Zeezi Labaarɩwero
Liki
há pʋ́ŋsɛ́
Púle
1
1 Ŋ Liki ní pʋ́ŋsɛ kɛnɔ né rɩ́ŋ pɛ́ɩ́, ŋ nɩwero Teyofil.
Nɩɛ kánɔ́ a pʋ́ŋsɛ wɩ́ɛ́ ná wuu há árá sɩ́sɩ́ɛ́nnʋ́wa.
2 Ɓa pʋ́ŋsɛ ɛ́ wɩ́ɛ́, anɛ ɛ́ tɩɩ tɩɩ nɩɛ ná sɩ́ɛ́ há nówó púle mí wuu, a cesi párá nɛ́.
Ɓa nɛ́ bʋ́l Wɩɩsɛ wɩ́ɛ́ aá pá nɩɛ.
3 Ŋ má sɩɛ́ bɔ́sɔ́ a zɩ́ŋwɔ́ wuu naasɛ wérí, púle mí wuu.
Ʋ sɩɛ́ ká wɩ́wérí rí a páŋ, ŋ nɩwero Teyofil, rɩ́ŋ pʋ́ŋsɛ ɛ́ wɩ́ɛ́ há tɩ́ŋ ɛ́wa hé kɛnɔ mɛ́, a pɛ́ɩ́.
4 Ŋ pʋ́ŋsɔ́ aá pɛ́ɩ́, rɩ́ɩ́ zɩŋ rɩ́ wɩ́ɛ́ ná ɓa há píé kármɩ́, ɓa ká wɩ́táŋsɛ tɩɩ nɛ́.
Wɩɩsɛ malɩ́ka bʋ́l Zaŋ Batiisi lʋlɛ́ wɩ́ɛ́
5 Tɛ́ŋ ná mɛ́ Erodi* fa há ká Ziide dɩtɩ́llɛ kuóro, rɩ Wɩɩsɛ vʋk'ɔɔsɔ* oro fa mɩŋ ráŋ, ɓaá yɩ́rʋ́ Zakari, a mɩŋ Wɩɩsɛ vʋk'ɔɔsɔ nɔhɔ̃́ Abiya goo mí.
Zakari háálɔ yɩr nɛ́ Elizabɛtɛ, a lɛ Wɩɩsɛ vʋk'ɔɔsa áná Aarɔŋ* duo nɩɛ sɩɛrʋ.
6 Zakari rɩ́rʋ́ háálɔ wuu fa ká tékétékéwa, Wɩɩsɛ sɩ́ɛ́.
Ɓa bɛllɛ faá tɩŋ Nyuutɩna Wɩɩsɛ wɩ́máŋsɛ wuu wérí.
7 Amá ɓa fa wɩ bíí kené, bee wɩ́ɛ́ Elizabɛtɛ fa ká hápɩrɛ nɛ́, ká ʋ rɩ́rʋ́ bála wuu nɩɩnɛ.
8 Ɛ́ nɛ́ Zakari há mɩŋ Wɩɩsɛ vʋk'ɔɔsa goo ná mɛ́ tápʋl tʋmɩ́ peri, ʋ sɩɛ́ zʋʋ mɩŋ Wɩcʋɔlɩjɩzeno* sɩɛrʋ aá tʋŋ.
9 Wɩɩsɛ vʋk'ɔɔsa fa yó bíé ní aá makɛ nɛrɔ wuu tʋtʋmɩ́.
Ɛ́ kal sɩɛ́ ɓa yó bíé, rɩ Zakari tʋtʋmɩ́ nɛ́ ká, rʋ́ʋ́ zʋ Wɩcʋɔlɩjɩzeno ná sɩɛrʋ, a nyɩkɛ onni ná há kéŋ sɔ́ŋ anɛ tulaalé.
10 Ɛ́ nɛ́ ʋ zʋ, ká jamáŋ pú pʋmmɔ aá cʋɔlɛ Wɩɩsɛ, tɛ́ŋ ná mɛ́ ʋ háá nyɩkɛ tulaalé ná.
