Timoteo Naazeénda Hamo Na Paulo Na Sila
16
1 Paulo akahika omu chaalo cha Derbe, ne lya Lusitira. Óokwo hakaba heeno omuheémba wa Yeézu, izíina lyoómwe ni Timoteo. Nyina, akaba ali omukazi we Chiyahudi ayaamwiíkiliize Yeézu. Náho iíse akaba ali Omuyunani. 2 Timoteo akaba ayina okwaátula kuzima omubadugu omuli Kristu abo óokwo omu byaalo bya Lusitira na Ikonio. 3 Paulo yaayeenda nkokwo Timoteo azeénde náze omuluzeendo. Habwéecho, yaamusala ikóba Timoteo abone kukuúndilwa na Abayahudi bóona bo óokwo. Kuba Abayahudi áabo bakaba nibamanya nkokwo iíse Timoteo akaba ali Omuyunani.a 4 Ahakulatiileho Paulo na áabo bazeenzíbe baazeenda nibalabila omumizihwa zo óokwo. Baaba nibabamanyisa abeekiliza ba Abanyamahaánga éebyo bilagilo ebyaatíilweho ne entumwa ba Yeezu hamo na abanyaampala bo óokwo Yeruzaléemu, nabo babone kubikoondoókela éebyo bilagilo. 5 Habwéecho ekelezia zo óokwo zaazeendelela kukoméela omukwiíkiliza. No kupéetwa kwa abeekiliza kukaba nikweeyoongela buli chilo.Ameezaho Ga Paulo Habwo Muuntu Wa Makedonia
6 Paulo na bazeenzíbe áabo baalaba omuchaalo cha Furigia no omuli Galatia. Bakakola batyo habwo kuba bakaba baáyaángiizwe no Omwooyo Mutakatíifu nkokwo bataákwiiza kwoólekeelela echigaambo cha Múungu omuchaalo cha Asia. 7 Kábaahikile aha lubibi lwo kutaaha omuchaalo cha Misia, baaleengesa kutaaha omuchaalo cha Bithinia, náho Omwooyo gwa Yeézu tigulabeekililize. 8 Habwéecho, baalabila omuli Misia, baazeenda omumuzihwa gwa Turoa. 9 Omuchilo Paulo yaabona ameezaho. Omumeezaho goómwe, akabona omuunsi ya Makedonia omuuntu oómo wa Makedonia ayemeeliile, naamusaba bwóoli Paulo, náagaamba, “Oyaambuke kunu, oyize Makedonia, otuhweele.” 10 Káyaabeele Paulo yaáleebile áago ameezaho, ahonyini tweeloonza kuzeenda óokwo Makedonia. Tukabona nkokwo Múungu yaatweeta kumanyisa Empola Nzima ha baantu bo óokwo.
Lidia Naamwiikiliza Yeézu
11 Habwéecho twaalugaho áaho Turoa no obwáato bwi itaanga, twaázeenda omuhaanda gúmo kuhika omwiiziinga lya Samotirake. Nyeéncha eémo twaázeenda, twaahika omumuzihwa gwa Neapoli. 12 Kuluga áaho, twaázeenda omuunsi kuhika omu chaalo cha Filipi, nigwo omuzihwa guháango omuunsi ya Makedonia, na nigwo omuzihwa gwa Abaruumi bakaba nibatuúla. Neechwe tweekala aaho ebilo bíche.
13 Omuchilo cha Sabato twaázeenda ahéelu yo óogwo omuzihwa, héehi no munóna, habwo kuba tukaba nituteekuza nkokwo niho twaakasaangile abaantu nibamusaba Múungu. Kátwaahikile áaho, tukasaanga bakobile abakazi, neechwe tweekala no kuhooya hamo nabo. 14 Omuli áabo abaabele nibatuhuliliza, akaba aliho omukazi oómo wo omu chaalo cha Thiatira, izíina lyoómwe ni Lidia. Óogu Lidia akaba ali omusúluza we ebizwáalo bye zaambalau, nawe akaba amulámya Múungu. Paulo kayaábamanyisize Empola Nzima, Omukáma yaachiingula omwooyo gwa Lidia abone kweétegeeleza amazima ge empola zo mwa Paulo. 15 Káyaabeele yaábatizwe hamo na abaantu be éenzu yoómwe, akatusaba naagaámba, “Kamulaaba mwaambona nkokwo néenye ndyoómwiikiliza wo Omukáma, mwiikale hali iinye.” Yaátuneémbelela mpaka twaakuunda kwiikala ha woómwe.
Paulo Na Sila Nibabohwa Omwiibóhelo
16 Echilo chimo, obuchilo tukaba nituzeénda ahaantu ho kumusaba Múungu, tweesulukizwa óokwo no omuhalákazi oómo ali omuzánakazi. Óogwo muzánakazi akaba ayina izimu libi elyáabeele nilimuha obuhicha bwo kulagula amagaambo go obuchilo obulikwiiza. Ha muhaanda óogwo bakamábe bakaba nibabonesa empilya nyiinzi. 17 Óogwo muhalákazi yaaba naákulaatila Paulo néechwe, naateéla eyoombo omukugaamba, “Áaba baantu na abahalila ba Múungu, óogu ali olugulu ya byóona. Aba baliho kubamanyisa omuhaanda gwo kuchuúnguka.” 18 Yaamala ebilo biinzi ali omukukola aátyo. Omuhelo, Paulo yaásaaya. Yaálihiindukila éelyo izimu libi, yaáligaambila, “Niinkulagila ahi izíina lya Yeézu Kristu, omulugého omuhalákazi óogu!” Omwáanya óogwo nyini éelyo izimu libi lyaamulugáho.
