Mataayi 5

Imbʉlanɨsio isa Yesu vwɨmɨla inyifuunyo

(Lʉʉka 6:20-23)

ɄYesu ye aghavwene amapʉgha ghala, akatogha pa kɨdunda, akikala. Avavʉlanɨsɨvua vaake vakalʉta pa mwene. 2 Pe akatengʉla kʉkʉvavʉlanɨsia akati,

3 “Vafunyilue vano vikʉmʉlonda ʉNgʉlʉve kukila ifingi fyoni,

ʉlwakʉva vilikwʉpɨla ʉlʉvonolo lwave

kʉ Vʉtwa vwa kʉkyanya.

4 Vafunyilue vano valɨ nʉ lʉsukunalo,

ʉlwakʉva ʉNgʉlʉve ilikʉvanyamasia.

5 Vafunyilue avakoola,

ʉlwakʉva ʉNgʉlʉve ilikʉvapeela ʉvʉhaasi ʉvwa ɨɨsi.

6 Vafunyilue vano visyʉkua kuvomba sino ikeela ʉNgʉlʉve,

ʉlwakʉva ʉNgʉlʉve ilikʉvapeela fyoni.

7 Vafunyilue vano valɨ nʉ lʉsʉngʉ,

ʉlwakʉva ʉNgʉlʉve ilikʉvasʉngʉkɨla.

8 Vafunyilue vano valɨ nʉ mwojo ʉmʼbalafu,

ʉlwakʉva vilikʉmwagha ʉNgʉlʉve.

9 Vafunyilue vano vikʉvasambania avaanhu,

ʉlwakʉva vitambʉlwagha vaana va Ngʉlʉve.

10 Vafunyilue vano vipumusivua

vwɨmɨla kuvomba sino ikeela ʉNgʉlʉve,

ʉlwakʉva ʉVʉtwa vwa kʉkyanya vwave.

11 “Mʉfunyilue ʉmue, avaanhu pano vikʉvaligha, vikʉvapumusia na kʉkʉvajova fivi mʉ nyinga vwɨmɨla ʉne. 12 Mʉhovokaghe fiijo na kuuva nʉ lʉkeelo, ʉlwakʉva ʉlʉvonolo lwinu kʉkyanya, lʉkome. Enendɨɨkɨ nava vavɨli vano valyalongwile fye valyapumusivue.

Kuuva ndavʉle ʉmwinyo nʉ lʉmuli

(Malɨka 9:50; Lʉʉka 14:34-35)

13 “Ʉmue mʉlɨ mwinyo kʉ vaanhu va mʉ ɨɨsi. Neke ʉmwinyo ghʉngasʉpʉke lwoni, ndepoonu ghuvɨɨka kɨki kugomosia ʉlʉnoneesi? Ʉmwinyo ʉghuo, naghʉnoghiile nambe padebe, looli ghuuva ghwa kʉtaghua, ghʉkanywaghe na vaanhu.

14 “Ʉmue mʉlɨ lʉmuli kʉ vaanhu va mʉ ɨɨsi. Ɨlɨkaaja lɨno lɨjengilue pakyanya pa kɨdunda, nalɨngifise. 15 Kange, avaanhu navikʉnga ɨtaala na kukupikila nɨ lɨteneka, looli vivɨɨka pa kyɨmɨlo kuuti jɨvamulikaghe vooni vano valɨ mʉ nyumba. 16 Fye enendɨɨkɨ, ʉlʉmuli lwinu lʉmulikaghe, kuuti avaanhu valolaghe imbombo siinu inofu, mʉ ʉluo vamʉghiniaghe ʉNhaata ghwinu jʉno alɨ kʉkyanya.

Imbʉlanɨsio sa Yesu vwɨmɨla indaghɨlo sa Moose

17 “Mʉlekaghe kusaagha kuuti, nisile kuvʉsia indaghɨlo sa Moose, nambe imbʉlanɨsio isa vavɨli, jeeje! Looli nisile kukwɨlanɨsia. 18 Kyangʼhaani nɨkʉvavʉʉla kuuti, ʉvʉlanga nɨ ɨɨsi pano fikyale kusovanɨka, nakwekale nambe akakelo kamo aka ndaghɨlo kano ndepoonu kivʉsɨvua, kuhanga fyoni fino ʉNgʉlʉve alyalaghile, fivombeke. 19 Lɨno, ʉmuunhu ghweni jʉno ideenya ʉlʉlaghɨlo, nambe lʉno musaagha kuuti lʉlaghɨlo lʉdebe kukila sooni, kange ivʉlanɨsia avange kuvomba ʉluo, ʉjuo iiva nʼdebe fiijo mʉ Vʉtwa vwa kʉkyanya. Neke ʉmuunhu ghweni jʉno ivɨngɨlɨla indaghɨlo na kuvʉlanɨsia avange kuuti vasivɨngɨlɨlaghe, ʉjuo iiva mʼbaha mʉ Vʉtwa vwa kʉkyanya. 20 Lɨno, nɨkʉvavʉʉla kuuti, nave ʉvʉgholofu vwinu navukila ʉvʉgholofu ʉvwa Vafalisayi nʉ vwa vavʉlanɨsi va ndaghɨlo, namʉlingila lʉsiku mʉ Vʉtwa vwa kʉkyanya.

