisim.’
17 M saam David da mɔr o pʋtɛn'ɛrin ye o na mɛ' yir Zugsɔb onɛ an Israel Wina'am la yʋ'ʋr zug. 18 Amaa Zugsɔb la da yɛli m saam David ye, ‘Fʋ maal sʋ'ʋm nɛ fʋn mɔr pʋtɛn'ɛr ye fʋ na mɛ' yir mam yʋ'ʋr zug la, 19 amaa li ka' fʋnɛ ye fʋ mɛ' yir la, amaa bikanɛ aan fʋ mɛŋ biig la, onɛ na mɛ' yir la mam yʋ'ʋr zug.’
20 Nannanna Zugsɔb la dɔl o kaanbʋg la; m di'e m saam David zin'ig, ka zin' Israel na'am gbauŋ la zug nwɛnɛ Zugsɔb la zi'el si'em la; ka mɛ' yir Zugsɔb onɛ an Israel Wina'am la yʋ'ʋr zug. 21 M maal zin'ikanɛ ka nɔnaar Daka linɛ ka Zugsɔb da maal nɛ ti yaanam saŋa kanɛ ka o da mɔri ba yis Egipt na la na bɛ.”
Solomon sɔs Wina'am yɔ'ɔg Zugsɔb Yir
22 Solomon da duoe zi'en Zugsɔb bimbim la tuon nɛ Israel nidib la wʋsa tuon, ka ʋki o nu'usi kpa' arezana 23 ka yɛl ye, “Ti Zugsɔb onɛ an Israel Wina'am, win si'a lɛn kae arezana bɛɛ dunia nwɛnɛ fʋnɛ, fʋn kanɛ dɔlli fʋ nɔnaar zi'elʋg linɛ ka fʋ zi'el nɛ nɔŋilim nɛ tinam banɛ aan fʋ yammis ka dɔlli fʋ suor nɛ ti sʋnf wʋsa la. 24 Fʋ dɔlli fʋ kaanbʋg linɛ ka fʋ tisi fʋ tʋmtʋm David onɛ aan m saam la. Fʋ mɛŋ nɔɔri yɛli zi'el ka fʋ mɛŋ paŋ ka fʋ kɛ ka li lieb amɛŋa zina nwa.
25 Nannanna m Zugsɔb onɛ an Israel Wina'am, kɛl ka fʋn kaanb si'em tisi fʋ sankpan'as David onɛ an mam saam la niŋ amɛŋa. Fʋ zi'el nɔɔri yɛl ye, fʋ biis on ya'a gu'usid ka dɔlisid man nɔzi'elʋg la wʋʋ fʋn dɔl si'em la, fʋ kʋ maligim kɔ'ɔŋ dau onɛ na zin'in Israel na'am gbauŋ la zugɔ. 26 Alazugɔ, Israel Wina'am, kɛl ka fʋn pian' si'em zi'eli m saam David la lieb amɛŋa.
27 Ka Wina'am sid na nyaŋi bɛ dunia nii? Hali agɔla saŋgbana zin'ikanɛ zu'oe la kʋ sia'al nɛ fʋn na bɛɛ anii, ka kɛl yir kanɛ ka mam mɛ' nwaa. 28 La'am nɛ wala, kɛlisimi fʋ sankpan'as sɔsʋg ka zɔɔ m nimbaanlig, m Zugsɔb Wina'am; kɛlisimi m kaasig nɛ m winsɔsʋg kanɛ ka m sɔsidi fʋ tuon zina dabisir nwa, ka m anɛ fʋ sankpan'as. 29 Kɛl ka fʋ nindaa kpa' yikaŋa nwa yʋ'ʋŋ nɛ nintaŋ wʋsa, zin'ikaŋa ka fʋ yɛl ye fʋ yʋ'ʋr na bɛ anina la, ka wʋm sɔsʋg kanɛ ka fʋ sankpan'as na kpa' yikaŋa nwa sɔs la. 30 Kɛlisim man nɛ fʋ nidib Israel dim winsɔsʋg, ti ya'a ti kpa' zin'ikaŋa anwana sɔsidif, wʋmmi li arezana ni fʋn bɛ zin'isi'a la, ka fʋ ya'a wʋm, fʋn kɛlli ti taali bas.
