Salomɔŋ já íríŋwa náŋá tolé, ká ɓáárɛ venni má
2 Kuóre wɩ́állɛ 11.18-12.1
11
1 Kuóro Salomɔŋ fa có íriŋwa náŋa tolé wérí, a jɔ́wɔ́ a súúri Ezipiti kuóro toló ná ʋ há jɛ́ɛ́ mɛ́. Ʋ fa já Mʋwabɛ dunɩɛ tolé rɩ́ Amɔŋ dunɩɛ tolé rɩ́ Edoŋ nɩɛ tolé rɩ́ Sɩdɔŋ nɩɛ tolé arɩ́ Hɛtɛ dunɩɛ tolé. 2 Íriŋwa nyáŋ tolé ní Nyuutɩna Wɩɩsɛ fa bʋ́l pá Ɩzɩrayɛl nɩɛ rɩ́wɔ́ sɩ́ lo rɩ́wɔ́ jɔ́wɔ́ tole, rɩ́wɔ́ má sɩ́ ɛ́ íriŋwa tole já, bee wɩ́ɛ́ ɓa sɩ́ ka Ɩzɩrayɛl nɩɛ sabɩɩna bɩ́rsɛ rɩ́wɔ́ ɓɩ́ɓáárɩ́wɔ́ venni. Ká Salomɔŋ vɛ ká jáwɔ́. 3 Ʋ háála zɔwalpɛ nɛ́ fa ká kuóre tolé, ká hádɔ́wɛ́ má a zɔɔtoro. Ʋ háála ná ɔ́ɔ́ ʋ tá Wɩɩsɛ ŋmɛ́nɔ́. 4 Salomɔŋ há kúé nɩɩnɛ, ʋ háála ná bɩ́rsʋ́ sabɩɩna, ʋ bɩrɛ ɓɩ́ɓaarɛ venni. Ʋ báá wʋ́ʋ́ tɩɩ wuu píé pá Nyuutɩna Wɩɩsɛ, ʋ Wɩɩsɛ anɛ ʋ áná Davidi fa háá a ɛ́. 5 Ʋ bɩ́rɔ́ ɓɩ́ɓaarɛ Sɩdɔŋ nɩɛ veŋháálɔ ná ɓa háá yɩ́rɛ Asitarte arɩ́ Amɔŋ nɩɛ veŋbɔmɔ ná ɓa háá yɩ́rɛ Mɔlɔkɛ nɛ́. 6 Salomɔŋ á wɩ́bɔmɔ a cáásɛ Nyuutɩna Wɩɩsɛ; ʋ wɩ Nyuutɩna Wɩɩsɛ tɩ́ŋɛ́ rɩ́rʋ́ sɩɛrʋ wuu anɛ ʋ áná Davidi fa há tɩ́ŋ ɛ́. 7 Zerizalɛmɛ wɩɩsɛ dɩpomí dúŋdúóŋ oro nyúú, Salomɔŋ sɔ́ venni dɩɓaarɩ́, a ɓɩ́ɓaarɛ Mʋwabɛ nɩɛ venni ná ɓa háá yɩ́rɛ Kɛmɔsɛ arɩ́ Amɔŋ nɩɛ veŋbɔmɔ ná ɓa háá yɩ́rɛ Mɔlɔkɛ. 8 Ɛ́ tɩɩ nɛ́ ʋ á, á pá íriŋwa ná náŋa tolé ná má wuu ʋ há jɛ́ɛ́, ɓa ɓʋ́ʋ́sɛ pʋsɛ a ɓɩ́ɓáárɩ́wɔ́ venni, a nyɩkɛ tulaaléwa pɩ́pɔ́wɔ́.9 Ɛ́ nɛ́ Nyuutɩna Wɩɩsɛ dí cɔ́ɛ́ Salomɔŋ nyúú, a tɩ́ŋʋ́ sabɩɩna ná há bɩ́rɛ lɛ Ɩzɩrayɛl Wɩɩsɛ har, Wɩɩsɛ ná fa há kenú tɩɩ ko mákʋ́ naasɩ́ bʋ́llɛ wuu. 10 Nyuutɩna Wɩɩsɛ fa sɛ́ Salomɔŋ sɩ́ venni ɓáárʋ́ rɛ́, kɔ́ʋ́ vɛ Nyuutɩna Wɩɩsɛ nʋɔ. 11 Ɛ́ nɛ́ Nyuutɩna Wɩɩsɛ bʋ́l pá Salomɔŋ a bʋ́lɛ́: «Ɩ mála há wáárɛ́ nɛ nyɛ, ɩ wɩ nʋtʋmɛ ná ŋ há bílé arɩ́ wɩ́ɛ́ ná ŋ há mákɩ́ tɩŋ, ŋ sɩ́ kánɩ́ kuorí la a pii pɛ́ɩ́ tʋtʋnna nɔ́ŋɔ. 12 Amá, a tɩ́ŋɩ́ áná Davidi wɩ́ɛ́, ŋ wɩ ɛ́ɛ́ a, ɩ mɩ́nɛ́ mɛ́. Ɩ bio nɛ́sɛ mɛ́ nɛ́ rɩ́ŋ lá ɛ́ kuorí. 13 Ŋ wɩ kuorí ná wuu la ʋ rɩ́, amá ŋ sɩ́ ta jɩmʋ́l balá pɔ́ʋ́ rʋ́ʋ́ bíbel, a tɩ́ŋɩ́ŋ tʋtʋnnɔ Davidi arɩ́ Zerizalɛmɛ ŋ há lɩ́sɛ́ wɩ́ɛ́.»
