Ɲje Yesu à jwo canŋɔŋke kyaa na ke
12
Ɲyɛ canŋka,
Yesu ná u cyelempyiibii mpyi na ntùuli sùma kooyi yʼe,
kuru canŋke na mpyi canŋɔŋɔ.
Cyelempyiibii katege wuubii pi mpyi,
ka pi i sùmaɲcahayi yà kwɔ̀n na mínage na ŋkùrua.
2 Farizhɛɛnbii pìlʼà lire ɲya ke,
maa Yesu pyi:
«Wíi,
mu cyelempyiibii na canŋɔŋke kafuunŋkii pyib!»
3 Ka u u pi pyi:
«Nde Saanŋi Dawuda à pyi ke,
yii ɲyɛ a lire kâla mà?
Canŋka mà u ná u fyèɲwɔhɔshiinbii katege wuubii yaha,
4 u à jyè Kile bage e,
maa sárage bwúuruŋi wà lwɔ́ a kyà,
maa wà kan u fyèɲwɔhɔshiinbilʼá.
Mà li ta sáragawwuubii kanni pi mpyi a yaa pi jà a uru bwúuruŋi kyà.
5 Taha yii ɲyɛ a li kâla Kile Jwumpe Semɛŋi i na sáragawwuubii ká báara pyi Kileɲaarebage e canŋɔŋke e,
lire ɲyɛ na ntɔ̀re kapegigilʼe mɛ?
6 Mii sí yi jwo yii á,
wà na ɲyɛ naha ŋgemu u à pêe Kileɲaarebage na ke.
7 Jwumpe Kile à jwo na yii aha a ɲùɲaara taa yiye na,
na lirʼà táan urʼá mà tòro sáragawwuuni nac ke,
kampyi yii mpyi a puru ɲwɔhe cè,
sùpyire ti nte yii à ti cɛ̂ɛgɛ mà li ta ti ɲyɛ a yaaga pyi mɛ,
yii mpyi na sì ɲɛɛ lire pyi mɛ.
8 Supyaŋi Jyaŋi ká kyaa maha kyaa jwo mà yyaha tíi ná canŋɔŋke e ke,
li sì n‑jà n‑tòro lire na mɛ.»
Yesu à cyeŋkwugofoo cùuŋɔ canŋɔŋke e
9 Lire kàntugo Yesu à yîri wani,
maa ŋkàre kuru cyage shiin Kile Jwumpe kàlambage e.
10 Lirʼà nàŋi wà ta wani ná cyeŋkwuge e.
Ka pi i Yesu pyi:
«Mà sùpya cùuŋɔ canŋɔŋke e,
tá lirʼà yaa ná mpyi id?»
Kaɲuŋɔ pi mpyi na ɲcaa ná kuru yibige e,
si nta tìgire cyán Yesu na.
11 Ka Yesu si pi pyi:
«Jofoo u ɲyɛ yii shwɔhɔlʼe,
ná mpà niŋkin na ɲyɛ u á,
ka uru mpàŋi si ɲcwo wyige e mà bɛ̂ ná canŋɔŋke e,
urufoo sí ɲɛɛ u yaha wwùmbaa yɛ?
12 Yii ɲyɛ a li cè na sùpyaŋi tayyéregʼà pêe mpàŋi woge na sèe sèlʼe mà?
Yii li cè,
mà tàanna ná Kile Saliyaŋi i,
kacɛnni mpyiŋʼà ɲwɔ canŋɔŋke e.»
13 Ɲyɛ u à kwɔ̀ puru na ke,
maa jwo cyeŋkwugefolʼá:
«Ma cyɛge sànhana.»
U à ku sànhana ke,
ka ku u ɲcùuŋɔ ku sanŋke fiige.
14 Ɲyɛ Farizhɛɛnbii pi mpyi wani ke,
ka pire si fworʼa kàrʼa sà piye taanna Yesu boŋkanni na.
Kile báarapyiŋi niɲcwɔnrɔŋi u ɲyɛ Yesu
15 Yesu à pa yire cè ke,
maa yîri kuru cyage e,
u niŋkareŋi,
shinɲyahara mpyi a taha u fye e,
ka u u yampii puni cùuŋɔ.
16 Maa yi jwo a waha pi á na pi àha sùpya yaha u yi cè mɛ.
17 Lire pyiŋkanni na,
Kile tùnntunŋi Ezayi jwumpʼà fûnŋɔ,
u mpyi a jwo:
18 «Kile à jwo:
“Mii báarapyiŋi u ɲyɛ ŋge,
mii à u cwɔɔnrɔ.
U kanʼà waha mii na sèlʼe,
u kapyiiŋkilʼà táan mii á mú.
Mii sí na Munaani pyi li tɛ̀ɛn u e,
u sí raa supyishiŋi sanŋi leni kuni nintiini i.
19 U sì raa jwumɔ dìrili ná wà e mɛ,
u sì raa sêre wà na mɛ.
Wà sì u jwuɲyahama lógo sùpyire tabinniyi i mɛ.
