Babilonia euj� j�dap'edaa
51
1 Tachi Ak'�repa jara b�: �M�a eper� n�umiak'a p�iit'ee Babilonia euj�dee caldeor� ome ch�ode �ra m�a unuamaa iru bair�. 2 Babilonia euj�de m�g�pa ichi eerepemaar� ome oodait'ee trigo �t'aa p'opataar�pa oopatak'a chi tau euj�de baaidamer�, j�dee chi k'iru chak'eer� n�upa �yaa ateemer�. M�a m�g��r� k'aripait'ee apida Babilonia euj�de beenaamer�. M�g��r� pachedak'�ri ch�odait'ee, Babilonia i chaachaa ch�o p'aneedait'ee. 3 �Babiloniadepemaar� k'�ra unuamaa iru p'anapataar�, p�chi ematr�ma jita at�t� m�ik'aapa p�chi p'aru metaldee ooda j� p'an�et�! �Babilonia euj�depema k'�tr�ar� chup�ria k'awan�at�! ��ra soldaor� peek'�ot�! 4 M�g� caldeor� euj� j�maade abaliat'aadap'edaar� piudap'edaar� k'ap'�a ome calle j�de p'aneedait'ee. 5 Israelitaar�pa Judadepemaar� ome m� k'�rapite p'ek'au k'achia oopatap'edaa per�, �chi euj� k'achiadee baaipirutamaa, m�, J�maar� Ak'�re Waib�apa, israelitaar� Ak'�re Waib�apa �ra waide atabaib�i�e.
6 �Mapa m� eper�ar�, uch�at� Babilonia euj�deepa! �Na ne�inaa k'achiadeepa chok'ai uchia k'inia p'an� p�r�, w�t�! P'aneen�at� piudait'ee �ra ome. Ewari paji m�a �ra miapiit'ee. M�a �ra k'achia ooit'ee �rapa awaraar� k'achia oopatap'edaak'a. 7 Naaweda Babilonia euj� m� juade bak'�ri, copa n�edee oodak'a baji. Awara�awaraa euj�depemaar�pa ma copadeepa to p�k'apachida m�ik'aapa m�g� piu p�k'a p'aneejida, k'�ra k'awa�ee p'an��r�k'a. 8 Mam�da �r� eper�pa copa baaipip'eda toodoosuadaiparik'a, m�ga p�k'a Babilonia euj� k'achiade baaiji. Mapa j�et� ma euj� pari m�ik'aapa neera an�et� chi p'ua n�b�m�i p'urudait'ee waa p'ua n�banaamer�.�
9 Awaraa euj�depemaar� Babilonia euj�de p'anapatap'edaar�pa jara p'an�: �Taipa neerak'a aneejida na euj� k'aripait'ee. Mam�da p'oyaa j�padak'aa paji. Mapa nam�ik'aapa w�d�ma tachi euj� chaachaa. Na euj�depemaar�pa aud� ne�inaa k'achia oopatap'edaa per� �t'ari baparipa �ra miapimaa b�.
10 Tachi Ak'�repa w�ara tachi pia ak'� bapari. Mapa w�d�ma Si�n eedee jarade Tachi Ak'�re Waib�apa ooda tachi k'aripait'ee. 11 Irua Media euj�depema reyr�maa k'�siapiji Babilonia euj� j�t'aadamer�. M�ga ooji ma Babiloniadepemaar�pa ne�inaa k'achia oodap'edaa pari ichi te ome. �Babiloniadepemaar� k'�ra unuamaa iru p'anapataar�, p�chi sia er�t� m�ik'aapa p�chi escudo jita at�t�! 12 �Poro waib�ar�, jar�t� par� soldaor�pa Babilonia p'uuru t'�ak'au bee muralla �ri chedamer�! �Soldaor� chok'ara b�t� na p'uuru j�a paraa p'aneedamer�!