11 Zakari ɔ́ʋ́ rʋ́ʋ́ cɛ́, rɩ Wɩɩsɛ malɩ́ka* nɛ́ kúé lʋ́ʋ́ mɛ́, a cɩ́ koro* ná ʋ háá nyɩkɛ tulaalé mí laka, néduu rí.
12 Zakari há nóú, ʋ beŋtúú fúkló, ká héwíŋ kánʋ́.
13 Ɛ́ nɛ́ Wɩɩsɛ malɩ́ka ná bʋ́lʋ́ rɩ́ bʋlɛ́:
«Sɩ́ ló rí héwíŋ kánɩ́, Zakari, Wɩɩsɛ sáŋɩ́ sʋlɛ́; ɩ háálɔ Elizabɛtɛ sɩ́ lʋl bio pɛ́ɩ́, rɩ́ɩ́ hóú yɩr Zaŋ.*
14 Ʋ lʋlɛ́ sɩ́ a satɔrɔ́ ɓɩzéní a pɛ́ɩ́, ká a jʋɔsɛ́ a pá nɩɛ ɓɩkana,
15 bee wɩ́ɛ́ ʋ sɩ́ a nɩyɩ́r Wɩɩsɛ sɩ́ɛ́.
Ʋ wɩ sɩnnɛ ná háá buki nɩɛ oro wuú nyɔ; a de pɔ́ʋ́ lʋlɛ́ mɛ́, Wɩɩsɛ Sabɩɩna* sɩ́ mɩ́nʋ́ mɛ́.
16 Ʋ sɩ́ a rɩ́ Ɩzɩrayɛl duo* nɩɛ ɓɩkana bɩ́rwɔ́ sabɩŋsɛ, a hé Nyuutɩna ɓa Wɩɩsɛ rɩ́.
17 Ʋ sɩ́ a Wɩɩsɛ nɩtʋmɩ́,* a ka Wɩɩsɛ Sabɩɩna dóé, anɛ Wɩɩsɛ wɩ́laabʋllɔ Eli.
* Ʋ sɩ́ a rɩ́ ánáwa rɩ́ bɛlɛ sabɩŋsɛ hé náŋá mɛ́.
Ʋ sɩ́ a rɩ́ nɩɛ ná há ká dɩlhɔtɩɩna a tékétékéwa, a a rɩ́ nɩɛ káŋwɔ́ tɩɩ a tɩŋ Nyuutɩna mɛ́.»
18 Ɛ́ nɛ́ Zakari bɔsɛ Wɩɩsɛ malɩ́ka ná bʋlɛ́:
«Ŋ sɩɛ́ a ɛrɛ́wa rɛ́ káá zɩŋ rɩ́ɩ́ wɩ́bʋlɛ́ nyáŋ ká taŋá?
Ŋ rɩ́rɩ́ŋ háálɔ wuu nɩ́ɩ́nɔ́.»
19 Ɛ́ nɛ́ Wɩɩsɛ malɩ́ka ná sɛ́:
«Ŋ yɩr nɛ́ Gabɩrɩyɛl; ŋ mɩŋ Wɩɩsɛ laka nɛ́ tɛ́ŋ wuu mí, a tʋŋ aá pɔ́ʋ́, ʋ nɛ́ tʋ́mɩ́ŋ rɩ́ŋ ko bʋl labáárɩwero né wɩ́ɛ́ pɛ́ɩ́.
20 Wɩ́ɛ́ ná ŋ há bʋ́lɛ́, Wɩɩsɛ sɩ́ a rɩ́wɔ́ tʋŋ, amá ɩ há wɩ lɛ́ɛ́ dí, ɛ́ wɩ́ɛ́, zesi wérí, ɩ nʋɔ sɩ́ cɛwɛ, ɩ báá wɩ wɩ́ɛ́ wóllí bʋl, a kaá jáŋ wɩ́bʋlɛ́ ná nʋɔ súí.»
21 Ɛ́ tɛ́ŋ mɛ́, jamáŋ ná há mɩŋ pʋmmɔ aá dɛllɛ Zakari, ɓa wɩ wɩ́ɩ́ ná há tɛ ʋ dɩ́dáánɛ Wɩcʋɔlɩjɩzeno ná sɩɛrʋ ɛ̃; ɓa de hallɛ.
