Âipata ewate trigo k'ùmù chak'eerã p'edap'edaa
(Mateo 12.1-8; Marcos 2.23-28)
6
1 Judiorã âipata ewate Jesús nipaji trigo k'ãide. Ma wãyaa wãde chi k'õp'ãyoorãpa trigo k'ùmù chak'eerã oromaa p'aneejida. Jua jãde sirat'ùdap'eda, chi trigo tau chak'eerã k'opachida. 2 Mãga unudak'ãri, ûk'uru arii p'anadap'edaa fariseorãpa iidijida:—¿Sãap'eda parãpa oo p'anùma ajida, tachi ûraade jara bù oonaadamerã? Âipata ewate mimiadaik'araa bùda a bù.
3 Jesupa k'awaji chi k'õp'ãyoorãpa ne–inaa k'achia ooda–e paji ma trigo tau k'odak'ãri. Mapa p'anauji:
—¿Parãpa Ak'õre Ûraa p'ãdade leeda–e p'anùk'ã aji, Rey Davidpa ooda chonaarãweda jarrapisiadaidak'ãri chi k'õp'ãyoorã ome? 4 T'îuji Tachi Ak'õre te ne–edee oodade mãik'aapa ataji pan awara bùdap'edaa Tachi Ak'õre–it'ee. Mãgà pan ûk'uru k'oji mãik'aapa teeji chi k'õp'ãyoorãmaa auk'a k'odamerã. Mãga oojida, p'aareerãpapai mãgà pan k'odaipia baji mîda. Tachi Ak'õrepa ãra miapi–e paji mãga oodap'edaa k'aurepa.
5 Jesupa ichiaba mãgaji:
—Âipata ewate mù, chi Eperã Ak'õre Truadepema jua ek'ari bùda aji.
Eperã jua chiwa bada
(Mateo 12.9-14; Marcos 3.1-6)
6 Awaraa âipata ewate Jesús t'îuji Tachi Ak'õre Ûraa jarateepata tede mãik'aapa jarateemaa beeji. Mama baji eperã jua juaraarepema chiwa bù. 7 Moisepa p'ãda jarateepataarã fariseorã ome Jesús ùmùatee k'inia p'anajida. Mapa ak'ù p'anajida Jesupa ma k'ayaa bù jùpai maa–e pùrã jùpa–e pai ma ewate. 8 Mamîda Jesupa k'awaji ãrapa k'îsiadap'edaa. Mapa ma jua chiwa bùmaa jaraji:
—P'irabáiji mãik'aapa jõmaarã esajîak'a ak'ùnâ béeji.
—Mùa parãmaa ne–inaa iidiit'ee. ¿K'ãata oodaipia bùma aji, âipata ewate; ne–inaa pia maa–e pùrã ne–inaa k'achia? ¿Eperã k'aripadaipia bùk'ã piunaamerã maa–e pùrã piupidaipia bùk'ã? aji.
10 T'êepai mãùrãmaa ak'ùji. Maap'eda ma eperã jua chiwa bùmaa mãgaji:
—Pùchi jua jîrupáde aji.
Mãpai jua jîruji. Aramata jùpa beeji. 11 Mamîda mãùrãpa mãga unudak'ãri, audú k'îraudachida mãik'aapa pedeeteemaa p'aneejida Jesús peepit'aadait'ee.
Jesupa k'õp'ãyoorã doce jùrùt'erada ichi ome nipapataadamerã
(Mateo 10.1-4; Marcos 3.13-19)
12 Maapai Jesús ee nok'odee wãji ùt'aa t'âde. Mama ewariji ùt'aa t'âmaa. 13 Ãstaawa pak'ãri, ichi ome nipapataarã t'âji. Mãùrãdepema jùrùt'eraji doce mãik'aapa ãra t'â bùji apóstoles.a 14 Nãgùùrã paji: Simón, Jesupa ichiaba t'â bùda Pedro; chi âpema Andrés; Santiago; Juan; Felipe; Bartolomé; 15 Mateo; Tomás; Alfeo warra Santiago; Simón Celote apatap'edaa;b 16 Santiago warra Judas mãik'aapa Judas Iscariote; ma t'êepai Jesús traicionaada.
Jesupa eperãarã chok'araarãmaa jarateeda
(Mateo 4.23-25)
17 Ma k'õp'ãyoorã jùrùt'erap'eda, Jesús edaa cheji ma ee ùt'ùa bùdeepa ãra ome mãik'aapa pachejida eujã jewedaade. Mama chip'e p'anajida iru ome nipapatap'edaarã mãik'aapa awaraa eperãarã chok'ara: Judea eujãdepemaarã, Jerusalén p'uurudepemaarã, p'usa ide p'anù Tiro p'uurudepemaarã Sidón p'uurudepemaarã ome. 18 Che p'anajida Jesús pedee ûridait'ee mãik'aapa irua ãchi k'ayaa jùpamerã. Mama bùde Jesupa netuara merãtùa iru beerã ichiaba jùpak'ooji. 19 Eperãarã jõmaarãpa Jesús k'ap'ùa t'õbai k'inia p'anapachida, iru juapa ãchi jõmaweda jùpak'ooda perã.