Kupʉlɨngʼhana nʉ nʼjaako

(Lʉʉka 12:57-59)

21 “Mʉpʉliike vʉle avakʉʉlʉ viinu valyavʉlilue kuuti, ‘Nʉngabudaghe, ʉmuunhu ghweni jʉno ibʉda ʉnʼjaake, anoghiile kuhɨghua.’ 22 Neke ʉne nɨkʉvavʉʉla kuuti, ʉmuunhu ghweni jʉno ikalalɨla ʉnʼjaake, anoghiile kuhɨghua. Kange, ʉmuunhu ghweni jʉno iligha ʉnʼjaake kuuti nʼjasu, anoghiile kuhɨghua pa kɨpʉgha kya valongosi. Ʉmuunhu ghweni jʉno iligha ʉnʼjaake kuuti mʉlʉlʉte, anoghiile kutaghua kʉ lʉpumuko lwa mwoto ghʉno naghusima lʉsiku!

23 “Lɨno, nave ʉletile ɨlɨtekelo lyako pa kɨtekelelo kʉkʉntavʉlɨla ʉNgʉlʉve, neke ghukʉmbʉka kuuti ʉnʼjaako alɨ nɨ lɨsio nuuve, 24 lɨleke ɨlɨtekelo ɨlio pa kɨtekelelo, neke ʉlʉte ʉsambane taasi nʉ nʼjaako, pe ghwise ʉtavʉle ɨlɨtekelo lyako ɨlio.

25 “Kange, nave ʉmuunhu jʉmonga ɨkʉkʉtwala kwa mhɨghi, ʉnsʉʉme ngʼhaningʼhaani kuuti mʉsambane vʉle mʉjiighe mʉ sɨla. Nave naghuvomba ʉluo, ɨkʉkʉvɨɨka mʉ mavoko gha mhɨghi. Ghwope ʉmhɨghi ɨkʉkʉtwala kwa masinjala kuuti akʉdindile mʉ ndinde. 26 Kyangʼhaani nɨkʉkʉvʉʉla, nʉngahʉme mʉnkate ʉmuo kuhanga ʉhombe fyoni fino ghusighilua!

Ʉlʉpavɨlo vwɨmɨla ʉvʉvwafu

27 “Mʉpʉliike vʉle avaanhu valyavʉlilue kuuti, ‘Nʉngavwafukaghe.’ 28 Neke ʉne nɨkʉvavʉʉla kuuti, ʉmuunhu ghweni jʉno ɨkʉmʉlola ʉmʉkɨjʉʉva mʉlwa kʉnnoghelua, iiva avwafwike naghwo mʉ mwojo ghwake. 29 Lɨno, ɨliiso lyako lɨngakwambʉsie, ngʼomotola, ʉtaaghe kʉ vʉtali. Yekʉba kusofia ɨkɨlʉngo kɨmo mʉ mʼbɨlɨ, kukila ʉmʼbɨlɨ ghwoni kutaghua kʉ lʉpumuko lwa mwoto ghʉno naghusima lʉsiku. 30 Kange, ʉlʉvoko lwako lʉngakwambʉsie, dumula ʉtaaghe kʉ vʉtali. Ʉlwakʉva yekʉba kusofia ɨkɨlʉngo kɨmo mʉ mʼbɨlɨ, kukila ʉmʼbɨlɨ ghwoni kutaghua kʉ lʉpumuko lwa mwoto ghʉno naghusima lʉsiku.

Ʉlʉpavɨlo vwɨmɨla kutavʉla ʉnʼdala

(Mataayi 19:9; Malɨka 10:11-12; Lʉʉka 16:18)

31 “Kange, lɨlyajovilue kuuti, ‘Ʉmuunhu jʉno ɨkʉntavʉla ʉnʼdala ghwake, ampelaghe ɨkalata ɨja kʉntavʉla.’ 32 Neke ʉne nɨkʉvavʉʉla kuuti, ʉmuunhu ghweni jʉno itavʉla ʉnʼdala ghwake, nave ʉnʼdala ʉjuo namʼbwafu, ɨkʉmpelela kuuva mʼbwafu. Kange, ʉmuunhu angatoole ʉnʼdala jʉno ʉmʉghoosi antavwile, ghwope iiva ivwafuka.