22 Amá Zakari há kúé lɛ pʋmmɔ jamáŋ ná rɩ́, ʋ bʋ́l wɩ́ɛ́ gúl, ká ka nɛ́ŋsa nɛ́ máŋsɛ wɩ́ɛ́ aá pá nɩɛ.
Ʋ há wɩ wɩ́ɛ́ wuó bʋl ná nɛ́ ɓa zɩŋ, rɩ́ wɩ́muulináálɛ nɛ́ ʋ ná Wɩcʋɔlɩjɩzeno sɩɛrʋ.
23 Ɛ́ nɛ́ ká Zakari Wɩcʋɔlɩjɩzeno ná sɩɛrʋ tʋtʋmɛ́ tápʋlɛ cesi, ʋ bɩrmʋ́ jaa.
24 Ɛ́ wɩ́ɛ́ har rɩ́ mɛ́, ʋ wɩ dáánɛ́ ká ʋ háálɔ Elizabɛtɛ ka puo, a féŋsú tɩɩ nɩɛ sɩ́ɛ́ mɛ́ caŋsɛ bɔmmʋ́ɔ́.
25 Ɛ́ tɛ́ŋ mɛ́, ʋ sɛ́:
«Ná Nyuutɩna Wɩɩsɛ há ɔ́ʋ́ ná páŋ; ʋ ɔ́sɩ́ŋ, ʋ tɔ́ŋ hɩɩ̃sɛ nɩɛ sɩ́ɛ́ mɛ́.»
Wɩɩsɛ malɩ́ka bʋ́l Zeezi lʋlɛ́ wɩ́ɛ́
26 Elizabɛtɛ puo caŋsɛ balgo mí ní, Wɩɩsɛ baa tʋ́mʋ́ malɩ́ka Gabɩrɩyɛl, Galiile* dɩtɩ́llɛ tɔ́ɔ́ oro mí, ɓaá yɩ́rɛ Nazarɛtɛ,
27 toopero oro dɩhɩ̃́ ɓa háá yɩ́rɛ Maari*; báálɔ oro, ɓaá yɩ́rɛ Zɔzɛfɛ,* kuóro Davidi* nihĩ, ʋ nɛ́ cɔ́ɛ́ rʋ́ʋ́ ja.
28 Ɛ́ nɛ́ Wɩɩsɛ malɩ́ka ná mʋ́ zʋ Maari dɩhɩ̃́ a bɔ́llʋ́, ká bʋlɛ́:
«Ɩ ná wér, Wɩɩsɛ cóí wɩ́ɛ́.
Wɩɩsɛ mɩ́nɩ́ har.»
29 Maari há nɛ́ Wɩɩsɛ malɩ́ka wɩ́bʋlɛ́ ná, ʋ beŋtúú fúkló kɩ́ŋkáŋ; ʋ ka ɛ́ wɩ́ɩ́ ké a bɩɩnɛ aá jɔ́ʋ́ mʋ́l.
30 Ɛ́ nɛ́ Wɩɩsɛ malɩ́ka ná bʋ́lʋ́ rɩ́ bʋlɛ́:
«Maari, Wɩɩsɛ cóí wɩ́ɛ́, sɩ́ ló rí héwíŋ kánɩ́.
31 Ɩ sɩ́ ka puo, a lʋl bál, a pɔ́ʋ́ yɩr Zeezi.*
32 Ʋ sɩ́ a nɩyɩ́r, rɩ́wɔ́ kánʋ́ aá yɩ́rɛ Wɩɩsɛ ná há kɛ onni wuu Bio.
Nyuutɩna Wɩɩsɛ sɩ́ a rʋ́ʋ́ ké kuóɓasa ná mɛ́, ʋ naabál kuóro Davidi fa há kéné.
33 Ʋ sɩ́ dí kuorí Ɩzɩrayɛl duo* nɩɛ nyúú, a kaá mʋ́ wuu, tokó toó.»
