Aminɔnɩ dɩdaanɩ Tamaarɩ taanɩ
13
Davidi bu Absalɔn dɛɛn jɩgɩ nakɔ, o yɩrɩ mʋ Tamaarɩ. O maa yɩ ka-laa. Davidi bu wʋdoŋ dɩ maa wʋra, o yɩrɩ na yɩ Aminɔnɩ.b Wʋntʋ fra maa tiini ya wʋ o nakɔ Tamaarɩ wʋnɩ.a 2 Tamaarɩ ya ta yǝri baarʋ. Kʋntʋ tɩn, Aminɔnɩ ma lwarɩ nɩ kʋʋ́ taa camma sɩ o yi o nakɔ wʋm yuu. O ma da kʋ ŋwaanɩ o ba jɩgɩ yazurə, bʋbʋŋɩ dɩm na tiini dɩ daanɩ‑o tɩn ŋwaanɩ.
3 Aminɔnɩ dɛɛn jɩgɩ yuudoŋ, o yɩrɩ mʋ Yonadabɩ. O maa yɩ Davidi zɩmbaarʋ Simeya bu. Yonadabɩ dɛɛn jɩgɩ sɩsɩɩna mʋ kʋ ja gaalɩ. 4 Dɛ dɩdwɩ o ma bwe Aminɔnɩ o wɩ: «Bɛɛ mʋ daanɩ‑m? Nmʋ yɩ pabu mʋ yɩ kʋ daɩ sɩ dɛ maama n ta n je dɩ wʋ-cɔgɔ. Nan ta n brɩ-nɩ kʋlʋ na jɩgɩ-m tɩn.»
Aminɔnɩ ma ta o wɩ: «A fra mʋ tiini ya zʋ a nyaanɩ Absalɔn nakɔ Tamaarɩ.» 5 Yonadabɩ ma lǝr-o o wɩ: «Zʋ n ta n tigi n sara baŋa nɩ, n paalɩ n kɩ nɩnɛɛnɩ n ba jɩgɩ yazurə mʋ te. Nmʋ ko na tu sɩ o daanɩ n yawɩʋ kʋm, sɩ n ta dɩd-o nɩ: ‹A ko, pa a nakɔ Tamaarɩ ba amʋ te yo seeni o kɩ wʋdiu o pa-nɩ. Amʋ lagɩ sɩ o saŋɩ wʋdiu kʋm a yigə nɩ sɩ a taa naɩ, sɩ a taa di-kʋ o jɩŋa nɩ.› »
6 Aminɔnɩ ma sɩɩnɩ o zʋ o tigi sara wʋnɩ o kɩ nɩnɛɛnɩ o ba jɩgɩ yazurə mʋ te. Pɛ Davidi na tu sɩ o daanɩ o yawɩʋ kʋm tɩn, mʋ o tag‑o o wɩ: «Popo, amʋ lagɩ sɩ a nakɔ Tamaarɩ mʋ ba yo seeni o fɔgɩ maasa fɩnfɩɩn o pa-nɩ, sɩ a di o jɩŋa nɩ.» 7 Davidi ma sɛ. O ma tʋŋɩ kwǝrǝ o sɔŋɔ kʋm nɩ o ta dɩ Tamaarɩ o wɩ: «Zaŋɩ n vu n nabɔ Aminɔnɩ sɔŋɔ n kɩ wʋdiu n pa‑o sɩ o di.» 8 Tamaarɩ na yi da tɩn, dɩdaanɩ Aminɔnɩ tigi sara baŋa nɩ mʋ. O ma zwɛ muni o viiri Aminɔnɩ yibiyə nɩ. O ta ma fɔgɩ maasa yɩ o tigi o niə. 9 Bukɔ wʋm laan ma lɩ wʋdiu kʋm o kɩ zʋŋa nɩ o pa‑o sɩ o di. Aminɔnɩ ma vɩn yɩ o wɩ: «Nɔɔnʋ maama nuŋi pooni nɩ sɩ á daarɩ-nɩ na!» Nɔɔna bam maama ma sɩɩnɩ ba nuŋi.