19 Áabo abakáma bo óogwo muhalákazi, kábaabweene nkokwo tihaliho itegezo kaandi lyo kubonesa amabona, baábatabaalila Paulo na Sila, baábakulula kuhika omwiigulizo omuméeso ga abategeki. 20 Baábatwaala aha balamuzi bakulu, baábagaambila, “Aba bakwaáta na Abayahudi, nibaaletelela óogwo omuzihwa gweetu gube no omusaámbo bwóoli. 21 Nabo nibatulaánga kukulaatila obuteéka bwo owaabo obwo íichwe Abaruumi titukukuúndilwa kubwiíkiliza, nali kubukulaatila.”
22 Male abaantu abaabele bakobile echipípi áaho beekililizana no kulégelelwa óokwo kwa Paulo na Sila. Áabo balamuzi bakulu baábazuula Paulo na Sila ebizwáalo byáabo, baalagila nkokwo bateélwe ensáanzu. 23 Kábaamazile kubatéela bwooli, baabanaguza omwiibohelo. Áabo balamuzi bakulu baámukomeenteleza omwiímeelelezi nkokwo abeékomye kuzima. 24 Habwéecho Omwiímeelelezi óogwo yaabatasha omuchiséenge cho omugati, yaabakoma amagulu gáabo ahagati ya mabago ge miti.
25 Káhaabeele ituumbi, Paulo na Sila bakaba nibamusaba Múungu, no kumuzinila enzina zo kumukúza. Embóhe bazeenzi báabo bakaba nibabahuliiliza. 26 Bwaangu ahonyini, enyahiinga mpaango bwóoli yaahiingula omuunsi, yaáchuundagula oluhazo lwe éelyo ibóhelo. Mala emilyaango yoona yaába yaáchiinguka yoónka, ne minyololyo ye embóhe zóona éeba yaákomooloka. 27 Óogwo mwiímeelelezi wi ibóhelo éelyo yeémuka. Káyaabweene nkokwo emilyaango echiingwiíle, yaálusopoololayo olubadi lwoómwe ali bweémi kweéyita. Ha kuba akaba nateekuza nkokwo éezo mbóhe zóona zaányooloombokile. 28 Náho Paulo yaateela eyoombo naamugaambila, “Óteéyita! Chwéena tulimo óomu!” 29 Áaho óogwo mwiímeelelezi yaalagila ebimuli bileétwe, yeelukila omuunzu eézo, yaagwa omuméeso ga Paulo na Sila naazuguma ahabutíini.
30 Niho yaábatwaala ahéelu, yaábabuuza, “Íimwe bakáma baanze, ni lwaampaka iinye nkole chiíha mbone kuchuúnguka?” 31 Baámusubiza, “Mwiikilize Omukáma Yeézu, niho olaachuúnguka, íiwe hamo na abaantu abali omuunzu yaawe.” 32 Áaho Paulo na Sila baámweégesa óogwo mwiímeelelezi echigaambo cho Omukáma, hamo na abaantu bóona abaabele bali omuunzu yoómwe. 33 Esáaha éezo nyini yo omuchilo, óogwo omwiímeelelezi yaábóoza Paulo na Sila obuhuta bwáabo, mala ahonyini, weényini hamo na áabo badugúbe bóona baaba baábatizwa. 34 Ahakulatiileho yaabatwáala Paulo na Sila omukáye, yaabaha ebyookulya. Akanulilwa bwóoli habwo kuba akaba yaamwiikiliza Múungu, weényini hamo na áabo abe eéka yoómwe bóona.
35 Kahachiile, áabo balamuzi bakulu baasiindika abasilikale báabo halyo óogwo mwiímeelelezi wi ibóhelo, babone kumugaambila báti, “Obakomoolole áabo baantu.” 36 Bityo Óogwo mwiímeelelezi, yaámugaambíla Paulo, “Abalamuzi baántuma nkokwo mbakomoolole. Habwéecho, muzeénde no obuhóolo.”
37 Náho Paulo yaábagaambila, “Habwaáchi baatutíile omuméeso ga abaantu bateena kutuchwaáziika, ne éechwe tuli Abaruumi abaana nzaálwa! Kaandi baatunagwíize omwiibóhelo. Ngási! Mbwenu nibeenda kutwíihamo óomu bweeseleke? Tichikwiíle! Nibeendelwa boónyini nibo beéze batwiíhemo óomu.”
38 Abasilikale áabo baábagaambila balamuzi bakulu éebyo byóona. Abalamuzi áabo, kábaahuliile nkokwo Paulo na Sila na Abaruumi, baakwáatwa no obutiini. 39 Béeza baábaneémbelela. Baabeehamo omwiibóhelo, nibabasaba nkokwo balugého áaho omumuzihwa gwáabo.
40 Paulo na Sila, kábaabeele baálugile omwiibóhelo, baazeenda omuunzu ya Lidia. Baábonana na badugu omuli Kristu, no kubagumya emiganya. Ahakulatiileho baalugáho áaho.