Yʉ́ ngʉrbi yʉ judío i nde ꞌbex gue da bɛntꞌa ra Jesús
14
Nɛ man yopa da dät ra pa ꞌbʉ mi bɛ̨n a xí ꞌyøtꞌ ma mbombøtahe bʉ Egipto dyʉ judíohe. Nu yʉ ngʉrpa mbäją bʉya nɛ yʉ xänbate niją bi bɛ̨ni ꞌbɛꞌa ni fɛhni da xi a ra Jesús guepʉ da zä da bɛntꞌi ngue da hyo. 2 Nɛ bin ꞌyɛ̨mzɛhɛ ʉ:―Hinga gue a ra pa ra dąmpɛti gam bɛnthʉ nɛ xøhma din cuɛ yʉ jąꞌi, bi ꞌyɛ̨n ʉ.
Nꞌda ra xisu bi naspa ra ꞌyɛ̨thi rá yą ra Jesús
3 Nɛ mi ꞌbʉpʉ ra Jesús bʉ ja rá ngu ra Simón bʉ ja ra hnini Betania. Gueꞌa ra Simón mi hɛ̨mb ra tꞌaxcaꞌya ꞌbʉ mam ꞌbɛtꞌo. Nɛ nuꞌbʉ mi sihmɛ bʉ ra Jesús bi zøpʉ nꞌda ra xisu i tu nꞌda ra xito ntꞌøtꞌe ngue ra doꞌyaxi, mi po ra ꞌyɛ̨thi ɛ̨mmɛ yʉmanꞌu a, nɛ xʉn ngu di muui a. Bi xɛcpa rá nde bʉya nɛ bi naspa rá yą ra Jesús. 4 Nuꞌʉ ꞌda mí ꞌbʉpʉ, bin cuɛ ʉ bʉya nɛ bi ꞌyɛ̨n ʉ:
―Hanja bim ꞌbɛtho ra ꞌyɛ̨thi nɛ xʉm hmadi di muui. 5 Mi sä xtá ꞌbä xtin tꞌun yʉ hyoya a hyu ciɛnto rá muui a ra ꞌyɛ̨thi, bi ꞌyɛ̨n ʉ.
―Hanja guín jahʉ bʉ, o guidi pahmbʉ ra xisu nguetho xʉn ho bi ꞌyørcä na. 7 Nuꞌahʉ thocpa thoho gam ꞌbʉhmbʉ yʉ hyoya nɛ høntꞌa go ma pa da zä gui fäxhʉ ʉ. Pɛ nugä hinga thocpa thoho dam ꞌbʉhmbʉ. 8 Bi ꞌyørca ra xisu a mi sä da ꞌyøtꞌe, bi hoga ma ngøcꞌyɛ̨i ngue da tꞌägä bʉ ja ran ꞌyägui. 9 Majuąni dí xi ahʉ gue hønbʉ go hapʉ da hman ran ho maꞌdaꞌyo gätho na ndoho ra ximhäi, nɛhna bi ꞌyørca ra xisu da hman na, ꞌdahma nɛꞌa da fɛ̨n a, bi ꞌyɛ̨nꞌa ra Jesús.
Ra Judas im ma di dä a ra Jesús
10 Nuꞌa ra Judas Iscariote bʉya, ngueꞌa nꞌda yʉ́ xädi ra Jesús, bi mba bʉ ꞌbʉh yʉ ngʉrpa mbäją bi xifi di däpꞌa ra Jesús. 11 Nɛ bi hyu yʉ́ mbʉi ʉ yʉ ngʉrpa mbäją nɛ bi xifi di un ra mbɛti. Nɛ bi mbencꞌa ra Judas bʉya mi honi jąmꞌbʉ di dä a ra Jesús.
Bin sihmɛhʉ ra Hmu ʉ yʉ́ xädi
12 Nu rá mbʉdi ra pa ra dąmpɛti ngue ran dąbaxjua i tsꞌi ra thuhmɛ hinꞌyʉ rá ixi, nɛ i ho ra tꞌʉdɛꞌyo. Nɛ nu yʉ́ xädi ra Jesús bi ꞌyɛ̨mbi:
―Hapʉ guí ndeje ga hoje ran tsꞌihmɛ ra mbaxjua ga sihʉ, bi ꞌyɛ̨n ʉ.