Salomɔŋ dɩŋdɔma wɩ́ɛ́
14 Ɛ́ nɛ́ Nyuutɩna Wɩɩsɛ a Edoŋ tɩ́náwa kuóro dunɛrɔ oro ɓa háá yɩ́rɛ Hadadɛ bɩ́rmɛ́ Salomɔŋ dɩŋdɔ́ŋ, a cɩ́nʋ́ mɛ́. 15 Tɛ́ŋ ná mɛ́ Davidi fa há yóé dí Edoŋ tɩ́náwa, ká ʋ lalyoorihɔ̃́ Zʋwabɛ mʋ́ ráŋ, rʋ́ʋ́ hu Ɩzɩrayɛl nɩɛ ná ɓa há ɓʋ́ʋ́sɛ lal mɛ́, ʋ ɓʋ́ Edoŋ tɩ́náwa báála wuu. 16 Zʋwabɛ arɩ́ Ɩzɩrayɛl lalyoore wuu fa ké Edoŋ mí caŋsɛ balgo ní, a jɩ́já rɩ́wɔ́ ɓʋ́ Edoŋ báála wuu tenni. 17 Amá Hadadɛ fa ha ka heŋbíé, ʋ fɔ́ɔ́ tɩŋ Edoŋ tɩ́náwa tʋtʋnna ná náŋa fa há tʋ́mɛ́ pɩ́pɔ́ʋ́ áná har, a mʋ́ Ezipiti tíé. 18 Ɓa lɛ́ Madɩaŋ tíé ní a mʋ́ Paraŋ tíé. Ɓa pɛ́ kɛ́sɛ nɩɛ náŋa Paraŋ mɛ́ a tɩ́ŋwɔ́ har, ɓa mʋ́ Ezipiti tíé kuóro dɩhɩ̃́. Ezipiti kuóro pá Hadadɛ jaa rɩ́ tíé arɩ́ ɓɩdííle. 19 Ezipiti kuóro Faarɔŋ fa có Hadadɛ wɩ́ɛ́ wérí, a púú tɩɩ háálɔ ɓa háá yɩ́rɛ Tapɛnɛsɛ maábio pɔ́ʋ́ ʋ ja. 20 Tapɛnɛsɛ maábio ná arɩ́ Hadadɛ lʋl heŋbólwie a hóú yɩr Genubatɛ. Tapɛnɛsɛ ka bio ná mʋ́ mɩŋ Ezipiti kuóro jaa mɛ́ aá dɩ́ɛ́sɛ. Genubatɛ arɩ́ kuóro Faarɔŋ bɛlɛ wuu fa mɩŋ dɩbalá nɛ́.
21 Hadadɛ fa há mɩŋ Ezipiti tíé mí, ʋ nɩ́ɔ́ rɩ Davidi sʋ́wɔ́, ʋ lalyoorihɔ̃́ Zʋwabɛ má sʋwɛ. Ɛ́ nɛ́ Hadadɛ bʋ́l Faarɔŋ rɩ́ a bʋ́lɛ́: «Lo rɩ́ŋ bɩrɛ mʋ́ŋ tɔ́ɔ́.» 22 Faarɔŋ bɔ́sʋ́ bʋ́lɛ́: «Beé rí, ɩ jaa gúl rɛɛ́, a jɩ́ja rɩ́ɩ́ bɩrmʋ́ɩ́ tɔ́ɔ́>>» Ɛ́ nɛ́ Hadadɛ sɛ́: «Óŋ wuu raá, amá lo rɩ́ŋ mʋ́!»