31 Sɔ' ya'a tʋmi o kpi'a bɛ'ɛd ka li an ye o pɔɔ pa'al ye o mɔr bʋʋd, ka kɛn yikaŋa ni na pɔɔ fʋ bimbim la tuon, 32 fʋn wʋmmi li arezana ni ka kad saria fʋ yammis ayi' la sʋʋgin. Kɛl ka onɛ tʋm bɛ'ɛd la, taal na lɛbi o sɔb zugin. Da kɛ ka onɛ pʋ tʋm bɛ'ɛd la di nyannɛ, kɛl ka o di bʋʋd.
33 Fʋ nimbanɛ an Israel dim la dataas ya'a nyaŋi ba ka li anɛ ba tʋm nɛ bɛ'ɛdi pɔ'ɔg, ba ya'a fɛndigi lɛbi fʋ san'an na ka buoli fʋ yʋ'ʋr, ka viigi ba tʋʋmbɛ'ɛd ka sɔs yikaŋa pʋʋgin, 34 fʋn wʋm arezana ni ka kɛɛ fʋ nidib Israel dim tʋʋmbɛ'ɛdi bas, ka mɔri ba lɛb teŋ kanɛ ka fʋ tisi ba yaanam la ni na.
35 Arezana ya'a ti yɔ ka saa pʋ niida, fʋ nidibi tʋm tʋʋmbɛ'ɛdi pɔ'ɔgif la zug, ba ya'a ti kpa' zin'ikaŋa ka sɔsidif ka buoli fʋ yʋ'ʋr ka fɛndigi ba tʋʋmbɛ'ɛdin, fʋn namisi ba la zug, 36 fʋn wʋm arezana ni, ka kɛɛ fʋ yammis tʋʋmbɛ'ɛdi bas. Pa'alimi ba bɛllim kanɛ an sʋm ka ba na bɛ, ka kɛ ka saa niid teŋ kanɛ ka fʋ tisi fʋ nidib ye ba sʋ'oe la ni.
37 Kɔ'ɔm bɛɛ ban'as ya'a ti li teŋin la, bɛɛ ba bʋd nɛ zʋʋd ka wiim gban'e, bɛɛ na'azɔmnam bɛɛ sisɔma li teŋ la zug, bɛɛ ba dataasi giligi ba tempʋʋdin la, hali tɔɔg bɛɛ ban'asi'a ya'a paae ba, 38 ka fʋ mɛŋ nidib banɛ an Israel dim la ya'a sɔsif bɛɛ nwɛ' nu'ug, sɔ' mɛkama mi' tɔɔg kanɛ bɛɛ o sʋnfʋn, ka o ya'a ʋk o nu'usi kpa' yikaŋa na, 39 fʋn naanim arezana linɛ aan fʋ bɛllim zin'ig la ka wʋm tisi ti, ka kɛɛ ti taali bas ka tis sɔ' wʋsa din nar ye o di'e si'el, bɔzugɔ fʋn ma'aa mi' ninsaal wʋsa sʋnf. 40 Ala ka ba na zɔtif saŋa wʋsa ka bɛ teŋ kanɛ ka fʋ tisi ba yaanam la ni.
