Estebanpa p'aare# poro waibùa k'îrapite p'anauda
7
1 Mãpai p'aareerã poro waibùapa iidiji Estebanmaa:
—¿Wãarak'ã aji, na eperãarãpa jara p'anù?
2 Irua p'anauji:
—Mùchi auk'aarã mãik'aapa chonaarã, ûrítù. Tachi Ak'õre k'îra wãree bùpa ichi unupijida aji, tachi ak'õchona Abrahammaa Mesopotamia eujãde bak'ãri, Jarande banai naaweda. 3 Ak'õrepa jaraji:
‘Atabëipáde aji, pù eujã pù ëreerã ome mãik'aapa wãpáde aji, mùa ak'ùpiit'ee eujãmaa.’ (Génesis 12.1)
4 Mãpai Abraham uchiaji Caldea eujãdeepa mãik'aapa banaji Jarande. T'êepai chi ak'õre piuk'ãri, Tachi Ak'õrepa Abraham aneeji na eujãdee tachi ârá p'anùmãi. 5 Mamîda na eujã maarepida waide tee–e paji irumaa; bùùrù aba t'ùait'ee pida. Jîp'a jaraji teeit'ee irudeepa uchiadait'eerãmaa iru piuda t'êepai, Abraham waide warra wêe baji mîda.a 6 Ma awara Ak'õrepa jaraji:
‘Pùdeepa uchiadait'eerã p'anapataadait'eeda aji, awaraa eujãde mimiamaa chîara–it'ee. Mama esclavoorã p'anadait'ee mãik'aapa jãpemaarãpa ãra miapi iru p'anadait'ee cuatrocientos año.’ (Génesis 15.13)
7 Mamîda Ak'õrepa ichiaba jaraji:
‘Mùa k'achia ooit'eeda aji, ãra esclavoorã papirutaarã. T'êepai ãra mamãik'aapa uchiadait'ee mãik'aapa mùmaa ùt'aa t'âdait'eeda aji, na eujãde.’(Génesis 15.14)
8 Mãgá pedee nâbùde Abraham ome, Ak'õrepa jaraji Abrahampa tauchaa bùmerã ichi warra k'ap'ùade. Tachi Ak'õrepa k'inia baji mãga oodamerã ichi eperãarãpa ak'ùpidait'ee ichide ijãa p'anù. Mapa Abraham warra Isaac t'ok'ãri, k'ãima ocho parumaa iru k'ap'ùade tauchaa bùji. Isaacpa mãga ooji ichi warra Jacob ome. Ichiaba Jacobpa mãga ooji chi warrarã doce ome. Mãùrãdeepa israelitaarã ëreerã doce uchiajida.
9 +Mãgà Jacob warrarã pada, tachi chonaarãpa, ãchi âpema José k'îra unuamaa iru p'anapachida. Maperã netot'aajida esclavok'a Egiptodee wãyaa wãdap'edaarãmaa. Mamîda Tachi Ak'õre José ome baji. 10 Maperã k'aripa ataji jõmaweda ne–inaa k'achiadeepa. Ma awara k'îsia k'awaapiji mãik'aapa k'inia iru bapiji rey Egiptodepema Faraonmaa. Mãgùpa José Egiptodepemaarã poro waibùa papiji ichi palaciode.
11 +Ma t'êepai jarra oojida Egipto eujãde mãik'aapa Canaán eujãde. Maperã mak'ùara nek'odait'ee wê–e paji. 12 Mamîda Jacobpa k'awaak'ãri Egiptode ne–inaa k'oit'ee paraa, jãmaa pëiji ichi warrarã, ne–inaa netode. Mãgà paji tachi chonaarã naapùara wãdap'edaa. 13 Aù t'êepai wãdak'ãri, Josepa ichi âpemaarãmaa k'awaapiji. Madeepa Faraonpa José ëreerã k'awaji. 14 T'êepai, Josepa jara pëiji chi ak'õre Jacob mãik'aapa chi ëreerã jõmaweda chedamerã Egiptodee. Ãchi setenta y cinco paji. 15 Mãgapù Jacob banaji Egiptode. Mama jai–idaaji. Ichiaba mama tachi chonaarã jai–idaajida. 16 Jacob bùùrù mãik'aapa chi warrarã bùùrù ateejida Siquén p'uurudee mãik'aapa mama ùajida Abrahampa Jamor ëreerã juak'aawa netoda jãùrade.
