Te Tpakbꞌalil Galan Tiꞌj Te Qajaw Jesukrist Aj Oqet Stzꞌibꞌaꞌ Luks
1
Jun Limbꞌil
1 Bwen, kyꞌilaꞌj xjal oje qet ktzꞌibꞌaꞌ tiꞌj kyaqil aj oje kyꞌik qxol, 2 [oqet ktzꞌibꞌaꞌ] iktzaꞌx owok qchaꞌoꞌ kyukyꞌi kye aj eꞌok eꞌen tetz tukyꞌi kykabꞌil kywitz atx aj tbꞌay-el oqtxiꞌ, aꞌeꞌ aj otzaj kxnaqꞌtzaꞌ te tyol [Qtata Dios]. 3 Ntons tat Teófilo, komo ax wetz maꞌtx xik nchaꞌoꞌ bꞌan byenech tiꞌj kyaqil aj oje tzꞌok nchaꞌoꞌ tiꞌj te ja tpakbꞌalilni atx aj taqꞌik bꞌan tbꞌay-el, astilji ax wetz oqet nbꞌisuꞌ tzan tqet ntzꞌibꞌaꞌ te yatz kyaqil ntzani tukyꞌi jun tumeꞌl bꞌan xtxolil 4 tzan tok achaꞌoꞌ te tumeꞌl bꞌanꞌax tiꞌj kyaqil aj oje xik xnaqꞌtzaꞌ yatz.
Aj Tpon Yolbꞌaj Owitzꞌjel Tuq Te Waꞌnch Aj Swal Aꞌ
5 Ntons, tuj aj tyempji aj nkꞌulun mandad tuq te Eródes tuj Judey, at tuq jun pal Sakariy tbꞌi, aj tijajil Abiys,a bꞌix tetz txuꞌjel Chabetb aj tijajil Aron. 6 Te Sakariy bꞌix te Chabet nkyebꞌet tuq tuj tumeꞌl tuj twitz Qtata Dios, kꞌontiꞌl nkyepaltin tuq tiꞌj te Kawbꞌil bꞌix tiꞌj te aj okaj tqꞌumaꞌ te Qajawil. 7 Kyetz kꞌontiꞌl tuq kykꞌwaꞌal tzan tpaj te Chabet machor tuq, bꞌix kykabꞌil tuq kyetz ya tijxjaleꞌky tuq.
8 Ntons, jun qꞌij te Sakariy nꞌaqꞌunan tuq tuj taqꞌun twitz Qtata Dios iktzaꞌx kye txqꞌanky pal aj nkyeꞌaqꞌunan tuq tukyꞌiꞌl tuj aj bꞌuchꞌuj palji. 9 Bꞌix iktzaꞌx tuq naqꞌikeꞌ kxol kyetz, oqet kykꞌuluꞌ te loteriyc tzan tuq tok kyen abꞌl tuq jun te kyetz owokex tzꞌeꞌsal te pom tuj te luwar bꞌan xjan mas tujx te Nin Jay Nabꞌil Qtata Dios, yaji dech a te Sakariy okambꞌan. 10 Bꞌix aj man tuq nkyꞌeꞌslet te pom, kyaqil kye xjal nkyexnaqꞌtzan tuq tzijay. 11 Yaji ojaw kanet jun ángel waꞌlqet tumel tbꞌanqꞌabꞌ te pombꞌil [aj jaꞌ atox te Sakariy tuj te Nin Jay]. 12 Ya ma xik ten te Sakariy, bꞌeyx otzajbꞌaj bꞌix bꞌan oxobꞌ.