20 Ali kaŋkyaange,
u sì ku kebe mɛ,
fùkinaŋi u ɲyɛ na tafuguyo caa ke,
u sì uru fùgo mɛ.
U sí n‑kwôro purʼe,
fo si ntìiŋi kuni le sùpyire puni taan.
21 Supyishiŋi puni sí n‑pa pi sɔ̀nŋɔre taha u nae.”»
Pyiŋkanni na Yesu maha jínabii kɔ̀re ke
22 Ɲyɛ lire kàntugo,
ka pi i mpa ná jínacyanŋi wʼe Yesu á.
Uru nàŋi mpyi na ɲaa mɛ,
maa mpyi búbu.
Ka Yesu si u cùuŋɔ u à jà na yu maa ɲaa.
23 Ka li i sùpyire puni bilibili fo pi na piye yíbili maa ŋko:
«Taha Dawuda Tuluge Shin bà u ɲyɛ ŋge nàŋi mɛ?»
24 Ɲyɛ Farizhɛɛnbilʼà yire lógo ke,
ka pi i jwo:
«Ŋge nàŋi ɲyɛ a sìi na jínabii kɔ̀re na yige pifeebilʼe ná fànhe kabɛrʼe,
jínabii ɲùŋufooŋi Bɛlizebuli woge kàntugo na mɛ!»
25 Ná Yesu sí mpyi a pi funzɔnŋɔre cè,
ka u u jwo pi á:
«Kìre maha kìre li ɲyɛ na liye tùnni ke,
lire maha mpa jya.
Kànhe ŋkemu,
lire ɲyɛ mɛ pyɛnge ŋkemu shiin ká yîri piye kurugo ke,
kuru maha mpa jya mú.
26 Sitaanniŋi ká a u báarapyiibii kɔ̀re,
u na uye tùnni.
Lire ká mpyi,
u saanre sì n‑kwɔ̀ mà?
27 Yii aha jwo na mii na jínabii kɔ̀re na yige pifeebilʼe ná jínabii ɲùŋufooŋi Bɛlizebuli fànhe e,
lire sanni i ke,
yii shiinbii pi ɲyɛ na pi kɔ̀re ke,
ná jofoo u fànhe e pire maha pi kɔ̀re yɛ?
Yii shiinbii yabilimpii pi sí jwumpe pyi pu cwo yii ɲuŋʼi.
28 Ŋka yii li cè na mii na jínabii kɔ̀re na yige pifeebilʼe ná Kile Munaani fànhe e,
lirʼà li cyêe na Kile Saanre à nɔ yii na mà kwɔ̀.
29 Wà sì n‑jà n‑jyè fànhaɲyahagafoo bage e,
si u yaayi lwɔ́,
ná u ɲyɛ a bage foo pwɔ a cyán maa nta a jyè mà yɛ.
Urufoo ká jà a u pwɔ a cyán,
lire e u maha jà a bage yaayi pyi u ɲɛɛmpe.
Sùpyaŋi sí n‑yíbe u ɲwɔjwumpe kurugo
30 Shinŋi u ɲyɛ u ɲyɛ ná mii i mɛ,
urufoo ɲyɛ mii zàmpɛn,
ŋgemu u ɲyɛ u ɲyɛ na mii tɛ̀re na sùpyire wàa tiye na mɛ,
urufoo na ti ɲùŋɔ kyánge.
31 Lire kurugo mii sí yi jwo yii á:
kapegigii shiŋi puni ná Kile mɛkɛɛgɛ jwumpe puni sí n‑jà yàfa sùpyire na.
Ŋka ŋgemu ká Kile Munaani mɛge kɛ̀ɛge ke,
lire sì n‑sìi yàfa urufoo na mɛ.
32 Wà ha jwumpimɛ jwo Supyaŋi Jyaŋi na,
lire sí yàfa urufoo na.
Ŋka ŋgemu ká jwumpimɛ jwo Kile Munaani na ke,
lire kapiini sì yàfa urufoo na ŋge tìiŋi i mɛ,
li mú sì yàfa urufoo na tìiŋi nimpaŋi i mɛ.
33 Cige ká ɲwɔ,
ku maha yasɛrɛ niɲcɛnnɛ pyi.
Cige ká mpyi ku ɲyɛ a ɲwɔ mɛ,
ku ɲyɛ na yasɛrɛ niɲcɛnnɛ pyi mɛ.
Cige shiŋi maha ɲcè ku yasɛɛre cye kurugo.
34 Yii màcwɔn fiige sùpyiibii!
Mà pege yaha yii funŋʼi,
yii sì n‑sìi n‑jà jwuɲcɛnmɛ jwo mɛ.
Sùpyaŋi zòmbilinʼà ɲî ndemu na ke,
lire u ɲwɔge maha yu.
35 Ŋgemu u zò u à ɲwɔ ke,
uru maha jwuɲcɛnmpe yu.
Ŋgemu u ɲyɛ ná zòmpi i ke,
uru maha jwumpimpe yu.