34 Ɛ́ nɛ́ Maari bɔsɛ Wɩɩsɛ malɩ́ka ná bʋlɛ́:
«Ŋ ha há wɩ bál ɛ̃, ŋ sɩɛ́ á rɩ́ŋ a ɛrɛ́ rɛ́ ká ka puo a lʋl bio?»
35 Ɛ́ nɛ́ Wɩɩsɛ malɩ́ka ná sɛ́:
«Wɩɩsɛ Sabɩɩna sɩ́ túwí nyúú; Wɩɩsɛ ná há kɛ onni wuu dóé sɩ́ pérí anɛ fɩ́ɛ́l.
Ɛ́ wɩ́ɛ́, bio ná sɩ́ a sapʋmmɔtɩ́na, rɩ́wɔ́ yɩ́yɩ́rʋ́ Wɩɩsɛ Bio.
36 Ná, ɩ yálá Elizabɛtɛ kɛ́ŋ puo, ʋ sɩ́ lʋl bál, ʋ rɩ́rʋ́ nɩɩnɛ́ wuu.
Nɩɛ fa bɩ́ɩ́nɔ́ rʋʋ ká hápɩ́rɛ́ rɛ́, ʋ sɩɛ́ há kéŋ puo, caŋsɛ balgo ní nyɛ.
37 Bee wɩ́ɛ́ wɩ́ɩ́ wuu toó aá gɩrɛ Wɩɩsɛ.»
38 Ɛ́ nɛ́ Maari sɛ́:
«Ŋ ká Nyuutɩna tʋtʋnnɔ nɛ́; rɩ́ Wɩɩsɛ a rɩ́ɩ́ wɩ́máŋsɛ nyáŋ wuu tʋŋ.»
Ká Wɩɩsɛ malɩ́ka ná lʋ́ʋ́ dɩhɩ̃́ a col.
Maari mʋ́ɔ́ ná Elizabɛtɛ
39 Ʋ wɩ dáánɛ́, ká Maari isi ɓalaɓala a mʋ́ Ziide dɩtɩ́llɛ, pallɛ dɩhɩ̃́ tɔ́ɔ́ oro.
40 Ʋ há mʋ́ɛ́ peri, ʋ zʋ́ Zakari jaa a bɔ́llɛ Elizabɛtɛ.
41 Tɛ́ŋ ná mɛ́ Elizabɛtɛ há nɛ́ Maari bɔlɛ, rɩ bio ná há mɩ́nʋ́ luoru sɩɛrʋ gʋ́ʋ́nɔ́.
Wɩɩsɛ Sabɩɩna sú Elizabɛtɛ,
42 ʋ búŋsi bʋlɛ́:
«Wɩɩsɛ héí nyúú bárka háála wuu sɩɛrʋ, a hé bárka pá bio ná má ɩ háá á rɩ́ɩ́ lʋl!
43 Ŋ ká nyɛ rɛ́, ŋ Nyuutɩna maá sɩɛ́ kóŋ jaa?
44 Ná, tɛ́ŋ ná mɛ́ ŋ há nɩ́ɩ́ bɔlɛ ná, ŋ bio gʋ́ʋ́nɩ́ŋ sɩɛrʋ, ʋ tɛŋ há pɔ́rɛ́.
45 Ɩ ná wér, ɩ há lá Nyuutɩna Wɩɩsɛ wɩ́ɛ́ ná dí, rɩ ɓa sɩ́ tʋŋ.»
Maari bɩ́ Wɩɩsɛ mɛ́
46 Ɛ́ nɛ́ Maari sɛ́:
«Ŋŋ́ bɩ Nyuutɩna Wɩɩsɛ mɛ́.
47 Wɩɩsɛ nɛ́ káŋ Laataarɔ,
ɛ́ nɛ́ tɛ ŋ sɩɛrʋ sú rɩ́ satɔrɔ́,
48 bee wɩ́ɛ́ ŋ kɔ́ʋ́ tʋtʋnnʋwié rí, ká ʋ bɩ́ɩ́nɩ́ŋ wɩ́ɛ́.
A mɔ zaa mɛ́, tɛ́ŋ wuu mí, nɩɛ sɩ́ bʋ́bʋl bʋlɛ́:
‹Háálɔ né ná wér!›
49 Wɩɩsɛ ná dóé há kɛ onni wuu tʋ́ŋ tʋtʋ́ŋzeŋsi páŋ.
Ʋ yɩr zénó.