23 Wɩɩsɛ ɔ́ɔ́ Ɛlɩyada bio Rezoŋ má a Salomɔŋ dɩŋdɔ́ŋ. Rezoŋ fa lɩ́ɔ́ fɔ́ʋ́ nɔhɔ̃́ Hadadɩzɛrɛ há ká Sɔba kuóro rɩ́. 24 Tɛ́ŋ ná mɛ́ Davidi há yóé dí Hadadɩzɛrɛ rɩ́rʋ́ nɩɛ wuu a zɔ́kwɔ́, Rezoŋ ísó jaa kɛsɛ wɩ́zɔkra hé náŋá mɛ́, a ɔ́wɔ́ sɩ́dííro. Ɓa mʋ́ ké Damasɛ mɛ́, a dí kuorí. 25 Salomɔŋ mɩnɛ́ wuu mí, Rezoŋ fa ká Ɩzɩrayɛl dɩŋdɔ́ŋ rɛ́, a cɩ́ Ɩzɩrayɛl nɩɛ mɛ́, anɛ Hadadɛ fa háá a ɛ́. Ɛ́ Rezoŋ fa ká Siiri kuóro ní. Ʋ kuorí dí tɛ́ŋ wuu mí, ʋ fa bɛ́rɛ Ɩzɩrayɛl nɩɛ.
Zerobowamɛ cɛ́ Salomɔŋ mɛ́
26 Nɛbatɛ bio Zerobowamɛ má báá cɛ́ kuóro Salomɔŋ mɛ́. Ʋ fa ká Salomɔŋ tʋtʋnnɔ nɔ́ŋɔ nɛ́, a a Ɩfɩrayɩŋ duo nɛrɔ, a lɛ Sereda. Ʋ maá yɩr nɛ́ Seruwa, a fa a yúhál. 27 Wɩ́ɩ́ ná há tɛ ʋ cɛ́ kuóro mɛ́ nɛ́ nyɛ: Tɛ́ŋ ná mɛ́ Salomɔŋ fa há ɛ́ɛ́ ɓa sɔ́ koro ná ɓa haá yɩrɛ Milo, ká ɔsɛ sʋ́sɔ zenaa ná há kílú áná Davidi zʋ́ɔ́ nɛ́. 28 Ɛ́ tɛ́ŋ mɛ́, rɩ Zerobowamɛ fa ká bápʋɔsɩ́, a caasɛ tʋ́tʋŋ wérí. Salomɔŋ há néé rʋʋ ɔ́sɔ́ tʋ́tʋŋ ɛ́, ʋ ɔ́ɔ́ ʋ nɛ́ a Manase arɩ́ Ɩfɩrayɩŋ duo nɩɛ ná háá tʋŋ tʋtʋmɛ́ ná nɔhɔ̃́. 29 Kal oro Zerobowamɛ lɛ́ Zerizalɛmɛ mɛ́, a mʋ́ céŋ Wɩɩsɛ wɩ́laabʋ́llɔ ná ɓa háá yɩ́rɛ Ahiya, ŋmɛ́nɔ mɛ́, rʋʋ sú gɛfɛlɔ. Ahiya lɛ́ tɔ́ɔ́ ná ɓa háá yɩ́rɛ Siilo ní. Ɓa dʋŋɔ bɛllɛ nɛ́ fa mɩŋ ɛ́ gɩr sɩɛrʋ. 30 Ahiya ka gɛfɛlɔ ná ʋ há súé wurki, a kaa kɩɩsɛ onni fí arɩ́ bɛllɛ, 31 ká bʋ́l pá Zerobowamɛ a bʋ́lɛ́: «Pa gɛ́kulewa nyáŋ fí a ka, bee wɩ́ɛ́ Nyuutɩna Wɩɩsɛ há ká Ɩzɩrayɛl Wɩɩsɛ sɛ́: “Bel ná, ŋ sɩ́ la Salomɔŋ kuorí ná, a pi jɩmʋ́ʋ́la fí a pɛ́ɩ́, rɩ́ɩ́ bíbel. 32 Amá a tɩ́ŋɩ́ŋ tʋtʋnnɔ Davidi arɩ́ Zerizalɛmɛ, tɔ́ɔ́ ná ŋ há lɩ́sɛ́ Ɩzɩrayɛl jɩmʋ́ʋ́la wuu sɩɛrʋ wɩ́ɛ́, ʋ sɩ́ bíbel jɩmʋ́l balá amɛ́. 