Jesupa jarateeda t'ãri o–îa p'anapataadamerã
(Mateo 5.1-12)
20 Maap'eda Jesupa ichi ome nipapataarãmaa ak'ùji mãik'aapa mãgaji:
—T'ãri o–îa p'anù, parã chi chupùria chedeerã. Tachi Ak'õre k'awa k'inia p'anadairã, irudeerã p'anadait'ee.
21 T'ãri o–îa p'anù, parã chi jarrapisia jõnùùrã, parãmaa Tachi Ak'õrepa nek'opiit'ee perã. Ichiaba t'ãri o–îa p'anù, parã chi âraweda jêe jõnùùrã t'ãri p'uapa, t'êepai Tachi Ak'õrepa parã ëipiit'ee perã.
22 T'ãri o–îa p'anù eperãarãpa parã k'îra unuamaa iru p'aneedak'ãri; yiaraa iru p'aneedak'ãri; parãmaa ik'achia pedeedak'ãri, maa–e pùrã parã ãpùte pedee k'achia jaradak'ãri mù, chi Eperã Ak'õre Truadepemade ijãapata perã.
23 Mãga oodak'ãri, t'ãri o–îa, k'ãiwee p'anéetù, Tachi Ak'õrepa ne–inaa pi–ia teeit'ee perã, parã iru truade panadak'ãri. Chonaarãweda ichiaba mãgá ne–inaa k'achia oopachida Tachi Ak'õre pedee jarapataarãmaa.
24 Mamîda ¡aai, Tachi Ak'õrepa k'achiadee pëiit'eepù parã, chi p'arat'ara beerã, na p'ek'au eujãdepai o–îa p'anadait'ee perã!
25 ¡Aai, Tachi Ak'õrepa k'achiadee pëiit'eepù parã, chi âraweda bi jãwaa p'anùùrã, t'êepai jarrapisia p'aneedait'ee perã!
¡Aai, Tachi Ak'õrepa k'achiadee pëiit'eepù parã, chi âraweda ëi jõnùùrã, t'êepai jêe jõnadait'ee perã t'ãri p'uapa!
26 ¡Aai, Tachi Ak'õrepa k'achiadee pëiit'eepù parã, chi jõmaarãpa t'o p'anapataarã! ¡Mãga oopachida Judea eujãdepemaarã chonaarãpa, seewata Tachi Ak'õre pedee jarapatada apatap'edaarã ome!
Jesupa jarateeda k'îra unuamaa iru p'anapataarãde
(Mateo 5.38-48; 7.12)
27 —Mamîda parã, mù pedee ûri p'anùùrãmaa mùa jara bù: Parã k'îra unuamaa iru p'anapataarã k'inia iru p'anapatáatù mãik'aapa ãramaa ne–inaa pia óotù. 28 Pia óotù ãrapa parã k'achia oopata pari. Ùt'aa t'âpatáatù pãchimaa ik'achia jarapataarã pari. 29 Eperãpa pù k'îra tarramaa sîru pùrã, auk'a oonáaji irumaa. Ma k'ãyaara chi apema k'îra tarra ak'ùpíji, auk'a sîmerã. Ichiaba eperãpa pùchi ârùpema p'aru jâ bù jãri ataru pùrã, ichiaba pùchi camisa t'ãri pia téeji. 30 Apidaapa pùmaa ne–inaa iidiruta pùrã, téeji. Ichiaba pù net'aa jãri ataruta pùrã, iidináaji waya pùmaa teemerã. 31 Óotù apemaarãmaa parãpa k'inia p'anùk'a ãchia parãmaa oodamerã.
32 +Parãpa k'inia iru p'anù pùrã pãchi k'inia iru p'anapataarã aupai, ¿ne–inaa pipùara oomaa p'anùk'ã? P'ek'au k'achia ooyaa beerãpa paara mãga oopata. 33 Parãpa ne–inaa pia oo p'anù pùrã pãchi pia oopataarãmaa aupai, ¿ne–inaa pipùara oomaa p'anùk'ã? P'ek'au k'achia oopataarãpa paara mãga oopata. 34 Ichiaba pãchi net'aa presta pëiruta pùrã, ma pari awaraa net'aa jitait'ee aupai, ¿ne–inaa pipùara oomaa p'anùk'ã? P'ek'au k'achia oopataarãpa pida prestapata ãchi pitapai, ma pari ne–inaa jitadait'ee. 35 Parãpa pãchi k'îra unuamaa iru p'anapataarã k'inia iru p'anapataadaipia bù mãik'aapa ãra pia oopataadaipia bù. Ãramaa net'aa prestadaipia bù, nùda–ee ne–inaa jitadait'ee ma pari. Mãga ooruta pùrã, Tachi Ak'õrepa ne–inaa pia teeit'ee parãmaa mãik'aapa parã Ak'õre Waibùa warrarã p'anadait'ee. Iruata ne–inaa pia oopari gracias jaradak'aarãmaa mãik'aapa t'ãri k'achia–idaa beerãmaa paara. 36 Maperã awaraarã chupùria k'awáatù pãchi Ak'õre Waibùapa ooparik'a.
