Yeesu kaariisya abhaanu bhiwumbi bhitaanu na obhusaago
6
1 Ejo jejire jaawa, Yeesu ˆnaambuka inyanja ya Gariraaya, inu risiina erindi eyitogwa ati, inyanja ya Tibheeriyo. 2 Echise echinene cha abhaanu chaariga nichiruubha Yeesu, kwa okubha chaariga chaarorere ebhibharikisyo bhya okuwosya abharwaye bhinu aariga ˆnaakora. 3 Niwo Yeesu ˆnaariinya ku‑chiima echirebhe aamwi na abheeyigisibhwa bhaaye, ˆneenyanja okwo aamwi nabho. 4 Omwanya ogwo, ichikukuru ya Okwambuka ya Abhayawudi, yaariga niirebherera.5 Yeesu ejire aaringira, ˆnaarora echise chinene cha abhaanu nibhamuuja‑ko. ˆNaabhuusya Firipo ati, “Angu, echitura okugura aaki emikaate ja okwiya abhaanu bhanu bhoone?” 6 Yeesu ꞉aabhuusiisye Firipo kutyo, korereki amuregeeje. Okubha Yeesu aariga amenyere omusango gunu kaja okukora. 7 Firipo ˆnaamusubhya ati, “Noorwo araabha chaakagurire emikaate ja jidinaari magana gabhiri (200),a jitakeeyire noorwo okugabhira bhuri muunu etyari tyari.” 8 Niwo Andereya, unu aariga ari mwiyigisibhwa owundi wa Yeesu, ka wone aariga ari mumura waabho Simooni Peetero, ˆnaabhwira Yeesu ati, 9 “Ari‑wo anu omusigaji umwi unu ari na emikaate etaanu ja isyayiri na jiiswi ebhiri. Nawe, bhinu ebhitura kutiki okwiya echise chinu choone?” 10 Mbe, Yeesu ˆnaaragirira abheeyigisibhwa bhaaye ati, “Mubhwire abhaanu bhatege jinenda.” Aasi awo, gaariga gari‑wo amanyaasi maafu. Niwo abhaanu bhoone, nibhatega jinenda ku‑bhunyaasi. Mu‑bheene omwo, bhaariga bhari‑mo abharume bhiwumbi bhitaanu (5,000). 11 Niwo, Yeesu ˆnaagega emikaate ejo, ˆnaasiima Nyamuwanga, ˆnaajibheganya, ˆnaagabhira abhaanu bhoone bhanu bhaariga bheenyanjire awo. ˆNaagega jiiswi wone ˆnaakora kutyokutyo, ˆnaagabhira abhaanu. Bhuri muunu ˆnaarya rwa kutyo eendaga.
12 Abhaanu bhoone bhejire bheeguta, Yeesu ˆnaabhwira abheeyigisibhwa bhaaye ati, “Mukumanye ebhibhaara bhinu bhyasigara, korereki bhyasiga okunyamuka.” 13 Mbe, nibhakumanya ebhibhaara bhya emikaate bhinu ꞉bhyasigaaye, nibheejusya ebhitukuru ekumi na bhibhiri.
14 Abhaanu abho bhejire bhaarora echibharikisyo chinu Yeesu ꞉aakorere, nibhaayika ati, “Chimari omuunu unu ni muragi wa Nyamuwanga unu chaariga nichiiyikanya ati ariija ku‑chaaro kunu.”b 15 Yeesu ˆnaasombookerwa ati, abhaanu abho bheendaga bhamugwate kwa amanaga, korereki bhamukore okubha omukama weebhwe. Nawe Yeesu ˆnaasooka awo, ˆnaagenda rindi ku‑chiima eenyere.
Yeesu kaaribhata ku‑nyanja
16 Keegoro yejire yaakinga, abheeyigisibhwa bha Yeesu nibhooromoka okuja ku‑nyanja ya Gariraaya. 17 Omwanya ogwo, echisuute chaariga cheengiiye, nawe Yeesu aariga achaari okubhakinga‑ko. Nibheengira mu‑ngama, na nibhaamba orugendo rwa okwambuka inyanja okugenda mu‑musi gwa Kaperinaawumu.