33 Ŋ sɩ́ a wɩ́ɩ́ né, bee wɩ́ɛ́ Ɩzɩrayɛl nɩɛ vɛ́ŋ tá, ká ɓɩ́ɓaarɛ Sɩdɔŋ tɩ́náwa veŋháálɔ ná ɓa háá yɩ́rɛ Asitarte, arɩ́ Mʋwabɛ tɩ́náwa veno Kɩmɔsɛ, arɩ́ Amɔŋ tɩ́náwa veno Mɔlɔkɛ. Ɓa wɩ́ŋ ŋmɛ́ŋsɛ tɩ́ŋɛ́, a wɩ wɩ́ɛ́ ná ŋ háá jɛɛ́ ɛ́ɛ́, ɓa wɩ́ŋ wɩ́bilé ná rɩ́rɩ́ŋ wɩ́makɛ́ ná tɩ́ŋɛ́ anɛ ɛ́ Salomɔŋ áná Davidi há tɩ́ŋɛ́. 34 Amá Salomɔŋ nɛ́sɛ mɛ́ rá, rɩ́ŋ la kuorí ná wuu. Ŋ sɩ́ lo rʋ́ʋ́ dí kuorí ʋ mɩnɛ́ wuu mí, a tɩ́ŋɩ́ŋ tʋtʋnnɔ Davidi ŋ há lɩ́sɛ́, ʋ tɩ́ŋɩ́ŋ wɩ́bilé arɩ́ wɩ́ɛ́ ná wuu ŋ há mákɛ́ wɩ́ɛ́. 35 Ŋ sɩ́ la kuorí ná ʋ bio nɛ́sɛ mɛ́, a pi jɩmʋ́ʋ́la fí pɛ́ɩ́. 36 Ŋ sɩ́ pi jɩmʋ́l balá pɔ́ʋ́ bio, a makɛ tɛ́ŋ wuu mí, rɩ́ŋ tʋtʋnnɔ Davidi duo nɩɛ ha wólli dídí kuorí Zerizalɛmɛ mɛ́, tɔ́ɔ́ ná ŋ há lɩ́sɛ́ rɩ́wɔ́ cʋ́cʋ́ɔ́lɩ́ŋ ráŋ. 37 Amá ɩ é Zerobowamɛ, ɩ sɩ́ dí kuorí ɛ́ ná wuu ɩ haá jɛ́ɛ́, ɩ sɩ́ bíbel Ɩzɩrayɛl tíé mí. 38 Rɩɩ nɛ́ á wɩ́ɛ́ nyáŋ wuu ŋ há sɩ́ mákɩ́, a tɩ́ŋɩ́ŋ ŋmɛ́ŋsɛ, a a wɩ́ɛ́ ɓa sɩ́ɩ́ mɛ́ ŋ sɩ́ɛ́, a tɩ́ŋɩ́ŋ wɩ́bilé rɩ́rɩ́ŋ wɩ́makɛ́, anɩ́ŋ tʋtʋnnɔ Davidi fa há á ɛ́, ŋ sɩ́ mɩ́nɩ́ har cɛ́rɛ wuu mí. Ŋ sɩ́ lo rɩ́ɩ́ rɩ́rɩ́ duo nɩɛ dídí kuorí Ɩzɩrayɛl tíé mí, cɛ́rɛ wuu mí, anɩ́ŋ há ɛ́ɛ́ Davidi duo nɩɛ dídí kuorí ɛ́. Ɩzɩrayɛl tɔ́ɔ́ wuu sɩ́ mɩ́nɩ́ nɛ́sɛ mɛ́. 39 Ŋ sɩ́ bɛŋsɛ Davidi duo nɩɛ, amá ŋ wʋ́ɔ́ bɛŋsɛ rɩ́ kaá mʋ́ wuu.”» 40 Ɛ́ nɛ́ Salomɔŋ wɩ́wálmɛ rʋ́ʋ́ ɓʋ́ Zerobowamɛ. Ʋ lɩɩ fá mʋ́ Ezipiti kuóro oro ɓa háá yɩ́rɛ Sɩsakɛ dɩhɩ̃́, a ké ráŋ, Salomɔŋ ko sʋwɛ.
Salomɔŋ sʋʋ wɩ́ɛ́
41 Salomɔŋ wɩ́állɛ ná náŋá, wɩ́ɛ́ ná ʋ há dí kuorí a a, arɩ́ zɩ́mɛ́ ná ʋ há kené wuu ní ɓa pʋ́ŋsɛ hé Salomɔŋ wɩ́'állɛ kɛnɔ sɩɛrʋ. 42 Salomɔŋ há dí kuorí Zerizalɛmɛ mɛ́, a bél Ɩzɩrayɛl nɩɛ wuu mí, bɩŋsɛ mɛɛ́sɛllɛ nɛ́. 43 Ɛ́ nɛ́ ká Salomɔŋ sʋwɛ a mʋ́ʋ́ ánáwa rɩ́, ɓa púú hu Zerizalɛmɛ dɩhɩ̃́ ná ɓa háá yɩ́rɛ Davidi zʋ́ɔ́ mɛ́. Kɔ́ʋ́ bio ná ɓa háá yɩ́rɛ Robohaŋ la kuorí.