Awaraarãpa oopatadé ik'achia jaradaik'araa bù
(Mateo 7.1-5)
37 —Awaraarãpa ne–inaa oopata ak'ùnáatù jaradait'ee ne–inaa k'achia oomaa p'anù. Mãgá Tachi Ak'õrepa auk'a oo–e pait'ee parã ome. Ne–inaa k'achia aupai jùrùnáatù pedee k'achia jaradait'ee awaraarã ãpùte, maa–e pùrã Tachi Ak'õrepa auk'a jùrùit'ee parãpa ne–inaa k'achia oopata aupai jarait'ee, p'anadak'ãri iru k'îrapite. Chîarapa parãmaa ne–inaa k'achia ook'ãri, perdonáatù. Mãgá Tachi Ak'õrepa parãpa ne–inaa k'achia oopata perdonaait'ee. 38 Awaraarãmaa téetù. Mãgá Tachi Ak'õrepa parãmaa teeit'ee. T'ãri pia teedak'ãri awaraarãmaa, ma pari irua audupùara teeit'ee parãmaa. Irua parãmaa ooit'ee parãpa oopatak'a awaraarãmaa.
39 Ichiaba Jesupa nãga nepùrùji jarateeit'ee, chi k'õp'ãyoorãpa k'awaa wãdamerã oodait'ee irua jara bùk'a.
—P'ananáatù chi wãara k'awada–e p'anùùrãk'a. Mãgùùrã tau p'ãriu beeråk'apù p'anù awaraa tau p'ãriu beerã atee k'inia p'anadak'ãri awara ãyaa. ¿Ãchi omeeweda uriade baainada–e paik'ã? 40 Mù ûraa k'awaa wãdak'ãri, pia p'anapataadait'ee. Estudiante apida ichi jarateepari k'ãyaara k'awaara bù–e. Mamîda jõmaweda estudia aupak'ãri, ichi jarateepari jîak'a uchiai.
41 +¿K'ãare–it'ee ak'ù bùma nejarra pùchi auk'aa tau jãde bù, mamîda unu–e bù pak'uru pùchi tau jãde bù? 42 Pùchi tau jãde pak'uru iru bù pùrã, ¿sãga pùchi auk'aamaa jaraima: “Âpema, mùmaa êepíji jã nejarra pùchi tau jãde bù”? ¡Seewata pùa chîara k'aripa k'inia bù, irua oo bù ak'ùk'ãri! Naapùara êt'aipia bù ma pak'uru pùchi tau jãde bù. Mãpaipù pia unui ma nejarra pùchi auk'aa tau jãde bù mãik'aapa mãgá iru k'aripai.
Pak'uru k'awaapata chi nejõdeepa
(Mateo 7.17-20; 12.34-35)
43 —Nejõ bùùrù pia bùpa nejõ k'achia chauk'aa. Jõdee nejõ bùùrù k'achia bùpa nejõ pia chauk'aa. 44 Nejõ bùùrù chaa k'awapata chi nejõdeepa. Eperãarãpa higojõ orodak'aa pak'uru ùùrù–idaa bùdeepa. Ichiaba uva orodak'aa mãgee pak'urudeepa. 45 Mãga pùk'a eperã t'ãri pia bùpa pedee pia jarapari, k'îsia pia iru bairã ichi t'ãride. Jõdee eperã t'ãri k'achia bùpa pedee k'achia jarapari, ichi t'ãride k'îsia k'achia iru bairã. Ma k'îsia jõma uchiaru ichi t'ãrideepa ichi it'aipa jarapari.
Jesupa te oopataarãde nepùrùda
(Mateo 7.24-27)
46 —¿K'ãare–it'ee parãpa mù t'âjarapatama: “Tachi Waibùa, Tachi Waibùa”, mamîda ooda–e p'anù mùa jara bùk'a? 47 Mùa jarait'ee k'aik'a bù chi mùmaa cheru ûriit'ee mù pedee mãik'aapa oopariit'ee mùa jara bùk'a. 48 Mãgà eperã te oo bàk'ata bù. Naapùara irua edú k'orop'eda, chi te bùùrù mãu ârù bùpari. Maap'eda to chek'ãri, wee jira beepari ma te bùùrù sudamãi. Mamîda p'oyaa mimik'api–e, basa mãu ârù bùda perã. Mãgà eperãpa ichi te mãgá basa mãu ârù pia oopari perã, jõ–e pait'ee. 49 Jõdee chi mù ûraa ûrip'eda, oo–e bùpa mùa jara bùk'a nãga pùk'a bù. Ichi te ook'ãri, te bùùrù pariatua supari ipu nãusaade, basa wêe. Maap'eda to chek'ãri mãik'aapa wee jira beek'ãri ma te bùùrù sudamãi, ma te t'eedaipari mãik'aapa jõmaweda jõdaipari, chi te chipari paara.