Ʉlʉpavɨlo vwɨmɨla kujɨɨgha

33 “Kange, mʉpʉliike vʉle avakʉʉlʉ viinu valyavʉlilue kuuti, ʉlekaghe kujɨɨgha isa vʉdesi, ‘Looli pano ʉjɨghile, ʉvombaghe sooni sino ʉjɨghile.’ 34 Neke ʉne nɨkʉvavʉʉla kuuti, namʉngajɨghaghe nambe padebe. Namʉngajɨghaghe mʉlwa kʉtambʉla kʉkyanya, ʉlwakʉva kye kɨtengo ɨkya Vʉtwa ɨkya Ngʉlʉve; 35 nambe kujɨɨgha mʉlwa kʉtambʉla ɨɨsi, ʉlwakʉva pepano ʉNgʉlʉve ivɨɨka amaghʉlʉ ghaake; nambe kujɨɨgha mʉlwa kʉtambʉla ɨlɨkaaja ɨlya Yelusalemu, ʉlwakʉva lye lɨkaaja lya Ntwa ʉMʼbaha. 36 Kange, namʉngajɨghaghe mʉlwa kʉtambʉla amatu ghiinu, ʉlwakʉva namʉngandʉle nambe ʉlʉnyele lʉmo kuuva lʉvalafu nambe kuuva lʉtiitu. 37 Lɨno, nave mukwɨtɨka, mʉtisaghe, ‘Eena,’ nave mukaana mʉtisaghe, ‘Ndali,’ ʉlwakʉva sooni sino sikwongelela mʉ isio, sihʉma kwa Mhosi ʉSetano.

Ʉlʉpavɨlo vwɨmɨla kuvangɨla

(Lʉʉka 6:29-30)

38 “Mʉpʉliike vʉle lɨlyajovilue kuuti, ‘Ʉmuunhu angakʉngʼomotole ɨliiso, na jʉʉve ngʼomotola ɨlyake, angakʉkʉʉle ɨliino, na jʉʉve kʉʉla ɨlyake.’ 39 Neke ʉne nɨkʉvavʉʉla kuuti, ʉmuunhu jʉno akʉvombiile ʉvʉviivi, nʉngavangɨlaghe. Ʉmuunhu angakʉsevʉle ʉvʉdɨlɨ ʉvwa kʉndio, ʉnsyetʉkɨsie nʉ vwa kʉngʼhɨghɨ. 40 Nave ʉmuunhu ɨkʉkʉtwala pa vʉhɨghi kuhɨghua mʉ vʉfumbue ʉvwa kʉtoola ɨgwandi jaako, mʉlekele atoole nalɨ lɨkooti. 41 Nave ʉmuunhu ɨkʉkwʉmɨlɨsia kupɨnda ʉnsigho ghwake mʉ lʉghendo ʉlwa kavalɨlo kamo, ʉve ʉghendaghe ifivalɨlo fivɨlɨ. 42 Kange, ʉmuunhu angakʉsʉʉme kɨmonga, mpeele. Nave ʉmuunhu ilonda kukopa kʉlyʉve, nʉngankanaghe.

Imbʉlanɨsio vwɨmɨla kʉkʉvaghana avalʉgʉ

(Lʉʉka 6:27-28, 32-36)

43 “Mʉpʉliike vʉle lɨlyajovilue kuuti, ‘Ʉmʉghanaghe ʉnnino, na kʉkʉnkalalɨla ʉmʉlʉgʉ ghwako.’ 44 Neke ʉne nɨkʉvavʉʉla kuuti, mʉvaghanaghe avalʉgʉ viinu, kange mʉvasʉmɨlaghe kwa Ngʉlʉve vano vikʉvapumusia. 45 Apuo pe muuva vaana va Nhaata ghwinu jʉno alɨ kʉkyanya, ʉlwakʉva ʉmwene ɨkʉvapeela ʉlʉjʉva avaanhu avanofu na vaviivi. Kange, ɨkʉvapeela ɨfula avagholofu na vano navagholofu. 46 Mʉngavaghane va vano vikʉvaghana ʉmue, muuva nʉ lʉvʉmbʉlɨlo lʉki? Ongo voope avasongesia songo vivomba vʉle vʉle. 47 Kange, nave mʉkʉvahʉngɨla va vajiinu muuva muvomba kɨki ɨkɨnofu kukila avange? Ongo voope avapanji vihʉngɨlana vʉle vʉle. 48 Lɨno, mʉvisaghe vagholofu ndavʉle ʉNhaata ghwinu jʉno alɨ kʉkyanya vʉle mʉgholofu.