17
Ma Daꞌira Tessaloneka
1 Manjari itu tauntas eꞌ disi Paul daꞌira Ampipoli maka Apollon, boꞌ yampa atꞌkka ni daꞌira Tessaloneka. Na, aniyaꞌ mainaꞌan dakayuꞌ langgal Yahudi, 2 ati pinaꞌan si Paul sabab ya na asal kabiyaksahanna. Jari tꞌllu Sabtuꞌ ya pagbissalana maka saga aꞌa mainaꞌan pasal pamanduꞌ ma deyom Kitab. 3 Pinahatian sigām eꞌna, maka pinanduꞌan sabꞌnnal-bꞌnnal min deyom Kitab pasal Al-Masi subay makalabay kabinasahan maka pinapatay, maka subay pinakallum pabīng min kamatayna. Yuk si Paul, “Si Isa ya pagnasihatku itu ma kaꞌam, in iya Al-Masi, ya asal tapeneꞌ eꞌ Tuhan.” 4 Saga Yahudi kaseheꞌ inān bay tabowa magkahagad ati palamud ma si Paul maka si Silas. Aheka isab saga bangsa Girīk ya magtataꞌat ni Tuhan maka aheka dꞌnda bangsahan bay palamud.
5 Sagōꞌ angihid saga Yahudi kaseheꞌ, angkan pinatipun eꞌ sigām saga aꞌa min katabuꞌan, aꞌa bulaꞌug, sinōꞌ amapaghiluhalaꞌ daꞌira inān. Nirumpās lumaꞌ si Jason pamihaꞌan sigām ma disi Paul boꞌ binowa paluwas ni katimukan aꞌa. 6 Saguwāꞌ, pagka halam tabāk eꞌ sigām disi Paul, ginuyud eꞌ sigām si Jason maka saga bebeyaꞌan si Isa kaseheꞌ tudju ni kabagꞌllalan. Angolang saga Yahudi inān, yuk-i, “Itiyaꞌ pasampay ni daꞌiratam duwangan aꞌa ya bay amuwan kasasawan ma kalahat-lahatan. 7 Maka si Jason itu bay angokoman sigā ma deyom lumaꞌna. Sigām kamemon itu angalanggal saraꞌ Sultan Mahatinggi pagka yuk sigām aniyaꞌ sultan saddī, niōnan Isa!” 8 Pagkale bissala itu eꞌ katimukan aꞌa inān maka eꞌ saga bagꞌllal, magtūy sigām ahiluhalaꞌ. 9 Si Jason maka saga seheꞌna inān bay sinōꞌ amayad ni bagꞌllal pamiyansa baran sigām. Puwas eꞌ pinapoleꞌ na sigām.
Ma Daꞌira Bereya
10 Pagabay-kohap paꞌin, pinalanjal si Paul maka si Silas eꞌ saga bebeyaꞌan si Isa inān, sinōꞌ pehēꞌ ni daꞌira Bereya. Pagtꞌkka sigām pinaꞌan, pasōd sigām ni langgal Yahudi. 11 Saga Yahudi mainaꞌan labi alunuk atay sigām min saga Yahudi bay ma Tessaloneka. Kinōgan sigām toꞌongan akale ma lapal disi Paul. Pinariksaꞌ eꞌ sigām sulat Kitab llaw-llaw pangꞌndaꞌan sigām bang bꞌnnal ya pamanduꞌ eꞌ si Paul. 12 Jari aheka saga aꞌa Bereya magkahagad ma si Isa, sampay saga dꞌnda bangsahan min bangsa Girīk maka saga lꞌlla Girīk isab.
13 Saguwāꞌ, makataꞌu paꞌin saga Yahudi min Tessaloneka in si Paul inaꞌan na isab ma Bereya anganasihat lapal Tuhan, paturul sigām pinaꞌan. Pinitna-pitnahan eꞌ sigām kahekaꞌan aꞌa Bereya inān, binowa magkasasawan. 14 Magtūy ginaraꞌan si Paul, sinōꞌ palūd kaut. Sagōꞌ si Silas maka si Timuti angalagad giꞌ mainaꞌan. 15 Saga aꞌa ya amowa si Paul palūd inān bay aneheꞌan iya sampay ni daꞌira Aten. Puwas eꞌ amoleꞌ sigām ni Bereya maka eꞌ sigām amowa tambuku ni si Silas maka si Timuti. Sinōꞌ pasaꞌut ni Aten parakayuꞌ ni si Paul.
Ma Daꞌira Aten
16 Manjari itu, ma daꞌira Aten paꞌin si Paul angalagaran si Silas maka si Timuti, landuꞌ asukkal pikilanna pagꞌndaꞌna ma daꞌira inān apꞌnnoꞌ eꞌ taꞌu-taꞌu ya pagtuhanan saga aꞌa mainaꞌan. 17 Angkanna iya pehēꞌ ni langgal Yahudi magsambung himumungan maka saga Yahudi maka saga aꞌa bangsa saddī ya magtaꞌat ma Tuhan. Ya du ma halaman daꞌira inān, sakahabaꞌ llaw magsuli-suli na paꞌin iya maka sasuku palabay minnaꞌan. 18 Aniyaꞌ isab saga guru ameyaꞌ magjawab. Ya bineyaꞌ eꞌ saga guru itu saga pamanduꞌ si Epikuru, atawa panduꞌ saga aꞌa niōnan Istuwik. Pagkale saga aꞌa itu ma pagnasihat si Paul pasal si Isa maka kallumna pabīng min kamatay, yuk kaseheꞌan, “Daka ai pinahꞌlling eꞌ aꞌa magligaw itu!”