Tachi Ak'�repa ooji ichia k'�sia iru badak'a m�ik'aapa jara badak'a ooit'ee ma Babiloniadepemaar� ome. 13 Babiloniadepemaar�, par� to paraa beem�i p'anapata m�ik'aapa ne�inaa pi�ia iru p'anapata awaraar� juadeepa j�ri atadap'edaa. �Mam�da �r� par�, p�chi net'aa ome j�dait'ee! 14 J�maar� Ak'�re Waib�a ichi t'�de juraaji: ��Sisiir� na euj�dee see chepatak'a, m�ga p�k'a m�a par� k'�ra unuamaa iru p'anapataar� par� euj�de p�iit'ee par� p'oyaadamer� m�ik'aapa jura ch�opata p'oyaadap'edaa k'ari k'aridamer�!�
Tachi Ak'�re�it'ee pedee pia k'aridap'edaa
(Jerem�as 10.12-16)
15 Tachi Ak'�re ichi juapa na euj� ooji. K'�sia k'awaa bapari per� na euj� b�ji chi b�m�i. Poro w�saa bapari per� paj� b�ji chi b�m�i. 16 Pa j�waa b�de pedeek'�ri, pania uchiapipari k'oi chemer�. T'�m��pa j�arara p�ipari m�ik'aapa k'oi che n�b�de pa baaipipari. Ma awara n�u p'uapipari ichia n�u �a b�m�iipa. 17 Eper�ar� iru ek'ariara p'anapata per� k'�sia k'awa�ee, poro ch�k'�a p'an�. �rapa ne�inaa k'�rak'a bee oodak'�ri a� k'�rapite �t'aa t'�pataadait'ee, �chi itu k'�rapata ma ne�inaa chok'ai�e p'an� per�. 18 M�gee ne�inaa vale�e baib�. Mapa Tachi Ak'�repa ma ne�inaa oo iru bapari. Iruata m�gee ne�inaa j�piit'ee. 19 Jacobpa ij�ada Ak'�re Waib�a m�gee ne�inaak'a b��e. Iruata ne�inaa j�maweda ooji. Iruata israelitaar� j�r�t'eraji ichi eper�ar� p'aneedamer�. Tachi Ak'�re j�maar� k'�yaara waib�ara b�. Mapa Tachi Ak'�re Waib�a apata.
Babilonia euj�depemaar� k'ap'�a pari Tachi Ak'�repa ichi k'�ra unuamaa iru p'anapataar� miapida
20 �Babilonia euj�depemaar�, par� m� jura ch�opata arm�k'ap� p'an�! Par� k'ap'�a pari m�a awaraa euj�depemaar� �chi reyr� ome j�t'aapari. 21 Par� k'ap'�a pari m�a caballoor�, a� �r� w�pataar� ome j�t'aapari m�ik'aapa jura ch�opata carreta �ripipari. 22 Par� k'ap'�a pari m�a �m�k'�raar�, w�raar�, chonaar�, k'�tr�ar�, aw�raar� paara peek'oopari. 23 Par� k'ap'�a pari m�a ovejaar� ak'�pataar� �chi ovejaar� ome, mimiapataar� �chi p'ak'aar� ome m�ik'aapa poro waib�ar� �chi ek'ari beer� ome peek'oopari.
Babiloniadepemaar� miapida
24 �Mam�da �r� m�chi eper�ar�, p�chi taupa unudait'ee m�a ooit'ee b� Babilonia euj� ome m�ik'aapa j�maweda caldeor� ome. M��r� k'achia ooit'ee �rapa Si�n eede ne�inaa k'achia oodap'edaa pari. M�, J�maar� Ak'�re Waib�apa m�ga jara b�. 25 Babilonia ee �t'�a p�k'a b� per� m�ik'aapa par� Babiloniadepemaar�pa awaraa euj�depemaar� j�t'aapata per�, m�a par� pia�ee ak'� b�. M�, J�maar� Ak'�re Waib�apa m�ga jara b�. Eper�pa ichi jua �t'aa �aparik'a ch�ara s� naaweda, m�ga p�k'a m�a par� miapiit'ee. Eper�pa net'aa eedeepa bat'aparik'a edaa �ri w�mer�, m�ga p�k'a m�a par� k'achia ooit'ee. Eper�ar�pa par� ee �t'�a b�k'a unudai k'�yaara, unudait'ee t'�p�taupa paa j� w�da eek'a. 26 M�a par� p'uuru �ripik'�ri, m�u apida bee�e pait'ee a�dee te chiwidi oodamer�. Par� euj� ichita pania w�e b� euj�k'a beeit'ee. M�, J�maar� Ak'�re Waib�apa m�ga jara b�.
