Bi búkú kí kpɔ̀ Yeesu
(Kpèè Maat 26.1-5, Luuki 22.1-2, Yoow 11.45-53)
14
1 An nìn kíǹ iwiin ili, bí jī Dilákatil jiŋaaliu nì jiŋaal un bi ŋmóò kpɔnɔb bin kaa cáá ŋkpɔnɔnyɔkɔeea. Bisaraaŋakpilib nì bimaradakaliibi nìn nyàab̀ nì nciin poon kisàmbiki kin pu bi làá dī kí cúú Yeesu kí kpɔ̀-uee. 2 Ní bi lī yii: «Án taa nín̄ sá jiŋaal poon, fìkil fikil ń taa kɔ́ samaa kansikin.»
Unimpu ubɔ yāaǹ Yeesu pu talaalu
(Kpèè Maat 26.6-13, Yoow 12.1-8)
3 Yeesu nìn bí Beetanii, Siimɔn un nìn sá unyaŋgbantee dumpu. Ŋyunti ŋun u kā ki jīǹ tijinee, unimpu ubɔ kóoń ki ŋúbiń talaalumɔnti un bi yíì náaree. U nìn pɔ̄ɔ̄ kudaau tikpil ki kā ditaŋkpal kpalbanyaaŋwunb. Ní unimpuee fáá ki wīī kpalbee nyɔkɔ ki kpáatì talaaluee ki sītì Yeesu yil pu. 4 Ní biba fōō diŋuul ki bí yii: «Ba pu ní bi fá talaalumɔnti nee míǹ? 5 Bi bàà ŋūǹ kí nyāfì-u animbikpaan kí dūú yàkatī biwɔfib.» Ní bi yíkìi bíi wòoǹ unimpuee. 6 Ní Yeesu bíi lìǹ-bi yii: «Yàntīmaan-u! Ba pu ní ni páb́-u míǹ? Unimpu nee ŋá ditummɔntiil ní ki tīī-mi. 7 Ni nì biwɔfib di làá nīn pée bí baabadalc. Ni ŋūǹ kí nīn ŋáań-bi tiŋan ŋyunti ŋun ni yaa lèe. An yaa kíǹ man, maa làá nīn bí ni-cee baabadal. 8 Min u ŋúńee ní u ŋée: u péé ki dɔ́miń ki yāaǹ-mi talaalu kí bɔ́ntí m-wunti kí cīití ŋu-síbitam dal dee. 9 Ibaamɔn ní m tùkù-ni, duulinya kɔkɔwoooo laakin kamaa ní bi yaa láa sòon̄ m-bɔmɔntiitee, bi dāa téetí unimpu nee pu ki máafí min u ŋée.»
Juudasi kíí kí dū Yeesu kí ŋúbíǹ u-nannanliibi
(Kpèè Maat 26.17-25, Luuki 22.7-14, 21-23, Yoow 13.21-30)
10 Ŋyunti gbantee ní akpambal saalaa nì alee kansikin un bi yíì Juudasi Isikaariyɔtee cūtì ki ká bisaraaŋakpilibee kí sòoǹ nì bi min ní u làá ŋá kí dū Yeesu kí ŋúbíǹ-bee. 11 Bi nín gbìl̄ mimmee, an mɔ́ɔkiǹ-bi, ní bi pōoǹ-u yii bi làá tīī-u animbil. Juudasi nìn kíĺ ki bíi nyàab̀ ŋyunti ŋun di kítì ú dū Yeesu kí ŋúbíǹ-bee.
Yeesu nì u-boonnooliibi bíi jīǹ Dilákatil jiŋaaliu
(Kpèè Maat 26.17-29, Luuki 22.7-23, Yoow 13.21-30, 1 Kɔra 11.23-26)
12 Jiŋaal un bi ŋmóò kpɔnɔb bin kaa cáá ŋkpɔnɔnyɔkɔee wimpeekaaŋu dal ŋun bi làntī apibil kí jī Dilákatil jiŋaaliuee, ní Yeesu boonnooliibi bí-u yii: «La ní a là tí cù kí bɔ́ntí-si Dilákatil jiŋaaliu jinti?» 13 Ní u tú u-boonnooliibi bili, ní ki tùkū-bi yii: «Nín̄ cámaan kitiŋin, ni làá tū uninja ubɔ tú dinyimbool. Ní nīn táá-u. 14 Laakin u yaa tin kɔ́ee, ni mun ń kɔ́ niin kí bàlifì kudiidaan yii: <Ukpil bàlifī-si yii, m-diiku kun poon man nì m-boonnooliibi làá jī Dilákatil jiŋaaliu jintee bí la?> 15 Niinee, u làá dàkà-ni diditɔntɔkɔl yilpu, kudii kun poon wāā, bi bɔ́ntì tikɔkɔ sée. Niin ní ni làá bɔ́ntí-ti tijin.» 16 U-boonnooliibi búntì ki bàn̄ kitiŋinee, ki ká an jítì kii u nín bàà tùkū-bi pu ki síiǹee deedee, ní bi bɔ́ntì Dilákatil jiŋaaliu jinti.