13 Yaji te ángel oxik tqꞌumaꞌ tetz ikxjani: “Sakariy, kꞌon txobꞌ tzan tpaj te aj nxik aqaniꞌ tuq [tukyꞌi Qtata Dios] maꞌtx stzaj chaꞌoꞌ, bꞌix te axuꞌjel Chabet otzajel jun tal bꞌix owokel asiꞌ tbꞌi Waꞌnch. 14 Yatz bꞌan oxhchalajel tiꞌj, bꞌix oj titzꞌjik, ax kyꞌilaꞌj xjal okyechalajel tiꞌj 15 tzan tpaj te Qajawil oxeꞌl tsiꞌ te akꞌajol jun nim tajwalil. Bꞌix te akꞌajol nlay xik tukꞌaꞌ te taꞌal ub txꞌamsaꞌ bꞌix nlay tzꞌukꞌan xhbꞌaꞌj,* bꞌix tetz bꞌeyx okajel te Txew Dios tuj tanim tukyꞌi nim tajwalil atx aj man tuq atqex tuj tbꞌoꞌtil. 16 Tzan tpaj tetz, kyꞌilaꞌj kye xjal aj tijajil Israel ojawel kkyꞌixpuꞌ kynabꞌlin tzan kyok lapet tiꞌj Qajawil. 17 Tetz oxeꞌl tbꞌayon twitz te Qajawil bꞌix oqtexten [Txew Dios tuj tanim iktzaꞌx tuq tuj] tanim te Eliys [aj tlajen Dios oqtxiꞌ] bꞌix oxeꞌl siꞌ jun tajwalil bꞌan nim [iktzaꞌ oxik siꞌ te Eliys].* Ikxji otkꞌuluꞌtz tzan kyten galan kye kꞌwaꞌlon kyukyꞌi kykꞌwaꞌal,d bꞌix kye aj nkyekꞌulun nyaꞌtx galan tzan tjaw kkyꞌixpuꞌ kynabꞌlin tzan kybꞌet tuj tumeꞌl tuj twitz Qtata Dios, bꞌix ikxji okykꞌuluꞌtz listar kyibꞌ tzan kykꞌamon te Qajawil.”
18 Yaji te Sakariy oxik xhchaꞌoꞌ te ángel ikxjani: “¿Titzaꞌ oxeꞌl wokslaꞌ kyaqil nini? Komo wetz ya tijxjalky aꞌin bꞌix te nxuꞌjel ya bꞌiꞌxhtky.” 19 Yaji te ángel owaj stzaqꞌbꞌeꞌ: “Wetz aꞌin Gabriel* bꞌix bꞌajqꞌij atinqet twitz Qtata Dios, bꞌix a tetz ma tzaj lajon te wetz tzan txik nqꞌumaꞌ yatz te ja tpakbꞌalil galanni. 20 Per ajnaꞌl tzan tpaj kꞌontiꞌl ma xik awokslaꞌ aj ma xik nqꞌumaꞌ yatz, ochkajel men bꞌix nlay bꞌantik tzan ayolin max oj tponkix kyaqil ntzani.”
21 Aj nkyꞌik tuq kyaqil ntzani, kye xjal man tuq nkyeꞌiyon tiꞌj tzijay. Nkyechaꞌon tuq kyibꞌkyibꞌx tistil tuq ojetq nachqꞌin tuj te Nin Jay Nabꞌil Qtata Dios. 22 Ya ma tzꞌetz, kꞌontiꞌl tuq nbꞌantik tzan tyolin kyukyꞌiꞌl, bꞌix owel kynikyꞌ tiꞌj, ojetq tuq tzꞌok jotoꞌ tuj twitz jun tidiꞌ. Tetz nyolin tuq kyukyꞌiꞌl pur tukyꞌi señ, komo ojetq tuq kaj men.
23 Ya ma tzꞌex styemp tzan taqꞌunan tuj te Nin Jay Nabꞌil Qtata Dios, te Sakariy owaj tjay tuj tamaqꞌ. 24 Yaji te txuꞌjel owokten tal bꞌix owox tewaꞌ tibꞌ tuj tjay jwebꞌ qyaꞌ. Tetz nyolin tuq tuj tanim ikxjani: 25 “Te Qajawil maꞌtx tkꞌuluj wukyꞌiꞌl ikxjani tzan kꞌon wel kyikꞌoꞌ kye xjal.”
Aj Tpon Yolbꞌaj Owitzꞌjel Tuq Te Jesus
26 Ntons, ya ma jakon waqaq qyaꞌ [toklen ten tal te Chabet], yaji te ángel Gabriel oxik lajoꞌ tzan Qtata Dios tuj amaqꞌ Nasaret tuj tkwentil Galiley, qꞌumal jun tpakbꞌalil tukyꞌi jun qꞌopoj.* 27 Te qꞌopoj Liy tbꞌi, bꞌix tetz minaꞌ tuq tok ten twitz ichan. Tetz ojetq tuq qet stzaqꞌbꞌeꞌ jun ichan tbꞌi Chep aj tijajil Dawid* [te twitzaleꞌ kꞌulul mandad oqtxiꞌ kxol tijajil Israel]. 28 Te ángel owox tuj te jay aj jaꞌ atqet tuq te qꞌopoj bꞌix oxik tqꞌumaꞌ ikxjani: “¡Jeꞌky, Qajawilxwit awukyꞌiꞌl! Te Qajawil bꞌan nchalaj awiꞌj bꞌix tetz atqet awukyꞌiꞌl.” 29 Ya ma xik ten tetz te ángel, tetz oje bꞌisun tiꞌj te tyol, bꞌix oyolin tuj tanim tidiꞌ telponx tuq te aj tlimbꞌil ikxji.