13 Nɛ nubʉya bi xi ʉ yoho yʉ́ xädi:
―Ni mbɛ bʉ ja ra dąhnihni Jerusalén, nɛ nuꞌbʉ gá nuui bʉ nꞌda ran ꞌyohʉ i tu nꞌdaxaro ra dehe gui tɛnui bʉ da zøni. 14 Nɛ nuꞌbʉ gá sømhbʉ gui ꞌyɛ̨nui a ra mɛngu bʉ: “Nuꞌa ra Hmu bá pɛngähe ngue ga änꞌnahe hapʉ i ja a ra cuarto ngue ga sihe ran tsꞌihmɛ ra mbaxjua,” gui ꞌyɛ̨nui. 15 Nɛ nuꞌa bʉya da ꞌyutꞌaui nꞌda ra cuarto i ja bʉ magątsꞌi xʉn ndoho nɛ mahoqui. Guepʉ ja gui hocui bʉ a ran sihmɛ ga sihʉ, bi ꞌyɛnꞌa ra Jesús.
16 Bi mba yʉ́ xädi bʉya nɛ bi zøm bʉ ja ra dąhnihni Jerusalén nɛ bi dįm bʉ gätho ꞌbɛꞌa xi sifi. Gätho bi hocpʉ ꞌbɛꞌa da zi bʉ ꞌbʉ bin de, nɛ bi mbeng bʉ ꞌbʉh ra Jesús bʉya. 17 Nuꞌbʉ min de tsꞌʉ, bi mbähä ra Jesús ꞌdɛꞌmayoho yʉ́ xädi bʉya. 18 Gätho bin sihmɛ ʉ. Nɛ nu ra Jesús bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ:
―Majuąni dí xi ahʉ, dí sihmɛhʉ ua nꞌda gue di dägä, bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ.
19 Nu yʉ́ xädi bʉya bi du yʉ́ mbʉi, nꞌda ngu nꞌda bi ꞌyänni:
―Ha guecä, bi ꞌyɛ̨nꞌʉ.
20 Nɛ nuꞌa ra Jesús bi dątꞌʉ:
―Go gueꞌa nꞌda gue gueꞌahʉ guí ꞌdɛꞌmayoho ahʉ gue dí comh ma mbohiꞌbe. 21 Majuąni nugä ngue dán jąꞌigä ua ja ra ximhäi, ga tugä tengu ntꞌoꞌtꞌi nanguecä. Pɛ í huɛ̨hi maha a ran ꞌyohʉ ngue di dägä. Manꞌda xʉn ho ꞌbʉ hin xtim ꞌbʉ a, bi ꞌyɛ̨n a ra Jesús.
22 Gätho na sihmɛ ʉ bi hyąc manꞌda ra hmɛ ra Jesús, bi un ra jamadi Oją, bi xɛni nɛ bi darpa yʉ́ xädi bʉya.
―Dami sihʉ na. Guehna nam bønꞌa ma ngøcꞌyɛigä na, bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ.
23 Nɛ bi dɛcꞌa ra vaso mi po a nząi mi si ʉ. Bi un ra jąmadi Oją nɛ bi unꞌdʉ bʉya, bi zi nꞌda ngu nꞌda ʉ.
24 ―Guehna tengu ꞌbʉ ma jigä na, i øtꞌ ra ꞌdaꞌyo nhogui, dim fäni dí yąnba yʉ́ te yʉ jąꞌi ꞌbʉcua ja ra ximhäi. 25 Majuąni dí xi ahʉ, hin ga si manꞌda ra gui uva ja gueꞌbʉ bi zøn ra pa ga si maꞌdaꞌyo bʉ di manda rá tsꞌɛdi Oją, bi ꞌyɛ̨n a ra Jesús.
Jesús bi bądi gue a ra Pedro da gønꞌa
26 Nɛ bin tu a nꞌda rá thuhu Oją ʉ bʉya. Bi bøm bʉ mi sihmɛ ʉ nɛ bi mba bʉ ja ra nyuni Olivos. 27 Nɛ nu ra Jesús bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ yʉ́ xädi:
―Nuꞌahʉ dí pącä ngue gui ꞌdahmbʉ, gui sogahʉ nán xui ya, tengu ntꞌoꞌtꞌi bʉ ja rám hman Oją i ɛ̨na: “Ga ho ra mbändɛꞌyo nɛ din ꞌuɛ̨xtꞌʉ yʉ́ dɛꞌyo,” i ɛ̨m bʉ ja rá tꞌohni, bi ꞌyɛ̨na. 28 Pɛ nuꞌbʉ dá thąmbɛ̨nigä dan tįmhbʉ bʉ Galilea, bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ yʉ́ xädi a ra Jesús. 29 Nuꞌa ra Pedro bi ꞌyɛ̨nꞌa:
―Madague a gätho da ꞌdah ya ꞌda, pɛ nugä hin ga socꞌiꞌi.