36 Mii sí yi jwo yii á,
canŋke Kile sí sùpyire puni sâra si ntàanna ná ti kapyiiŋkilʼe ke,
jwumɔ maha jwumɔ sùpyirʼà jwo,
ná pu ɲyɛ laaga baa ke,
Kile sí ti yíbe puru puni na.
37 Shin maha shin ɲwɔjwumɔ kurugo,
Kile sí n‑jwo na u à tíi,
lire ɲyɛ mɛ u à cɛ̂ɛgɛ.»
Yesu tayyéregʼà fànha tò Zhonasi woge na, ŋka sùpyire ɲyɛ a u ɲwɔmɛɛni cû mɛ
38 Ɲyɛ ka Kile Saliyaŋi cyelentiibii pìi ná Farizhɛɛnbii pìi si jwumpe lwɔ́ maa jwo:
«Cyelentuŋi,
wuu la naha maa kani là pyi a cyêe wuu na,
ndemu li sí li cyêe na mu à fworo Kile e ke.»
39 Ka Yesu si pi pyi:
«Mpii pi à pi,
maa kàntugo wà Kile na ke,
pire maha ɲcaa si kakyanhala kani là ɲya tapyige e.
Ŋka nde lʼà pyi Kile tùnntunŋi Zhonasi na ke,
lire baare e kakyanhala kyaa saha sì n‑pyi n‑cyêe pi na mɛ.
40 Yii li cè,
bà Zhonasi a canmpyaa taanre ná numpiliyi taanre pyi fyabwɔhe funŋke e mɛ,
amuni Supyaŋi Jyaŋi mú sí canmpyaa taanre ná numpiliyi taanre pyi fanŋke e.
41 Canŋke Kile sí sùpyire puni sâra si ntàanna ná ti kapyiiŋkilʼe ke,
Ninive kànhe shiinbii sí n‑pa n-yîri n‑yyére si pire kapimpyiibii cɛ̂ɛgɛ,
ɲaha na yɛ Zhonasi à sà Kile jwumpe jwo Ninive shiinbilʼá ke,
pi à pi toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ.
Mà li ta wà na ɲyɛ naha,
ŋgemu u tayyérege kʼà fànha tò Zhonasi woge na ke,
pire kapimpyiibii sí ɲyɛ a ɲɛnʼa pi toroŋkanni kɛ̂ɛnŋɛ mɛ.
42 Kuru canŋke,
saancwoŋi u mpyi Sheba kìni ɲùŋɔ na ke,
uru mú sí n‑pa n-yîri n‑yyére si pire kapimpyiibii cɛ̂ɛgɛ,
ɲaha na yɛ uru saancwoŋi mpyi a yîri diɲyɛŋi ɲùŋke kà na,
mà sà saanŋi Solomani yákilifente jwumpe lógo.
Mà li ta wà na ɲyɛ naha,
ŋgemu u yákili u à pêe Solomani wuŋi na ke,
pi sí ɲyɛ a ɲɛnʼa lógo uru ɲwɔ na mɛ.
43 Jína ká fworo sùpya e,
u maha sà ɲaara síwage yyaha kurugo maa tatɛɛngɛ cya.
U aha mpyi u ɲyɛ a kà ta mɛ,
44 u maha jwo “Mii sí núru raa wà na tayirige e.”
Ɲyɛ u aha núrʼa pa urufoo ta bawaga fiige,
ŋkemu kʼà pwɔ́,
maa ku funŋke bégelʼa ɲwɔ ke,
45 u maha núrʼa kàrʼa sà jínahii baashuunni lwɔ́ a bâra uye na,
mpii pi à pi mà tòro u yabiliŋi na ke,
maha mpa jyè urufolʼe.
Lire ká mpyi,
urufoo pyiŋkanni nivɔnnʼa sì nâarʼa pi mà tòro niɲjyeeni na.
Amuni pire kapimpyiibii wuuni mú sí n‑pyi.»
Mpii pi ɲyɛ Yesu nuŋi ná Yesu cìnmpyiibii ke
46 Mà Yesu yaha puru jwumpe na ná sùpyire e,
u nuŋi ná u cìnmpyiibilʼà pa yyére cyíinŋi na,
maa ɲcaa si jwo ná u e. [
47 Ka wà si Yesu yyere maa jwo:
«Mu nuŋi ná mu cìnmpyiibii naha cyíinŋi na,
pi naha na mu kyaa pyi.»]
48 Ka Yesu si urufoo pyi:
«Mpire pi ɲyɛ mii nuŋi ná mii cìnmpyiibii yɛ?»
49 U à puru jwo ke,
maa cyɛge sànha u cyelempyiibii kàmpanŋke na,
maa jwo:
«Mii nuŋi ná mii cìnmpyiibii pi ɲyɛ mpii.
50 Yii li cè na mii Tuŋi u ɲyɛ nìɲyiŋi na ke,
ŋge u ɲyɛ na uru ɲyii wuuni pyi ke,
uru u ɲyɛ mii cìnmpworoŋi ná mii nuŋi.»