30 Yaji te ángel oxik tqꞌumaꞌ ikxjani: “Liy, kꞌon txobꞌ. Yatz maꞌtx tzaj tsiꞌ Qtata Dios jun nim bꞌan galan awajsik. 31 Ajnaꞌl ochkajel kyꞌaqwaj, bꞌix owitzꞌjel jun awal bꞌix owokel asiꞌ tbꞌi Jesus.* 32 Tetz owokel jun xjal aj nim tajwalil, bꞌix owokel qꞌumaꞌ Tkꞌwaꞌal Qtata Dios aj atjax tuj kaꞌj. Bꞌix te Qtata Dios aj Tajawil Tiꞌj Kyaqil oxeꞌl tsiꞌ jun tajwalil tzan tkꞌulun mandad iktzaꞌ twitzaleꞌ kyiꞌj kye xjal, iktzaꞌ oxik tsiꞌ tajwalil te Dawid aj tijajil oqtxiꞌ. 33 Ikxji tetz okꞌuluyon mandad bꞌeyx te jun-eleꞌx kyiꞌj kye tijajil Israel, bꞌix nlay ponaj tajwalil tzan tkꞌulun mandad.”*
34 Ntons te Liy oxik xhchaꞌoꞌ: “¿Titzaꞌ okyꞌel ntzani? Komo wetz minaꞌ tok wen twitz ichan.” 35 Yaji te ángel owaj stzaqꞌbꞌeꞌ: “Te Txew Dios otzajel awajsik bꞌix okyꞌel ntzani tzan tajwalil Qtata Dios aj atjax tuj kaꞌj. Astilji te awal aj pawaꞌ aꞌox te Qtata Dios, owokel qꞌumaꞌ Tkꞌwaꞌal Dios. 36 Ax te aprim Chabet oje tzꞌok ten jun tal, bꞌix tetz bꞌan bꞌiꞌxh. Kye xjal nkyqꞌumaꞌ tuq machor, per waqaq qyaꞌxiꞌ toklen ten tal. 37 Komo te Qtata Dios kꞌontiꞌl jun tidiꞌ nlay-wit bꞌantik titzaꞌ.”* 38 Ntons te Liy oxik tqꞌumaꞌ ikxjani: “Wetz atinqet tzan nkꞌulun te aj tgan te Qajawil. Intkꞌulun wukyꞌiꞌl iktzaꞌx maꞌtx aqꞌumajni.” Yaji te ángel owex tzi.
Aj Tpon Te Liy Qꞌolbꞌel Chabet
39 Yaji te Liy nkayayan txik tuj jun amaqꞌ twiwitz tuj tkwentil Judeye 40 bꞌix tzi opon tjay Sakariy bꞌix oxik tlimaꞌ te Chabet. 41 Ya ma xik xhchaꞌoꞌ te Chabet te Liy nliman tuq tetz, te tal ojaw xlinkꞌan tuj tbꞌoꞌtil bꞌix onoj te Txew Dios tuj tanim, 42 bꞌix tetz oxik tqꞌumaꞌ kongan ikxjani: “Te Qtata Dios maꞌtx chqet tkyꞌiwlaꞌ nim, mas nim kywitz kyaqil xuj. Bꞌix maꞌtx qet tkyꞌiwlaꞌ te awal aj eqꞌiꞌ awitzaꞌni. 43 ¿Tidiꞌ wetz weꞌen tzan tul tnan te Wajawil qꞌolbꞌel wetz? 44 Aj xtxik nchaꞌoꞌ nchliman tuq te wetz, te wal ma jaw xlinkꞌan tuj tbꞌoꞌtil tzan tpaj bꞌan nchalaj. 45 Galanx-al yatz aꞌich txiklen awokslaꞌ okyꞌelkixiꞌ awukyꞌiꞌl aj otqꞌumaj te Qtata Dios.”