27 ��Jar�t� Babilonia euj�de ch�o chedamer�! �Trompeta ch�at� awaraa euj�depemaar� Babilonia euj�de ch�o chedamer�! �Jar�t� Araratdepema rey, Minidepema rey, Asquenazdepema rey ch�ode chedamer�! �Soldaor� poro waib�a b�t� irua soldaor�maa jaramer� s�maata ch�odaipia b�! �Caballoor� cho�k'ara an�et� sisiir� see para b�k'a chedamer�! 28 Awara�awaraa euj�depemaar� chip'e at�t� ch�o chedamer�; Mediadepema reyr� �chi jua ek'ari bee poro waib�ar� ome, m��r� jua ek'ari beer� ome, �chi euj�depema soldaor� paara.�
29 Ne�animal abaliat'aada p'uapa w�redaiparik'a m�ik'aapa p�radaiparik'a, m�ga p�k'a na euj�depemaar� w�rek'oodait'ee Tachi Ak'�repa Babilonia euj� ome oomaa bair� ichia k'�sia badak'a. Ma euj� pania w�e b� euj�k'a papiit'ee. 30 Ma ch�o j�n�de Babiloniadepema soldaor� ch�odaamaa p'aneedait'ee m�ik'aapa �chi p'uuru murallapa t'�ak'au beedee w�dait'ee. W�raar�k'a �chi juatau w�e p'aneedait'ee �chi p'uurude ch�ode pachedap'edaa per� m�ik'aapa �chi te paa j�dap'edaa per�. 31 Eper� aba�abaa p�idait'ee Babiloniadepema reymaa jaranadamer� �chi p'uuru i chaachaa �chi k'�ra unuamaa iru p'anapataar�pa �ra p'uuru p'oyaadap'edaa. 32 Ma k'�ra unuamaa iru p'anapataar�pa to s�apatam�i j�a p'anadap'edaa per� m�ik'aapa soldaor� see n�b�m�i paa j�dap'edaa per�, ma Babiloniadepema soldaor� p'eradachida. 33 J�maar� Ak'�re Waib�apa jara b�: ��Eper�ar�pa net'a tau �yaa b�patam�i t'�apatak'a net'a tau ewadai naaweda, m�ga p�k'a Babiloniadepemaar� k'�ra unuamaa iru p'anapataar� �ra euj� j�maade t'�amaa p'an� �ra peek'oodai naaweda!�
34 Si�n eede p'anapataar� m�ik'aapa Jerusal�n p'uurude p'anapataar�pa jara p'an�: �Babiloniadepema rey Nabucodonosorpa tachi euj�de cheji m�ik'aapa eper�pa p'arat'ude b� j�maweda k'o j�parik'a, m�ga p�k'a tachi per� j�t'aaji. Jepa ne�animal miparik'a, m�ga p�k'a ma reypa tachi j�t'aa chek'�ri, tachi net'aa pi�ia ichia k'inia iru bada j�maweda j�ri ataji m�ik'aapa tachi euj� atabaib�iji. 35 Ma Babiloniadepemaar�pa tachimaa m�g� k'achia oodap'edaa per�, �auk'a k'achiade baaidaipia b�! �Tachi auk'aar� peek'oodap'edaa pari auk'a �ra auk'aar� piudaipia b�!�
Tachi Ak'�repa israelitaar�maa jarada
36 Tachi Ak'�repa jara b�: �M�a ooit'ee par�pa iidi p'an�k'a. Par� k'�ra unuamaa iru p'anapataar� k'achia ooit'ee. Babilonia euj�depema to, pania po�tr� uchia bee paara p'oopiit'ee. 37 �ra euj� �ripiit'ee m�u�idaa beerumaa. Mama ne�animalaar� k'achia beer� aupai p'anapataadait'ee. Apida mama waa p'anapataada�e pait'ee m�ik'aapa j�maar� ma euj� j�t'aadade w�yaarutaar� p'era j�nadait'ee.� 38 Le�n biapatak'a m�ik'aapa �chi chak'eer� ch�o j�n�de biapatak'a, m�ga p�k'a Babiloniadepemaar� biapata ch�ara net'aa ata k'inia j�n�pa. 39 M�ga p'anadak'�ri, m�a ne�inaa toparik'a b� �ramaa topiit'ee piudaidamer�. M�g� k'�ra k'awaa�ee p�k'a p'aneedak'�ri, m�a �ra k'�i p�k'apiit'ee waa �r�manaadamer�. M�, J�maar� Ak'�re Waib�apa m�ga jara b�. 40 �ra peepiit'ee eper�pa oveja chak'e, chivo chak'e maa�e p�r� p'ak'a chak'e ne�animalaar� peeparimaa peepiparik'a.