50 Nɩɛ ná háá fɔ́ʋ́, aá zílú,
ʋ sɩ́ fɔ́wɔ́ susu tɛ́ŋ wuu mí.
51 Ʋ nɛ́ tʋ́ŋ tʋtʋ́ŋzeŋsi a mákʋ́ dóé;
ʋ nɛ́ pɩ́sɛ́ nyʋktɩɩna náŋá mɛ́.
52 Ʋ nɛ́ yíkí tíŋ tɩ́náwa a yo,
ká cúóli nɩɛ ná há múúríwó tɩɩ.
53 Nɩɛ ná há wɩ óŋ kené,
ʋ nɛ́ pɔ́wɔ́ ɓɩɛ kɩ́ŋkáŋ,
ká kiri ɓɩɛ tɩ́náwa a tá rɩ́ nácáára fí.
54,55 Ʋ fa tá nʋɔ párá naabálwa,
a bʋlʋ́ sɩ́ sáŋʋ́ tʋtʋnnɔ Ɩzɩrayɛl duo* nɩɛ mɛ́;
ʋ ɓɩɛ́na sáŋwɔ́ mɛ́.
Anɛ ɛ́ ʋ há tá nʋɔ pá Abɩrahaŋ* rɩ́rʋ́ harwa,
arɩ́rá naabálwa, a tɩ́ŋʋ́ sawér mí,
ʋ fá Abɩrahaŋ rɩ́rʋ́ harwa susu.»
56 Ɛ́ nɛ́ ká Maari ké Elizabɛtɛ jaa mɛ́ peri caŋsɛ botoro, ká bɩrmʋ́ jaa.
57 Elizabɛtɛ puo tápʋl lʋlɩ́ há kúé peri, ʋ lʋ́l bál.
58 Ʋ kénnináŋa, rɩ́rʋ́ dunɩɛ, há nɩ́ɛ́ rɩ Nyuutɩna Wɩɩsɛ mákʋ́ sawér pɔ́ʋ́, ɓa sɩɛrʋ tɔ́rɔ́, ɓa rɩ́rʋ́ wuu jɩ́jʋɔsɛ.
59 Bio ná há kúé peri tápʋlɛ córí, ɓa fɩ́ɩ́lʋ́, ká fa jɩ́ja rɩ́wɔ́ púú áná Zakari yɩr pɔ́ʋ́.
60 Ɛ́ nɛ́ ʋ maá sɛ́:
«Aɩ́, ʋ yɩr nɛ́ Zaŋ*.»
61 Ɛ́ nɛ́ ɓa sɛ́:
«Ɩ jaa nɛ́ŋ wuu sɩɛ́ há wɩ yɩr né duo kené.»
62 Ɛ́ nɛ́ ɓa ka nɛ́ŋsa máŋsɛ pɔ́ʋ́ áná, a bɔ́sʋ́ yɩr ná ʋ háá já rɩ́wɔ́ pɔ́ʋ́ bio.
63 Zakari a ɓa ka daborwie pɔ́ʋ́, ʋ laa pʋ́ŋsɛ:
«Ʋ yɩr nɛ́ Zaŋ.»
Ʋ ɛ́ de vɔ́kwɔ́ wuu.
64 Ʋ há á ɛ́ ko tenni, mʋ́l ná tɩɩ tɩɩ mɛ́, rɩ Zakari báá púló aá bʋl wɩ́ɛ́, aá bɩ Wɩɩsɛ mɛ́.
65 Héwíŋ de ka tɔ́ɔ́ ná nɩɛ wuu, ɓa cesi ɛ́ wɩ́ɛ́ wuu sú Ziide dɩtɩ́llɛ, pallɛ dɩhɩ̃́ tɔ́nɛ wuu.
66 Nɩɛ ná wuu há nɛ́ ɛ́ wɩ́ɛ́, sɩɛ́ bɩ́bɩ́ɩ́nɩ́wɔ́ tɩɩ mɛ́ a bʋlɛ́:
«Bio né biduo sɩɛ́ á rʋ́ʋ́ nɛ ɛrɛ́ rɛ́?»