17 +Ewari k'ait'a pak'ãri Tachi Ak'õrepa uchiapiit'ee Abrahamdeepa uchiadap'edaarã Egiptodeepa ichia jaradak'a, ãchi chok'ara p'anajida, îwa p'anadap'edaa perã. 18 Maapai Egiptodepema reypa José k'awa–e pada Faraón paji.b 19 Mãgà reypa tachi chonaarã k'ûraji waa îwanaadamerã. Ãchi chupùria ooji. Jaraji ãchi warrarã ewaa t'o k'edeerã ita–aria piupidamerã. 20 Maapai t'oji Moisés. Tachi Ak'õrepa mãgà warra chai pia ak'ùji. Mapa chi ak'õreerãpa atane õpee warimaa iru p'anajida ãchi tede. 21 Mamîda p'oyaa waa merada–e paji. Mapa ituaba atabëidak'ãri, Faraón k'aupa unu ataji mãik'aapa wari ataji ichi warrak'a. 22 Mãgapù Moisés wariji Egipto pidaarã t'ãide mãik'aapa k'awaa wãji ne–inaa k'îra t'ãdoo Egiptodepemaarãpa k'awa p'anadap'edaak'a. Mãpai jõmaarãpa iru k'awajida, irua pedeeda k'aurepa mãik'aapa ooda k'aurepa.
23 +‘Cuarenta año iru bak'ãri, k'îsiaji wãit'ee israelitaarã ak'ùde, ichi auk'aarã pada perã. 24 Mamîda unuk'ãri Egiptodepemapa ichi auk'aa sîmaa bù, Moisepa k'aripanaji mãik'aapa ma Egipto pida pee atapëiji.’ (Éxodo 2.11-12)
25 Moisepa k'îsiaji ichi auk'aarãpa ijãadai Tachi Ak'õrepa ichi pëida ãchi k'aripamerã. Mamîda ãchia mãga ooda–e paji.
26 ‘Aù norema unuji israelitaarã omé chõomaa p'anù. Mãgá chõonaadamerã mãgaji: “¿Pãchi auk'aarã–ek'ã aji, jãgá chõo jõnadait'ee?” 27 Mãpai chi k'õp'ãyo sîmaa badapa Moisés sîat'aaji mãik'aapa mãgaji: “¿K'aipa pù tai porok'a bùjima aji, taipa oopata ak'ùmerã? 28 ¿Mù peet'aa k'inia bùk'ã aji, nuweda Egipto pida peet'aadak'a?” ’(Éxodo 2.13-14)
29 Mãga ûrik'ãri, Moisés mirudachi. Maap'eda t'ùmà wãji Madián eujãdee. Mama banaji k'îra tewaraak'a. Ariipema wêra atap'eda, warrarã omé paraaji.
