Ɓa lɩ́sɛ Pool kaa mʋ́ Romi
27
1 Ɓa há kúé bʋlɛ́ ráá zʋ nyiidaborzeno a mʋ́ Itali, ɓa pí Pool rɩ́ bɩnajaa nɩɛ náŋa hé sóójihɔ̃́ oro nɛ́sɛ mɛ́.
Ɛ́ báálɔ ká Romi kuózeno sóójiwa nɔhɔ̃́ nɔ́ŋɔ nɛ́, ʋ yɩr nɛ́ Ziliyisi.
2 Á zʋ́ nyiidaborzeno oro, há lɛ́ Adiramiti a ko aá mʋ́ Azi dɩtɩ́llɛ tɔ́nɛ ná há mɩŋ mʋʋ nʋɔ nɛ́, a col.
Báálɔ oro há ká Masɩdʋanɛ nɛ́ŋ, a lɛ Tesaloniki,* má fa mɩ́ŋrá sɩɛrʋ.
Ʋ yɩr nɛ́ Arɩsɩtarkɛ.
3 Tɔ́ɔ́ kúó pʋl, raá pérí Sɩdɔŋ.
* Ziliyisi kéŋ zilé rɩ́ Pool, ɛ́ nɛ́ ʋ pɔ́ʋ́ ŋmɛ́nɔ rʋ́ʋ́ tuwi mʋ́ nóú naŋnɔ́ŋsɛ, rɩ́wɔ́ sáŋʋ́ mɛ́, arɩ́ óŋ ná wuu ʋ háá jɛɛ́.
4 Á isi ráŋ aá col, poo lú aá wálmɩ́rá, ɛ́ nɛ́ á mʋ́ tɩŋ Siipiri, dɩhɩ̃́ ná tíé há nyɩ́ɩ́sɛ́ mʋʋ sɩɛrʋ.
5 Á cáŋ mʋʋ a mʋ́ tɩŋ Silisi rɩ́ Paŋfiili laka nɛ́, a mʋ́ lɛ tɔ́ɔ́ oro ɓa háá yɩ́rɛ Miira, a mɩŋ Liisi dɩtɩ́llɛ.
6 Ráŋ nɛ́ sóójiwa nɔhɔ̃́ ná ná nyiidaborzeno nɔ́ŋɔ, rʋʋ lɛ́ Alɛkzaŋdiri ko aá mʋ́ Itali; ɛ́ nɛ́ ʋ lɩ́sɩ́rá hóú sɩɛrʋ.
7 Ɓa kúósírá tápʋlɛ ɓɩkáná.
Á ná wɩɩla, ká va mʋɔ́ mʋɔ́wa a mʋ́ saasɛ tɔ́ɔ́ oro, ɓa háá yɩ́rɛ Kinidi.
Poo háá lúé, a waá saŋ ráá va térké, á gólló tɩŋ Salmone, a mʋ́ lɛ tíé há nyɩ́ɩ́sɛ́ mʋʋ sɩɛrʋ ráŋ ná, Kɩrɛtɛ cɔɔ rɩ́.
8 Á cɛ́l gíŋgiŋí laka ɛ́ nɛ́, a ná wɩɩla ká mʋ́ peri dɩhɩ̃́ oro, ɓaá yɩ́rɛ ráŋ Bɔpɔɔrɛ,*f3* a mɩŋ tɔ́ɔ́ ná há ká Laze laka.
9 Á dáánɔ́ kɩ́ŋkáŋ; ɛ́ nɛ́ á valɛ́ ná pii ka héwíŋ, bee wɩ́ɛ́ Zuwifiwa nʋɔ vɔwɛ́ cana* dáárɔ́.
Ɛ́ nɛ́ Pool cáánʋ́ náŋa a bʋlɛ́:
10 «Nɩɛwa, ŋ nóó, raá valɛ́ ná waá mʋ́ʋ́ tenni wérí.
Nyiidabore né rɩ́ cɩksɛ nyáŋ wuu sɩ́ zɔkɛ, ká, raá nyúú wɩ weri, á má sɩ́ sʋsɛ.»