18 Mbe, inyanja nisaaruuma kwa okubha gwayembaga omuyaga gwa echiiwure. 19 Abheeyigisibhwa bha Yeesu bhejire bhaakinga obhureera bhwa kiromeeta etaanu amwi etaanu na imwi kutya, nibharora Yeesu ˆnaaribhata ku‑nyanja na okufogera ku‑ngama yeebhwe. Nibhoobhaya muno. 20 Niwo, Yeesu ˆnaabhabhwira ati, “Musige okuubhaya! Naanye!” 21 Mbe, abheene nibheenda ati ariinye mu‑ngama. Awoawo, ingama niikinga ku‑chaaro anu bhaagendaga.
Yeesu niwe ebhiryo bhinu ebhiyaana abhaanu obhuwanga
22 Mwejo yende‑ko, echise cha abhaanu bhanu ꞉bhaasigaaye ku‑ngego eyindi ya inyanja, nibhamenya ati rigoro yaariga iri‑wo ingama imwi era awo. Ka wone, ꞉bhaamenyere ati Yeesu ꞉ataagendere orugendo rumwi na abheeyigisibhwa bhaaye, tari bheeyigisibhwa bhaaye ꞉bhaagendere bheenyere. 23 Niwo, abhaanu abhandi nibhaaja na jingama okusooka mu‑musi gwa Tibheeriyo, nibhakinga anu echise cha abhaanu ꞉bhaariiye emikaate, omwanya gunu Raatabhugenyi Yeesu ꞉aamarire okusiima Nyamuwanga. 24 Echise cha abhaanu echo chejire chaarora ati Yeesu aariga atari‑wo awo, na abheeyigisibhwa bhaaye wone bhaariga bhatari‑wo, nibheengira mu‑ngama ejo, nibhagenda Kaperinaawumu okuyenja Yeesu.
25 Abhaanu abho bhejire bhaakinga ku‑ngego ya inyanja, nibhasongʼana Yeesu, nibhamubhuusya ati, “Omwiyigisya, ꞉weejire ri enu?” 26 Yeesu ˆnaabhasubhya ati, “Ni chimari enibhabhwira ati, omunyenja kwa okubha ꞉naabhayaaye emikaate, nimurya na okwiguta, jitari ku‑songa ya okwenda okusombookerwa obhugajuro bhwa ebhibharikisyo bhinu ꞉naakorere. 27 Mwasiga okukora emirimu inguru ya okubhona ebhiryo bhinu ebhinyamuka, tari mukorega emirimu inguru ya okubhona ebhiryo bhinu bhitakunyamuka, ka wone ebhiyaana abhaanu obhuwanga bhwa akajaanende koone. Anye Omwana wa Omuunu, eniyaana abhaanu ebhiryo ebhyo, kwa okubha Raata Nyamuwanga anaaye obhuturo bhwa okukora kutyo.” 28 Niwo abheene nibhamubhuusya ati, “Angu woori, chikore ki korereki chikore emisango jinu Nyamuwanga keenda?” 29 Yeesu ˆnaabhasubhya ati, “Omusango gunu Nyamuwanga keenda mukore, ni kunyikirisya anye, unu omwene ꞉aatumire.”
30 Abheene nibhamubhuusya ati, “Owuja okukora echibharikisyo ki, korereki chichirore na okukwikirisya? Owuja okukora chiinu ki? 31 Bhasaaja weeswe, omwanya gunu bhaariga bhari mw‑ibhara, ꞉bhaariiye ebhiryo bhinu bhyariga nibhitogwa ati emanu.c Jikaamirwe mu‑Bhikaame Ebhyeru ati, ‘꞉Aabhayaaye ebhiryo okusooka mu‑rwire korereki bharye.’”d 32 Mbe, Yeesu ˆnaabhabhwira ati, “Ni chimari enibhabhwira ati, atari Muusa unu ꞉aayaaye bhasaaja weemwe ebhiryo ebhyo okusooka mu‑rwire, tari ni Raata waani. Omwene niwe kaabhayaana emwe ebhiryo bhya echimari bhinu ebhisooka mu‑rwire. 33 Ebhiryo bhya Nyamuwanga ni bhinu bhiikire okusooka mu‑rwire, korereki bhiyaane abhaanu bhoone ku‑chaaro kunu obhuwanga bhwa akajaanende koone.” 34 Niwo abheene nibhamubhwira ati, “Mwami, chiyaanega ebhiryo ebhyo siku joone.” 35 Yeesu ˆnaabhasubhya ati, “Anye naanye ebhiryo bhinu ebhiyaana abhaanu obhuwanga bhwa akajaanende koone. Omuunu woonewoone unu kaaja kw‑anye na okunyikirisya, atarirumwa omweko rindi, noorwo okuungwa rindi obhwiro bhwa amanji.