30 +Cuarenta año wãyaap'eda, ewari aba Moisés baji eujã pania wêe bùmãi Sinaí ee k'ait'a. Mama bùde unuji pak'uru jep'eda t'ùpùtauk'a urua nâbù, angelpa aùde ichi unupi bada perã. 31 Mãgá urua unuk'ãri, Moisés k'ait'aara wãji pi–iara ak'ùit'ee k'ãata mãga bù. Mãga nùde ûriji Tachi Ak'õrepa mãgaru:
32 ‘Mù pù chonaarã Ak'õre Waibùa; Abraham, Isaac, Jacob ijãadap'edaa Ak'õre Waibùa.’ (Éxodo 3.6)
Mãga ûrik'ãri, Moisés bùùrù wëre nâbeeji p'era nâbùpa mãik'aapa p'oyaa ak'ùk'aa paji ma pak'urumaa. 33 Mãpai Tachi Ak'õrepa mãgaji:
‘Pùchi chancla êrat'aapáde aji, nama pù mù k'îrapite bainâ bairã. 34 Mùa k'awa bù mù eperãarã chupùria chitoonù Egiptode. Ûri bù ãchi bia chitoonù. Mapa cheji k'aripait'ee. Pùa auk'a k'aripanáji. Mùa pù Egiptodee pëiit'eeda aji.’ (Éxodo 3.5-10)
35 +Aù naaweda ãchia Moisés pedee ûri k'iniada–e paji nãga p'anauda perã:
‘¿K'aipa pù tai porok'a bùjima ajida, taipa oopata ak'ùmerã?’ (Éxodo 2.14)
Mãgá yiaraa pùk'a iru p'anajida mîda, Tachi Ak'õrepa ichi ángel pak'uru ùùrù–idaade unupida k'ap'ùa pari Moisés pëiji ãchi porok'a. Tachi Ak'õrepa k'inia baji Moisepa ãchi uchia atamerã Egipto pidaarã juadeepa. 36 Mãgá Moisepa tachi chonaarã uchia p'e ataji Egiptodeepa. Ichia ne–inaa ooji eperãarãpa p'oyaa oodak'aa ãchi juadoopa mãgà eujãde, Mar Rojode mãik'aapa cuarenta año wãyaaruta misa eujã pania wêe bùde. 37 Mãgà Moisepa jaraji israelitaarãmaa:
‘Parãdeepa Ak'õrepa uchiapiit'ee ichi pedee jarapari mù jîak'a.’ (Deuteronomio 18.15)
38 P'anadak'ãri eujã pania wêe bùde, israelitaarã pari Moiseta pedeeji ángel ome Sinaí eede. Ichiata Ak'õrepa jarada naapùara p'ãji, tachi chonaarãpa mãik'aapa tachia mãgà ûraa ijãadap'eda, ichita p'anapataadamerã.
39 +Mamîda tachi chonaarãpa iru pedee ijãa k'iniada–e paji. Ma k'ãyaara waya Egiptodee wã k'iniadachida. 40 Mapa Moisés wê–e pak'ãri, ichi âpema Aaronmaa mãgajida:
‘Tachi–it'ee ak'õre waibùarã oopáde ajida, tachi naa o jaratee wãdamerã, k'awada–e p'anadairã sãgataji jã Moisés ome, Egiptodeepa tai ãyaa aneeda.’ (Éxodo 32.1)
41 Mãpai oojida p'ak'a chak'ek'a aù k'îrapite ùt'aa t'âdait'ee. Ne–animalaarã peejida aù k'îrapite paadait'ee mãik'aapa fiesta oojida o–îapa, ma p'ak'a chak'ek'a ooda–it'ee. 42 Maperãpù Tachi Ak'õre ãchi ik'aawaapa ãyaa wãji. Mapa pajãde nâbù ne–inaamaa ùt'aa t'âpachida, Tachi Ak'õremaa ùt'aa t'âdai k'ãyaara. Oojida Ak'õre pedee jarapataarãpa p'ãdap'edaade jara bùk'a:
‘Israelitaarã, parã cuarenta año eujã pania wêe bùde p'anadak'ãri, ¿mù–it'ee ne–animalaarã peedap'eda, paapachidak'ã, mùde ijãa p'anadap'edaa perã? 43 Ma k'ãyaara parãpa ùt'aa t'âpachida Canaandepemaarã ak'õre waibùa Molocmaa mãik'aapa Egiptodepemaarã ak'õre waibùa Refanmaa. Mùa mãga k'awa bù ne–inaa pãchi juapa oodap'edaa atee p'anadap'edaa perã pãchi wãrutamaa. Mapa mùa parã ãyaa jërek'ooit'eeda aji, Babilonia p'uuru k'ãyaara t'ùmùara.’ (Amos 5.25-27)