11 Amá sóójiwa nɔhɔ̃́ ná há kéŋwó aá va, ʋ lá nyiidaborzeno mɩ́mɩlmɔ rɩ́rʋ́ tɩ́na wɩ́ɛ́ dí, a kɩ́llɛ Pool cáánɛ ná.
12 Ráŋ dɩcɩ́nɛ ná má wɩ weri, rɩ́ nyiidaborzeno mʋ́ cɩ́ ráŋ, rɩ́ tɔ́ɔ́ lɛ.
Ɛ́ nɛ́ ŋmɛ́ŋvalla ná dɩkáŋ sɛ́ ráá mʋ́ peri Feniksi, Kɩrɛtɛ nyiidaborsi dɩcɩ́nɛ, tɔ́ɔ́ nyúú rɩ́ cɔɔ, a ké ráŋ nɛ́, rɩ́ tɔ́ɔ́ lɛ.
Pozeno lú mʋʋ daha
13 Ɛ́ nɛ́ pofɩɛsɩ́wie oro lú, a lɛ tɔ́ɔ́ lʋ́lɔ́ŋɛ rɩ́ aá ko.
Nyiidaborzeno tɩ́náwa bɩ́ɩ́nɔ́ rɩ ɓa jáŋ díó rí; ɛ́ nɛ́ ɓa ka hɔzeno ná ɓa há píé hé nyii sɩɛrʋ ʋ ka nyiidaborzeno cɛ́, a lɩ́sɛ hé sɩɛrʋ, ká ɓa vaa lɛ́l gíŋgiŋí, Kɩrɛtɛ cɔɔ rɩ́ aá col.
14 Mʋɔ́ rɩ pozeno lúó aá ko; ɓaá yɩ́rʋ́ tɔ́ɔ́ mʋ́l poo,*f4* a lɛ pallɛ há nyɩ́ɩ́sɛ́ mʋʋ sɩɛrʋ rɩ́, aá tuwi.
15 Ʋ ko yíkrá nyiidaborzeno ná a kaá col.
Á wɩ wuo va aá cáásʋ́, ɛ́ nɛ́ á lo ʋ káŋrá aá mʋ́ʋ́ há cáásɛ́ ráŋ ná.
16 Á mʋ́ɔ́ tɩŋ tɔ́wie oro há mɩŋ nyii sɩɛrʋ, ɓaá yɩ́rʋ́ Kuloda, ʋ tɔ́ɔ́ mʋ́l rɩ́ nɛ́, a wálmɛ káŋrá nyiidaborwie ʋ cɛ́,
17 ɓa kaa pɔsɛ hé nyiidaborzeno sɩɛrʋ.
Ká pa ŋmɛ́sɛ vɔwɛ nyiidaborzeno tɩɩ ɓarɛ, rɩ́ nyipoo háá yiki caasɛ hɩɛl dúŋdúóme ná há mɩŋ Libi cɔɔ rɩ́; a ka nyiidaborzeno pɛ́ŋsɛ wuu yʋɔkɛ, ká lo poo yíkwó aá va.
18 Pozeno ná lú ɛ́ nɛ́, ɓa púl kuori cɩksɛ yo aá hé mʋʋ sɩɛrʋ.
19 Tɔ́ɔ́ baa pʋl, ɓa kuori nyiidaborzeno tɩɩ cɩksɛ rɩ́wɔ́ nɛ́ŋsa, a yoo hé mʋʋ sɩɛrʋ.
20 Á sɩ́ɩ́ wɩ wɩɩsɛ rɩ́ caŋwʋllɛ néé, tápʋlɛ ɓɩkáná, ká ɛ́ pozeno ha waá siki; laatɛ́ yɩɛla mʋɔ́ wuu báá tórá sɩɛrʋ.
21 Nɩɛ ná há mɩŋ nyiidaborzeno sɩɛrʋ dáánɔ́, ɓa wɩ óŋ wuu díé.
Ɛ́ nɛ́ Pool isi cɩ́ŋwɔ́ sɩɛrʋ, ká bʋ́lwɔ́ rɩ́ bʋlɛ́:
«Nɩɛwa, ʋ fa mɔhɔ̃́ rɩ́ɩ́wa zésíŋ há bʋ́lʋ́ ná, ká sɩ́ ló ráá lɛ Kɩrɛtɛ mɛ́, rɩɩ́wa fa zésó rí, á ɓɩɛ nyáŋ há yʋ́ksɛ́, fa waá yʋ́ksɛ, nabɔmɔ né há pérírá, fa wɩ́rá peri.