36 “Nawe anye naabhabhwira ati, noorwo kutyo mundorere, mutakunyikirisya. 37 Abhaanu bhoone bhanu Raata kaanaana, bhariija kw‑anye na okunyikirisya. Anye nitakurema noorwo umwi unu kaaja kw‑anye. 38 Anye ꞉niteejire okusooka mu‑rwire korereki nibhe ninkora jinu eneenda anye, tari korereki nibhe ninkora jinu keenda Raata unu ꞉aantumire. 39 Raata unu ꞉aantumire keenda ati, naasiga okubhusya noorwo omuunu umwi mu‑bhanu anaaye, tari nibhasuurure bhoone ku‑rusuku rwa obhuteero. 40 Omusango gunu Raata waani keenda ni ati, bhuri muunu unu kaasombookerwa ati, anye niri Mwana waaye na okunyikirisya, abhe na obhuwanga bhwa akajaanende koone. Oyo niwe anye nirisuurura ku‑rusuku rwa obhuteero.”
41 Mbe, Abhayawudi bheenda‑wo, nibhaamba okutongʼanira Yeesu, kwa okubha ꞉eeyayikire ati, “Anye naanye ebhiryo bhinu bhiikire okusooka mu‑rwire.” 42 Nibhabhuusyanya ati, “Angu, omuunu unu atari Yeesu, omwana wa Jejefu? Noorwo abheebhusi bhaaye chibhamenyere. Woori, kaatura kutiki okwayika ati eekire okusooka mu‑rwire?” 43 Yeesu ˆnaabhasubhya ati, “Musige okutongʼana emwe abheene kwa abheene. 44 Atari‑wo omuunu unu kaatura okuuja kw‑anye, araabha atatangasiibhwe na Raata unu ꞉aantumire. Anye nirisuurura omuunu oyo ku‑rusuku rwa obhuteero. 45 Jikaamirwe mu‑Bhikaame Ebhyeru bhya abharagi ati, ‘Abhaanu bhoone bhariyigisibhwa na Nyamuwanga.’e Mbe, omuunu woonewoone unu kaategeresya na okwiyigira okusooka ku‑Raata, kaaja kw‑anye. 46 Atari‑wo omuunu woonewoone unu ararorere Raata Nyamuwanga, tari anye omwene unu nisookere ku‑mwene.
47 “Ni chimari enibhabhwira ati, omuunu woonewoone unu kaanyikirisya, oyo ari na obhuwanga bhwa akajaanende koone. 48 Anye naanye ebhiryo bhinu ebhiyaana abhaanu obhuwanga obhwo. 49 Bhasaaja waanyu ꞉bhaariiye emanu mw‑ibhara, noorwo kutyo ꞉bhaafuuwe. 50 Nawe anu bhiri‑wo ebhiryo bhinu bhiikire okusooka mu‑rwire. Araabha omuunu woonewoone akaarya ebhiryo ebhyo, atakufwa. 51 Anye naanye ebhiryo bhinu bhiikire okusooka mu‑rwire, bhinu ebhiyaana abhaanu obhuwanga bhwa akajaanende koone. Omuunu woonewoone unu kaarya ebhiryo ebhyo, kaabha na obhuwanga bhwa akajaanende koone. Ebhiryo ebhyo ni mubhiri gwani gunu nirisoosya inguru ya abhaanu bhoone bha ku‑chaaro kunu, korereki bhabhe na obhuwanga bhwa akajaanende koone.”