17 Kujoou jóotèe, Yeesu nì u-kpambaliŋ saalaa nì alee bāań niin. 18 Ŋyunti ŋun bi kāl̀ ki bíi jīǹ tijinee, ní Yeesu bí yii: «Ibaamɔn ní m tùkù-ni, man nì nimbi bin kā ki jīǹee kansikin ubɔ làá dū-mi kí ŋúbíǹ m-nannanliibid19 Niinee, kunimbaau kɔ́-bi, ní bi kíĺ ki bíi bàlifī-u ubɔ ubɔ yii: «Kéè an kaa sá mamaa!» «Kéè an kaa sá mamaa!» 20 Ní Yeesu kíí-bi yii: «An sá nimbi saalaa nì bili nee kansikin ubɔ man nì un sèetī disambibaantiilineee. 21 Man Kinibiki cá kí kpú ní nee, kii an nín ŋmàn̄ ki síiǹ m-pu miŋyeef. Ama mbusu dɔ̄ ki cí un làá dū-mi kí ŋúbíǹ m-nannanliibee. Bi yaa kaa bàà màl̄ udaan, an bàà sɔ́.»
Ti-Dindaan jikaati
(Kpèè Maat 26.26-30, Luuki 22.14-20, 1 Kɔra 11.23-25)
22 Ŋyunti ŋun bi bíi jīǹee, ní Yeesu yōoǹ kpɔnɔ ki pàkā Unimbɔti, ki cúu gífì gífì, ki yākatì ki tīī u-boonnooliibi kɔkɔ, ní ki bí yii: «Fōōmaan! Doo di sá m-wunti.» 23 Ní ki yōoǹ ndaam, ki jáam̀ Unimbɔti ki dóòyee, ní ki dūu tīī-bi, ní bi-kɔkɔ nyùn̄. 24 Ní u tùkū-bi yii: «M-fatikuu dee, fatiku un cāabìń mpèé binib nì Unimbɔti kansikinee deeg. Fatikuee di nyáń kí fīī binib kupaau. 25 Ibaamɔn ní m tùkù-ni, maa ti bí kí nyɔ̀ ndamam nee kí nīn cí daliŋkin m làá gíti nyɔ̀-mì mpɔm Unimbɔti Beelinee.» 26 Ŋyunti ŋun bi gāā jiŋaal laŋyih ki dóòyee, ní bi nyáń ki búntì Ɔliifi sufii jool pu.
Peetroo làá néé yii waa nyí Yeesu
(Kpèè Maat 26.30-35, Luuki 22.31-34, Yoow 13.36-38)
27 Yeesu bí u-boonnooliibi yii: «Ni-kɔkɔ làá fá-mi, kii an nín ŋmàn̄ Unimbɔti gbɔŋkun puee yii: <M làá dāá fáá kí kpɔ̀ upikpaal, ní ipii ń yàl̄i.>» 28 Yeesu gíti lī yii: «Ama m yaa láa fīkitèe, m làá lìntī kí cīití-ni Galiilee.» 29 Ní Peetroo lī-u yii: «Bi-kɔkɔ yaa féeń-saaa, man kpá kí fá-si.» 30 Ní Yeesu bí-u yii: «Ibaamɔn ní m tùkù-si, díǹ nyeeku gba, kí wàatī ukooja ń bāakì milee, a làá néé diba dibee mita pu yii saa nyí-mi!» 31 Ní Peetroo kíí-u yii: «Báà an yaa sá-mi ŋkúm, man nì si làá kpú, man kpá kí néé yii maa nyí-si!» Ní u-boonnooliibi bin kɔkɔ kíǹee mun lī míǹ mbaantiim!