22 Amá ŋ sɩɛ́ sʋ́lɩ́wa rɛ́, ɩ́ ɓáŋɩ́wa beŋtunni, ɩ́ nɛ́ŋ balá wuu mɩɩsɛ waá yʋ́ksɛ; nyiidaborzeno né rɩ́rʋ́ cɩksɛ dʋŋɔ nɩ́ɩ́ yʋ́ksɛ́.
23 Wɩɩsɛ ná há tɩ́ŋ, ŋ tʋŋ aá pɔ́ʋ́, ʋ malɩ́ka* nɔ́ŋɔ́ kóŋ rɩ́ tɩ́taŋ né,
24 a bʋ́lɩ́ŋ rɩ́ bʋlɛ́:
‹Pool, sɩ́ héwíŋ fá; ɩ sɩ́ mʋ́ lɩɩ cɩ́ Sɩzaarɛ* sɩ́ɛ́; Wɩɩsɛ tɩ́ŋɩ́ wɩ́ɛ́, a lɛ́ɩ́wa nɩɛ ná wuu há mɩŋ nyiidaborzeno ná sɩɛrʋ mɩɩsɛ tá.›
25 Ɛ́ wɩ́ɛ́, nɩɛwa, ɩ́ zɩŋ rɩ́ Wɩɩsɛ há bʋ́l ɛ́ ŋ rɩ́, ɛ́ nɩ́ɩ́ cɩ́nɛ́, ŋ ɔ́ʋ́ yardá.
26 Amá taŋa, tɔ́wie oro há mɩŋ nyii sɩ́sɩ́ɛ́nnʋ́wa mɛ́ nɛ́, rɩ́ nyiidaborzeno ná yórá tá.»
27 Poo ná léŋrá ɛ́ nɛ́ a kaa mʋ́ zʋ Mediterane*f5* mʋʋ sɩɛrʋ; á tápʋlɛ fí rí baná kal tɩ́tafɩɛla, daborkuose kɩ́ɛ́lɔ́ raá pérí dɩhɩ̃́ nɔ́ŋ tíé rí.
28 Ɓa lɩ́sɛ ŋmɛ́máŋsɛ yoo hé nyii sɩɛrʋ a máŋsɛ, rʋʋ lúŋ pérí mɛ́ɛ́tɩr mɛrɛ́ rɩ́ fí rí balpɛ; ɓa vaa mʋ́ sɩ́ɛ́ mʋɔ́ a baa yo oŋ'máŋsɛ ná, rɩ nyii lúŋ pérí mɛ́ɛ́tɩr mɛrɛ́ rɩ́ córí.
29 Ɓaá fá héwíŋ ráá nyiidaborzeno háá caasɛ bʋ́ɔ́ a mʋ́ yakɛ, ɛ́ nɛ́ ɓa lɩ́sɛ ŋmɛ́sɛ a vɔwɛ nyiidaborzeno ná ɓarɛ hɔzeŋsi bamma baná, ɓa kánʋ́ cɛ́, ká á sʋ́sʋl Wɩɩsɛ rɩ́ tɔ́ɔ́ pʋl.
30 Nyiidaborkuose ná faá a rɩ́wɔ́ lɩɩ fá; ɓa lɩ́sɛ nyiidaborwie hé nyii sɩɛrʋ, ká bʋlɛ́ ɓaá já rɩ́wɔ́ tuwi ka nyiidaborzeno ná nɛ́ ɔsɛ vɔwɛ ɓarɛ hɔzeŋsi ná.
31 Ɛ́ nɛ́ Pool zɩŋ, a bʋl sóójiwa rɩ́wɔ́ nɔhɔ̃́ ná rɩ́ bʋlɛ́:
«Rɩ báála nyáŋ nɛ́ wɩ nyiidaborzeno sɩɛrʋ kéné, ɩ́ waá lú.»
32 Ɛ́ nɛ́ sóójiwa conni nyiidaborwie ná ŋmɛ́sɛ, ká tá ʋ mɩŋ mʋʋ sɩɛrʋ.