41 Ya'a kpɛlim nɛ saan, onɛ pʋ pɛ'ɛsi fʋ nidib Israel dim kallinɛ, ka yi teŋ lalli kɛɛn fʋ yʋ'ʋr zug na la, 42 (nidib na wʋmi fʋ yʋ'ʋtita'ar la nɛ fʋ nu'ug kanɛ mɔr paŋ la yɛla, nɛ fʋ nu'ug kanɛ yalim hali la) o ya'a ti kena kpa' yikaŋa ka sɔsif, 43 fʋn naanim arezana linɛ aan fʋ bɛllim zin'ig la ka wʋmi o sɔsʋg, ka tis saan la bɔɔd si'el la wʋsa. Ala ka dunia dim na baŋi fʋ yʋ'ʋr ka zɔtif wʋʋ fʋ nidib Israel dimi zɔtif si'em la, ka baŋ ye yikanɛ ka m mɛ' la bɛ nɛ fʋ yʋ'ʋr zug.
44 Fʋ nidib ya'a ti zabid nɛ ba dataas zin'ikanɛ wʋsa ka fʋ na kɛ ka ba keŋ, ba ya'a ti kpa' tempʋkanɛ ka fʋ gaŋnɛ yir kanɛ ka m mɛɛ fʋ yʋ'ʋr zug la ka sɔs fʋn kanɛ aan ti Zugsɔb la, 45 fʋn wʋm arezana ni, fʋ bɛllim zin'ig la, ka kɛlisi ba nu'ug nwɛ'ɛb nɛ ba sɔsʋg la ka sʋŋi ba.
46 Ba ya'a ti tʋm tʋʋmbɛ'ɛdi pɔ'ɔgif, (bɔzugɔ, sɔ' kae pʋ tʋm bɛ'ɛdɛ), ka fʋ sʋnf duoe nɛ ba ka fʋ nɔki ba tisi ba dataas ka ba mɔri ba keŋ teŋ lalli bɛɛ yammin, 47 ka ba ti tiaki ba sʋnf zin'ikanɛ ka ba mɔri ba keŋ ka ba an yammis la, ka nwɛ'ɛf nu'ug teŋ kanɛ ka ba mɔri ba keŋ la, ka yɛl ye, ‘Ti tʋm tʋʋmbɛ'ɛd, ti maal dinɛ ka' sʋm, ti tʋm linɛ an bɛ'ɛd.’ 48 Ba ya'a ti fɛndigi lɛbi fʋ san'an na nɛ ba sʋnf nɛ ba siig wʋsa, ba dataas banɛ gban'e ba yammis la teŋin, ka kpa' teŋ kanɛ ka fʋ tisi ba yaanam la na, nɛ tempʋkanɛ ka fʋ gaŋnɛ Yir kanɛ ka m mɛɛ fʋ yʋ'ʋr zug la sɔsif, 49 fʋn naanim arezana linɛ aan fʋ bɛllim zin'ig la, ka wʋmi ba nu'ug nwɛ'ɛb nɛ ba sɔsʋg ka sʋŋi ba.
50 Kɛlli fʋ nidib la tʋʋmbɛ'ɛdi bas, ka kɛ ban tʋm si'eli pɔ'ɔgif la wʋsa bas, ka kɛ ka banɛ nyaŋi ba zaba ni ka mɔri ba keŋ la zɔɔ ba nimbaanlig. 51 Bɔzugɔ, ba anɛ fʋ mɛŋ nidib nɛ fʋ faar ka fʋ mɔri ba yis Egipt na, zin'ikanɛ ka bugum da la'aŋidi ba la.
52 Lakimi fʋ nini ka di'e fʋ sankpan'as nɛ fʋ nimbanɛ an Israel dim la sɔsʋg saŋa kanɛ wʋsa ka ti kaasi tisif. 53 Bɔzugɔ, fʋn onɛ aan ti Zugsɔb Paŋtita'ar Sɔb la gaŋi ba yis dunia nidib wʋsa sʋʋgin ye ba aan fʋ mɛŋ faar nwɛnɛ fʋn da pian' si'em nyain tisi fʋ sankpan'as Moses saŋkanɛ ka fʋ da mɔri ti yaanamɛ yi Egipt na la.”