Yeesu bí Geetiseemanee ki mèé Unimbɔti
(Kpèè Maat 26.36-46, Luuki 22.39-46)
32 Yeesu nì u-boonnooliibi búntì laakin bi yíì Geetiseemaneeyeej, ní Yeesu tùkū-bi yii: «Kàl̄maan doo, man làá cù kí mèè.» 33 U nìn kpáaǹ Peetroo nì Yakubu nì Yoowaneesi. Tifaandi nì dinimbinaamandi kíĺ ki bíi bàń-uee, ní u tùkū-bi yii: 34 «Kunimbaau kɔ́-mi tikpil ki cáǹ-mi ŋkúmin. Kàl̄maan doo kí nīn cí kí taa gèeǹ!» 35 U lī mimmee, ní ki sútì nyɔkɔpu fiii ní ki tin dōoǹ dicincibil, ní ki mēē yii an yaa bàà kítì, Unimbɔti ń kàkatī falaa yuntiŋu gbanti kí wàatī-u. 36 U nìn lī yii: «M-Baa, tiba kaa pée pɔ̄ɔ̄ a-cee! Kàkatī falaanyɔkaa nee kí wàatī-mi! Ama nì míǹ kɔkɔee, m nyàab̀ a-làtam ní, kaa sá mama m-ba nín là puee.» 37 Yeesu fātìi gítìń u-kpambaliŋ atee cee ki ká bi dɔ̄ ki gèeǹ, ní u fīntì-bi, ní kí bí Peetroo yii: «Siimɔn, a gèeǹ níii? Aa kpáàa ŋúń ki kāl̀ ki cíitì kukúbaantiiu ń jītí kí taa gèeǹaaa? 38 Fìntīmaan kí nīn mèé, án nín làá ŋá pu ni yaa kɔ́ icɔŋkinee ní taa lítée. Unil bàà cáá nlandɔkɔmɔnti, ama ní ki bí iwɔfin.»
39 Yeesu fātìi sútì nyɔkɔpu ki mēē ki sòon̄ tibɔbaantiil, 40 ní ki fātìi tí gítìń ní ki ká bi dɔ̄ ki gèeǹ, kun puee ŋgeem nìn cáá-bi tikpil. Bi fīntèe, baa nyí bi nín làá kíí-u puee. 41 U búntì ki gíti tí gítìń ntataatiim, ní ki lī-bi yii: «Ni dáá gbíntìi dɔ̄ ki gèeǹ ki ŋùŋfāa! Too, an dóò. Kɔŋkɔnnee an ŋmāntì bí dū man Kinibiki kí ŋúbíǹ binikpitib dee. 42 Un làá dū-mi kí nyāfèe di bàan̄ nee. Yīkìmaan tí cù.»
Bi cúú Yeesu
(Kpèè Maat 26.47-56, Luuki 22.47-53, Yoow 18.2-11)
43 Yeesu kaa láá sòon̄ ki ŋmíl̀, kpalaayee ní u-kpambaliŋ saalaa nì alee kansikin un bi yíì Juudasee cílìń, u nì kunipaau kubɔ, kúǹ ŋúbiń ntàataajimu nì atambɔn. Bisaraaŋakpilib nì bimaradakaliibi nì bitindaŋkpilib di nìn túnní-bi. 44 Juudasi un làá nìn dū Yeesu kí ŋúbíǹ-bee nìn tīī-bi kudaaŋŋu yii: «Un m yaa kpàl̄ ki jáam̀ee, un ni nyàab̀ee dee, ní cúúmaan-u tiŋan kí nīn cáá-u ki cá!» 45 Juudasi bāań kpalaayee ki sútì ki pìl̄ Yeesu, ní ki bí yii: «Ukpil,» ní ki kpàl̄-u. 46 Niinee bin táań Juudasee cìb̄ ki cúú Yeesu. 47 Bin nìn bí Yeesu ceeyee kansikin ubɔ fɔ́fì u-tàataajiki ní ki gāā ki wúkutì usaraaŋakpil tɔntɔnliu tafalk. 48 Ní Yeesu bí-bi yii: «M sá unikpiti naaa? Ba pu ní ni ŋúbiń ntàataajimu nì atambɔn kí dāá cúú-mi?
49 Baabadal m bí kunimbɔtidiin ni-kansikin ki dàkà binib, ba pu ní naa cúú-mi niin? Ama kɔŋkɔnnee, Unimbɔti gbɔŋku nín sòon̄ ki síiǹ m-pu miŋyee ń ŋá!» 50 Niinee, u-boonnooliibi kɔkɔ sáǹ ki wāatì-ul. 51 Unaacimpɔɔn ubɔ nìn táá Yeesu ki pēē sata. Bi cìb̄ kí cúú-uee, 52 ní u yāntì sata bi-ŋaan ki sáǹ dicancaŋgbeel.