Taŋá Nyuutɩna ɓɩɛ́na fa mɩ́nʋ́ har.
Zakari bɩ́ Wɩɩsɛ mɛ́, ká la Wɩɩsɛ nʋɔ wɩ́ɛ́ bʋl
67 Ɛ́ nɛ́ Wɩɩsɛ Sabɩɩna sú bio ná áná Zakari, ʋ la Wɩɩsɛ nʋɔ mɛ́ a bʋlɛ́:
68 «Á bɩ Nyuutɩna Wɩɩsɛ mɛ́,
ʋ nɛ́ há ká Ɩzɩrayɛl duo* nɩɛ Wɩɩsɛ,
bee wɩ́ɛ́ ʋ bélú nɩlɩ́sɛ mɛ́, ʋ lɔ́wɔ́ tá.
69 Ʋ tʋ́ŋ dóé tɩ́na rʋ́ʋ́ ko lárá tá;
ʋ sɩɛ́ lʋ́ʋ́ tʋtʋnnɔ kuóro Davidi* duo nɩɛ sɩɛrʋ nɛ́.
70 Wɩɩsɛ fa ɔ́ɔ́ ʋ wɩ́laabʋlla bʋ́lʋ́ fól wuu a bʋlɛ́:
71 ‹Ʋ tá nʋɔ bʋlʋ́ sɩ́ lárá tá,
á dɩŋdɔma rɩ́ nɩɛ ná há bɛ́rɩ́rá nɛ́sɛ mɛ́.
72 Rʋ́ʋ́ sɩ́ fárá naabálwa susu,
ká líísú nʋtʋmɛ* ná má wɩ́ɛ́.
73 Wɩɩsɛ fa ŋmɩ́ɛ́sɔ́ párá naabál Abɩrahaŋ,
74 a bʋlʋ́ sɩ́ lárá tá, á dɩŋdɔma nɛ́sɛ mɛ́,
a párá ŋmɛ́nɔ ráá tʋŋ pɔ́ʋ́, ká sɩ́ héwíŋ fá,
75 a makɛ ráá a sapʋmmɔtɩ́náwa,
nɩtékétékéwa ʋ sɩ́ɛ́, á hiẽsó wuu mí.›
76 Ká, ɩ é, ŋ bio, ɩ sɩ́ a Wɩɩsɛ ná
há kɛ onni wuu wɩ́laabʋ́llʋ́,
bee wɩ́ɛ́ ɩ sɩ́ la Nyuutɩna sɩ́ɛ́,
a bɩrmɛ ŋmɛ́nɔ bílú mí.
77 Ɩ sɩ́ a rɩ́ Wɩɩsɛ nɩɛ zɩŋ rɩ́,
wɩ́ɛ́ ná ɓa há ɛ́ɛ́ zɔ́kʋ́ mɛ́,
rʋ́ʋ́ sɩ́ héwó suúri, ká lɔ́wɔ́ tá.
78 Á Wɩɩsɛ sɩɛrʋ wéró kɩ́ŋkáŋ;
ʋʋ́ fá nɩɛ susu.
Wɩɩsɛ sɩɛ́ háá fá susu kɩ́ŋkáŋ,
ʋ sɩ́ a rɩ́ pʋmmɔ lʋ́ʋ́ rɩ́ a ko wáálɩ́rá,
anɛ wɩɩsɛ há pómé.
79 Ɛ́ pʋmmɔ sɩ́ caanɛ nɩɛ ná há mɩŋ bíno mí,
sʋʋ cɩ́ rʋ́ʋ́ kɛ́sɩ́wɔ́,
a a ráá va tɛŋfɩ́ɛ́l ŋmɛ́nɔ mɛ́.»
Zaŋ wɛɛ
80 Zaŋ faá wá, ká ʋ sabɩɩna súsúúri.
Ʋ fa mɩŋ gɩrbétéke mí ní, a kaá ja tápʋl ná, ʋ há kenú tɩɩ cáánɛ Ɩzɩrayɛl duo* nɩɛ.