30 Nu ra Jesús bi dąꞌa bʉya:
―Hąha, dí pacä ꞌbɛꞌa gui ꞌyøtꞌa ra xui jabʉya, ná hyundį xqui cøngä ꞌbʉ bi mbah ná yondį ra øni, bi ꞌyɛ̨n a.
31 Pɛ nuꞌa ra Pedro manꞌda ntsꞌɛdi bi ꞌyɛ̨nꞌa:
―Nugä hin ga cønꞌa i madagueꞌbʉ ꞌdarpʉ ga tuui, bi ꞌyɛ̨mbi.
Nɛ ꞌdaꞌangu bi ma gätho ʉ miꞌda yʉ́ xädi bʉya.
Ra Jesús i tu rá mbʉi nɛ gueꞌa ra ora da nu yʉn ʉnbi a
32 Nɛ bi yʉrpʉ ja ra nuądøni Getsemaní guepʉ ja ra nyuni Olivos. Nu ra Jesús bʉya bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ yʉ́ xädi:
―Hyuhmbʉ ua gätho ahʉ, ꞌbɛ dán yągäꞌbe Oją ua nan jongua tsꞌʉ, bi ꞌyɛ̨nꞌa.
33 Nɛ nubʉya bi zixa ra Pedro, nɛ ra Jacobo, nɛ ra Xuua. Nɛ nu ra Jesús ɛ̨mmɛ bi hyundumbʉi nɛ bin su. 34 Nɛ bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ:
―Ɛ̨mmɛ tu ma mbʉi, ɛ̨na da hyog ra dumbʉi. Gui cohmbʉ ua nɛ gan äthąhʉ, bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ.
35 Nɛ bi mba bʉ njom bʉ tsꞌʉ. Bin dąnyahmu bʉ ja ra häi bin yąui Oją, gueꞌbʉ da zä hin da nu ran ʉnbi a da nu. 36 Nɛ bi ꞌyɛ̨na:
―Ma Ta i, hin te guí hɛ̨mbi, gätho da zä gui ꞌyøtꞌe. Dami ꞌuegä a ran ʉnbi. Pɛ hin dín nde gue gueꞌa ma pähä zɛhɛ ga øtꞌä pɛ gueꞌa go guí nde da tꞌøtꞌe, bi ꞌyɛ̨na.
37 Nɛ bi mbeng bʉ xi go ʉ hyu nɛ bi ꞌyɛ̨mpꞌa ra Pedro:
―Hague grá Simón, ha guí ąha. Ha hingui sä xquin äthą nꞌda ora. 38 Damin äthąhʉ nɛ gui ꞌyäfʉ Oją ngue gui sɛrbahʉ ꞌbɛꞌa di bɛ̨nꞌnahʉ ra zįthu. Nu rá mbʉi nꞌda ja ra pähä nangue ran ho, pɛ nu rá ngøcꞌyɛi nꞌda xʉn güentꞌi a, bi ꞌyɛ̨n a ra Jesús.
39 Nɛ bi mbeng mahønꞌa ra Jesús bin yąui Oją nɛ guextaꞌa bi xifi. 40 Nɛ nubʉya bi mbeng bʉ bá co ʉ hyu nɛ bi dįm bʉ i ąha nguetho ɛ̨mmɛ mí ndetꞌąha ʉ. Janangue nuꞌbʉ mi zo ʉ hingui pądi ꞌbɛꞌa dí dą ʉ. 41 Ná hyųndį bán yąui Oją, ꞌbʉ mam bá pengbʉ bá co ʉ hyu, nɛ bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ:
―Ąhmahʉ ya, damin säyahʉ ya, bi ꞌyɛ̨nꞌa. Nuya bi zøn ra ora ngue da mba ma dägä bʉ ꞌbʉh yʉ tsꞌomꞌbäi, nugä ngue dán jąꞌigä ua ja ra ximhäi. 42 Dami ndanshʉ, ga mbähä dan cꞌathʉ a di dägä, ya häntua, bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ yʉ́ xädi a ra Jesús.
Ra Jesús bi bɛntꞌʉ yʉ́n sʉihʉ
43 Gätho ná yąhʉ yʉ́ xädi ꞌbex bi zøm bʉ ra Judas, gueꞌa nꞌda rá xädi. Nɛ xʉn ngu yʉ jąꞌi bi zixꞌa, mi hą yʉ́ juai nɛ yʉ tsꞌątꞌɛgui. Nɛ gueꞌʉ yʉ́m ꞌbɛhni yʉ ngʉrpa mbäją nɛ yʉ xänbate niją nɛ yʉ dącꞌyɛi. 44 Nɛ nuꞌa ra Judas ya xí xi ʉ: “Nuꞌa ga sʉspa rá ꞌyogu gue a ra Jesús a, ꞌbex guim bɛnthʉ bʉya nɛ gui sixhʉ, nɛ hin gui thøhmbʉ,” xi ꞌyɛ̨mpꞌʉ min ꞌyohʉ. 45 Janangue a nuꞌbʉ mi zøpʉ mi ꞌbäh ra Jesús:
―Xänbate i, xänbate i, bi ꞌyɛ̨mbi.