52 Mbe, Abhayawudi abho nibhaamba okubhambasyanya muno, nibhabhuusyanyaga ati, “Omuunu unu, kaatura kutiki okuchiyaana omubhiri gwaye, korereki chigurye?” 53 Okuruubhana na ejo, Yeesu ˆnaabhabhwira ati, “Ni chimari enibhabhwira ati, aribha mwarema okurya omubhiri gwani, na okunywa isagama yaani, anye Omwana wa Omuunu, mutaribhona obhuwanga bhwa akajaanende koone. 54 Omuunu woonewoone unu kaarya omubhiri gwani na okunywa isagama yaani, oyo ari na obhuwanga bhwa akajaanende koone, na anye nirimusuurura ku‑rusuku rwa obhuteero. 55 Okubha omubhiri gwani nibhyo ebhiryo bhya echimari, na isagama yaani nicho echinywebhwa cha echimari. 56 Omuunu woonewoone unu kaarya omubhiri gwani na okunywa isagama yaani, oyo kaabha na obhumwi na anye, anye wone enibha na obhumwi nage. 57 Raata omuwanga ꞉aantumire, anye wone enibhona obhuwanga okusooka ku‑mwene. Nyabhuriko, omuunu woonewoone unu kaandya, kaabhona obhuwanga okusooka kw‑anye.f 58 Mbe, anye naanye ebhiryo bhinu bhiikire okusooka mu‑rwire. Ebhiryo ebhyo bhitakususana na ebhiryo bhinu bhasaaja weemwe ꞉bhaariiye. Abheene ꞉bhaafuuwe. Nawe omuunu woonewoone unu kaarya ebhiryo bhinu, aribha na obhuwanga bhwa akajaanende koone.” 59 Yeesu ꞉aayikire emisango ejo, omwanya gunu aariga ˆneeyigisya mu‑nju ya eriikofyanyog rya Kaperinaawumu eyo.
Abheeyigisibhwa bhaafu abhasiga Yeesu
60 Abhaanu bhaafu mu‑bheeyigisibhwa bhaaye bhejire bhoongwa emisango ejo, nibhaayika ati, “Emisango jinu ni mikomeeye turuturu! Niga unu kaatura okujiikirisya?” 61 Yeesu ꞉aasombookeeywe mu‑mutima gwaye ati, abheeyigisibhwa bhaaye abhatongʼana inguru ya emisango jinu aariga aayikire, kurwa ejo ˆnaabhabhuusya ati, “Angu, omusango ogwo gwabhafuruurusya? 62 Woori, jiribha kutiki aribha mwandora anye Omwana wa Omuunu, nindiinya okugenda mu‑rwire anu naariga niri ku‑bhwambiro? 63 Mwoyo wa Nyamuwanga niwe kaayaana abhaanu obhuwanga. Omuunu atakutura okukora omusango gwonegwone ku‑managa gaaye omwene. Emisango jinu naabhabhwira ni ja Mwoyo wa Nyamuwanga, na ejireeta obhuwanga bhwa akajaanende koone. 64 Nawe bhari‑wo abhaanu abhandi mw‑imwe bhanu bhatakunyikirisya.” Yeesu ꞉aayikire kutyo, kwa okubha aariga amenyere okusookerera ku‑bhwambiro ati, ni bhaaga bhanu bhatakumwikirisya, na niga unu arimuromera iniku. 65 Mbe, ˆnaagenderera okubhabhwira ati, “Eyo niyo isonga inu yaakora nimbabhwira ati, atari‑wo omuunu unu kaatura okuuja kw‑anye, araabha atatangasiibhwe na Raata.”
66 Okusookerera omwanya gunu ꞉bhoonguuwe emisango ejo, abhaafu mu‑bheeyigisibhwa bhaaye, nibhamusiga, ꞉bhataaruubheene nage rindi. 67 Niwo Yeesu ˆnaabhuusya abheeyigisibhwa ekumi na bhabhiri bharya ati, “Angu, emwe wone omwenda okunsiga?” 68 Simooni Peetero ˆnaamusubhya ati, “Raatabhugenyi, chigende ku‑ga? Awe wenyere naawe uri na emisango jinu ejichiyaana obhuwanga bhwa akajaanende koone. 69 Eswe echiikirisya, ka wone chimenyere ati, awe naawe Omweru wa Nyamuwanga.” 70 Niwo Yeesu ˆnaabhabhwira ati, “꞉Naasorere emwe ekumi na bhabhiri okubha abheeyigisibhwa bhaani, nawe owumwi weemwe ni wa Syetaani.”h 71 Mu‑kwayika kutyo, Yeesu aariga ˆnaayikira Yuuda, omwana wa Simooni Isikariyooti. Yuuda oyo, niwe ꞉aaromeeye Yeesu iniku, noorwo kutyo aariga ari umwi mu‑bheeyigisibhwa bha Yeesu ekumi na bhabhiri.