10 Aminɔnɩ laan ma ta dɩ Tamaarɩ o wɩ: «Nan kwe wʋdiu kʋm n ja n zʋ digə kam wʋnɩ amʋ na tigi mɛ tɩn, sɩ a joŋi wʋdiu kʋm n jɩŋa nɩ a di.» Tamaarɩ ma sɩɩnɩ o ja wʋdiu kʋm o zʋ o na tigi digə kalʋ wʋnɩ tɩn. 11 O na jɩgɩ wʋdiu kʋm o ma yi o yɩra tɩn mʋ Aminɔnɩ zi‑o yɩ o wɩ: «Amʋ nakɔ, sɛ sɩ dɩ́ pəni daanɩ!» 12 O dɩ ma lǝr-o o wɩ: «A nabɔ, yɩ fɩn-nɩ sɩ dɩ́ tʋŋɩ tɩtʋŋ-zɔɔnɩ dɩntʋ! Kǝm-balɔrɔ kʋntʋ daɩ sɩ kʋ kɩ Yisɩrayɛlɩ tɩga baŋa nɩ. 13 Nmʋ na zi amʋ, a cavɩɩra yam bá na kwǝlim je. Kʋ ta wʋ́ pa a kwe tɩtɔ-gʋrʋ mʋ a kwǝli a yuu! Kʋ nan na yɩ nmʋ, nɔɔna maama Yisɩrayɛlɩ nɩ wʋ́ ta nɩ: n yɩ joro mʋ. Nan ja n tɩtɩ, sɩ n ŋɔɔnɩ dɩdaanɩ pɛ wʋm, sɩ o bá vɩn sɩ o kwe-nɩ o pa‑m sɩ n ma-nɩ n kɩ n kaanɩ.» 14 Aminɔnɩ maa wʋ sɛ sɩ o cəgi o taanɩ dɩm. O na dana o dwe bukɔ wʋm tɩn o ma wanɩ o zi‑o o lagɩ.
15 Aminɔnɩ na kɩ kʋntʋ o ti tɩn, o daa maa ba lagɩ sɩ o yi na Tamaarɩ. O maa tiini o cul‑o sɩ kʋ dwǝni o fra ya na zʋ o wʋnɩ te tɩn. O ma ta dɩd-o o wɩ: «Zaŋɩ n nuŋi daa a yigə nɩ!» 16 Tamaarɩ ma ləri o wɩ: «Cwǝŋǝ tǝrǝ sɩ n zəli-nɩ! Nmʋ na kɩ kʋntʋ, kʋ maŋɩ kʋʋ́ taa yɩ lɛɛrʋ kʋ dwe n na cɔge-nɩ tɩntʋ tɩn.»
Aminɔnɩ maa wʋ sɛ o taanɩ dɩm. 17 O ma bəŋi o tɩntʋŋnʋ yɩ o ta dɩd-o o wɩ: «Vaŋɩ kaanɩ wʋntʋ n ja n nuŋi n yagɩ pooni nɩ, sɩ n daarɩ n pɩ a boro kʋm.» 18 O tɩntʋŋnʋ wʋm ma sɩɩnɩ o vaŋɩ Tamaarɩ o ja o nuŋi yɩ o daarɩ o fɔgɩ o pɩ boro kʋm.
Tamaarɩ nan ya zʋ gwar-dɩdɔrɔ na tiini kʋ jɩgɩ nɩnwaŋa tɩn mʋ. Tɩntʋ mʋ yɩ gwaarʋ tɩlʋ dwi pɛ bukɔ-pwəli na yǝni ba zʋʋra tɩn. 19 Tamaarɩ laan ma pɛ tɩntwarɩm o caarɩ o yagɩ o yuu maama, yɩ o daarɩ o ja o gwar-dɩdɔrɔ kʋm o kaarɩ kaarɩ. O ta ma kwe o jɩn o daŋɩ o yuu nɩ, yɩ o coosǝ o maa ve sɔŋɔ.