Nɛ bi zʉspa rá ꞌyogu. 46 ꞌBex bi bɛnt pʉya. 47 Nɛ ꞌbex bi cꞌoꞌtsꞌ rá juai a nꞌda min ꞌyohʉ ra Jesús nɛ bi zɛcpa rá zagu rá ꞌyɛ̨hɛ ra dąmbäją. 48 Nɛ nu ra Jesús bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ bi bɛntꞌi:
―Ha guí ɛ̨mhbʉ drá bɛ̨gä ngue guá hąhʉ ni juaihʉ nɛ ni zahʉ ngue gui bɛntcahʉ. 49 Gätho yʉ pa dám ꞌbʉhmbʉ, dá xänꞌnahʉ bʉ ja ra dąnija nɛ hin gá bɛntcahʉ bʉ. Pɛ ja xi jabʉ thoho, ngue din ja a ntꞌoꞌtꞌi bʉ ja rám hman Oją ngue mi hma din ja, bi tꞌɛ̨mpꞌʉ yʉ́m ꞌbɛhni yʉ mbäją.
50 Pɛ nuꞌʉ yʉ́ xädi bʉya gätho bi ꞌdagui, bi zopʉ a ra Jesús.
Ra tsꞌʉntꞌʉ ngue bi ꞌdagui
51 Høntꞌa nꞌda ra tsꞌʉntꞌʉ bi dɛnꞌna ꞌbʉ mi tsꞌix a ra Jesús, dim pätꞌa ra theꞌbøꞌtꞌe, nɛ mí ɛ̨n ʉ nɛꞌa xtám bɛntꞌa. 52 Pɛ nuꞌa høntꞌa ra theꞌbøꞌtꞌe bi bɛntpa a, nɛ bi ꞌdah pʉya nɛ bin ꞌyo mánxi bʉ ní mba.
Ra Jesús bi mba ma dä bʉ ꞌbʉh yʉ mbäją
53 Nuꞌbʉ mi mba ma dä bʉ ꞌbʉh ra dąmbäją, bim pɛti ʉ ma ngurbihe ngue yʉ ngʉrpambäją nɛ yʉ dącꞌyɛi nɛ yʉ xänbate niją. 54 Nɛ nu ra Pedro bin tɛtꞌi, i ꞌbɛjua thoho bʉ ni mba, gueꞌbʉ go mi zøm bʉ mbo rá mbäꞌtꞌi rá ngu ra dąmbäją, nɛ bi hyuhmbʉ bʉ ʉ yʉ asmayo niją, bin tąspihʉ ʉ. 55 Nu yʉ ngʉrba mbäją nɛ gätho ʉ miꞌda i øtꞌ ran juąnbate, mi honi toꞌo da ma xʉn ho ꞌbɛpʉ dí yąpꞌa ra Jesús ngue da hyo, nɛ madagueꞌa xʉn ngu ʉ bin yą pɛ xinga nꞌda ʉ bi ma njuąntho. 56 Xʉn ngu bi man yʉ fɛhni pɛ him bin tįn yʉ́m hma. 57 Xø bi ndantsꞌʉ ꞌda mahønꞌa bi zänba manꞌda ra fɛhni ʉ, nɛ bi ꞌyɛ̨n ʉ:
58 ―Nuna ran ꞌyohʉ bi ma nɛ bi ꞌyɛ̨na, “Nugä ga yøꞌtꞌ ra niją ua, ntꞌøtꞌe yʉ́ ꞌyɛ yʉ jąꞌi, nɛ nuꞌbʉ ná hyupa ga høcä nꞌda ngue hinga ntꞌøtꞌe yʉ́ ꞌyɛ yʉ jąꞌi,” bi ꞌyɛ̨nna ran ꞌyohʉ, nɛ nugähe dá øhmbe ꞌbʉ mí ꞌyɛ̨nna, bi ꞌyɛ̨m bʉya.
59 Pɛ xinga gueꞌʉ bin tįn ʉ yʉ́m hman ʉ. 60 Pɛ nu ra Jesús bin hɛ̨tho. Njoꞌo to bi dąti. 61 Nuꞌa ra ngʉrpa mbäją bi ꞌyän mahønꞌa:
―Ha gueꞌe grá Cristo. Ha gueꞌe rá Tsꞌʉntꞌʉ i Oją nuįxte rá tsꞌɛdi.