Yuk isab kaseheꞌ, “Kilāku, aꞌa itu amissala pasal saga tuhan saddī, ya pagtutuhanan bangsa liyu.” 19 Angkanna si Paul binowa eꞌ sigām ni palhimpunan Aten, ya niōnan palhimpunan Areyopagos. Yuk sigām ni si Paul, “Bilahi kami makataꞌu pasal panduꞌ bahaꞌu ya pamissalanu ilu. 20 Saddī-saddī isab panduꞌnu ilu, angkan kami bilahi anaꞌu bang ai hatina.” 21 Sababna saga aꞌa porol maka saga aꞌa liyu ya maglahat ma Aten inān, kabintanan asal magsuli-suli maka akale-kale ma pasal ai-ai tꞌkka bahaꞌu.
22 Sakali itu anꞌngge si Paul ma dahuan palhimpunan Areyopagos ati yukna, “Tapandogaku in kaꞌam saga aꞌa Aten itu, magaꞌagama toꞌongan. 23 Sabab sasangku maglibutan ma deyom daꞌirabi itu angꞌndaꞌ-ngꞌndaꞌ ma baꞌanan ai-ai ya sumbabi, aniyaꞌ taꞌndaꞌku dakayuꞌ panumbahanbi taga-sulat. Yuk sulat eꞌ, ‘Ni tuhan dakayuꞌ, ya mbal kinataꞌuwan.’ Na,” yuk si Paul, “ya tuhan pinudji eꞌbi minsan mbal kataꞌuwanbi, ya na Tuhan pamahatiku kaꞌam buwattinaꞌan.
24 “Ya na koꞌ itu Tuhan dakayuꞌ-kayuꞌ bay amapanjari dunya itu maka kakayaꞌ-kayaꞌanna kamemon. Makapagnakuraꞌ asal iya ma sulgaꞌ sampay ma dunya. Mbal iya patꞌnnaꞌ ma deyom lumaꞌ pagtaꞌatan bay hinangan manusiyaꞌ. 25 Maka mbal iya mikitabang ma manusiyaꞌ sabab halam aniyaꞌ kulang ma iya. Dakayuꞌ-kayuꞌ iya asal amuwan kallum maka napas, maka kalluman indaginis ma binangsa manusiyaꞌ. 26 Dangan du aꞌa,” yuk si Paul, “bay pinapanjari eꞌ Tuhan, ati min dangan eꞌ pinaniyaꞌ eꞌ Tuhan saga kabangsa-bangsahan manusiyaꞌ kamemon. Pinapaglahat sigām eꞌna ma kaluhaꞌan dunya itu. Ginantaꞌ asal eꞌna bangsa dakayuꞌ maka dakayuꞌ bang buwattingga ya tꞌggol sigām anatas ma dunya maka bang maingga paglahatan sigām. 27 Buwattēꞌ hinang Tuhan ma binangsa manusiyaꞌ boꞌ supaya sigām amiha iya, sapantun aꞌa anadsad ma kalendoman kalu iya tabāk. Sagōꞌ in Tuhan mbal alawak min kitam kamemon. 28 Bꞌnnal bissala ya yuk-i, ‘Tuhan ya sababanna angkan kitam allum, ya angkan aniyaꞌ kuwat-anggawtaꞌtam, ya angkan aniyaꞌ kapagaꞌatam.’ Aniyaꞌ isab aꞌa bay anulat, yukna ‘In kitam itu, anak Tuhan.’
29 “Na, pagka saga anak Tuhan na kitam,” yuk si Paul, “daꞌa subay pikiltam in kajarihan Tuhan pinaluwa ni taꞌu-taꞌu hinangan bulawan atawa pilak atawa batu, ya nihinang min akkal maka kapandayan manusiyaꞌ. 30 Waktu tagnaꞌ, halam bay tabista eꞌ Tuhan kahinangan manusiyaꞌ ahāp-alaꞌat pagka aꞌawam lagiꞌ sigām. Sagōꞌ ma buwattinaꞌan ya panohoꞌan Tuhan ma aꞌa kamemon maingga-maingga lahat, subay sigām angꞌbba toꞌongan min paldusahan sigām. 31 Sabab aniyaꞌ llaw bay tinagama eꞌ Tuhan pangahukumna manusiyaꞌ kamemon, maka abontol isab hukumanna. Aniyaꞌ isab kawakilan eꞌ Tuhan amalꞌngngan hukuman. Pinatampal eꞌ Tuhan ma manusiyaꞌ kamemon in aꞌa itu asal tapeneꞌna, sabab tapakallum iya min kamatay.”
32 Pagkale saga aꞌa inān ma si Paul amissala pasal kallum pabalik min kamatay, magtūy iya tinittowahan eꞌ sigām kaseheꞌan. Sagōꞌ aniyaꞌ aꞌa kaseheꞌan ahꞌlling, yuk-i, “Tuwan, bilahi kami akale ma kaꞌa pabīng pasal ilu-i.” 33 Minnēꞌ, paluwas si Paul min palhimpunan inān. 34 Manjari aniyaꞌ saga aꞌa bay pabeyaꞌ ma iya boꞌ angandol ma si Isa. Ōn dakayuꞌ inān si Diyunisi aꞌa min palhimpunan Areyopagos, maka dakayuꞌ dꞌnda niōnan si Damaris. Maka aniyaꞌ isab aꞌa kaseheꞌan bay angandol.