46 Ntons yaji te Liy oxik tqꞌumaꞌ ikxjani:* “Wetz wanim nyolin bꞌan tbꞌanil tiꞌj Qajawil, 47 wetz wanim bꞌan nchalaj tiꞌj Qtata Dios aj koloyon wiꞌj. 48 Komo tetz maꞌtx kyintzaj tnaꞌoꞌ wetz aj qꞌapoꞌ wibꞌ tuj tqꞌabꞌ anke nyaꞌtx nmeres [tzan ntzaj tnaꞌoꞌ]. Ajnaꞌl bꞌix bꞌeyx te jun-eleꞌx kyaqil xjal okyqꞌumaꞌtz, te Qtata Dios maꞌtx tkꞌuluj nim galan wukyꞌiꞌl 49 tzan tpaj tetz aj mas nim tajwalil twitz kyaqil, maꞌtx tkꞌuluj nim galan wukyꞌiꞌl bꞌix tetz pawaꞌ tibꞌ tiꞌj kyaqil nyaꞌtx galanf 50 bꞌix nꞌok loꞌet tkꞌuꞌj kyiꞌj kyaqil kye aj nkyexjanin tetz oqtxiꞌ bꞌix ax ajnaꞌl. 51 Tidiꞌchq galan maꞌtx tkꞌuluj tukyꞌi nim tajwalil bꞌix maꞌtx kyeꞌex tlajoꞌ kye aj nkchalaniꞌ kyibꞌ tuj kyanim. 52 Maꞌtx tzꞌel tin kyajwalil kye kꞌulul mandad; yatzun kye aj kꞌontiꞌl kyajwalil, kyetz maꞌtx kyejaw tin. 53 Bꞌix kye aj at tuq waꞌij kyiꞌj, tetz maꞌtx xik tswaꞌ tidiꞌchq kyetz; yatzun kye qꞌinon xjal, maꞌtx stzꞌel tin kyaqil te kyetz. 54 Maꞌtx tzꞌonen qiꞌj [qkyaqil qetz] aj tijajil Israel aj qꞌapoꞌ qibꞌ tuj tqꞌabꞌ, kꞌontiꞌl ma qoꞌaj naj tiꞌj tkꞌuꞌj, maꞌtx tzꞌok loꞌet tkꞌuꞌj qiꞌj 55 bꞌeyx te jun-eleꞌx iktzaꞌxkix oxik tqꞌumaꞌ oqtxiꞌ kyukyꞌi qijajil, aj oxik tqꞌumaꞌ tukyꞌi te Abran bꞌix kyaqil tijajil.”* 56 Ntons, te Liy okaj ten oxe qyaꞌ tjay te Chabet, bꞌix yaji owajtz tjay.
Aj Titzꞌjik Te Waꞌnch Aj Swal Aꞌ
57 Ntons yaji opon tyemp tzan tkyꞌix te Chabet, bꞌix owitzꞌjik jun tal ichan. 58 Ya ma tzꞌok chaꞌoꞌ tzan kye tbesin bꞌix kyaqil tfamily qa te Qajawil ojetq tzꞌok loꞌet tkꞌuꞌj tiꞌj Chabet, kyetz bꞌan nkyechalaj tuq. 59 Ya ma bꞌantik jun saman, ebꞌajꞌul txqꞌan xjal tzan tok ksiꞌ techalul* bꞌix tzan tok ksiꞌ tuq tbꞌi te neꞌ, bꞌix owok ksiꞌ tuq tbꞌi Sakariy iktzaꞌ tbꞌi stat. 60 Per yaji kyi te alon: “Nlay tzan tpaj tetz tbꞌi owokel Waꞌnch.” 61 Yaji kye xjal okyyolij: “¿Tistil? Komo kꞌontiꞌl abꞌl tuj ajay tbꞌi ikxji.” 62 Yaji oxik kchan te kꞌwaꞌlon aber tidiꞌ tuq tetz tgan tzan tok tsiꞌ tbꞌi tkꞌajol. 63 Yaji te Sakariy oxik tqaniꞌ jun tal tzꞌalam bꞌix oqet stzꞌibꞌaꞌ ikxjani: “Tetz tbꞌi Waꞌnch.” Kyaqil kye aj akyeqet tuq tzi oje kyelabꞌan. 64 Ya ma qet stzꞌibꞌaꞌ te Sakariy tbꞌi te neꞌ, ojaqet stziꞌ, owaqꞌik tzan tyolin bꞌix oxik tqꞌumaꞌ yol jiqꞌbꞌil te Qtata Dios. 65 Kyaqil kye tbesin ebꞌajlabꞌan, bꞌix jaꞌchq tuj aj luwar twiwitz tuj tkwentil Judey owok chaꞌoꞌ tiꞌj kyaqil ja ntzani aj okyꞌik. 66 Bꞌix kyaqil kye xjal aj eꞌok chaꞌon tetz nkyeyolin tuq kyibꞌkyibꞌx ikxjani: “¿Tidiꞌ-alo owokel tajwalil ja kꞌwaꞌlni?” Nkyeyolin tuq ikxji tzan tpaj nꞌok kyen tuq te Qajawil nꞌonen tuq tukyꞌiꞌl.