20 O nabɔ Absalɔn ma na‑o yɩ o bwe‑o o wɩ: «N nabɔ Aminɔnɩ mʋ kɩ lɛɛrʋ tɩntʋ nmʋ yɩra nɩ na? O nan na yɩ n nabɔ tɩn, yɩ kɩ sɔɔ sɩ nɔɔna maanɩ kʋ ni nɩ. A nakɔ, nan ta yɩ pa kʋ taa wa‑m.» Tamaarɩ ma vu Absalɔn sɔŋɔ nɩ o zʋʋrɩ da. O maa yɔɔrɩ o je dɩ wʋ-cɔgɔ yɩranɩ.
21 Davidi dɛɛn ma ni kʋlʋ maama Aminɔnɩ na kɩ tɩn. O banɩ ma tiini dɩ zaŋɩ. 22 Sɩ kʋ na yɩ Absalɔn, o wʋ sɛ sɩ o ŋɔɔnɩ dɩ Aminɔnɩ, kʋ na maŋɩ kʋ yɩ ta-laa naa ta-balɔrɔ dɩ. O dɛɛn nan tiini o cul‑o mʋ, o na cɔgɩ o nakɔ tɩn ŋwaanɩ.
Absalɔn gʋ Aminɔnɩ
23 Kʋntʋ kwaga nɩ bɩna yale maa kɛ. Absalɔn tɩntʋŋna maa wʋ Baal-Hazorɩ nɩ sɩ ba fanɩ o peeni sɩm kʋrʋ. Je sɩm kʋntʋ wʋ Efrayim tɩʋ kʋm seeni mʋ. Absalɔn ma bəŋi pɛ biə bam maama sɩ ba da ba jeeri da. 24 O ma vu o ta dɩ Pɛ Davidi o wɩ: «Pɛ, amʋ tɩntʋŋna bam mʋ wʋra ba fanɩ a peeni sɩm kʋrʋ. Nmʋ dɩdaanɩ n nakwa ya na sɛ sɩ á ba da, kʋʋ́ taa lamma.» 25 Davidi ma lǝr-o o wɩ: «A bu, kʋ bá wanɩ kʋ kɩ kʋntʋ. Dɩ́ maama na lagɩ dɩ́ ba, nmʋ wʋ́ cɔgɩ n jɩŋa mʋ.»
Absalɔn ta ma kwaanɩ sɩ o nii Davidi wʋ́ sɛ o vu na, yɩ o wʋ sɛ. Davidi ma loori Wɛ mʋ sɩ DƖ kɩ Absalɔn lanyɩranɩ. 26 Absalɔn laan ma ta o wɩ: «Nmʋ nan na bá wanɩ n vu, yagɩ sɩ a zɩmbaarʋ Aminɔnɩ tɔgɩ dɩ dɩbam o vu.»
Pɛ Davidi ma bwe‑o o wɩ: «Bɛɛ mʋ yɩ n lagɩ sɩ wʋntʋ tɔgɩ o vu?» 27 Absalɔn ma tiini o gigili Davidi yiǝ pa o ga ga o yagɩ o pa Aminɔnɩ tɔgɩ dɩdaanɩ pabiə badonnǝ bam sɩ ba vu Absalɔn peeni sɩm kʋrʋ fanɩm nɩ.