Solomon nɔk Pʋ'ʋsim Yiri tis Wina'am
54 Solomon n da sɔs winsɔsʋg kaŋa wʋsa naae la ka duoe Zugsɔb bimbim la tuon, zin'ikanɛ ka o igin ka ʋk o nu'usi kpa' arezana, 55 ka zi'enɛ ani kaanb, kaanb sʋma tis Israel nimbanɛ la'as la wʋsa nɛ kʋkɔtita'ari yɛt ye,
56 “Na'asi anɛ Zugsɔb la din onɛ tis o nidib Israel dim vʋ'ʋsʋm nwɛnɛ on da zi'el si'em la. Pian'abanɛ ka o da kaanbi tis o sankpan'as Moses la, baa yinne pʋ kpɛlim ka o pʋ maalɛ. 57 Zugsɔb onɛ aan ti Wina'am la na bɛ nɛ ti nwɛnɛ on da bɛ nɛ ti yaanam si'em la. O kʋ basi ti bɛɛ tami ti yɛlaa. 58 O na fɛndigi ti sʋnya lɛbisi o mɛŋ san'an, ka ti dɔl o suoya la wʋsa. Ka tɛnr nɔɔr kanɛ ka o zi'el nɛ wada banɛ ka o tisi ti yaanam la. 59 Ka winsɔsʋg kanɛ ka mam bɛ Zugsɔb la tuonnɛ sɔsid la na bɛ yammin nɛ ti Zugsɔb Wina'am la nintaŋ nɛ yʋ'ʋŋ wʋsa, ka o na sʋŋ man nɛ o nidib Israel dim la linɛ ka ti bɔɔd dabisir wʋsa pʋʋgin. 60 Ala ka dunia nidib wʋsa na baŋ ye Zugsɔb la anɛ Wina'am ka sɔ' lɛn kae. 61 Amaa asɛɛ ya pɛsigi ya sʋnya tis Zugsɔb onɛ aan ti Wina'am la, ka bɛ wʋʋ o wada la bɔɔd si'em la ka siak o nɔzi'elʋg din yi saŋkaŋa nwa ken sa.”
Ba maal malima yɔ'ɔg Pʋ'ʋsim Yir
62 Ka Na'ab la nɛ Israel dim la maal maana Zugsɔb la tuon. 63 Solomon da maal taaba la'asʋg maannɛ tis Zugsɔb la nɛ niigi tusa pisi nɛ ayi' nɛ pɛ'ɛs nɛ bʋʋs tusa kɔbiga nɛ pisi, ka Na'ab la nɛ Israel dim la maal malima yɔ'ɔg Zugsɔb Pʋ'ʋsim Yir la.
64 Daakan la yim ka Na'ab la pɛsig paalʋ linɛ bɛ Pʋ'ʋsim Yir la zak la teŋsʋk dɔtita'ar la tuon la ye li an malʋŋ zin'ig. Anina ka o maal nyu'or malʋŋ nɛ zʋʋd malʋŋ nɛ taaba la'asʋg maan kpaam la, bɔzugɔ kʋntzɛn'ug bimbim la da pɔɔd nɛ ban na nyaŋi maal nyu'or nɛ zʋʋd nɛ taaba la'asʋg maan kpaam la. 65 Solomon nɛ Israel nidib la wʋsa da maal Sʋga Gbɛɛnb Malʋŋ la. La'asʋg la da zu'oya; nidib la da yinɛ Lebo-Hamat teŋin keŋ paae kɔlbil linɛ bɛ Egipt teŋ titɔndigin la. Ka ba maali li di'ema Zugsɔb onɛ aan ti Wina'am la tuon daba ayɔpɔi ka tʋgis daba ayɔpɔi ya'as ka li la'as dabpii nɛ anaasi. 66 Bɛogʋ nie la ka o kɛ ka nidib la widig. Ka ba kaanb, kaanb sʋŋʋ tis Na'ab la, ka kul nɛ sumalisim, albareka kanɛ ka Zugsɔb la tis o tʋmtʋm David nɛ o nidib Israel dim la zug.