62 Nu ra Jesús bi dąti:
―Guecä, nɛ guin nujʉ, nugä ngue dán jąꞌigä ua ja ra ximhäi, ga comꞌbe rá tsꞌɛdi Oją madą rá tsꞌɛdi. Nɛ guin nujʉ ꞌbʉ bá pengä, ba ɛ̨cä bʉ ja yʉ güi, bi ꞌyɛ̨nꞌa ra Jesús.
63 Pɛ nuꞌa ra dąmbäją bi dʉnsɛ rá pahni, ɛ̨mbi hingui ɛ̨spa Oją ra Jesús nangue a bi ma. Nɛ bi ꞌyɛ̨m bʉya:
―Ya hin ga homhbʉ miꞌda yʉ testigo, 64 nɛ dá øhmbʉ ya ngue hingui ɛ̨spa Oją na ran ꞌyohʉ. ꞌBɛꞌa guí mamhbʉ ga ørpahʉ ya, bi ꞌyɛ̨n a ra dąmbäją.
Nɛ gätho ꞌdaꞌangu bi man ʉ ngue di un ran tsꞌɛmbi ngue da hyo. 65 Nuꞌʉ ꞌda bʉya bi zoxꞌa ra Jesús, nɛ bi gorpa rá dä, nɛ bi mbɛꞌmi nɛ bi ꞌyɛ̨mbi, “Grá pøngahyą, man ya, toꞌo bi mbɛpꞌaꞌi,” bi ꞌyɛ̨n ʉ. Nɛ nu yʉ asmayo bʉ niją ɛ̨mmɛ bi mbɛmpꞌa rá hmi.
Ra Pedro bi gøn a ra Jesús
66 Nuꞌbʉ mim ꞌbäpʉ ra Pedro bʉ mbo ra mbäꞌtꞌi, bi thopʉ nꞌda ra xisu ngue rá ꞌyɛ̨hɛ ra dąmbäją. 67 Nɛ bi nuꞌa ra Pedro din tąspi, bi hyɛ̨ꞌtꞌi nɛ bi ꞌyɛ̨mbi:
―Ɛ̨na nɛꞌe gmín ꞌyohʉ ra Jesús ra mɛngu bʉ Nazaret, bi ꞌyɛ̨mpꞌa ra Pedro.
68 Pɛ nuꞌa ra Pedro bin cøni.
―Hin dí pądi ꞌbɛꞌa nam bønꞌa guím ma, bi ꞌyɛ̨n a ra Pedro.
Nɛ bi ꞌuegue bi mba bʉ hänt ra goxthi. Nɛ bi mbah ra tamfø bʉya. 69 Ná yaꞌa tsꞌʉ bʉya xø bi thopʉ ra ꞌyɛ̨hɛxisu bʉ ꞌbäh ra Pedro, nɛ bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ ꞌbʉpʉ:
―Nuna ran ꞌyohʉ, min ꞌyohʉ ʉ mi tɛnꞌna ra Jesús.
70 Pɛ nuꞌa ra Pedro bin cøni mahønꞌa. Ná yaꞌa tsꞌʉ bʉya, guesɛ ʉ mí ꞌbʉpʉ mi ꞌbäh ra Pedro bi ꞌyɛ̨n ʉ:
―Majuąni guín ꞌyohʉ ʉ nguetho grá mɛngu Galilea nɛ ꞌda igu bʉ gná yąhʉ ʉ, bi tꞌɛ̨mpꞌa ra Pedro.
71 Nuꞌa ra Pedro bʉya bi ꞌyɛ̨mpꞌʉ:
―Nuꞌbʉ him majuąni dí xi ahʉ, Oją da zɛgbä, janangue dí xi ahʉ, hin dí pącä a ran ꞌyohʉ guí mamhbʉ, bi ꞌyɛ̨n a.
72 ꞌBex bi mbah ná yondį ra tamfø bʉya. ꞌBex bi bɛ̨n a ra Pedro ꞌbɛꞌa xí xih ra Jesús ngue xí ꞌyɛ̨mbi: “Dí pącä ngue ná hyundį xqui cøngä ꞌbʉ bi mbah ná yondį ra øni,” xí ꞌyɛ̨mpꞌa ra Jesús. Nɛ nuꞌbʉ mi bɛ̨n a xí ꞌyøtꞌe, bi du rá mbʉi ra Pedro nɛ ꞌbex bin zoni.