Babilonia p'uuru j�t'aadap'edaa
41 �K'�s�at�! �Babilonia p'uuru, na p'ek'au euj�depemaar�pa t'o iru p'anapatap'edaa p'uuru j�dachi! �M�ga unudak'�ri, awaraa euj�depemaar� p'era j�nadait'ee! 42 P'usapa euj� �r� weeparik'a, m�ga p�k'a Babilonia p'uurudepemaar� k'�ra unuamaa iru p'anapataar� �ra p'uurude see chedait'ee. 43 Ma p'uuru ik'aawa p'uuru k'aipee bee j�maweda pania w�e b� euj� p'aneedait'ee. Apida ma euj� j�t'aadade p'anapataada�e pait'ee m�ik'aapa mama w�yaada�e pait'ee paara.
44 �M�a Babiloniadepemaar� ak'�re waib�a Bel apata j�piit'ee. �rapa net'aa j�ri atadap'edaa ma ak'�re waib�a apatamaa teedait'ee m�a j�dee j�ri atapiit'ee. �Na euj�depemaar� m�g� ak'�re waib�a apatamaa waa w�da�e pait'ee �t'aa t'�dait'ee maa�e p�r� ne�inaa iididait'ee, Babilonia p'uuru murallapa t'�ak'au bee �rik'oo p'an� per�! 45 �M�chi eper�ar�, mam�ik'aapa uch�at�! �Piu k'iniada�e p'an� p�r�, w�t� m� ma euj�depemaar� ome aud� k'�rau bair�! 46 Mama p'an� misa, waaween�at� bochinche �ridak'�ri. A�o chaa m�ga p'asait'ee. Par�maa ne�inaa k'achia oodait'eeda adait'ee m�ik'aapa par� ak'�pataar� ch�o para b�da adait'ee. 47 Choopat�at� ewari cherude m�a Babiloniadepema ne�inaa juapa ooda a� k'�rapite �t'aa t'�pata j�piit'ee per�. Maapai ma euj�depemaar� k'�ra nejasia p'aneedait'ee m�ik'aapa �chi euj� j�maade k'ap'�a piuda unudait'ee. 48 Paj�, na euj�, a�de n�b� paara o��adaridait'ee Babilonia euj� m�g� k'achiade baaik'�ri; norte eereepa m��r� k'�ra unuamaa iru p'anapataar� �ra j� chedak'�ri. M�, J�maar� Ak'�re Waib�apa m�ga jara b�. 49 M�pemaar�maa m�ga p'asait'ee �rapa israelitaar�, awaraa euj�depemaar� paara pee w�dap'edaa per�.�
Tachi Ak'�repa jara p�ida Judadepemaar� Babiloniade p'anadap'edaar�maa
50 Israelitaar�, p�chi piudadeepa uchiadap'edaar�, Babiloniadeepa w�t�, maarepida ak'�n� p'aneeda�ee. At'�ri mama t'�m� p'an�de Tachi Ak'�rede k'�s�at� m�ik'aapa Jerusal�n p'uuru k'ir�p�t�. 51 Par�pa jarapata: �Awaraar�pa tai �p�te ik'achia pedee jaradak'�ri, k'�ra nejasia p'aneepata awaraa euj�depemaar� tai euj�de t'�udap'edaa per�, tai Ak'�re Waib�a tede paara.� 52 Mam�da J�maar� Ak'�re Waib�apa jara b�: �Ewari cherude m�a Babiloniadepema ne�inaa juapa ooda a� k'�rapite �t'aa t'�pata j�piit'ee. Maapai ma euj� j�maade abaliat'aadap'edaar� biapi �ridait'ee. 53 Babiloniadepemaar�pa �chi p'uuru �t'� paj�de ateeda paara m�ik'aapa mama muralla �t'�a b�pa ma p'uuru t'�ak'au b�da paara, at'�ri m�a �ra k'�ra unuamaa iru p'anapataar� p�ik'aji �ra j�t'aadamer�. M�, J�maar� Ak'�re Waib�apa m�ga jara b�.�
Babilonia euj� j�t'aadap'edaa
54 Babilonia euj�de p'ua j�n� biapi �ripata. Ma caldeor� euj�de biuk'a para bee. 55 Tachi Ak'�repa ma euj� j�pimaa b� m�pema p'uurude biuk'a waa �rinaadamer�. P'usa k'�rau bak'�ri, p'usa ide j�waa cheparik'a, m�ga p�k'a �ra k'�ra unuamaa iru p'anapataar� �ra euj�de pachedak'�ri, jura ch�opata biapi biadait'ee. 56 Pachejida Babilonia euj� j�t'aade. M�pema ch�o k'awaa beer� jita atajida m�ik'aapa �ra ematr�ma k'�rak'oojida Tachi Ak'�re Waib�apa �ra miapi k'inia bair� �rapa ne�inaa k'achia oopatap'edaa pari. 57 J�maar� Rey, J�maar� Ak'�re Waib�apa n�ga jara b�: �M�a Babiloniadepemaar� poro waib�ar�maa, k'�sia k'awaa beer�maa, eper�ar� ak'�pataar�maa, poro waib�ar� ek'ari beer�maa, soldaor�maa paara ne�inaa toparik'a b� topiit'ee piudaidamer�. M�g� k'�ra k'awaa�ee p�k'a p'aneedak'�ri, m�a �ra k'�i p�k'apiit'ee waa �r�manaadamer�. 58 M�, J�maar� Ak'�re Waib�apa jara b�: Babilonia euj� t'�ak'au bee muralla job�a p'an� m�da, m�a euj�de baaipiit'ee �rik'oo p'aneedamer�. Ma muralladepema puerta waib�a paa j�piit'ee. Awaraa euj�depemaar�pa m�ga unudak'�ri k'awadait'ee pari Babiloniadepemaar� k'aripa k'inia p'anajida.�
Jeremiapa jara p�ida Babilonia euj�de
59 Judadepema rey Sedequ�as a�o k'�mari rey b�de, Ak'�re pedee jarapari Jeremiapa libro tee p�iji Babiloniadee Sera�as ome. M�g� eper� Ner�as warra m�ik'aapa Mase�as �ichak'e paji. Rey Sedequ�as ome w� baji rey �yaa w�k'�ri, iru k'�ipari ichita j�r�pachi per�. 60 A� naaweda Jeremiapa librode p'� b�iji j�maweda ne�inaa k'achia Babilonia euj�de p'asait'ee bada. 61 M�g� Sera�as Babilonia euj�dee w�it'ee bak'�ri, Jeremiapa irumaa m�gaji: �Babilonia euj�de panadak'�ri, m�pemaar�maa na librode p'� b� j�maweda leep�de aji. 62 Maap'eda n�ga �t'aa t'�ji: �Ak'�re Waib�a, p�a jaraji na euj� j�piit'ee, nama apida waa p'ananaadamer�, eper�ar�, ne�animalaar� paara. Na euj� pania w�e b� euj� ichita beeit'eeda aji.� 63 M�g� ma libro leep'eda, m�ude j� b�ji m�ik'aapa bat'at'�aji �ufrates tomaa. 64 M�pai jar�ji: M�g� Babilonia euj� t'aa p�k'ait'ee. Waa uchia�e pait'ee Tachi Ak'�repa ne�inaa k'achia p�iit'ee b�deepa.� �
M�gapai paji Jeremiapa jarada.