28 Ba na ti candiə kam yigə tɩn, Absalɔn ma pa o tɩntʋŋna bam ni o wɩ: «Fɔgɩ á taá yɩrɩ-na Aminɔnɩ. O na nyɔgɩ sana o bugi, amʋ wʋ́ kɩ woŋo sɩ kʋ brɩ nɩ cwǝŋǝ tigə sɩ á gʋ-o. Kʋntʋ na kɩa, sɩ á zaŋɩ o baŋa nɩ á gʋ-o. Yɩ taá fʋna, sɩ kʋ yɩ amʋ mʋ pɛ abam ni dɩm kʋntʋ. Kɩ-na dam á tɩtɩ kuri nɩ, sɩ á daarɩ á taá jɩgɩ baarɩ.» 29 Absalɔn tɩntʋŋna bam ma sɩɩnɩ ba kɩ kʋlʋ o na brɩ-ba sɩ ba kɩ tɩn. Ba gʋ Aminɔnɩ mʋ. Pɛ wʋm biə badaara bam maama na nɛ kʋntʋ tɩn, ba ma din ba bɩna-sise ba duri ba viiri.
30 Ba ta na wʋ cwǝŋǝ nɩ ba maa kɛ tɩn, kwǝrǝ ya maŋɩ ka yi Davidi ka wɩ: «Absalɔn zaŋɩ o gʋ n biə bam maama. Dɩdʋa daa wʋ daarɩ.» 31 Pɛ Davidi na ni kʋntʋ tɩn, o ma kaarɩ o gwaarʋ o wʋ-cɔgɔ kʋm ŋwaanɩ, yɩ o daarɩ o dʋlɩ o tɩtɩ tɩga nɩ o tigə. O tɩntʋŋna bam maama dɩ maa zɩgɩ o tee nɩ yɩ ba kaarɩ ba gwaarʋ.
32 Davidi zɩmbaarʋ Simeya bu Yonadabɩ ma yi o te o ta o wɩ: «Pɛ, kʋ daɩ nɩ ba gʋ n biə bam maama. Aminɔnɩ yɩranɩ mʋ tɩga. Absalɔn nan maŋɩ o ja wʋbʋŋa sɩ o gʋ-o kʋ zɩgɩ maŋa kam Aminɔnɩ na cɔgɩ o nakɔ Tamaarɩ tɩn mʋ. 33 Nan yɩ sɛ nɩ n biə bam maama tɩga, sɩ Aminɔnɩ yɩranɩ mʋ ba gʋa.»
34 Kʋ daarɩ Absalɔn, wʋntʋ dɛɛn duri mʋ o je.
Nɔn-dʋŋʋ wʋlʋ ba na lɩ sɩ o taa zɩgɩ o yɩrɩ tɩʋ kʋm tɩn laan ma tʋlɩ o na nɔn-kɔgɔ na wʋ Horon cwǝŋǝ nɩ ba tɔgɩ piu kʋm tikəri nɩ ba bɩɩna. O ma vu o ta pɛ wʋm o wɩ: «Amʋ nɛ nɔɔna na zɩgɩ Horon seeni ba bɩɩna.» 35 Yonadabɩ ma ta dɩ Davidi o wɩ: «Nmʋ biə bam mʋ kʋntʋ ba maa bɩɩnɩ, nɩnɛɛnɩ a na maŋɩ a ta te tɩn.»
36 O ni dɩm maŋɩ dɩ wʋ tʋ tɩga nɩ, dɩdaanɩ Davidi biə bam na yi da. Ba maama ma tʋ kərə nɩ yɩ ba coosǝ baŋa baŋa. Davidi dɩdaanɩ o nakwa bam dɩ ma tiini ba keeri zanzan.
37-38 Absalɔn dɛɛn nan ya duri o vu o səgi o nu nakwɩ Taliməyi tee nɩ mʋ o wʋra. Wʋntʋ maa yɩ Amiwudi bu yɩ o ta yɩ Gesuri tɩʋ pɛ. Absalɔn dɛɛn maŋɩ Gesuri nɩ o kɩ bɩna yatɔ mʋ.
Kʋ daarɩ Davidi ma keeri o bu Aminɔnɩ luə kam o daanɩ. 39 O wʋʋ laan ma ba kʋ tʋ dɩ Aminɔnɩ tʋʋnɩ dɩm. O wʋbʋŋa ma joori ya vu Absalɔn wʋnɩ sɩ ba kɩ daanɩ.