44 +Tachi chonaarã eujã pania wêe bùde p'anadak'ãri, ateepachida Tachi Ak'õre te ne–edee ooda, k'irãpadait'ee Tachi Ak'õre arii bù ãchi ome. Mãgà te oojida Tachi Ak'õrepa Moisemaa ak'ùpidak'a. Oojida aùde ùt'aa t'âpataadait'ee Tachi Ak'õremaa. 45 Ma t'êepai tachi chonaarã mãgà tede ùt'aa t'âpachida ãchi chonaarãpa oodap'edaak'a. Mapa Tachi Ak'õrepa awaraa p'uuru ome jura chõo p'oyaapik'ãri, Josué ome chedap'edaarãpa ãchi ome aneejida mãgà te ne–edee ooda. Mãgá iru p'anapachida David rey parumaa. 46 Tachi Ak'õrepa Rey David k'inia iru bapachi. Mapa Davidpa iidiji Tachi Ak'õremaa te oo teeit'ee, te pia oo k'inia bada perã Jacobpa ijãadap'edaa Ak'õre–it'ee. 47 Mamîda David warra Salomonpa Tachi Ak'õre te ooji. 48 Salomonpa mãgà te ooji mîda, k'awa p'anù Tachi Ak'õre Waibùa bak'aa te eperãarã juapa oodade. Mãga k'awa p'anù Ak'õre pedee jaraparipa jarada perã:
49 ‘Mù, Jõmaarã Rey, ùt'arita baparida aji, mãik'aapa eujã mù jua ek'ari bù. ¿Te k'ãaredeeta mùmaa oo teedait'eema? ¿Sãmata mù âinait'eema? 50 ¿Mùchi juadoopa jõmaweda ooji–ek'ã? aji.’ (Isaías 66.1-2)
51 Mãpai Estebanpa mãgaji:
—Parãpa Tachi Ak'õrede ijãa p'anùda apata mîda, t'ãri k'achia–idaa p'anapatada aji, ijãadak'aa beerãk'a. Ma awara k'ùùrù k'isua p'anapata, oo k'iniadak'aa perã Ak'õre Jaurepa oopi bùk'a. Pãchi chonaaråk'apù p'anù. 52 Parã chonaarãpa ichita Tachi Ak'õre pedee jarapataarã jùrùjida peedait'ee. Peejida chi p'ek'au k'achia wêe bù cheit'ee bùda apatap'edaarã. Maap'eda chi p'ek'au k'achia wêe bù chek'ãri Tachi Ak'õrepa oopi bùk'a ooit'ee, iru ichiaba jita atapidap'eda, peepijida parãpa. 53 Paråpata Ak'õre Ûraa iru p'anapata angeleerã k'aurepa. Mamîda at'ãri ooda–e p'anùda aji, mãgà ûraa jara bùk'a.
Esteban peedap'edaa
54 Mãga ûridak'ãri, t'ãri k'achiapa Esteban peet'aa k'inia p'aneejida. 55 Mamîda Ak'õre Jaure ichi ome bada perã, ùt'aa ak'ùji mãik'aapa unuji Ak'õre k'îra wãree mãik'aapa Ak'õre juaraare Jesús bainâ bù. 56 Mãpai mãgaji:
—Ak'ùdapáde aji. Mùa unu bù pajã ewa nâbù mãik'aapa unu bù Eperã Ak'õre Truadepema Ak'õre Waibùa juaraare.
57 Mamîda ãchi k'ùùrù t'ap'ak'oodachida mãik'aapa golpe biadap'eda, jõmaweda iru ârù wãjida. 58 Jerusalén p'uurudeepa uchia atadap'eda, mãupa bat'amaa p'aneejida iru peet'aadait'ee. Auk'a k'aripajida Esteban ùmùateedap'edaarãpa. Ãchi ârùpema p'aru jâpatap'edaa ata bùjida eperã Saulo apatap'edaa bùùrù ik'aawa irua ak'ùmerã, ãchia mãu bat'aruta misa.
59 Mãupa bat'amaa p'anùde Esteban ùt'aa t'âji:
—Tachi Waibùa Jesús, mù jaure pùchimaa atéeji.
60 T'êepai bedabaidachi mãik'aapa golpe ùt'aa t'âji:
—Tachi Waibùa, ãchi chupùria k'awáaji, mù nãgá k'achia oo p'anù mîda.
Mãga jarap'eda, piuji.