67 Ntons te kꞌwaꞌlon oyolin te Txew Dios tuj tanim tukyꞌi nim tajwalil, bꞌix oxik tqꞌumaꞌ tyol Qtata Dios ikxjani: 68 “Kyeyolinxwit galan kyaqil xjal tiꞌj te Qajawil, tetz te Qtata Dios aj ntzaj qnaꞌoꞌ qetz aj tijajil Israel aꞌoꞌ. Tetz maꞌtx tzul qxol bꞌix maꞌtx qotkolpij qetz aj aꞌoꞌ te tetz. 69 Maꞌtx jaw tin qxol jun koloyon te qetz, tetz aj tijajil Dawid, te Dawid aj qꞌapoꞌ tuq tibꞌ tuj tqꞌabꞌ Qtata Dios. 70 Komo iktzaꞌx otqꞌumaj oqtxiꞌ kyukyꞌi kye aj yolil tyol aj pawameꞌ aꞌox te tetz, otqꞌumaj ikxjani: 71 “Tetz okoloyonkix qetz tuj kyqꞌabꞌ kye qajqꞌoj bꞌix tuj kyqꞌabꞌ kye aj nqoꞌok kyajqꞌojaꞌ.” 72 [Ntons oqotkoloꞌtz] tzan tqet tyekꞌuꞌ nꞌok loꞌet tkꞌuꞌj kyiꞌj qijajil bꞌix tzan tponkix te tyol aj oxik tsiꞌ oqtxiꞌ, 73 te tyol aj oxik tsiꞌ tukyꞌi qijajil Abran, oxik tsiꞌ tyol tzan tkolon qiꞌj tuj kyqꞌabꞌ kye qajqꞌoj. 74 Oxik tsiꞌ tyol ikxji tzan qten te tetz [tukyꞌi jun tkꞌuꞌjlal] bꞌix nyaꞌtx tukyꞌi jun txobꞌlal, 75 tzan qten pawaꞌ aꞌox te tetz bꞌix tzan qbꞌet tuj twitz tukyꞌi tumeꞌl bꞌajqꞌij aj itzꞌojoꞌ tzani twitz txꞌoꞌtxꞌ. 76 Ntons yatz nkꞌajol oxhchꞌokel qꞌumaꞌ, aꞌich jun aj yolil tyol te Qtata Dios aj atjax tuj kaꞌj, tzan tpaj yatz otxeꞌl tbꞌayon twitz te Qajawil tzan kyten list kye xjal oj tul tetz.* 77 [Oxeꞌl aqꞌumaꞌ] tzan tok kchaꞌoꞌ kye txjalil te Qtata Dios, tetz bꞌaꞌn tzan tkolon kyiꞌj tzan tpaj bꞌaꞌn tzan tnajslet te kchoj.* 78 Komo te Qtata Dios bꞌan nloꞌet tkꞌuꞌj qiꞌj, astilji tetz oqtel tkꞌuluꞌ tzan xhchukjik kyaqil te jun galan te qetz, 79 tzan stzaj tsiꞌ jun chkꞌatunal tuj kywitz kye xjal aj qlolj tuj kywitz* bꞌix bꞌan perdid ateꞌ, bꞌix tzan stzaj tyekꞌuꞌ te qbꞌey tzan qbꞌet tuj jun tumeꞌl aj nchewsan jkꞌuꞌj.”
80 Ntons te kꞌwaꞌl jun rat stzaj bꞌix owok bꞌan jwert tukyꞌi Qtata Dios bꞌix yaji okajten tuj te kyꞌixkꞌoj txꞌoꞌtxꞌ aj jaꞌ kꞌontiꞌl xjal najayon, max aj tyekꞌun tibꞌ kywitz kye xjal aj tijajil Israel.