Bi cáá Yeesu ibɔsoon
(Maat 26.57-68, Luuki 22.54-55, 63-71, Yoow 18.12-14, 19-24)
53 Bi cáá Yeesu ki búntì usaraaŋakpil dumpu, ní bisaraaŋakpilib nì bitindaŋkpilib nì bimaradakaliibi kɔkɔ kóoǹní ki kpáfì niin. 54 Peetroo nìn táá Yeesu aboon aboon ki tin bàn̄ usaraaŋakpil cindi ní ki kāl̀ soojab kansikin ki wùl̀ ŋŋmi.
55 Bisaraaŋakpilib nì bibɔsoonliibi kitil kɔkɔ nyàab̄ bin làá lēē seera Yeesu pu bí ŋmā kí kpɔ̀-uee, ní kaa ká. 56 Di sá yii binib tikpil nìn mɔ́ntì u-nyɔkɔpu, ní bi-nyɔmmu kaa pēēm. 57 Biba yíkìi mɔ́ntì Yeesu pu ki lī yii: 58 «Ti gbìl̄ u sòon̄ yii: <M làá gbá kí wīī kunimbɔtidii kun binib máń nee, kí dū iwiin ita kí mā kupɔŋu kun binib kaa dū bi-ŋalii ki máńeen.>» 59 Nì míǹ kɔkɔee, bin lēekì an seerau gbantee nyɔmmu kaa pēē. 60 Niinee, usaraaŋakpil yíkìi síl̀ bi-kɔkɔ nimbiin ki bālifì Yeesu yii: «Binib nee nín bí ki sòoǹ a-pu miŋyee, ba ŋá ní saa kíikí ní?» 61 Ní u ŋmí, kaa gātì tiba. Ní usaraaŋakpil gíti bālifì-u mpɔm yii: «Sii di sá Unimbɔti tinyooldaan Jipɔɔn un u túnní ú nīn sá ubɔteeee?» 62 Ní Yeesu kíí-u yii: «M lafun sá-u. Ni làá dāá ká man Kinibiki kā Unimbɔti Mpɔŋkɔdaan ŋaŋgiil pú, ní ki làá ká m nyánní yilpu atagbanni ki dòońo63 Usaraaŋakpil gbìl̄ mimmee, ní ki dáaĺ tiwan tin u pēēyee ki cátì, ní ki bí yii: «Ti gíti nyàab̀ seeradambi kí ŋá ba? 64 Nimbi ni-ba gbìl̄ u nín ŋèeǹ nì Unimbɔtee, ni dàkafī yii ba?» Ní bi-kɔkɔ bí yii u-bɔti kaa ŋān̄, u máaǹ ŋkúmp. 65 Ní biba kíĺ ki tíiĺ timɔtan ki làbitī Yeesu pu. Bi dū ŋŋaabu ki bīiǹ u-nimbiin ki fátí-u, ní ki bàlifī-u yii: «Sii un wāĺee, tùkù-ti un di fáá-see!» Ní pilisib mun fōō-u ki bíi fátí-u itampaq.
Peetroo néé yii waa nyí Yeesu
(Kpèè Maat 26.69-75, Luuki 22.56-62, Yoow 18.15-18, 25-29)
66 Ŋyunti ŋun Peetroo nìn dáá bí taapu cindinee, bisapɔmbi bin bí usaraaŋakpil cee ki tūǹ ditundee ubɔ dɔ́miń 67 ki ká Peetroo bíi wùl̀ ŋŋmi. Ní u kpēē u-nimbiin, ní ki bí yii: «Si mun nì Yeesu Naasaareeti yɔuee di nìn tāatí!» 68 Ní Peetroo néè ki bí yii: «Maa nyí tin a sòoǹee, kaa gbìl̀ ti-taapu.» Niinee, Peetroo nyáń ki nín kóò kunaakooun ní ukooja súń. 69 Ní usapɔɔnee gíti tí ká-u niin, ní ki bíi tùkù bin bí niinee yii: «Binibee kansikin ubɔ sèé!» 70 Ní u gíti néé. An kútì fiiiyee, bin nìn bí niinee bí Peetroo yii: «Tiŋman, si mun ŋmàl̄ binibee ni. Ti wāĺ yii a sá Galiilee watil pú niliu ní.» 71 Niinee, Peetroo kíĺ ki bíi pùtī ki tíntí yii: «Maa nyí uninja un bɔti ni sòoǹee!» 72 Kpalaayee, ukooja báakì nliliitiim, ní Peetroo téetì dinyɔɔbundi din Yeesu bàà lī-uee, yii: «Kí wàatī ukooja ń bāakì milee, a làá néé diba dibee mita pu yii saa nyí-mi.» Niinee ní u kíĺ ki bíi sūǹ ki yáliŋkí.