33 Tɔ́ɔ́ ha wɩ pʋ́lɛ́, ká Pool isi cáánɛ nɩɛ ná wuu, rɩ́wɔ́ dí ɓɩdííle; ʋ sɛ́:
«Tápʋlɛ fí rí baná nɛ́ zaa, ɩ́ há vɛ́ ɓɩɛ díí, káá dɛllɛ wɩ́ɩ́ ná háá á rʋ́ʋ́ a.
34 Ɛ́ wɩ́ɛ́, ŋŋ́ sʋ́lɩ́wa rɛ́, ɩ́ isi dí ɓɩdííle rɩ́ hiẽsó ko, ɩ́ oro wuu nyúpʋ́na balá má waá yʋ́ksɛ.»
35 Pool há bʋ́l ɛ́ tenni, ʋ pí dɩpɛ́ŋ, a cɩ́ŋwɔ́ wuu sɩ́ɛ́ mɛ́ ráŋ, a bárkɛ Wɩɩsɛ, ká kaa conni a dídí.
36 Ɛ́ nɛ́ ɓa wuu naasɛ dúóri, ɓa má dí ɓɩdííle.
37 Á nɩɛ ná wuu fa há mɩŋ nyiidaborzeno ná sɩɛrʋ, á nɛ́ zɔwɛllɛ mɛɛ́sɩbotoro rí fí rí balgo.
38 Ɓa há dí ɓɩdííle vɔksɛ, ɓa pá mɩ́káánɛ yoo hé mʋʋ mɛ́, ká rɩ́ nyiidaborzeno dɔ́llɛ.
Nyiidaborzeno pánnɔ́
39 Tɔ́ɔ́ há pʋ́lɛ́, daborkuose ná wʋ́ɔ́ dɩcɩ́nɛ ɛ̃, ká tɩ́ɛ́nɛ ná tínyɩɩsɩ́ mʋɔ́, sɩ́ɛ́rɩ́, ɛ́ nɛ́ ɓa vʋʋrɛ, rʋʋ ká mɔlɛ́, rɩ́wɔ́ káŋwɔ́ nyiidaborzeno mʋ́ lɩɩ cɩ́ ráŋ.
40 Ɓa kéŋ ŋmɛ́sɛ ná há vɔ́wɩ́ nyiidaborzeno ɓarɛ hɔzeŋsi ná há kenú aá cɛ́, puri tá; a puri ŋmɛ́sɛ ná má há vɔ́sɛ́ ɓaŋsɛ ná ɓa há kené aá kuosi nyiidaborzeno, ká ka nyiidaborzeno pɛ́ŋwie yo, poo kaa vásɛ a yíkwó caasɛ gíŋgiŋí rɩ́.
41 Amá ɓa válɔ́ mʋ́ zʋ hɩɛl dúŋdówie há mɩŋ nyinaasɛ bɛllɛ pɛ́kɛ, a mʋʋrɛ ráŋ; nyipoo sɩɛ́ há dúókó kɩ́ŋkáŋ, ʋ ŋmɔ́wɩ́ nyiidaborzeno ná har rɩ́, ʋ pánnɛ.
42 Ɛ́ nɛ́ sóójiwa vʋʋrɛ rɩ́wɔ́ ɓʋ́ʋ́sɛ bɩnajaa nɩɛ ná wuu, rɩ́ balá má sɩ́ hɛ́kɩ́ yʋ́ksɛ.
43 Amá sóójiwa nɔhɔ̃́ ná há có rʋʋ lá Pool tá, ʋ wɩ sáŋɛ́ ɓa tʋŋ ɛ́.
Ʋ pá ŋmɛ́nɔ rɩ́ nɩɛ ná há ɛ̃ hɛkɛ́, rɩ́wɔ́ la sɩ́ɛ́ zʋ nyii a hɛkɛ mʋ́ lɛ gíŋgiŋí,
44 ká rɩ́ náŋa má pa dacɔrʋ, rɩ́ nyiidaborzeno ná dakuléwa, a zɩ́ sákwɔ́ daha.
Ɛ́ nɛ́ ɓa wuu ɓɩɛ́na a, a wuu lɛ nyii ná mɛ́ rɩ́ tɛŋfɩ́ɛ́l.